The Effect of Tourist Guides' Perspectives on Technology on Job Performance: A Research Within the Scope of Technology Acceptance Model

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 25, 30.06.2024

Osman Pelit Berfin Bilen

https://doi.org/10.34090/tured.1426460

Öz

Purpose and Importance: The aim of the study is to determine the impact of tourist guides' perspectives on technology on their job performance. In this context, the study analyzed the technology acceptance behaviors of tourist guides and the impact of this acceptance on their job performance within the framework of the technology acceptance model. In addition, within the scope of the research, the opinions of tourist guides on the use of technology in the tourism sector and their job performance were determined. Understanding the relationships between tourist guides' perspectives on technology, their use of technology and their job performance will make a significant contribution to improving technological integration and performance in the field of tourism guidance. Within the scope of the researched literature, there are no studies that address the perspective on technology and job performance in tourist guides together. In this direction, the contributions of the results obtained from the study to the tourism literature are very important. However, it is thought that this study will provide valuable information that can guide tourism industry stakeholders, especially organizations working on the training and development of tourist guides.

Methodology: The population of the research, which was conducted to determine the effect of tourist guides' perspective on technology on job performance, consists of active tourist guides (662) registered to Ankara Chamber of Tourist Guides (ANRO). In the study, instead of the whole population, a sample was selected and 160 tourist guides were surveyed. Descriptive statistics (frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation), reliability, correlation and simple linear regression analyses were used to analyze the data collected through questionnaire technique.

Findings: In the study, significant positive relationships were found between tourist guides' perspectives on technology and job performance. In addition, it was determined that tourist guides' perspective on technology has an impact on job performance.

Originality/Value: With the results of the research, information about the use and acceptance of technology by tourist guides was provided, the effect of the perspective of technology on job performance was determined, and in this direction, in the light of the research findings, a contribution was made to the literature and related parties (related region, sector, businesses, managers, tourist guides, researchers, students and readers). When the literature is examined, the fact that there are no studies dealing with tourist guides' perspectives on technology and their job performance together points to the originality of the research.

Limitations: The research was limited to active tourist guides registered with ANRO. Tourist guides practicing their profession in other regions of Turkey were not included in the study. A similar study on tourist guides in other regions would allow for a comparative analysis of the experiences of guides registered with ANRO.

Anahtar Kelimeler

Technology, technology use, tourist guidance, job performance

Turist Rehberlerinin Teknolojiye Bakış Açılarının İş Performansı Üzerine Etkisi: Teknoloji Kabul Modeli Kapsamında Bir Araştırma

Öz

Amaç ve Önem: Araştırmanın amacı, turist rehberlerinin teknolojiye olan bakış açılarının iş performansları üzerindeki etkisini belirlemektir. Bu bağlamda araştırmada, turist rehberlerinin teknolojiyi kabul etme davranışlarını ve bu kabulün iş performanslarına olan etkisi teknoloji kabul modeli çerçevesinde analiz edilmiştir. Ayrıca araştırma kapsamında turist rehberlerinin turizm sektöründe teknoloji kullanımına ve iş performanslarına ilişkin görüşleri belirlenmiştir. Turist rehberlerinin teknolojiye ilişkin bakış açıları, teknolojiyi kullanma durumları ve iş performansları arasındaki ilişkilerin anlaşılması, turizm rehberliği alanında teknolojik entegrasyonun ve performansın iyileştirilmesine önemli bir katkı sunacaktır. Araştırılan literatür kapsamında turist rehberlerinde teknolojiye bakış açısı ve iş performansını birlikte ele alan çalışmalara rastlanmamıştır. Bu doğrultuda çalışmadan elde edilen sonuçların özellikle turizm literatürüne sunduğu/sunacağı katkılar oldukça önemli olmaktadır. Bununla birlikte çalışmanın, turizm endüstrisi paydaşlarına, özellikle turist rehberlerinin eğitimi ve gelişimi üzerinde çalışan kuruluşlara yol gösterebilecek nitelikte değerli bilgiler sunacağı düşünülmektedir.

Yöntem: Turist rehberlerinin teknolojiye bakış açısının iş performansı üzerindeki etkisini belirlenmesi amacıyla yapılan araştırmanın evreni, Ankara Turist Rehberleri Odası’na (ANRO) kayıtlı olan eylemli turist rehberlerinden (662) oluşmaktadır. Araştırmada evrenin tamamı yerine, örneklem seçilerek 160 turist rehberine anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anket tekniği ile toplanan verilerin analizinde, betimsel istatistikler (frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma), güvenirlik, korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizleri kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmada turist rehberlerinin teknolojiye bakış açıları ile iş performansı arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Bununla birlikte turist rehberlerinin teknolojiye bakış açısının iş performansı üzerinde etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Araştırma sonuçları ile birlikte turist rehberlerinin teknoloji kullanımı ve kabulü hakkında bilgi verilmiş olup teknolojiye bakış açısının iş performansına etkisi belirlenmiş ve bu doğrultuda araştırma bulguları ışığında literatüre ve ilgili taraflara (ilgili bölgeye, sektöre, işletmelere, yöneticilere, turist rehberlerine, araştırmacılara, öğrencilere ve okuyuculara) katkı sağlanmıştır. Alanyazına bakıldığında turist rehberlerinin teknolojiye bakış açıları ile iş performanslarını birlikte ele çalışmalara rastlanmamış olması araştırmanın özgünlüğüne işaret etmektedir.

Sınırlılıklar: Araştırma ANRO’ya kayıtlı olan eylemli turist rehberleri ile sınırlandırılmıştır. Türkiye’nin diğer bölgelerinde mesleklerini devam ettiren turist rehberleri araştırmaya dahil edilmemiştir. Diğer bölgelerdeki turist rehberleri üzerine gerçekleştirilecek benzer bir araştırma, ANRO’ya kayıtlı rehberlerin deneyimleriyle karşılaştırmalı bir analiz yapılmasına olanak tanıyacaktır.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji, teknoloji kullanımı, turist rehberliği, iş performansı

Kaynakça

• Abdelhamid, M. M. (2020). Using 3D hologram technology (3DHT) in the distance learning program to enhance the professional skills of tour guidance undergraduate students. Journal of Association of Arab Universities for Tourism and Hospitality, 18(3), 17-34.
• Acar, V. (2014). Profesyonel turist rehberlerinin liderlik yönelimleri: Aydın Turist Rehberleri Odası’na kayıtlı olan profesyonel turist rehberleri örneği. (Tez No. 358525) [Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Ahipaşaoğlu, H.S. (2001) Turizmde rehberlik (1. Baskı). Detay Yayıncılık.
• Aksoy, G. (2020). Sanal tur kullanımına yönelik davranışsal niyeti etkileyen faktörlerin teknoloji kabul modeliyle incelenmesi. (Tez No. 651411) [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Aksoy, G. & Baş, M. (2020). Dijital turizm kapsamında şehir tanıtımında kullanılan bir araç olarak sanal tur. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 2542-2564.
• Aktaş, S. (2007). Teknoloji kabul modeli ile muhasebecilerin bilgi teknolojisi kullanımına yönelik bir uygulama. (Tez No. 210809 ) [Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Alkan, M. (2014). İş stresinin iş performansı üzerine etkisi: Sdü araştırma ve uygulama hastanesi örneği. (Tez No. 395808) [Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Arat, T. & Baltacıoğlu, S. (2016). Sanal gerçeklik ve turizm. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 19(1), 103-118.
• Ardıç Yetiş, Ş. & Özgül Katlav, E. (2017). Turizm eğitimi veren akademisyenlerin iş tatmin ve performans düzeylerinin bireysel özelliklerine göre değişmesi. Verimlilik Dergisi, 1, 7-27.
• Avcı, U. (2005). İşletmelerde örgütsel öğrenme- örgütsel performans ilişkisi: konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme-örgütsel performans ilişkisine yönelik inceleme. (Tez No. 188187) [Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Avunduk Y. (2016). Duygusal zekanın iş performansı üzerindeki etkisi: tıp doktorları ile toplu ulaşım şoförleri üzerinde karşılaştırmalı alan uygulaması. (Tez No. 443420) [Doktora Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Başaran, İ. (2000). Eğitim yönetimi. Umut Yayım Dağıtım.
• Begenirbaş, M. & Turgut, E. (2014). İş performansının sağlanmasında çalışanın duygusal emeğinin ve örgütte güven algısının etkileri. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 16(3), 131-149.
• Bretos, M. A., Ibáñez-Sánchez, S. & Orús, C. (2023). Applying virtual reality and augmented reality to the tourism experience: A comparative literature review. Spanish Journal of Marketing-ESIC.
• Bulchand-Gidumal, J. (2022). Impact of artificial intelligence in travel, tourism, and hospitality. In Handbook of e-Tourism (pp. 1943-1962). Springer International Publishing.
• Boyraz, B. (2013). Müze teknolojileri ve sergileme farklılıkları. İdil Dergisi, 39(39), 1-14.
• Boz, D., Duran, C. & Uğurlu, E. (2021). Örgütsel bağlılığın iş performansına etkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 345-355.
• Bozer, A. (2016). Üniversite çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı, iş tatmini ve iş performansının araştırılması. (Tez No. 433858) [Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Bümen, F. (2022). Teknoloji düşkünlüğünün hizmet verme yatkınlığına etkisi: teknoloji satış danışmanları üzerinde bir araştırma. (Tez No. 731871) (Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Cuma, A. & Olcay, A. (2020). Otel işletmesi çalışanlarında örgütsel stres kaynaklarının iş performansına etkisi: Kahramanmaraş'ta bir uygulama. Journal of International Social Research, 13(73).
• Çakıcı, A. & Doğan, S. (2014). Örgütsel sinizmin iş performansına etkisi: Meslek yüksekokullarında bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 15(1), 79-89.
• Çakmak, T. F. & Demirkol, Ş. (2017). Teknolojik gelişmelerin turist rehberliği mesleğine etkileri üzerine bir swot analizi. Journal of Social Sciences Institute, 7(7), 221-235.
• Çelik, S., Türkoğlu, T., Baydeniz, E. & Sandıkcı, M. (2023). Teknoloji kabul modeli bağlamında öğrencilerin davranışsal niyetine etki eden etmenlerin belirlenmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 26(1), 1-28.
• Çetinkaya, E. (2023). Teknolojik öğrenme, teknolojik yenilik yetenekleri ve örgütsel hafızanın yenilikçilik ve firma performansına etkisi, (Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi), Gebze Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetinsöz, B. C. & Akdağ, G. (2015). Otel çalışanlarının sahip oldukları kişilik özellikleri ve iş performansı ilişkileri: Antalya’da faaliyet gösteren beş yıldızlı otellerde bir uygulama. Turizm Akademik Dergisi, 2(1), 1-13.
• Çiçeklioğlu, H. (2019). Presenteeism (işte var olamama), Duygusal Emek ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Performans Üzerine Etkileri: Eğitim Çalışanları Üzerine Bir Araştırma (Tez No. 579357) [Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Çöl, G. (2008). Algılanan Güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
• Davis, F. D., Bagozzi, R. & Warshaw, P. (1989). User acceptance of computer technology: A comparison of two theoretical models. Management Science, 35(8), 982-1103.
• Dede, F. (2020). Motivasyonun Çalışanların Çalışma Performansına Etkisi: Bosna-Hersek Ziraat Bankasında Bir İnceleme (Tez No. 652628) [Yüksek Lisans Tezi, İbni Haldun Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Demirel, Z. H. (2022). Duygusal emek algısının iş performansı üzerindeki etkisinde iş stresinin aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(1), 266-283.
• Deniz, D. & Arslan Kalay, H., (2020). Duygusal zekâ ve iş performansı arasındaki ilişkinin turist rehberleri açısından değerlendirilmesi. Journal of Academic Tourism Studies, 1(1), 30- 45.
• Derman, E. (2012). 360 Derece Panoramik Sanal Tur Uygulaması (Dumlupınar Üniversitesi Örneği) (Tez No. 313188) [Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Doğan, H. (2014). Örgütsel adalet algısı ile iş performansı arasındaki ilişki: Afyonkarahisar’da beş yıldızlı termal otel işletmelerinde bir araştırma (Tez No. 368361) [Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Doğan, H. (2018). Örgütsel adalet algısı ile iş performansı arasındaki ilişki. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 26-46.
• Dündar, S., Özutku, H. & Taşpınar, F. (2007). İçsel ve dışsal motivasyon içsel ve dışsal motivasyon araçlarının işgörenlerin motivasyonu üzerindeki etkisi: Ampirik bir inceleme ampirik bir inceleme. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 105-119.
• El Archi, Y., Benbba, B., Kabil, M. & Dávid, L. D. (2023). Digital technologies for sustainable tourism destinations: State of the art and research agenda, Administrative Sciences, 13(8), 184.
• Elisa Sousa, A., Pais, S. & Sofia Viana, A. (2024). Applications of artificial intelligence in tourism and hospitality: A systematic literature review. In International Conference on Management, Tourism and Technologies (pp. 291-302). Springer, Cham.
• Ercan, F. (2022). Teknolojinin turist rehberliği üzerine etkilerini konu alan ulusal makalelerin meta-sentez tekniği ile incelenmesi. Turizm Akademik Dergisi, 9(1), 137-155.
• Erkoç, İ. Ç. (2015). Algılanan örgütsel destek ve iş performansı arasındaki ilişkide öz yeterlilik faktörünün düzenleyici rolü: Bankacılık sektöründe bir araştırma (Tez No. 393596) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Fettahlıoğlu, H. S., Birin, C. & Yıltay, S. (2018). Teknoloji kabul modeline göre kuşaklar arası farklılığın incelenmesi: Akıllı telefon uygulamaları kullananlara yönelik bir araştırma. Journal of Social And Humanities Sciences Research, 5(29), 3904-3915.
• García-Madurga, M. Á. & Grilló-Méndez, A. J. (2023). Artificial intelligence in the tourism industry: An overview of reviews. Administrative Sciences, 13(8), 172.
• Göllü, E. (2014). Impact of supply chains structure on business performance: A study on pharmaceutical industry. (Unpublished Phd Thesis). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Gülaçtı, S. (2020). Finansal teknoloji kullanıcılarını etkileyen faktörlerin teknoloji kabul modeli ile belirlenmesi (Tez No. 646840) [Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Güneş, A. M. & Buluç, B. (2017). Sınıf öğretmenlerinin teknoloji kullanımları ve öz yeterlilik inançları arasındaki ilişki. Tübav Bilim Dergisi, 10(1), 94-113.
• Gürbüz, S. & Yüksel, M. (2008). Çalışma ortamında duygusal zeka: İş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ve bazı demografik özelliklerle ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174-190.
• Güriş, S. & Astar, M. (2019). Bilimsel araştırmalarda spss ile istatistik, (3. Baskı). Der Yayınları.
• Han, D. I. D., Weber, J., Bastiaansen, M., Mitas, O. & Lub, X. (2019). Virtual and augmented reality technologies to enhance the visitor experience in cultural tourism. Augmented Reality and Virtual Reality: The Power of AR And VR for Business, 113-128.
• Harmankaya, M. B. (2010). Müzelerde elektronik rehberlik uygulamaları. (Uzmanlık Tezi). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, İstanbul.
• Harpe, M. D. L. & Sevenhuysen, K. (2020). New technologies in the field of tourist guiding: Threat or tool?. Journal of Tourismology, 6(1), 13-33.
• Helvacı, M. A. (2002). Performans yönetimi sürecinde performans değerlendirmenin önemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1), 155-169.
• Huang, H. C. (2013). Technological learning and technological innovation creation: An empirical analysis of biotechnology r&d teams. Journal of Engineering Science & Technology Review, 6(2), 120-124.
• İstanbullu Dinçer, F. & Çakmak, F. Ç. (2015). Gözetim toplumu yönetiminin turizm açısından değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 551-558.
• İşçen, M. & Işık, B. (2020). Turist rehberlerinin kullandıkları mobil uygulamaların algılanan fayda ve kullanım kolaylığına yönelik nicel bir araştırma. Journal of Business ın the Digital Age, 3(1), 11-23.
• İşler, B. D. & Güzel, Ö. F. (2014). Tur yönetiminde profesyonel turist rehberlerinin deneyimsel rolü: Alman Turistlerin kültür turu satın alma davranışına yönelik bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 125-138.
• Kahya, C. (2013). Örgütsel sinizm, iş performansını etkiler mi̇? İş tatminin aracılık etkisi̇. Global Journal of Economics and Business Studies, 2(3), 34-46.
• Kara, D., Kurt Yılmaz, B. & Güler, M, E. (2022). Turist rehberlerinin teknoloji kullanımına yönelik algıların belirlenmesi üzerine nitel bir araştırma. Journal of Yasar University, 17(6), 517-537.
• Karaman, M., Macit, M. & Karatepe, H. K. (2020). Psikolojik sermayenin iş performansına etkisi: sağlık çalışanlarında bir uygulama. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(1), 127-146.
• Karaman, M., Yoldaş, A. & Kılıç, B. (2020a). Örgütsel dışlanmanın iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(2), 479-496.
• Kasaroğlu, K. (2023). Teknoloji kabul modeliyle turizm eğitiminde sanal gerçeklik uygulamalarına ilişkin tutum ve kullanım niyetlerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma (Tez No. 799413) [Yüksek Lisans Tezi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kasaroğlu, K. & Güler, M. E. (2023). Teknoloji kabul modeliyle turizm eğitiminde sanal gerçeklik uygulamalarına ilişkin tutum ve kullanım niyetlerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 1400-1426.
• Kaş, E. (2015). Otel rezervasyon siteleri üzerinden yapılan online alışverişin teknoloji kabul modeliyle incelenmesi (Tez No. 389854) [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kaya, N. (2016). Mobbingin örgütte adalet algısı ve örgütsel bağlılık ilişkisi ile çalışanların iş performansına ve işten ayrılma niyetine etkisi (Tez No. 433532) [Doktora Tezi, Beykent Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kemer, E. (2021). Mesleki öz yeterlilik ile iş performansı arasındaki ilişkide eğitim seviyesinin düzenleyici rolü: Aşçılar üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(2), 899-921.
• Kirkman, B. L., & Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42(1), 58-74.
• Kiss, A. N., Cortes, A. F. & Herrmann, P. (2022). CEO proactiveness, innovation, and firm performance. The Leadership Quarterly, 33(3), 101545.
• Kocaman, G. (2017). İşgören performansı ve işgören memnuniyetinin işletme performansına etkisi: Turizm sektöründe bir uygulama. The International New Issues in Social Sciences, 4(4), 65-76.
• Korkmaz Orhan, B. (2022). Otel İşletmelerinde Teknolojik Liderliğin Bilgi ve Temassız Teknoloji Kullanımındaki Rolü (Tez No. 762750) [Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Korkmazer, F., Ekingen, E., & Yıldız, A. (2016). Psikolojik sermayenin çalışan performansına etkisi: Sağlık çalışanları üzerinde bir araştırma, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(3).
• Köroğlu, Ö. & Avcıkurt, C. (2014). Turist rehberlerinin motivasyonu ile performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 45-60.
• Lin, C. H., Shih, H. Y. & Sher, P. J. (2007). Integrating technology readiness into technology acceptance: The TRAM model. Psychology & Marketing, 24(7), 641-657.
• Loureiro, S. M. C. & Nascimento, J. (2021). Shaping a view on the influence of technologies on sustainable tourism. Sustainability, 13(22), 12691.
• Mumcu, A. & Yiğit, S. (2022). Daha iyi bireysel iş performansı arayışında duygusal zekanın etkisinin test edilmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 230-245.
• Noti, E. & Llazo, E. (2016). The use of computer technology in albanian tourism enterprises a way to increase the performance. International Journal Ecosystems and Ecology Sciences, 6(1), 89-94.
• Okşar, G. (2021). Sürdürülebilir tüketim davranışı ve teknoloji kabul modeli: Letgo ve Dolap uygulamaları örneği (Tez No. 676513) [Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Onay, M. (2010). Çalışanın sahip olduğu duygusal zekâsının ve duygusal emeğinin, görev performansı ve bağlamsal performansa etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(4), 587-600.
• Öncül, U. (2020). Müzelerde teknolojik uygulamaların benimsenme niyetinin genişletilmiş teknoloji kabul modeli ile incelenmesi (Tez No. 648220) [Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Örücü E. & Kanbur, A. (2008). Örgütsel- yönetsel motivasyon faktörlerinin çalışanların performans ve verimliliğine etkilerini incelemeye yönelik ampirik bir çalışma: Hizmet ve endüstri işletmesi örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(1), 85-97.
• Özen, S. (2020). Teknoloji kabul modeli ve bireylerin gelecekteki ya da anlık sonuçları önemseme eğilimleri ile tüketici davranışları arasındaki ilişki (Tez No. 643909) [Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Özer, E., & Özdoğan, O. N. (2019). Personel güçlendirmenin işgörenlerin iş performansına etkisi: Afyonkarahisar örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1205-1224.
• Özer, G., Özcan, M. & Aktaş, S. (2010). Muhasebecilerin bilgi teknolojisi kullanımının teknoloji kabul modeli (Tkm) ile incelenmesi, Journal of Yasar University, 3278 – 3293.
• Parlak, Y. (2019). Teknoloji kabul modeli ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik güvenirlik çalışması (Tez No. 612603) [Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Pratisto, E. H., Thompson, N. & Potdar, V. (2022). Immersive technologies for tourism: A systematic review. Information Technology & Tourism, 24(2), 181-219.
• Serçemeli, M. & Kurnaz, E. (2016). Denetimde bilgi teknoloji ürünleri kullanımının teknoloji kabul modeli (TKM) ile araştırılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 45(1), 43-52.
• Sevim, Ü. (2015). Örgütlerde mobbingin iş performansına etkisinde iş aile yaşam çatışmasının aracılık rolü: Eğitim sektöründe bir uygulama (Tez No. 423197) [Yüksek Lisans Tezi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Sezgin, E. E. & Düşükcan, M. (2020). Hemşirelerin öz yeterlilik inanç düzeylerinin performansları üzerindeki etkisi: Elazığ ili örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(3), 1659-1702.
• Sigler, T. H. & Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of Quality Management, 5, 27-52.
• Sotohy, H. T. (2020). New trends in tour guiding, the guide faces technology “applied study to selected sites in Egypt”. Journal of Association of Arab Universities for Tourism and Hospitality, 19(3), 35-47.
• Sökmen, A., Bilsel M. A. & Erbil, C. (2013). Örgütsel adaletin çalışan motivasyonu ve performansı üzerindeki etkisi: Bankacılık sektöründe bir araştırma, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 41-60.
• Şahin, M. & Akdoğdu, P. (2003). Bilişim teknolojilerindeki gelişmelerin turizm sektörüne etkileri, II. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi.
• Şalk, S. & Köroğlu, Ö. (2020). Turist rehberlerinin artırılmış gerçeklik uygulamalarına yönelik algılarının belirlenmesi. Journal of Yaşar University, 15(58), 313-328.
• Şen, K. (2019). Öğretmenlerin rekreasyon aktivitelerine katılımlarının yaşam mutluluğu ve iş performansına etkisi üzerine bir inceleme (Tez No. 588184) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Tekin, Ö., Bideci, M. & Avcıkurt, C. (2017). Turist rehberliğinde yeni teknolojilerin kullanımı. Detay Yayıncılık.
• Timur, B. & Köz, E. N. (2022). Turizmde sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik çalışmaları üzerine sistematik bir literatür taraması. Turizm Akademik Dergisi, 9(1), 233-251.
• Türker, A. & Türker Özaltın, G. (2013). Turistik ürün satın alma davranışının teknoloji kabul modeli ile incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 281-312.
• Uca, S. & Karahan, S. (2022). Çevrimiçi rehberli sanal turlara katılan ziyaretçi deneyimleri: Airbnb örneği. Journal of Hospitality and Tourism Issues, 4(2), 108-122.
• Uğur, D. (2017). Psikolojik sermaye ve örgütsel adaletin iş performansı üzerindeki etkisi (Tez No. 470339) [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Uludağ, G. (2018). Örgütsel bağlılık ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik bir alan araştırması. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 171-193.
• Uyar, A. (2019). Tüketicilerin mobil uygulamalara ilişkin algılarının teknoloji kabul modeli ile değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(1), 687-705.
• Uysal, H. T. & Yıldız, M. S. (2014). İşgören performansı açısından çalışma psikolojisinin örgütsel sinizme etkisi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7(29), 835-849.
• Venkatesh, V. & Bala, H. (2008). Technology acceptance model 3 and a research agenda on interventions. Decision Sciences, 39(2), 273-315.
• WFTGA (2023), What is a tourist guide? https://wftga.org/about/, (Erişim Tarihi: 20.11.2023).
• Xu, J., Shang, Y., Yu, W. & Liu, F. (2019). Intellectual capital, technological innovation and firm performance: Evidence from China’s manufacturing sector. Sustainability, 11(19), 5328.
• Yalçın, A. & Hırlak, B. (2022). Öz yeterlik algısının çalışan performansı üzerine etkisinde iş tatmininin aracılık rolü. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(4), 2276-2292.
• Yıldırır, S. C. & Burçin, K. (2019). Adoption of mobile application: A study with technology acceptance model. KAUJEASF, 10(19), 22-51.
• Yıldız, S. (2015). Lider-üye etkileşimi, işyerinde mobbing ve mesleki tükenmişlik ilişkisi. Detay Yayınevi.
• Yıldız, S. (2019). Turist rehberliği mesleğinde robot rehberlerin yükselişi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 10(23), 164-177.
• Yılmaz, O. (2006). Stresin performans üzerine etkisi 40ıncı Piyade Eğitim Alay Komutanlığı lider personeli üzerinde bir araştırma (Tez No. 187376) [Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Yoon, S. J., Choi, D. C. & Park, J. W. (2007). Service orientation: Its impact on business performance in the medical service industry. The Service Industries Journal, 27(4), 371–388.