Halk Hikâyelerinde Kahramanların Kıyafet Değiştirme Motifi ve Arabızengi Tip

Yıl 2001, Sayı: 2, 1 - 10, 01.01.2001

Ensar Aslan

Öz

Hikâyeleri, konu şekil ve anlatım özellikleri bakımından değişik bir edebi tür­dür. Konularının kaynakları değişiktir. Tarihi olaylar yazılı edebiyattan alınan konular, günlük hayatta yaşanan olaylar ve saz şâirlerinin hayatları etrafında teşekkül eden olaylar halk hikâyelerinin konusunun kaynağı olmuştur. Destan, masal ve halk hikâ­yesinde anlatımın en küçük unsuru olan motif, anlatıma devamlılık ve tematik destek sağlar. Halk hikâyelerinde kahramanların "kıyafet değiştirme motifi" konu içerisinde önemli bir yer tutar. Bu motif, erkek kahramanın kıyafet değiştirerek sevgilisinin dü­ğününe son anda yetişmesi ve kadın kahramanın kıyafet değiştirerek erkek Arap Arabızengi kıyafetle savaşması olarak iki m otif kompleksi şeklinde yer alır. Biz bu ça­lışmamızda Dede K orkut’tan itibaren, önemli gördüğümüz bazı halk hikâyelerinde tespit ettiğimiz bu m otif kompleksini benzerleriyle birlikte vermeye çalıştık

Anahtar Kelimeler

Kıyafet değiştirme, motif, kompleks motif, halk hikâyesi, deli ozan, hak âşığı, derviş, kahraman kız, arabızengi, destan