Postmodern Roman ve Modern Gerçekliğin Yitimi

Yıl 2009, Sayı: 18, 122 - 132, 01.06.2009

Mehmet Narlı

Öz

Bu çalışma, metinsel yapıyı bir tarafa bırakarak, postmodern romandaki nedensellik kayıplarına ve/veya değişmelerine değinmeyi ve bu romanlardaki modern gerçeklik algısının yitimi üzerinde konuşmayı amaçlamaktadır. Postmodern roman, olgusal, deneysel, biyografik, sosyolojik, hatta psikanalitik nedensellikleri kaybeder. Çoğulcu bakış açısı ve hatta kurmacanın kendisi, nedenselliğin kaynakları olurlar. Postmodern romanda tarih ile tarih dışı, dinsel ile dindışı, olgu ile tasavvur, her şey, her değer, birbirine karşı üstünlüğünü veya alçaklığını kaybeder ve eşitlenir. Bu da insandaki “gerçeklik” algısının yitimine, en azından sarsılmasına yol açar. Sözü edilen “gerçeklik yitimi”nin, modernizmin ve modern romanın iddiası olan tarihsel, olgusal ve deneysel gerçekliğin yitimi anlamında kullanıldığı bilinmelidir. Gerçeklik algısındaki yitim, Orhan Pamuk’un Kara Kitap’ı, Hasan Ali Topbaş’ın Bin Hüzünlü Haz’ı ve İhsan Oktay Anar’ın Puslu Kıtalar Atlası üzerinden örneklenmektedir

Anahtar Kelimeler

postmodern, roman, gerçeklik, Türk romanı

THE POSTMODERN NOVEL AND THE LOST OF MODERN REALITY

Öz

In the context of the post-modern novel, this study, disregarding its textual structure, aims to focus on the changes of reality perception emerging from the loss of or changes in causality. The postmodern novel is devoid of the factual, empirical, biographic, social, and even psychoanalytic causalities. A pluralistic outlook and even the fiction per se become the sources of causality. Historical and a-historical, religious and non-religious, factual and imaginary, everything or every value loses its superiority to the other and become equalized in the postmodern novel. This is the point where differences in human reality perceptions are lost. The use of the term “reality loss” in the postmodern novel means all historical, factual and experimental losses as part of the significant phenomena of modernism and the modern novel. In this paper, the loss of reality perception is illustrated by the examples from Orhan Pamuk’s “Kara Kitap”, Hasan Ali Tobbas’s “Bin Hüzünlü Haz”, and Ihsan Oktay Anar’s “Puslu Kıtalar Atlası”

Anahtar Kelimeler

Postmodern, novel, reality, Turkish novel

Kaynakça

• ANAR, İhsan Oktay , (2007), Suskunlar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• ANAR, İhsan Oktay, (2008), Puslu Kıtalar Atlası, İstanbul: İletişim Yayınları.
• ECEVİT, Yıldız, (2001), Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• ECO, Umberto, (1996), Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti, (Çeviren: K. Atakay), İstanbul: Can Yayınları.
• ESEN, Nüket, (1992), Kara Kitap Üzerine Yazılar, İstanbul: Can Yayınları.
• GÜNAY, Çimen, (2002), “Postmodern Darbeye Direnen Roman: Bin Hüzünlü Haz’da Belirsizliğin Bilgeliği”, Defter, Kış.
• GÜRBİLEK, Nurdan ,(2004), Kör Ayna Kayıp Şark, İstanbul: Metis Yayınları.
• KORKMAZ Ramazan, (2000), “Kara Kitap’taki Simgesel Dönüş İmgelerinin Postmodernist Açıdan Yorumu” Türk Yurdu Türk Romanı Özel Sayısı, XX, 154.
• MORAN, Berna , (1994), Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 3, İstanbul: İletişim Yayınları.
• PAMUK Orhan, (1999), Kara Kitap, İstanbul: İletişim Yayınları.
• PAMUK, Orhan, (1990), Beyaz Kale, İstanbul: İletişim Yayınları.
• PARLA, Jale, (2000), Don Kişottan Bugüne Roman, İstanbul: İletişim Yayınları.
• SAZYEK, Hakan, (2002), “Türk Romanında Postmodernist Yöntemler Yönelimler”, Hece, 65/ 66/ 67.
• TEKİN, Mehmet, (1997), Romancı Yönüyle Orhan Pamuk ve Yeni Hayat, İstanbul: Öz Eğitim Yayınları.
• TODOROV, Tzvetan, (1999), “Yazın ve Fantastik”, (Çeviren: S. Evren), Varlık, 1101.
• TOPTAŞ, Hasan Ali, (1998), Bin Hüzünlü Haz, İstanbul: Adam Yayınları.