Öz
Klasik Türk edebiyatında kasidelerin kendine özgü bir şekil ve muhteva yapısı vardır. Ancak bu yapı,
kimi zaman şairler tarafından yeniden düzenlenmiş ve gelenek içerisinde farklı kompozisyonda metinler
oluşturulmuştur. Tarih kasideleri de bu metinlerdendir. Şairler, kimi zaman başlarından geçen veya şahit
oldukları bir olayı kaside nazım şekliyle anlatmışlar ve ebced hesabıyla tarih düşürmüşlerdir. XVIII. yüzyıl
şairlerinden olan Vahîd Mahtûmî (ö. 1732-33) bu yazıda incelenecek olan manzumesinde devrin padişahı
Sultan III. Ahmed ile aralarında meydana gelen bir ok atma olayına tarih düşürmüştür. Buna göre padişah,
bir gün Vahîd Mahtûmî’yi huzuruna getirtmiş, bir ok atacağını ve eğer ağzıyla bu oku tutabilirse ona çeşitli
hediyeler vereceğini söylemiştir. Şair de padişahın attığı bu oku ağzıyla tutabilmiş ve bu hünerini bir tarih
kasidesi yazarak anlatmıştır. Ancak Vahîd, başından geçen bu olayı doğrudan anlatmak yerine çeşitli
özelliklerle tahkiye etme yoluna gitmiş, manzume boyunca da okçulukla ilgili mecazlara başvurarak tematik
bir bütünlük oluşturmuştur. Bu yazıda söz konusu manzume hikâye yapısı ve okçulukla ilgili kavramlar
üzerinden incelenmiş ve yapısal özellikleri gösterilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
XVIII. yüzyıl klasik Türk edebiyatı Vahîd Mahtûmî tarih kasidesi tahkiye okçuluk.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Osmanlı Sahası Klasik Türk Edebiyatı |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Haziran 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Mayıs 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 2023 Sayı: 45 |
