Psychological Dissection and Mehmet Rauf’s “Verven”

Yıl 2010, Cilt: 11 Sayı: 20, 271 - 293, 01.12.2010

Ayşe Melda Üner

Öz

Mehmet Rauf is one of the most significant writers of the “Modern
Turkish Literature”. He started to write in the Servet-i Fünûn period and
achieved great success particularly with his novel Eylül. Mehmet Rauf's short
story, “Verven” is also interesting due to the fact of being one of the first
novels making a correlation between the sense of smell and the feeling of love.
In the present study, compact information is given about the story-telling
aspect of Mehmet Rauf and then the story is analysed in terms of “teĢrîh-i rûh”
(psychological dissection) which occupies a significant place in Mehmet Rauf's
conception of literature. While psychological dissection is carried out in
“Verven”, techniques that are currently called “psychological analysis”,
“quoted monologue/direct free speech” and “narrated monologue/combined
speech” are analysed with examples in the story. Afterwords “Verven” is
converted into the Lâtin alphabet.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Rauf, “Verven”, psychological story, narration techniques, teĢrîh-i rûh (psychological dissection), psychological analysis, quoted monologue/direct free speech, narrated monologue/combined speech

“Teşrîh-i Rûh” ve Mehmet Rauf’un “Verven”i

Öz

Mehmet Rauf, yeni Türk edebiyatının en önemli yazarlarından biridir.
Servet-i Fünûn edebî devresinde eser vermeye baĢlamıĢ; özellikle Eylül romanı
ile büyük baĢarı kazanmıĢtır. Mehmet Rauf'un “Verven” adlı hikâyesi, Türk
edebiyatında koku alma duyusu ile aĢk duygusu arasında bağlantı kuran ilk
eserlerden olması sebebiyle de ilgi çekicidir. Bu çalıĢmada Mehmet Rauf'un
hikâyeciliği hakkında kısa bilgi verilmiĢ ve “Verven”, Mehmet Rauf'un
edebiyat anlayıĢında çok önemli yer tutan “teĢrîh-i rûh” açısından
incelenmiĢtir. “Verven”de “teĢrîh-i rûh”, yani ruh açımlaması yapılırken
günümüz itibariyle “ruhsal çözümleme”, “alıntılanan” ve “aktarılan” olarak
tabir edilen iç konuĢmalar örneklerle açıklanmaya çalıĢılmıĢtır. Ardından da
hikâye Lâtin harflerine aktarılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Rauf, “Verven”, psikolojik hikâye, anlatım teknikleri, teĢrîh-i rûh (ruh açımlaması), ruhsal çözümleme, alıntılanan iç konuĢma, aktarılan iç konuĢma

Kaynakça

• Ali Nazîmâ-Faik Reşad, (2005) Mükemmel Osmanlı Lügati, Hazırlayanlar: Necat Birinci, Kâzım Yetiş, Fatih Andı, Erol Ülgen, Nuri Sağlam, Ali Şükrü Çoruk, Türk Dil Kurumu, Ankara.
• BANARLI, Nihat Sami, (1987.)Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul
• Devellioğlu, Ferit (1999)Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat Eski ve Yeni Harflerle, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara
• Ekrem Reşat, “Verven Hakkında Birkaç Söz”, Malûmât, nr: 95-100, 102, 106; 7 Ağustos-23 Teşrîn-i evvel 1313/19 Ağustos-4 Kasım 1897.
• “Eylül‟ü Nasıl Yazdım? Mehmet Rauf Bey‟le Eylül Hakkında Mülâkat”, İnci, nr. 5, 1 Haziran 1335/1 Haziran 1919.
• Fevzi Lütfi, “İstanbul‟un On Beş Günü–Kitaplar”, Dergâh, nr. 25, 20 Nisan 1338/1922.
• “Hâristân”, Servet-i Fünûn, nr. 551, 20 Eylül 1317/3 Ekim 1901.
• Kubbealtı Lugatı Misalli Büyük Türkçe Sözlük, 3 Cilt, İlhan Ayverdi, Redaksiyon ve Etimoloji: Prof. Dr. Ahmet Topaloğlu, İstanbul 2005.
• Mehmet, Rauf, (1997.)“Halit Ziya ile İlk Temas”, Edebî Hatıralar, Hazırlayan: Mehmet Törenek, Kitabevi Yayınları, İstanbul
• Mehmet Rauf, “Halit Ziya Hayatı ve Hususiyeti”, Servet-i Fünûn, nr. 357, 1 Kânun-ı sânî 1313/ 13 Ocak 1897.
• Mehmet Rauf, “Bizde Hikâye”, Servet-i Fünûn, nu. 344/2 Teşrîn-i evvel 1313/14 Ekim 1897.
• Mehmet Rauf, “Tedkikat-ı Edebiyye: Paul Bourget ve Bir Cinâyet-i Aşk”, Servet-i Fünûn, nr: 423-426, 8-29 Nisan, 20 Mayıs 1315/20 Nisan-11 Mayıs, 1 Haziran 1899.
• Mehmet Rauf, “Verven”, İhtizâr, Hilâl Matbaası, İstanbul 1325/1909.
• MORAN, Berna, (1991).“Tutunamayanlar”, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 2, 2. Baskı,