Matematikte Akademik Yılmazlık Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması

Yıl 2019, , 217 - 231, 10.04.2019

Ümit Pekdemir Hikmet Yazıcı Fatma Altun Cansu Tosun

https://doi.org/10.16949/turkbilmat.446722

Öz

Bu çalışmanın amacı
Ricketts, Engelhard ve Chang (2015) tarafından geliştirilen Matematikte
Akademik Yılmazlık Ölçeği’nin (MAYÖ) Türk kültürüne uyarlanması ile ilgili
geçerlik ve güvenirlik işlemlerini yapmaktır. Araştırmaya 7. ve 8. sınıfta
öğrenim gören 930 öğrenci katılmıştır. Doğrulayıcı (DFA)ve açımlayıcı faktör
analizleri (AFA) için veriler rastgele olarak ikiye ayrılmıştır (AFA=489,
DFA=441). Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda orijinal ölçekle örtüşen
ve modeli %49.41 düzeyinde açıklayan dokuz maddelik tek faktörlü yapı elde
edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizli sonuçları, verinin modele iyi uyum
sağladığını göstermiştir (χ²\sd
=2.71, GFI= .97, AGFI= .94, CFI = .98, RMSEA= .06 ve SRMR= .04.). AFA ve
DFA örneklemleri için yapılan güvenirlik analizlerinde, Cronbach alfa iç
tutarlılık kat sayıları sırasıyla
.86 ve .87 olarak bulunmuştur. Ölçeğin test-tekrar test güvenirliğinin
r=.80 olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca ölçüt geçerliği kapsamında yapılan analizler sonucunda MAYÖ ile
Matematik Kaygısı Ölçeği (Bindak, 2005) arasında -.44 değerinde negatif yönde ve Akademik
Öz-yeterlik Ölçeği (Telef ve Karaca, 2012) ile .52 değerinde pozitif yönde ilişkiler saptanmıştır. Bu
çalışma sonucunda MAYÖ’nün Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bir ölçme
aracı olduğu değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Matematikte akademik yılmazlık ölçeği, ölçek uyarlama, güvenilirlik, geçerlilik

The Validity and Reliability of the Academic Resilience in Mathematics Scale Turkish Form

Öz

Bu çalışmanın amacı
Ricketts, Engelhard ve Chang (2015) tarafından geliştirilen Matematikte
Akademik Yılmazlık Ölçeği’nin (MAYÖ) Türk kültürüne uyarlanması ile ilgili
geçerlik ve güvenirlik işlemlerini yapmaktır. Araştırmaya 7. ve 8. sınıfta
öğrenim gören 930 öğrenci katılmıştır. Doğrulayıcı (DFA)ve açımlayıcı faktör
analizleri (AFA) için veriler rastgele olarak ikiye ayrılmıştır (AFA=489,
DFA=441). Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda orijinal ölçekle örtüşen
ve modeli %49.41 düzeyinde açıklayan dokuz maddelik tek faktörlü yapı elde
edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizli sonuçları, verinin modele iyi uyum
sağladığını göstermiştir (χ²\sd
=2.71, GFI= .97, AGFI= .94, CFI = .98, RMSEA= .06 ve SRMR= .04.). AFA ve
DFA örneklemleri için yapılan güvenirlik analizlerinde, Cronbach alfa iç
tutarlılık kat sayıları sırasıyla
.86 ve .87 olarak bulunmuştur. Ölçeğin test-tekrar test güvenirliğinin
r=.80 olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca ölçüt geçerliği kapsamında yapılan analizler sonucunda MAYÖ ile
Matematik Kaygısı Ölçeği (Bindak, 2005) arasında -.44 değerinde negatif yönde ve Akademik
Öz-yeterlik Ölçeği (Telef ve Karaca, 2012) ile .52 değerinde pozitif yönde ilişkiler saptanmıştır. Bu
çalışma sonucunda MAYÖ’nün Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bir ölçme
aracı olduğu değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Academic resilience in mathematics, scale adaptation, reliability, validation

Kaynakça

• Ashcraft, M. H. (2002). Math anxiety: Personal, educational, and cognitive consequences in current directions. Psychological Science, 11(5), 181–185.
• Arastaman, G., & Balci, A. (2013). Investigation of high school students' resiliency perception in terms of some variables. Educational Science.: Theory and Practice, 13(2), 922-928.
• Ayala, R. J. (2013). The theory and practice of item response theory. New York, US: Guilford Publications.
• Baştürk, R. (2010). Bilimsel araştırma ödevlerinin çok yüzeyli Rasch ölçme modeli ile değerlendirilmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(1), 51-57.
• Bayram, N. (2013). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: AMOS uygulamaları (2. baskı). İstanbul: Ezgi Kitabevi.
• Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (2nd ed.). New York: Routledge
• Bindak, R. (2005). İlköğretim öğrencileri için matematik kaygı ölçeği. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(2), 442-448.
• Borman, G. D., & Overman, L. T. (2004). Academic resilience in mathematics among poor and minority students. The Elementary School Journal, 104(3), 177-195.
• Büyüköztürk, Ş., Şekercioğlu, G. & Çokluk, Ö. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREAL uygulamaları (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Çelik, E. (2013). Lise son sınıf öğrencilerinin yılmazlık özelliklerinin duygusal dışavurum açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 221-236.
• DeVellis, R. F. (2014). Ölçek geliştirme kuram ve uygulamalar (T. Totan, Çev. Ed., 3. baskı). Ankara: Nobel Akademi Yayınları.
• Doll, W. J., Xia, W., & Torkzadeh, G. (1994). A confirmatory factor analysis of the end-user computing satisfaction instrument. Mis Quarterly, 18(4), 453-461.
• Dursun, Ş. ve Dede Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: Matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: Mc Graw Hill.
• Gizir, C. A. (2004). Akademik sağlamlılık: Yoksulluk içindeki sekizinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına katkıda bulunan koruyucu faktörlerin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gürgan, U. (2006). Grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin yılmazlık düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Johnston-Wilder, S., Brindley, J., & Dent, P. (2014). A survey of mathematics anxiety and mathematical resilience among existing apprentices (Final report). Coventry: University of Warwick.
• Johnston-Wilder, S., & Lee, C. (2010). Mathematical resilience. Mathematics Teaching, 218, 38-41.
• Kooken, J., Welsh, M., Mccoach, B., Johnston-Wilder, S., & Lee, C. (2013, April). Measuring mathematical resilience: An application of the construct of resilience to the study of mathematics. Paper presented at AERA, San Francisco, California.
• Lashwe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28, 563-575.
• Maloney, E. A., & Beilock, S. L. (2012). Math anxiety: Who has it, why it develops, and how toguard against it. Trends in Cognitive Sciences, 16(8), 404-406.
• Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2006). Academic resilience and its psychological and educational correlates: A construct validity approach. Psychology in the Schools, 43(3), 267-281.
• Masten, A. S., Best, K. M., & Garmezy, N. (1990). Resilience and development: Contributions from the study of children who overcome adversity. Development and Psychopathology, 2(04), 425-444.
• Muris, P. (2001). A brief questionnaire for measuring self-efficacy in youths. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23, 145–149.
• Öğülmüş, S. (2001, Mart). Bir kişilik özelliği olarak yılmazlık. I. Ulusal Çocuk ve Suç Sempozyumu: Nedenler ve Önleme Çalışmaları’nda sunulan bildiri, Ankara.
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi [ÖSYM]. (2017). 2017-YGS sınav sonuçlarına ilişkin sayısal bilgiler. www.osym.gov.tr /TR,13047/2017-ygs-sinav-sonuclarina-iliskin-sayisal-bilgiler.html. adresinden 12 Şubat 2018 tarihinde erişilmiştir.
• Özcan, B. (2005). Anne-babaları boşanmış ve anne-babaları birlikte olan lise öğrencilerinin yılmazlık özellikleri ve koruyucu faktörler açısından karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ricketts, S. N., Engelhard Jr., G., & Chang, M. L. (2015). Development and validation of a scale to measure academic resilience in mathematics. European Journal of Psychological Assessment, 33, 79-86.
• Savaş, E., Taş, S. ve Duru, A. (2010). Matematikte öğrenci başarısını etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 113-132.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı (M. Baloğlu, Çev, 6. baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Telef, B. B. ve Karaca, R. (2012). Çocuklar için öz-yeterlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 169-187.
• Waxman, H. C., Huang, S. Y. L., & Padron, Y. N. (1997). Motivation and learning environment differences between resilient and nonresilient Latino middle school students. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 19(2), 137-155.