Kırsal Bölgelerde Mesleğe Yeni Başlayan Öğretmenlerin Mesleki Sorunları

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 396 - 414, 28.12.2020

Kübra Ceren Analı Ayfer Şahin

Öz

ÖZET
Kırsal bölgelerde görev yapan mesleğe yeni başlamış sınıf öğretmenlerinin mesleki süreçlerinde karşılaştıkları sorunların ortaya konmaya çalışıldığı bu araştırma nitel araştırma yaklaşımlarından olgu bilim desenine uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini Van, Şanlıurfa ve Bitlis’te görev yapan; örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiş 20 öğretmenden oluşturulmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilen nitel veriler içerik analizi ile yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda ulaşılan sonuçlara göre; görev yapılan yere ilişkin sosyal tesislerin yetersiz olduğu, karşılaşılan bir problemin çözümü için yardım edecek bir kişi ya da kurum bulunamadığı belirtilmiştir. Veli desteğinin olmaması, dil-kültür farklılıklarının olması, öğretmen-öğrenci-veli iletişiminde aksaklık yaşanması, ısınma, elektrik ve su sorunu karşılaşılan diğer sorunlardır. Araştırmada, kırsalda görev yapan öğretmenlerin gerekli teknolojik araç ve gereçlere ulaşmalarını sağlayarak eğitim-öğretim ortamının daha zengin hale getirilmesine fırsatlar oluşturulabileceği, karşılaşılan ısınma, elektrik, su ve ulaşım sorunlarına çözüm bulmak için il-ilçe yöneticilerinden yardım istenebileceği, kalabalık ve birleştirilmiş sınıflı okullarda eğitim planlaması gözden geçirilerek tekrar düzenlemeler yapılabileceği, velilere eğitim ve öğretimin önem ve gerekliliği konularında farkındalık yaratacak faaliyetler düzenlenebileceği, eğitim-öğretimde dil farklılığından kaynaklanan sorunlarla karşılaşma ihtimaline karşın hizmet öncesi (lisans eğitimi) ve hizmet içi eğitim faaliyetleri verilebileceğine ilişkin önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kırsal bölgeler, mesleki sorunlar, sınıf öğretmeni

Kaynakça

• Kaynakça Atmaca, F. (2004). Sınıf öğretmenlerinin motivasyon durumlarının incelenmesi (Ağrı ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Babacan, R. (2006). Mesudiye ve Ayrancı köylerinde eğitim ve çevre ilişkileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Balcı, A. (2000). Örgütsel sosyalleşme: Kuram, strateji ve taktikler. Ankara: Pegem Akademi
• Bulut, K. , ve Coşkun, H. (2016). Kırsal kesime atanan Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin mesleğe uyum süreci. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 159-185. Doi: 10.23863/kalem.2018.99
• Büyüköztürk, Ş. , Çakmak, E. , Akgün, Ö. , Karadeniz, Ş. , ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Ceyhan, A. ve Koçbaş, M. (2009). Çift dillilik ve eğitim. Eğitim reformu grubu, erişim tarihi 15.12.2019, Erişim adresi: www. egitimdehaklar.org/pdf/6. pdf.
• Çalışkan, N. (2007). Öğretmenlerin özellikleri ve yeterlilikleri. K. Keskinkılıç. (Ed). Eğitim Bilimlerine Giriş (331-356). Üçüncü Baskı. Ankara: Pegem Akademi
• Çam-Aktaş, B. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının mesleki yaşamlarında karşılaşabileceklerini düşündükleri sorunlar. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 16-30. ISSN:1302-8944
• Çapuk, S. ve Ünsal M. (2017). Köy okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimlerini etkileyen faktörler. Turkish Studies, 12(25), 193-212. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12334
• Çolak, N. (2009). Eğitim coğrafyası bakımından Doğu Anadolu Bölgesi illerinde okullaşma oranları (1980-2000). Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Demir, M. K. ve Arı, E. (2013). Öğretmen sorunları-Çanakkale ili örneği. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32 (1), 107-126. ISSN: 1300-302X
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri: Yaklaşım, yöntem ve teknikler. Ankara: Anı Yayınları
• Demirel, Ö. (2002). Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi
• Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80. DOİ: 10.17860/efd.68514
• Gökçe, A. T. (2013). Sınıf öğretmenlerinin adaylık dönemlerinde yaşadıkları mesleki sorunlar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 137-156. ISSN: 1302-8944 / 2146-5983
• Gözüküçük M. ve Kıran H. (2018). İkinci dili Türkçe olan ilkokul öğrencileriyle iletişim kurmada karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 225-236. https://doi.org/10.30794/pausbed.424365
• Gül, G. (2004). Birey toplum eğitim öğretmen. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1,223-236. Kaya, I. ve Aydın, H. (2013). Türkiye’de ana dilde eğitim sorunu: Zorluklar, deneyimler ve iki dilli eğitim modeli önerileri. İstanbul, Ukam Yayıncılık.
• Kocabaş, A. , Durukafa, G. ve Gürses, I. (2000). “1998-1999 öğretim yılı güz yarıyılı Buca Eğitim Fakültesi uygulama okulları işbirliği programının uygulanmasında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri” , Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 12.
• İlyas, İ. E. , Coşkun, İ. ve Toklucu, D. (2017). Türkiye’de aday öğretmen yetiştirme modeli izleme ve değerlendirme. İstanbul: Seta Yayınları
• MEB (1995). Millî Eğitim Bakanlığı aday memurların yetiştirilmelerine ilişkin yönetmelik
• Özet, İ. (2014). Kent araştırmaları ve nitel yöntem. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Özpınar, M. (2008). Köyde Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Sorunları (Aydın İli Örneği), Yüksek Lisans Tezi. T.C. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Aydın.
• Ünsal, S. (2018) Türkiye’de öğretmenlik mesleğinin statüsüne ilişkin bir pareto analizi. Sakarya University Journal of Education, 8(2), 111-130. https://doi.org/10.19126/suje.379040
• Sabancı, A. (2009) Views of primary school administrators, teachers and parents on parent involvement in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 36: 245–262.
• Sarıtaş, M. (2007). Okul deneyimi I uygulamasının aday öğretmenlere sağladığı yararlar konusundaki görüşlerin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1): 121-143.
• Şahin, A. (2009). İlk okuma ve yazma öğretimi programının bilimsel araştırma sonuçlarına göre değerlendirilmesi. İkinci Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı Bildirileri, Nevşehir, 2–4 Temmuz.
• Şahin, A. (2010). Kırsal kesimde görev yapan öğretmenlerin ilk okuma ve yazma öğretiminde karşılaştıkları problemler. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(4), 1738-1750. ISSN:1306-3111
• Taşkaya, S. M., Turhan, M. ve Yetkin, R. (2015). Kırsal kesimde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları (Ağrı ili örneği). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 16(18), 198-210. ISSN: 2146-1961
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık
• Turan, S. ve Garan, Ö. (2008). Kırsal kesimde görev yapan sınıf öğretmenlerinin matematik öğretiminde karşılaştıkları güçlükler. Millî Eğitim Dergisi ,177,116-128. https://doi.org/10.29065/usakead.232430
• Yalın, M. (2001). İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin problemleri ve çözüm önerileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yerlikaya, A. (2000) Köy ve şehirlerde çalışan sınıf öğretmenlerinde tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Yılmaz F. ve Şekerci H. (2016). Ana dil sorunsalı: Sınıf öğretmenlerinin deneyimlerine göre ilkokul öğrencilerinin yaşadıkları sorunlar. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 47-63. Doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.4c1s3m
• Yiğit, V. (2009). Ses temelli cümle yöntemi ile ilk okuma yazma öğretim sürecinde karşılaşılan güçlükler ve bu güçlüklerle baş etme stratejilerinin belirlenmesi; (Şırnak ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.