Konuşma Becerisini Geliştirmede Kullanılan Tür, Yöntem ve Teknikler: Bir Alanyazın Taraması

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 88 - 105, 26.06.2023

Salih Kesici

https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.1265865

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı konuşma becerisini geliştirmek için kullanılan öğretim tür, yöntem ve tekniklerini konu alan çalışmaların bulgularından yönelimle alanyazındaki genel görünümlerini sunmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yönteminin kullanıldığı araştırmada konuşma becerisine yönelik tür yöntem ve teknikleri konu alan çalışmalar, yıllarına, yayın türlerine, örneklem kümesine, modellerine ve ele aldığı tür, yöntem ve tekniklerine göre incelenmiştir. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak doküman analizi ve meta-sentez yöntemi birlikte kullanılmıştır. Araştırmanın inceleme nesnelerini 2010-2023 yılları arasında gerçekleştirilen Google Akademik, YÖK Ulusal Tez Merkezi, Dergi Park, Ulakbim, Pamukkale Üniversitesi Kütüphanesi veri tabanlarından ulaşılan 34 makale ve 20 tez olmak üzere toplam 54 çalışma oluşturur. Çalışma sonucunda konuşma becerisine yönelik olarak yapılan çalışmaların çoğunlukla 2018-2023 yılları arasında gerçekleştiği, incelenen çalışmalarda makale türünün yaygın olarak kullanıldığı, örneklem kümesi olarak öğrencilerin çoğunlukta olduğu, yöntem olarak nitel yöntemlerin yaygın olarak kullanıldığı, tür yöntem ve tekniklerin sıklık dağılımları incelendiğinde ise yapılan çalışmaların çoğunlukla hazırlıklı/hazırlıksız konuşma ve drama/yaratıcı drama üzerinde yoğunlaştığı bulgularına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Konuşma Becerisi, Konuşma Eğitimi, Yöntem ve Teknik

Kaynakça

• Aktaş, E. (2020). Konuşma eğitimi açısından Türkçe öğretmeni adaylarının ikna edici konuşmalarında kullandıkları ikna teknikleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (21), 180-197.
• Alver, M., & Taştemir, L. (2017). Konuşma becerisi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 451-462.
• Arslan, D., Doğan, B., Deliveli, K., Susar Kırmızı, F., Yaylı, D., & Akkaya, N. (2008). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. Ekin Basım Yayın.
• Aykaç, M., & Çakır İlhan, A. (2014). Çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin konuşma becerisine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47(1), 209-234.
• Aykaç, M., & Çetinkaya, G. (2013). Yaratıcı drama etkinliklerinin Türkçe öğretmen adaylarının konuşma becerilerine etkisi. Turkish Studies, 8(9), 671-682.
• Aztekin, S., & Şener, Z. T. (2015). Türkiye’de matematik eğitimi alanındaki matematiksel modelleme araştırmalarının içerik analizi: Bir meta-sentez çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178), 139-161.
• Başar, M., Keklik, S., & Batur, Z. (2015). Konuşma becerisine ilişkin bir yöntem önerisi: sömet yöntemi. İnternational Journal of Language Academy, 3, 66-82.
• Başkan Takaoğlu, Z. (2023). Sosyobilimsel konulara yönelik yürütülen lisansüstü tezlerin incelenmesi: sistematik bir analiz. Milli Eğitim, 52(237), 547-576.
• Bozpolat, E., & Arslan, A. (2018). Türkçe öğretiminde istasyon tekniği kullanımına ilişkin nitel bir çalışma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 55-97.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Coşkun, E., Balcı, A., & Özçakmak, H. (2013). Trends in writing education: An analysis of post graduate theses written in Turkey. Procedia – Socialand Behavioral Sciences, 93, 1526 – 1530.
• Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
• Çiftçi, M., Batur, Z. & Duru, K. (2017). Cumhuriyet dönemi Türkçe dersi öğretim programlarının konuşma becerisi açısından incelenmesi, Turkish Studies, 12(6), 215-234.
• Demirel, Ö. (2003). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Pegem A Yayıncılık.
• Deveci, Ö., & Aykaç, N. (2019). Temel eğitimde yaşanan sorunları inceleyen çalışmaların değerlendirilmesi: bir meta-sentez çalışması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(1), 277-301.
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinlik önerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 185-204.
• Eyüp, B. (2013). Üniversite öğrencilerinin konuşma becerilerini kullanmaya yönelik tutumları. Milli Eğitim Dergisi, 43(197), 95-113.
• Gözütok, F. D. (2020). Öğretim ilke ve yöntemleri. Pegem A Yayıncılık.
• Gündüz, O., & Şimşek, T. (2014). Anlatma teknikleri 2 uygulamalı konuşma eğitimi. Grafiker Yayınları.
• Güneş, F. (2016). Öğretim yöntem ve teknikleri. F. Güneş (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri içinde (2. baskı, s. 93-110). Pegem A Yayıncılık. Iamsaard, P., & Kerdpol, S. (2015). A study of effect of dramatic activities on ımproving english communicative speaking skill of grade 11th students. English Language Teaching, 8(11), 70-78.
• Kurudayıoğlu, M. (2003). Konuşma eğitimi ve konuşma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlikler. Türklük Bilimi Araştırmaları- Türkçenin öğretimi özel sayısı, (13), 287-309.
• Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Sage Publication.
• Millî Eğitim Bakanlığı, (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Milli Eğitim Yayınları.
• Özden, M. (2018). Türkçe eğitimi lisans öğrencilerinin hazırlıklı ve hazırlıksız konuşma hakkında geliştirdikleri metaforlar. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(2), 347-357.
• Potur, Ö., & Yıldız, N. (2016). Konuşma becerisi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, (18), 27-40. Sağlam, Ö., & Doğan, Y. (2013). 7.Sınıf öğrencilerinin hazırlıksız konuşma becerileri, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(24), 43-56.
• Sarıtaş, E. (2019). Öğretim yöntemleri. S. Saracoğlu ve A. Küçükoğlu (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri içinde (4. baskı, s. 218-244). Pegem A Yayıncılık.
• Sertoğlu, G. (2020). Yazma eğitiminde yöntem ve teknikler: bir meta-sentez çalışması. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 410-427.
• Sever, S., Kaya, Z., & Aslan, C. (2006). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. Morpa Yayınları.
• Şeker, Z. C. (2020). Dinleme ve konuşma becerilerine yönelik lisansüstü tezlerin anahtar kelimeleri üzerine bir inceleme: betimsel analiz. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (19), 128-140.
• Taşer, S. (2020). Konuşma eğitimi. Pegasus Yayıncılık.
• Temizyürek, F. (2007). İlköğretim ikinci kademede konuşma becerisinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 113-131.
• Türkel, A. (2019). Konuşma eğitimi yöntem teknik ve stratejileri. G. Çetinkaya (Ed.), Konuşma ve Eğitimi içinde (1. baskı, s. 137-170). Pegem A Yayıncılık.
• Walsh, D., & Downe, S. (2005). Meta‐synthesis method for qualitative research: A literatüre review. Journal of Advanced Nursing, 50(2), 204-211.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.