Türkçe ve Farsça Ders Kitaplarının Karşılaştırılması: 7.Sınıf Örneği

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 48 - 61, 28.06.2024

Tuğçe Polat Sallabaş

https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.1421072

Öz

Eğitim ve öğretim sürecinde öğretmen ve öğrencilerin kullandığı temel materyallerden olan ders kitapları süreç içerisindeki önemi büyüktür. Ana dili eğitiminde de temel araçlar arasında yer almaktadır. Ana dili eğitimi, bireyin dil becerilerini geliştirmesi, kültürel kimliğini oluşturması ve iletişim becerilerini güçlendirmesi açısından hayati bir rol oynar. Ana dili eğitiminde kullanılan ders kitapları, bu sürecin temel taşlarından biridir. Bu araştırma Türkiye ve İran’da ana dili eğitiminde kullanılan ders kitaplarını çeşitli açılardan karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda 2023-2024 eğitim öğretim yıllarında resmi olarak Türkiye’deki ortaokullarda kullanılan Ortaöğretim Türkçe 7.sınıf ders kitabı ile İran’daki Farsça Ortaöğretim 7. Sınıf ders kitabı incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda 7. sınıf Türkçe ders kitabında 7. sınıf Farsça ders kitabına göre daha fazla metne yer verildiği, Türkçe ders kitabında en sık yer verilen metin türü şiirken Farsça ders kitabında bu türün hikâye olduğu; ayrıca 7. sınıf Türkçe ders kitabında tiyatro, roman, blog türünde metinlere rastlanırken, Farsça ders kitabında bu türlere yer verilmediği ve her iki ders kitabında da 6 metnin halk edebiyatı ürünü bağlamında değerlendirilebileceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

ders kitabı, ana dili, Türkçe, Farsça

Kaynakça

• Akyol, H. & Kuralbayeva, A. (2021). Kazakistan ve Türkiye’deki 1. sınıf ana dil öğretim ders kitaplarının karşılaştırılması. Bilig (97), 109-136. https://Doi.Org/10.12995/Bilig.9705
• Arslan, P. (2018). İran eğitim sistemi: amaç yapı ve süreç bakımından Türkiye ile karşılaştırılması. Route Educational and Social Science Journal, 5(11), 49-65.
• Aslan, E. (2021). Türk Halk Edebiyatı. Pegem Akademi: Ankara.
• Aşıkcan, M., & Yeganeh, E. (2021). Türkiye ve İran ikinci sınıf ana dil ders kitaplarının tasarım açısından karşılaştırılması. Sosyolojik Düşün, 6(2), 175-203. https://doi.org/10.37991/sosdus.1035775
• Bars, M. E. (2017). Kültürel değerlerin aktarımında halk edebiyatı ürünlerinden yararlanma. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 217-228.
• Çitfçi, Ö., Çeçen, M A. & Melanlıoğlu, D. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 206-219.
• Çobanoğlu, Ö. (2018). Halk Edebiyatına Giriş I. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. E-ISBN 978-975-06-2399-8.
• Erdal, N. (2023). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe 7 Ders Kitabı. Ankara: Dörtel Yayıncılık.
• Güleç, İ., & Demirtaş, T. (2013). A comporative study on 8. class native language textbooks: the case of Turkey and USA. Sakarya University Journal of Education, 2(1), 74-91. https://doi.org/10.19126/suje.08619
• MEB. (2019). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı (1-8. Sınıflar). Ankara: MEB
• Okur, A. (2020). Türkçe Ders Kitaplarında Metinlerin Türsel Özellikleri. Ed. Hakan Ülper. Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri. (5. Bs). Ankara: Pegem Akademi.
• Özlük, D. (2017). İran ve Türkiye eğitim sistemlerinin amaçlarının karşılaştırmalı analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3), 729-757.
• Pingel, F. (2004). Ders Kitaplarını Araştırma ve Düzeltme Rehberi. Çev. Nurettin Elhüseyni. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Sever, S. (2004). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Anı Yayıncılık: Ankara
• Shahinpoor, S. & Bangir-Alpan, G. (2021). Türkiye ve İran'daki ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri bakımından incelenmesi: görsel öğe, sayfa ve kapak tasarımları. E- Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8, 255-280.
• Yalınkılıç, K. (2020). Bir Öğretim Aracı Olarak Ders Kitabı. Ed. Hakan Ülper. Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri. (5. Bs). Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.