Analysis of Trends in Researches on STEAM (STEM + Art) Made in Turkey

Yıl 2022, , 23 - 46, 22.02.2022

Filiz Gülhan

https://doi.org/10.33907/turkjes.737496

Cited By: 3

Öz

STEM (Science-Technology-Engineering-Mathematics) in the education field, is frequently applied and researched all over the world. Thereafter the STEAM (STEM + Art) approach, which advocates that art contribution will bring full integration in a transdisciplinary manner, is also spreading rapidly. The research aims to examination of published research on studied STEAM education in Turkey since 2017 and to determine whether it shows similar trends with STEM researches. In this survey study, 36 studies were reached with PRISMA flow chart and the studies were subjected to descriptive analysis in terms of various features. As a result of the research, it was concluded that the qualitative research method was used the most, worked with middle school students, and the interview and survey was used for data collection. In addition, it has been concluded that applied STEAM researches are mostly done within the scope of Science lesson, often take around 5 weeks, and the most researched variables are attitudes and skills. In STEAM studies that do not include coursework, it has been determined that the most studied area is attitudes towards STEAM education. Since STEAM is proceeding with trends similar to STEM, it made suggestions for researchers.

Anahtar Kelimeler

STEAM, STEM, literature review, research trends, descriptive analysis

Türkiye’de Yapılmış STEAM / [STEM + A (Sanat)] Araştırmalarındaki Eğilimlerin Analizi

Öz

STEM (Science-Technology-Engineering-Math) [Türkçesiyle (Fen-Teknoloji-Mühendislik-Matematik)] eğitiminin sıklıkla uygulanması ve araştırılmasını takiben; STEM’e “Art (sanat)” katkısının transdisipliner biçimde tam bir entegrasyonu oluşturacağını savunan STEAM [STEM + A (Sanat)] yaklaşımı da önemli bir araştırma alanı olmuştur. Bu araştırmada Türkiye’de 2017 yılından beri çalışılan STEAM eğitimi konusunda yayımlanmış araştırmaların incelenmesi ve STEM araştırmalarına benzer eğilimler gösterip göstermediğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yapılan tarama çalışmasında 36 araştırmaya ulaşılmış, PRISMA akış şeması izlenerek araştırmalar çeşitli özellikleri bakımından betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda STEAM ile ilgili alan yazında en çok nitel araştırma yönteminin kullanıldığı, ortaokul öğrencileriyle çalışıldığı, veri toplamada en çok görüşme ve test/anket kullanıldığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca deneysel ders uygulaması içeren araştırmaların en çok Fen Bilimleri dersi kapsamında yapıldığı, araştırmaların STEAM uygulamalarının sıklıkla 5 hafta civarında sürdüğü, en çok araştırılan değişkenlerin tutum ve beceriler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Deneysel ders uygulaması içermeyen STEAM araştırmalarında ise en çok incelenen alanın STEAM eğitimine yönelik tutumlar olduğu tespit edilmiştir. STEAM’in STEM’e benzer biçimde eğilimlerle ilerlediğinden hareketle araştırmacılara yönelik önerilerde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

STEAM, STEM+A, alan yazın incelemesi, araştırma eğilimleri, betimsel analiz

Kaynakça

• * işareti ile belirtilen araştırmalar, betimsel analize tabi tutulan STEAM araştırmalarıdır.
• Aguilera, D. & Ortiz-Revilla, J. (2021). STEM vs. STEAM education and student creativity: a systematic literature review. Education. Sciences, 11(331), 1-13. https://doi.org/10.3390/ educsci11070331.
• *Akbaba, C. (2017). Okullarda maker ve STEAM eğitim hareketlerinin incelenmesi. Yüksek lisans projesi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T. &. Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: Günün modası mı yoksa gereksinim mi? [A report on STEM Education in Turkey: A provisional agenda or a necessity?][White Paper]. İstanbul, Turkey: Aydın Üniversitesi. http://www.aydin.edu.tr/belgeler/IAU-STEM-Egitimi-Turkiye-Raporu-2015.pdf adresinden 16.11.2015 tarihinde erişilmiştir.
• Anderson, N. (2021). A systematic review of STEAM education research: comparing American and Korean studies. Academia Letters, Article 1039. https://doi.org/10.20935/AL1039.
• *Arık, S. ve Benli Özdemir, E. (2019). My skeleton is the strongest, the longest and the most beautiful: A STEAM Activity. International Learning Teaching and Educational Research Congress (ILTER 2019), Amasya University, Amasya, Turkey.
• *Atalay, M. (2019). Meslek liselerinde STEAM etkinliklerinin matematik dersine yönelik tutum ve başarıya etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Aydın Günbatar, S. ve Tabar, V. (2019). Türkiye’de gerçekleştirilen STEM araştırmalarının içerik analizi, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1054-1083.
• *Azkın, Z. (2019). STEAM (Fen-teknoloji-mühendislik-sanat-matematik) uygulamalarının öğrencilerin sanata yönelik tutumlarına, STEAM anlayışlarına ve mesleki ilgilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Karaman.
• Batdi, V., Talan, T., & Semerci, C. (2019). Meta-analytic and meta-thematic analysis of STEM education. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology (IJEMST), 7(4), 382-399.
• *Beşkese, M. B. (2019). STEAM öğretmen yeterliklerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• *Bozkurt, Y. (2019). STEAM etkinlikleri ile 7. sınıf öğrencilerinin başarı ve tutumlarındaki değişimin cinsiyete göre analizi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
• Çavaş, P., Ayar, A., Bula Turuplu, S. ve Gürcan, G. (2020). Türkiye’de STEM eğitimi üzerine yapılan araştırmaların durumu üzerine bir çalışma. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 17(1), 823-854.
• Çevik, M. (2017). Content analysis of STEM-focused education research in Turkey. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 14(2), 12-26.
• *Çevik, M. (2018). From STEM to STEAM in ancient age architecture. World Journal on Educational Technology: Current Issues. 10(4), 52–71.
• *Çevik, M. ve Ata, R. (2019). Turkish validation of STEAM scale and examination of relations between art attitudes, STEM awareness and STEAM attitudes among pre-service teachers. i.e.: Inquiry in Education, 11(2), Article 3. Retrieved from: https://digitalcommons.nl.edu/ie/vol11/iss2/3
• Çorlu, M. S., Capraro, R. M. ve Capraro, M. M. (2014). FeTeMM eğitimi ve alan öğretmeni eğitimine yansımaları. Eğitim ve Bilim, 39(171), 74-85.
• Daşdemir, İ., Cengiz, E. ve Aksoy, G. (2018). Türkiye’de FeTeMM (STEM) eğitimi eğilim araştırması. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1161-1183.
• Douglas, J., Iversen, E. & Kalyandurg, C. (2004). Engineering in the K-12 classroom: An analysis of current practices and guidelines for the future. Washington DC: American Society for Engineering Education.
• *Duban, N., Aydoğdu, B. ve Kolsuz, S. (2018). STEAM implementations for elementary school students in Turkey. Journal of STEM Arts, Craft, and Constructions, 3(2), 41-58.
• Elmalı, Ş. ve Balkan Kıyıcı, F. (2017). Türkiye’de yayınlanmış FeTeMM eğitimi ile ilgili çalışmaların incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 684-696.
• *Erdönmez, İ. (2019). Özel yetenekli öğrencilerin coğrafya eğitiminde SCAMPER tekniği ile STEAM uygulamaları. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• * Genç, M., Ata, A.O., Ertuğrul, D., Sakmen, G., Aktaş, M., Kalaycı, A, Sayan, S., Yağmur, Z.İ., Tatlı, A. & Yıldız, C. (2020). Ortaokul öğrencileri için STEAM’a yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi, Anadolu Öğretmen Dergisi, 4(2), 151-176, DOI: 10.35346/aod.768364
• *Gülhan, F., & Şahin, F. (2018a). STEAM (STEM+Sanat) etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, STEAM tutum ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisi. Journal of Human Sciences, 15(3), 1675-1699. doi:10.14687/jhs.v15i3.5430
• *Gülhan, F., & Şahin, F. (2018b). STEAM (STEM+Sanat) eğitimine yönelik etkinlik uygulaması: Aynalar ve ışık. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi, 8(2), 111-126. http://www.ated.info.tr/index.php/ated/issue/view/16
• * Gülhan, F. ve Şahin, F. (2020), Ortaokul öğrencilerinin STEAM (bilim, teknoloji, mühendislik, matematik, sanat) alanlarıyla ilgili algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 131-148.
• *Gürliyenkaya Baş, G. (2020). İlkokul öğrencilerinin STEAM tutumlarının belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• *Hallaç, S. (2019). Disiplinlerüstü bir STEAM yaklaşımı ile hazırlanmış öğretim programının öğrencilerin fizik kavramlarını öğrenmelerine, bilime karşı tutumlarına, STEAM tutumlarına ve kariyer seçimlerine etkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• *Helvacı, İ. (2019). Görsel sanatlar eğitiminde STEAM temelli yaklaşımın etkisi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Herdem, K. ve Ünal, İ. (2018). STEM eğitimi üzerine yapılan çalışmaların analizi: bir meta-sentez çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, DOI: 10.15285/maruaebd.381417.
• *İzgi Onbaşılı, Ü. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının ilgilerinin STEM+ kapsamında incelenmesi. Academic Studies Social and Education Sciences, (Ed. Dalkılıç, s. 319-336), Gece Akademi, Ankara.
• *Kahya, V. (2019). Alan uzmanlarının STEAM eğitimi ile ilgili görüşleri. Yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Kaleci, D. ve Korkmaz, E. (2018). STEM education research: Content analysis. Universal Journal of Educational Research, 6(11), 2404-2412.
• Kalemkuş, J. (2020). Deneysel araştırmalarda STEM eğilimi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 78-90.
• * Kardeş, S. (2020). Okul öncesi eğitim programının 21. yüzyıl becerileri ve STEAM eğitimi bağlamında incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(2), 109-119. doi: 10.17244/eku.703361
• *Kolsuz, S. (2018). Sosyo-bilimsel konuların işlenmesinde STEAM uygulamaları. Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Kwak, H. & Ryu, H. (2016). Analysis on the research trends in STEAM education. Journal of Science Education, 40(1), 72-89.
• *Madenci, A. ve Yılmaz, İ. (2019). Sanatsal becerilerin STEAM etkinliklerinde yaratıcı düşünme, işbirliği ve tasarım becerileri üzerine etkileri. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 3(4), 52-63.
• *Mercan, Z. (2019). Erken STEAM geleceğe hazırlık programının çocukların görsel uzamsal akıl yürütme becerilerine etkisi. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Moher D., Liberati A., Tetzlaff J., Altman D.G., The PRISMA Group (2009). Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses: The PRISMA Statement. PLoS Med 6(7): e1000097. doi:10.1371/journal.pmed1000097.
• *Okka, A. (2019). Bilim uygulamaları dersinde STEM alanları temelinde bir öğretim tasarımı deneyimi. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• *Ozkan, G. & Umdu Topsakal, U. (2017). Examining students’ opinions about STEAM activities. Journal of Education and Training Studies, 5(9), 116-123.
• *Özkan G. ve Umdu Topsakal, Ü., (2020). A STEAM activity that can be used in science education” Ulakbilge, s. 185-199. doi: 10.7816/ulakbilge-08-45-06
• Perignat E. & Katz-Buonincontro, J., (2018). STEAM in practice and research: an integrative literature review, Thinking Skills and Creativity, https://doi.org/10.1016/j.tsc.2018.10.002
• Polat, S. ve Ay, O. (2016). Meta-sentez: Kavramsal bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualitative Research in Education, 4(1), 52-64.
• *Sağat, E. (2019). STEAM temelli fen öğretiminin üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin STEAM performanslarına, tasarım temelli düşünme becerilerine ve STEAM tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• *Sağsöz, G. (2019). Resimli çocuk kitaplarında STEAM: “yaratıcı ve eleştirel düşünme becerisi”. Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik ve Sanat (J-STEAM) Eğitim Dergisi, 2(1), 1-20.
• *Tezeren, B. M. (2021). STEAM temelli puantilizm etkinliklerinin 11-14 yaş üstün/özel yetenekli öğrencilerin öğrenme biçimlerine etkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• *Tüzün, Ü. N. ve Eceyurt Türk, G. (2020). Bir bilim-sanat uygulaması: Sürrealist kimya. Journal of Turkish Chemical Society Section C: Chemistry Education JOTCSC, 5(1), 35-52.
• *Tüzün, Ü. N. ve Tüysüz, M. (2018). Özel yetenekli bireylerin öğretmenleri için STEAM eğitimi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 8(1), 16-32.
• *Uştu, H. (2019). İlkokul düzeyinde bütünleşik STEM / STEAM etkinliklerinin uygulanması: sınıf öğretmenleriyle bir eylem araştırması. Doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• * Ültay, N., Emeksiz, N. ve Durmuş, R. (2020). STEAM yaklaşımına ilişkin örnek bir uygulama ve uygulama hakkında öğrenci görüşleri. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 8(1), 1-17.
• Watson, A. D. & Watson, G. H. (2013). Transitioning STEM to STEAM: Reformation of engineering education. Journal for Quality & Participation, 36(3), 1-4.
• Yakman, G. (2010). What is the point of STE@M?-A Brief Overview. http://www.steamedu.com/2006-2010_Short_WHAT_IS_STEAM.pdf.
• Yıldırım, B. (2016). An analyses and meta-synthesis of research on STEM education. Journal of Education and Practice, 7(34), 23-33.
• *Yıldırım, E. (2021). STEAM eğitimi ve görsel sanatlar öğretmen adaylarının STEAM eğitimi hakkındaki görüşleri. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• *Yıldırım, İ. (2021). Fen-teknoloji-mühendislik- sanat-matematik (STEAM) yaklaşımının 7. sınıf karışımlar ve karışımların ayrılması konularının öğretiminde etkinliği. Yüksek lisans tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Yıldırım, H. ve Gelmez-Burakgazi, S. (2020). Türkiye’de STEM eğitimi konusunda yapılan çalışmalar üzerine bir araştırma: Meta-sentez çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, doi: 10.9779/pauefd.590319.