Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Epistemolojik İnançlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 38 - 63, 31.05.2018

Aysel Murat Hilmi Erten

https://doi.org/10.33907/turkjes.399224

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada fen bilgisi öğretmenlerinin epistemolojik inançları cinsiyet, mesleki kıdem ve mezun olunan okul
türüne göre incelenmiştir. Tarama modeli
kullanılan araştırmada, Elazığ il ve ilçe merkezinde görev yapmakta olan 200 fen
bilgisi öğretmeni yer almıştır. Veriler, Schommer (1998) tarafından
geliştirilen ve Karhan (2007) tarafından Türkçeye
çevrilen “Epis­temolojik
İnançlar Ölçeği” ile toplanmıştır. Ölçek beşli likert tipindedir. Ölçek maddeleri kesinlikle
katılmıyorumdan tamamen katılıyoruma doğru derecelendirilmiştir. Ölçek üç alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin
geneli için hesapla­nan Alpha katsayısı .84 olarak bulunmuştur. Öl­çeğin üç alt
faktörü için hesaplanan Alpha kat­sayıları sırasıyla .79, .81, ve .76’dır. Elde edilen veriler SPSS paket
program kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde bağımsız
gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi, Levene testi, Mann Whitney U ve
Kruskal Wallis H testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin
görüşleri arasında ele alınan değişkenler açısından farklılıklar olduğu ortaya
konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Epistemolojik inanç, bilgi, Fen Bilgisi öğretmeni

Kaynakça

• Aksan, N. ve Sözer M. A. (2007). Üniversite öğrencilerin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Ahi Evren Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 8, Sayı 1, 31-50.
• Akyıldız, S. (2014). Lise öğretmenlerinin epistemolojik inançları ile öğretme-öğrenme anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Arredondo, D.E., & Terrance, T.R. (1996). Epistemological beliefs of Chilean educators and school reform efforts. Paper presented at the Tercer Encuentro National de Enfoques Actuales en education Pontificia Universidad Catohea Chile Santiago de Chile. ED 402673.
• Aypay, A. (2011). Epistemolojik inançlar ölçeğinin Türkiye uyarlaması ve öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının incelenmesi. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 1-15.
• Bacanlı- Kurt, C. (2010). Öğretmenlerin epistemolojik inançları ve değişime direnme tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baç, M. (2011). Epistemoloji. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Beck, J., Czerniak, C., & Lumpe, A. (2000). An exploratory study of teachers’ beliefs regarding to implementation of constructivism in their classroom. Journal of Science Teacher Education, 11, 323- 343.
• Brown, C. A. & Cooney, T. J. (1982). Research on teacher education: a philosophical orientation. Journal of Research and Development in Education, 15: 13-18.
• Buehl, M. M., ve Alexander, P. A. (2001). Beliefs about academic knowledge. Educational Psychology Review, 13(4), 385-418.
• Chai, C. S., Khine, M. S., and Teo, T. (2006). Epistemological beliefs on teaching and learning: a survey among pre-service teachers in Singapore. Educational Media International, 43(4), 285 298.
• Chai, C. S. , Teo, T. & Lee, B.C. (2009). The change in epistemological beliefs and beliefs about teaching and learning: A study among pre-service teachers. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 37:4, 351-362.
• Chan, K.-W., & Elliott, R. G. (2000). Exploratory study of epistemological beliefs of Hong Kong teacher education students: Resolving conceptual and empirical issues. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 28(3), 225-234.
• Chan, K., Elliott, R. G. (2004). Epistemological beliefs across cultures: critique and analysis of beliefs structure studies. Educational Psychology,(24) 2, 133-140.
• Chan, Kwok-wai (2008). Epistemological beliefs, learning, and teaching: The Hong Kong cultural context. Knowing, Knowledge and Beliefs: Epistemological Studies across Diverse Cultures. M. S. Khine (ed.), Springer Science + Business Media B.V. e-ISBN 978-1-4020-6596-5.
• Deryakulu, D. (2004). Üniversite öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile epistemolojik inançları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38: 230–249.
• Deryakulu, D. (2004a). Epistemolojik inançlar. Kuzgun, Y. ve Deryakulu, D. (ed.). Eğitimde bireysel farklılıklar (s. 259-289). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik inanç ölçeğinin faktör yapısının yeniden incelenmesi: Cinsiyet ve öğrenim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları, Vol: 18, ss. 57-70.
• Deryakulu, D., ve Bıkmaz, H. F. (2003). Bilimsel epistemolojik inançlar ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 4, 243-257.
• Duell, O. K., ve Schommer-Aikins, M. (2001). Measures of people's beliefs about knowledge and learning. Educational Psychology Review, 13(4), 419-449.
• Ekiz, D. (2006). Öğretmen eğitimi ve öğretimde yaklaşımlar. Ankara, Nobel Yayınları.
• Erdem, M. Yılmaz, A. ve Akkoyunlu, B. (2008). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık özyeterlik inançları ve epistemolojik inançları üzerine bir çalışma. International Educational Technology Conference (IECT), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Eroğlu, S. E., & Güven, K. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 295-312.
• Fer, S. (2011). Öğretim tasarımı. Ankara, Anı Yayıncılık.
• Fullan, M. (2001). The New Meaning of Educational Change. Routledge: London Cassel Educational Limited.
• Guthrie, Victoria L., Patricia M. King, Carolyn P. Palmer. (1999). Cognitive capabilities underlying tolerance for divercity among college students. Baskıda. (Aktaran: King, Patricia M., Karen S. Kitchener. 2002. The reflective judgement model: Twenty years of research on epistemic cognition. Personal Epistemoloji: The Psychology of Beliefs About Knowledge and Knowing. ed. Hofer, Barbara K., Paul R. Pintrich. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Assosiates: 37-62).
• Hashweh, M. Z. (1996). Effects of science teachers' epistemological beliefs in teaching. Journal of Research in Science teaching, 33(1), 47-63.
• Hofer, B. K. (2000). Dimensionality and disciplinary differences in personal epistemology. Contemporary Educational Psychology, 25(4), 378-405.
• Hofer, B. K. (2008). Personal Epistemology and Culture. Knowing, Knowledge and Beliefs: Epistemological Studies across Diverse Cultures. M. S. Khine (ed.), (pp. 3-22). Springer Netherlands.
• Hofer, B. K. & Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Review of Educational Research, 67: 88-140.
• Izgar, H., Dilmaç, B. (2009). Yönetici adayı öğretmenlerin özyeterlik algıları ve epistemolojik inançlarının incelenmesi. http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/ articles/2008/20/HIZGAR-BDILMAC.PDF adresinden 24.07.2009 tarihinden alındı.
• İçen, M. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin epistemolojik inançlarının sınıf içi uyguladıkları öğretim stratejileri ile ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Soysal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı, Erzincan.
• Jensen, Laura L. (1998). The role of need for cognition in the development of reflective judgment. Doktora tezi, University o Denver. (Aktaran: King, Patricia M., Karen S. Kitchener. 2002. The Reflective Judgement Model: Twenty Years of Research on Epistemic Cognition. Personal Epistemoloji: The Psychology of Beliefs About Knowledge and Knowing. ed. Hofer, Barbara K., Paul R. Pintrich. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Assosiates: 37-62).
• Kaleci, F. ve Yazıcı, E. (2012). Epistemolojik inançlar üzerine bir derleme. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitim Kongresi. 27-30 Haziran 2009, Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Niğde.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. (23.Basım). Ankara: Nobel.
• Karhan, İ. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin epistemolojik inançlarının demografik özelliklerine ve bilgi teknolojilerini kullanma durumlarına göre incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Kıralp, A. Y., Şahin, F. S. ve Dinçyürek, S. (2008). Denetim odağı farklı psikolojik danışmanlık ve rehberlik (pdr) öğrencilerinin epistemolojik inançları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 98-106.
• Kıssack, M. (2002). Hermeneutik ve eğitim: İnsan bilimleri öğretmenleri için düşünceler, (Çev. Vefa Taşdelen). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. Cilt: 35, sayı: 1-2.
• Neuman, W. L. (2008). Toplumsal araştırma yöntemleri (3. Baskı). (S.Özge, Çev.). İstanbul: Yayınodası Yayıncılık.
• OECD (2009). Teaching practices, teachers ’ beliefs and attitudes. Creating Effective Teaching and Learning Environments: First Results from TALIS.
• Öngen, D. (2003). Epistemolojik inançlar ile problem çözme stratejileri arasındaki ilişkiler: Eğitim fakültesi öğrencileri üzerine bir çalışma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı:13, s. 155-162.
• Özbaş, N. (2013). Sınıf öğretmenlerinin düşünme stillerinin kullandıkları yöntemler ve epistemolojik inançları açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Amasya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya.
• Özdemir, İ. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin epistemolojik inançları ile yapılandırmacı yaklaşıma yönelik tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Paul, R. ve Elder, L. (2002). Critical thinking: Tools for taking charge of your professional and personal life. FT Press.
• Savaşçı-Açıkalın, F. (2009). Teacher beliefs and practice in science education. In Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching (Vol. 10, No. 1, pp. 1-14). Hong Kong Institute of Education. 10 Lo Ping Road, Tai Po, New Territories, Hong Kong.
• Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. J. Educ. Psychol. 82: 498–504.
• Schommer, M. (1993). Epistemological development and academic performance among secondary students. Journal of Educational Psychology. c. 85. s. 3: 406-411.
• Schommer, M. (1998). The ınfluence of age and schooling on epistemological beliefs. The British Journal of Educational Psychology. s. 68: 551-562.
• Schommer, M. and Walker, K. (1997). Epistemological beliefs and valuing school: Considerations for college admissions and retendion. Researc in Higher Education, Vol, 38, No. 2.
• Schommer, M., and Dunnell, P. A. (1997). Epistemological beliefs of gifted high school students. Roeper Review, 19(3), 153-156.
• Schommer-Aikins, M. (2002). An evolving theoretical framework for an epistemological belief system. In B. K. Hofer and P. R. Pintrich (Eds) Personal Epistemology: The Psychology of Beliefs about Knowledge and Knowing. New Jersey: Erlbaum.
• Tanrıverdi, B. (2012). Pre-service teachers’ epistemological beliefs and approaches to learning. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 2635-2642.
• Taşkın, Ç. Ş. (2013). Epistemolojik inançlar: Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımlarını yordayıcı bir değişken/Epistemological beliefs: As predictors of preservice teachers’ learning approaches. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19).
• Tezci, E. ve Uysal, A. (2004). Eğitim teknolojisinin gelişimine epistemolojik yaklaşımların etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology TOJET, 3 (2), 158- 164.