Ortaokul 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama ve Fen Başarılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 118 - 138, 30.10.2020

Songül Akbalık , Ömer Yılayaz

Öz

Bu çalışmada ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve fen başarılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeli çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Van il merkezinde bulunan ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı; alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeye sahip okullardan “sistematik tesadüfi (katmanlı) örnekleme” yoluyla belirlenen 152 tane 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama amacıyla Fen Başarı Testi ve Okuduğunu Anlama Başarı Testi kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22 paket programı kullanılmıştır. Öğrencilerin, okuduğunu anlama ve Fen başarılarının bazı değişkenler açısından incelemek için Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı hesaplanmış ayrıca Frekans (f), Yüzde (%) ve elde edilen verilerin homojen dağılıp dağılmadıklarına göre t test, Varyans Analizi (ANOVA) analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinden elde edilen sonuçlara göre öğrencilerin okuduğunu anlama ve fen başarıları arasında orta düzeyde bir benzerlik olduğu (r=0.57, p=0.003) görülmüştür. Öğrencilerin, soru çözerken okuduğunu anlamada zorlanıp zorlanmama durum değişkenine ve sosyoekonomik düzey değişkenine göre okuduğunu anlama başarısı arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Öğrencilerin soru çözerken okuduğunu anlamada zorlanıp zorlanmama durum değişkenine ve sosyoekonomik düzey değişkenine göre fen başarıları arasında anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin, cinsiyet, kitap türü ve kitap okuma sıklık değişkenlerine göre okuduğunu anlama başarısı arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Yine öğrencilerin, cinsiyet, kitap türü ve kitap okuma sıklık değişkenlerine göre fen başarısı arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, okuduğunu anlama, fen başarısı, okuduğunu anlama başarısı

Kaynakça

• Akın, E. ve Çeçen, M. A. (2014). “Ortaokul Öğrencilerinin Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Düzeylerinin Değerlendirilmesi/ Econdry School Students’metacognıtıve Awareness of Readıng Strategıes Level”, TURKİSH STUDİES - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Ahmet Topaloğlu Armağanı), Volume 9/8 Summer 2014, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827 /TurkishStudies.6988 p. 91-110.
• Arıcı, A. F. (2012). Okuma eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Aytaş, G. (2003). “Okuma Gelişiminde Çocuk Edebiyatının Rolü”. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi (13).
• Balcı, A., (2009). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlık ve İlgileri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bloom, B. S. (1995) İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme. (Çev. D. Ali Özçelik), İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Bloom, B. S. (1998). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. (D. A. Özçelik, Çev.) İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Brantmeier, Cindy (2003), “Does gender make a difference? Passage content and comprehension in second language reading”, Reading in a Foreign Language, Vol. 15, No. 1, http://nflrc.hawaii.edu/rfl/April2003 /brantmeier/brantmeier.pdf (son erişim 02.08.2008).
• Bügel, K.-Buunk, B. P. (1996), “Sex differences in foreign language text comprehension: The role of interests and prior knowledge”, The Modern Language Journal, Vol. 80, No. 1, (Spring, 1996), pp. 15-31, http://www.jstor.org/stable/329055 (son erişim 01.08.2008).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
• Carter, C. Bishop, J. & Kravits, S.L. (2002). Keys to Effective Learning (3rd ed.). Ch. 1: ‘Becoming a Lifelong Learner’. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall. Coşkun, Eyyup (2006), Lise II. Sınıf Öğrencilerinin Sessiz Okuma Hızları ve Okuduğunu Anlama Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Çiftçi, Ö. ve Temizyürek, F. (2008). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerilerinin Ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5 (9).
• Çelenk, S. ve Çalışkan, M. (2004). Bazı Sosyoekonomik Faktörlerin Okuduğunu Anlama Başarısına Etkisinin İncelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi. 309, 24-33.
• Dökmen, Ü. (1994). Okuma becerisi, ilgisi ve alışkanlığı üzerine psiko-sosyal bir araştırma. Istanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Gallik, J. D. (1999). Do they read for pleusure? Recreational reading habits of collage students. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 42(6), 480-489.
• Göçer, A. (2000). İlköğretim öğretmeni adaylarına ilk okuma-yazma çalışmaları ile ilgili pratik öneriler. Millî Eğitim Dergisi, 148, 67-74.
• Karasakaloğlu, N. (2006). Adnan Menderes Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Düzeylerinin Çeşitli Sosyo-demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. V. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi. Bildiriler. 14-16 Nisan 2006.Ankara:Kök Yayıncılık: 142-155.
• Karasar, N. (2007.) Bilimsel araştırma yöntemi. (17. Baskı). İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatay, Halit (2007), İlköğretim Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuduğunu Anlama Becerileri Üzerine Alan Araştırması. (Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Koçyiğit, S. (2003). İlköğretim I. Kademedeki Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Becerisinin Öğrencilere Kazandırılmasının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: S. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• MEB (2007). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Öğretmen Kılavuz Kitabı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Özaslan, A. (2006). Kelime oyunları ile kelime dağarcığının geliştirilmesinin okuduğunu anlama düzeyine etkisi.
• Özçelik, D.A. (1987). Eğitim Programları ve Öğretim: Genel Öğretim Yöntemi, Ankara: ÖSYM Eğitim Yayınları.
• Phakiti, A. (2003), “A closer at gender and strategy use in L2 reading”, Language Learning, Vol. 53 No. 4, pp. 649-703, http://www3. interscience.wiley.com/journal/118872169/abstract (son erişim 31.07.2008).
• Rosenshine, B. (1980). Skill hierarchies in reading comprehension. In R. J. Spiro, B. C. Bruce, & W. F. Brewer (Eds.), Theoretical issues in reading comprehension (pp. 535-554). Hills dale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Savaş, B. (2006), Okuma Eğitimi ve Çocuklarda Dil Gelişimi, 2. Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Savolainen, H., Ahonen, T., Aro, M, Tolvanen, A. And Holopainen, L. (2008). Reading Comprehension, Word Reading and Spelling as Predictors of School Achievement and Choice of Secondary Education. Learning and Instruction. 18 (2) 201-210.
• Sim, Sangmin (2007), A Study on Reading Strategies in KSL Class, Unpublished Doctor’s Thesis. University of New South Wales School of Modern Language Studies.
• Sweet, A. P., Snow, C. (2002). Reconceptualizing Reading Comprehension. In Block, C. C., Gambrell L. B. & Pressley M. (Eds.), Improving Comprehension Instruction. Rethinking Research, Theory, and Classrom Practice. USA: John Wiley&Sons Inc.
• Ünal, E. (2006). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile okuduğunu anlama ve okumaya ilişkin tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eskişehir.
• Yıldırım, Ö. (2012). Okuduğunu anlama başarısıyla ilişkili faktörlerin aşamalı doğrusal modellemeyle belirlenmesi (Pısa 2009 Hollanda, Kore ve Türkiye karşılaştırması). Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Yılmaz, B. (2012). Okuma alışkanlığının okul başarısına etkisi: Ankara Keçiören Atapark İlköğretim Okulu öğrencileri üzerine bir araştırma.
• Külcü, Ö., Çakmak. T., Özel, N. (Editörler), Prof. Dr. K. Gülbün Baydur’a armağan (210-218). Ankara: Özyurt Matbaacılık.
• Zebec, M.S., Sakic, M. and Topic, M.K. (2009). Analysis of Relationship between Speed of Information Processing, Reading Comprehension and School Achievement in Lower Grades of Primary School. Drustvena Istrazivanja. 18, 4-5, 763-784.