Evaluation of Prospective Teachers’ Personality Characteristics in terms of Impulse Behavior Pattern

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 96 - 117, 30.10.2020

Nihat Çalışkan , Okan Kuzu , Hayriye Torunoğlu

Öz

In this study, it was examined the personality traits of prospective teachers in terms of impulse behavior patterns. In this quantitative study, 14-item 5-point Likert-type “Impulse Pattern Evaluation Scale” was developed with the participation of 311 prospective teachers and has .810 reliability. The scale consisting of three factors as "Power" and "Love" and “Success” behavior patterns were administered to 206 prospective teachers together with personal information form and prospective teachers’ impulse behavior level was examined by using the descriptive screening model. Moreover, it was determined whether there was a statistically significant difference between the impulse behavior levels of prospective teachers according to their gender, departments, monthly expenditure amount and geographical regions where they live. According to the findings, no statistically significant difference was found between the impulse behavior levels of the prospective teachers with the gender and monthly expenditure amounts for each sub-dimension of the scale. There is a statistically significant difference between prospective teachers' departments and the scale itself and the power and success sub-dimensions. In addition, there was a statistically significant difference between the region where prospective teachers live and the love sub-dimension of the scale.

Anahtar Kelimeler

Prospective teachers, impulse pattern behavior, power, love, success

Öğretmen Adaylarının Kişilik Özelliklerinin Dürtü Davranış Kalıbı Açısından Değerlendirilmesi

Öz

Bu çalışmada öğretmen adaylarının kişilik özellikleri dürtü davranış kalıpları çerçevesinde incelenmiştir. Nicel araştırma yaklaşımı esas alınarak yapılan bu çalışmada 311 öğretmen adayının katılımıyla .81 güvenirliğe sahip 14 maddelik 5’li likert tipli “Dürtü Kalıbı Değerlendirme Ölçeği” geliştirilmiştir. “Güç”, “Sevgi” ve “Başarı” davranış örüntüsü olmak üzere üç faktörden oluşan bu ölçek, kişisel bilgi formu ile birlikte 206 öğretmen adayına uygulanmış ve adayların dürtü davranış düzeyleri betimsel tarama modeli esas alınarak araştırılmıştır. Ayrıca, adayların dürtü davranış düzeylerinin cinsiyete, öğrenim görülen bölüme, aylık harcama miktarına ve yaşanılan coğrafi bölgeye göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılaşmanın olup olmadığı incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre öğretmen adaylarının dürtü davranış düzeyleri ile cinsiyetleri ve aylık harcama tutarları arasında ölçeğin geneli ve her bir alt boyutu için istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılığın olup olmadığı görülmüştür. Öğretmen adaylarının dürtü davranış düzeyleri ile öğrenim gördüğü anabilim dalı arasında ise ölçeğin geneli ve güç, başarı alt boyutları için istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ayrıca, adaylarının yaşadığı bölge ile ölçeğin sevgi alt boyutu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayı, dürtü davranış kalıbı, güç, sevgi, başarı

Kaynakça

• Bee, H. & Boyd, D. (2009). Çocuk Gelişim Psikolojisi. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Bollen, K. A. (1989). A new incremental fit indexfor general structural equation models, Sociological Methods and Research, (173), 303–316.
• Browne, M. ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of testing structural equation models, Testing Structural Equation Models. London: Sage Publications.
• Buluç, B., & Uzun, E.B. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının değer hiyerarşileri. TÜBAV Bilim Dergisi, 13(2), 29-46.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Bütüner, Ö.S., & Gür, H. (2007). V diyagramına yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilme çalışması, Milli Eğitim Dergisi, 176, 72–85.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Caliskan, N., Kuzu, O., & Kuzu, Y. (2017). The development of a behavior patterns rating scale for preservice teachers. Journal of Education and Learning, 6(1), 130–142.
• Çalışkan, N., & Kuzu, O. (2018). Investigation of the preservice teachers’ personality traits according to the activity behavior pattern. International Journal of Eurasia Social Sciences, 9(34), 2069–2085.
• Çalışkan, N., & Badem, Ö. (2016). Öğretmen adaylarının değişiklik huy kalıbını kullanma düzeylerini belirlemeye yönelik analitik bir çalışma. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 461-479.
• Çalışkur, E. A. (2008). Üniversite öğrencilerinin yaşam değerleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Dikmen, S. (1998). Sınıf Öğretmeni Rehberi. Ankara: Pelikan Tıp Teknik Yayıncılık.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• İnanç, B. Y., & Yerlikaya, E. E. (2014). Kişilik kuramları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kaiser, F. (1970) A second generation little jiffy. Psychometrika, 35(4):401–415.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge Press.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
• Kuzu, O., Caliskan, N., & Kuzu, Y. (2017). Evaluation of teacher candidates according to the organization people pattern. College Student Journal, 51(4), 561–569.
• Kuzu, O., & Çalışkan, N. (2018). Öğretmen adaylarının motivasyon ve matematik kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. C.Arslan, E. Hamarta, S. Çiftçi, M. Uslu, & O. Köksal (Eds.), Eğitim Bilimleri Çalışmaları (ss. 5–11).
• Kuzu, O., Kuzu, Y., & Sıvacı, S.Y. (2017). Matematik öğretmeni adaylarının alan ve meslek bilgisi derslerine yönelik tutum ve metaforları. 4. Uluslararası Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresinde sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Özdemir, O., Güzel-Özdemir, P., Kadak, M. T., & Nasıroğlu, S. (2012). Kişilik gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 566-589.
• Rennie, K. M. (1997). Exploratory and confirmatory rotation strategies in exploratory factor analysis. Paper presented at the Annual Meeting of the Southwest Educational Research Association. Austin, USA.
• Sağlam, E. (2008). Eğitim yöneticilerinin liderlik tarzlarıyla kişilik yapıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sekar, J., & Eyasu, M. (2018). Identifying the behavior patterns that ınfluence on students' achievement in psychological foundations of learning and development: A case of Mekelle University, Ethiopia. Journal on Educational Psychology, 11(3), 12–20.
• Sıvacı, S. Y. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik alan bilgisi yeterlikleri ile matematik dersine yönelik tutumlarının incelenmesi: Karşılaştırmalı bir araştırma. International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(26), 244–255.
• Sıvacı, S. Y., & Çöplü, F. (2020). Üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterlikleri, akademik motivasyonları ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişki. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 667-700.
• Sıvacı, S.Y., & Kuzu, Y. (2017). Bağımsız çalışabilme ve sorumluluk alabilme yetkinliği ölçeğinin geliştirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 155-167.
• Sıvacı, S.Y., Kuzu, O., & Kuzu, Y. (2016) Aday öğretmenlerde mesleki tutumun mesleğe ilişkin metaforik algıya etkisi. Ö. Demirel ve diğerleri (Eds.), 4. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Tam Metin Kitabı (ss. 826-834) içinde. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Stapleton, C. D. (1997). Basic concepts and procedures of confirmatory factor analysis. Paper presented at the Annual Meeting of The Southwest Educational Research. Austin, USA.
• Stevens, J. (1996). Appied multivariate statistics for the social science (Third Edition). Lawrence ErlbaumAssociates, New Jersey.
• Şişman, M., & Acat, M. B. (2003). Öğretmenlik uygulaması çalışmalarının öğretmenlik mesleğinin algılanmasındaki etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 235-250.
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Woodsmall, M., & Woodsmall, W. (2003). Davranış kalıplarının gücü. İstanbul: Kariyer Yayınları.
• Yavuz, S. (2005). Developing a technology attitude scale for pre-service chemistry teachers, The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(1), 17–25.
• Yazıcı, K. (2006). Değerler eğitimine genel bir bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, 19, 499–522.
• Yılmaz, M. (2007). Sınıf öğretmeni yetiştirmede teknoloji eğitimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 155-167.