Altı Dakika Yöntemi İle Okuduğunu Anlama Becerilerinin Geliştirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 387 - 418, 31.10.2021

Abdurrahman Gürbüz Murat Başar

https://doi.org/10.33907/turkjes.871531

Öz

Bu araştırmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin Altı Dakika Yöntemi ile geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden “eylem araştırması” ile desenlenmiştir. Çalışma grubunun oluşturulması için amaçlı örnekleme yöntemlerinden “benzeşik (homojen) örnekleme” yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim-öğretim yılı Konya ili merkez Selçuklu ilçesindeki bir devlet okulunda öğrenim gören, altı ilkokul dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Seçilen öğrenciler fiziksel ve zihinsel herhangi bir sorunu olmamasına rağmen sesli okuma güçlüğü yaşayan ve okuduğunu anlamada sorunlar yaşayan öğrencilerdir. Seçilen öğrencilere, okuduğunu anlama düzeylerinin belirlenmesi için sırasıyla dördüncü, üçüncü, ikinci ve birinci sınıf düzeyinde okuma metinleri sesli olarak okutulmuş, her okuma sonrası metinlerle ilgili anlama soruları verilmiştir. Öğrencilerin aldıkları puanlar Yanlış Analizi Envanterindeki okuma düzeyleri hesap tablosuna göre değerlendirilmiş ve öğrencilerin birinci sınıf endişe düzeyinde oldukları tespit edilmiştir. Anlama düzeyleri tespit edilen öğrencilere günde iki, haftada altı saat olmak üzere toplam yetmiş iki saat “Altı Dakika Yöntemi” kullanılarak öğretim yapılmıştır. Öğretim için Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış, 2013-2014 eğitim-öğretim yılı Millî Eğitim Bakanlığı Türkçe ders kitaplarından seçilen on adet metin kullanılmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde öğrencilerin okuduğunu anlamada endişe düzeyinden öğretim düzeyine ilerlediği, bazı öğrencilerin ise serbest okuma düzeyine ulaştıkları tespit edilmiştir. Altı Dakika Yönteminin öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini geliştirdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sesli Okuma, Okuma Güçlüğü, Akıcı OKuma, Okuduğunu Anlama, Altı Dakika Yöntemi, Eylem Araştırması

Kaynakça

• Adams, G. & Brown, S. (2009) The six-minute solution: a reading fluency program. Longmont, CO: Sopris West Educational Services.
• Aktepe, V. & Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğü ve giderilmesi: Tek denekli bir durum çalışması. International Journal of Eurasia Social Sciences, 6/19. 111-126.
• Akyol, H. (2012). Programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Akyol, H., & Kodan, H. (2016). Okuma güçlüğünün giderilmesine yönelik bir uygulama: Akıcı okuma stratejilerinin kullanımı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 7-21.
• Applegate, M. D., Applegate, A. J. & Modla, V. B. (2009). She’s my best reader: she just can’t comprehend: studying the relationship between fluency and comprehension. The Reading Teacher, 62(6), 512-521.
• Arı, A. (2013). Bilişsel alan sınıflamasında yenilenmiş Bloom, SOLO, Fink, Dettmer taksonomileri ve uluslararası alanda tanınma durumları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6/2. 259-290.
• Aşıkcan, M. (2019). Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Akıcı Okuma Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Doktora Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Ayçin, A.A. (2009). İsoteg tekniğinin beşinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarısı ve okumaya yönelik tutumları üzerine etkisi: Yibo örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Başar, M. & Gürbüz, M. (2017). Effect of the SQ4R Technique on the reading comprehension of elementary school 4th grade elementary school students. International Journal of Instruction, 10 (2), 131-144.
• Başar, M., Batur, Z. & Karasu, M. (2014). Süreye bağlı sesli okumanın okuduğunu anlamaya etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 203,5-22.
• Bloom, B. S. (1995). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. (Çev. D. Ali Özçelik), İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çankal, A. O. (2018). Akıcı okuma stratejilerinin 4.sınıf Türkçe derslerinde okuduğunu anlama becerisine ve okuma motivasyonuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Çaycı, B. & Demir, M. K. (2006). Okuma ve anlama sorunu olan öğrenciler üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4). 437-456.
• Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3P metodu ile boşluk tamamlama (Cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 2010, 11(1). 63-74.
• Dufva, M., Niemi, P. & Voaten, M. J. M. (2001). The role of phonological memory, word recognition, and comprehension skills in reading development: From preschool to grade 2. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 14, 91-117.
• Duran, E. & Sezgin, B. (2012). Yankılayıcı akıcı okuma yönteminin akıcı okumaya etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164.
• Freeland, J. T., Skinner, C. H., Jackson, B., McDaniel, C. E. & Smith, S. (2000). Measuring and increasing silent reading comprehension rates: Empirically valididating repeated readings intervention. Psychology in the Schools, 37(5), 415-429.
• Goff, D. A., Pratt, C. & Ong, B. (2005). The relations between children’s reading comprehension, working memory, language skills and component of reading decoding in a normal sample. Reading & Writing, 18, 583-616.
• Gorsuch, G. & Taguchi, E. (2010). Developing reading fluency and comprehension using repeated reading: Evidence from longitudinal students reports. Language Teaching Research, 14(1), 27-59.
• Görgün, B. (2018). Akıcı okuma ve okuduğunu anlama destek eğitim programının (OKA²DEP) özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerine etkisi. Doktora Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Kaman, Ş. (2012). Akıcı okuma stratejilerini kullanmanın ilköğretim üçüncü sınıf öğrencilerinde okuma becerisini geliştirmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• Karasu, M. (2007). Akıcı okumayı sağlamaya yönelik kullanılan yöntemlerin etkililiği. http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/300.pdf (Erişim Tarihi: 02.07.2015)
• Keehn, S. (2003). The effect of instruction and practice through readers theatre on young readers' oral reading fluency. Reading Research and Instruction, 42, 39-6.
• Klauda, S. L. & Guthrie, J. T. (2008). Relationships of three components of reading fluency to reading comprehension. Journal of Educational Psychology, 100(2), 310-321.
• Köksal, K. & Ünal, E. (2008). Metinler arası okumanın okuduğunu anlamaya etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7/26. 154-169.
• MEB, (2010). PISA 2009 Ulusal Ön Raporu, Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitim Araştırma Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• MEB, (2015). PISA 2012 Ulusal Nihai Raporu. Millî Eğitim Bakanlığı, Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• MEB, (2016). PISA 2015 Ulusal Raporu. Millî Eğitim Bakanlığı, Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• MEB, (2017). Akademik Becerilerin Değerlendirilmesi ve İzlenmesi 8. Sınıflar Raporu, Millî Eğitim Bakanlığı, Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, Calif., Sage.
• Ouellete, G. & Beers, A. (2010). A not so simple view of reading: How oral vocabulary and visual Word recognition complicate the story. Reading & Writing, 23, 189-208.
• Özkara, Y. (2010). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma düzeylerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 109-119.
• Patton, B., Crosby, S., Houchins, D. & Jolivette, K. (2010). The comparative effect of fluency instruction with and without a comprehension strategy for elementary school students. International Journal of Special Education, 25(2), 100-112.
• Rawlinson, D. & Little, M. (2004). Improving student learning through classroom action research. Florida Department of Education. Tallahassee: Author
• Rose, D. S., Parks, M., Androes, K., & McMahon, S. D. (2000). Imagery-based learning: Improving elementary students' reading comprehension with drama techniques. Journal of Educational Research, 94(1), 55-63.
• Rydland, V., Aukrust, V. G. & Fulland, H. (2010). How word decoding, vocabulary and prior topic knowledge predict reading comprehension: A study of language-minority students in Norwegian fifth grade classooms. Reading & Writing, 23.
• Samuels, S. J. (2006). Reading fluency: Its past, present, and future. In T. V. Rasinski, C. L. Z. Blachowicz and K. Lems (Eds.), Fluency instruction: Research-based best practices (pp. 7-20). New York ; London: Guilford.
• Schacter, J. & Jo, B. (2005). Learning when school is not in session: A reading summer day-camp intervention to improve the achievement of exiting first-grade students who are economically disadvantaged. Journal of Research in Reading, 28(2), 158-169.
• Sidekli, S. (2010). Eylem araştırması: İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama güçlüklerinin giderilmesi. TÜBAR, 27, 563-580.
• Sulak, S. E. (2014). Süreçsel modelle bilgilendirici metin öğretiminin okuduğunu anlama becerilerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Therrien, W. J., & Hughes, C. (2008). Comparison of repeated reading and question generation on students‟ reading fluency and comprehension. Learning Disabilities: A Contemporary Journal, 6(1), 1–16.
• Uzunkol, E. (2013). Akıcı okuma sürecinde karşılaşılan sorunların tespiti ve giderilmesine yönelik bir durum çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9,70-83.
• Verhoeven, L. & Van Leeuwe, J. (2008). Prediction of the development of reading comprehension: A longitudinal study. Applied Cognitive Psychology, 22, 407-423.
• Vitolo, D. (1999). The effect of a paired reading programon first grade reading achievement (Master Thesis). Kean University.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/4. 1461-1478.
• Yılmaz, M. (2006). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin sesli okuma hatalarının düzeltmede ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma yönteminin etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.