PISA Çerçevesinde Seçmeli Çevre Eğitimi Dersine İlişkin Bağlam Temelli Değerlendirmeye Yönelik Soru Örnekleri

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 3, 431 - 451, 22.10.2022

Osman Aköz Huriye Deniş Çeliker Hasan Genç

Öz

Bağlam temelli öğrenme öğrencilerin günlük hayatta karşılaştıkları sorunları ve kazandıkları deneyimleri akademik ortamlara da aktarabilmeleri için kullanılması önerilen bir öğrenme yaklaşımı olarak değerlendirilmektedir. Bağlam temelli öğrenme ortamlarının oluşturulması ile gerçekleştirilen öğrenme ve öğretme süreçlerinde öğrencilerin akademik başarılarının değerlendirilmesinin bu yaklaşıma yönelik olarak kurgulanan sorularla yapılması belirtilmektedir. Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA)’ nda kullanılan soruların bağlam temelli sorular ile örtüştüğü düşünülmektedir. Öğretmenlerimizin bağlam temelli sorularla öğrencilerin akademik başarılarını ölçmesinin PISA’ da Türkiye’ yi daha üst sıralara çıkarabileceği ön görülmektedir. Bu bağlamda yapılan çalışmalarda öğretmenlerin bağlam temelli soru kurgulamasında yeterli olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin bağlam temelli soru yazması için kullanabilecekleri örnek bağlamların ve soruların yer aldığı kaynaklar sınırlıdır. Bu çalışmada öğretmenlerin 7. Sınıf seçmeli çevre eğitimi dersi 3. Ünite kazanımlarına ilişkin örnek bağlamlara ve sorulara yer verilerek bağlam temelli değerlendirme için kullanılabilecek örnek kaynak çeşitliliğinin artırılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bağlam Temelli Öğrenme, Bağlam Temelli Değerlendirme, PISA, Çevre Eğitimi

Questıons Prepared in The Pısa Framework for Context-Based Assessment

Öz

Context-based learning is considered as a learning approach that is recommended to be used so that students can transfer the problems they encounter in daily life and the experiences they have gained to academic environments. It is stated that the evaluation of the academic achievement of the students in the learning and teaching processes carried out by the creation of context-based learning environments should be done with the questions designed for this approach. It is thought that the questions used in the Program for International Student Assessment (PISA) overlap with the context-based questions. It is predicted that our teachers' measuring the academic achievement of students with context-based questions can raise Turkey higher in PISA. In the studies conducted in this context, it has been concluded that teachers are not sufficient in constructing context-based questions. The resources for sample contexts and questions that teachers can use to write context-based questions are limited. In our study, it is aimed to increase the diversity of sample resources that can be used for context-based assessment by giving place to sample contexts and questions regarding the achievements of the teachers in the 7th grade elective environmental education course, Unit 3.

Anahtar Kelimeler

Context-Based Learning, Context-Based Evaluation, PISA, Environmental Education

Kaynakça

• Ar, E. M. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerine yönelik geliştirilen nitelikli yaşam temelli açık uçlu soru hazırlama kursunun uygulanması ve değerlendirilmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Ayvacı, Ş. H. (2010). Fizik öğretmenlerinin bağlam temelli yaklaşım hakkındaki görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 42-51. Erişim adresi:https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/787077
• Ayvacı, H.Ş., Nas, S.E. ve Dilber, Y. (2016). Bağlam temelli rehber materyallerin öğrencilerin kavramsal anlamaları üzerine etkisi: “iletken ve yalıtkan maddeler” örneği. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, XIII(I), 51-78. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyuefd/issue/25853/272540
• Bellocchi A., King D. T. ve Ritchie S. M., (2016). Context-based assessment: creating opportunities for resonance between classroom fieldsand societal fields. International Journal of Science Education, 38(8), 1304-1342. https://doi.org/10.1080/09500693.2016.1189107
• Bybee, R., McCrae, B. ve Laurie, R. (2009). PISA 2006: An assessment of scientific literacy. Journal of Research in Science Teaching, Volume: 46, No: 8, Page: 865–883. https://doi.org/10.1002/tea.20333
• Bybee, R. ve McCrae, B. (2011). Scientific literacy and student attitudes: perspectives from PISA 2006 science. International Journal of Science Education, Volume: 33, No: 1, Page: 7-26. https://doi.org/10.1080/09500693.2010.518644
• Chen, D. V., Wang, Y. M. ve Lee W. C. (2015). Challenges confronting beginning researchers in conducting literatüre reviews. Studies in Continuing Education, 38(1),47-60. https://doi.org/10.1080/0158037X.2015.1030335
• Çepni, S. (2018). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş, 8. Baskı. Celepler Matbacılık Yayın ve Dağıtım. Trabzon.
• Çepni, S. (Edt.) (2019). PISA ve TIMMS mantığını ve sorularını anlama (yeni nesil matematik, fen bilimleri ve türkçe sorularıyla destekli). Pegem Akademi 2. Baskı. Ankara.
• Coskun, S. D., Bostan, M. I., ve Rowland, T. (2020). An in-service primary teacher’s responses to unexpected moments in the mathematics classroom. International Journal of Scienceand Mathematics Education, 19, 193–213. Erişim adresi: https://open.metu.edu.tr/bitstream/handle/11511/40686/10.1007s10763-020-10050-4.pdf
• Cumming, J.J. ve Maxwell, G.S. (1999). Contextualising authentic assessment. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 6(2), 177-194. Erişim adresi: https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.619.9765&rep=rep1&type=pdf
• Davis, D. B. (2017). Exam question sequencing effects and contextcues. Teaching of Psychology, 44(3), 263–267. https://doi.org/10.1177/0098628317712755
• Davtyan, R. (2014). Contextual learning [Paper presentation]. American Society for Engineering Education Zone I Conference, University of Bridgeport, Bridgeport, CT, USA. Erişim adresi: http://www.asee.org/documnets/zones/zone1/2014/Student/PDFs/56.pdf
• Dewi, N.R., Maghfiroh, L., Nurkhalisa, L. ve Dwijayanti, I. (2019). The development of contextual-based science digital story telling teaching materials to ımprove students’ critical thinking on classification theme. Journal of Turkish Science Education, 16(3), 364-378. https://doi.org/10.12973/tused.10288a
• Elmas, R. ve Eryılmaz, A. (2015). Bağlam temelli fen soru yazımı: Kriterler ve efsaneler. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(4), 564 – 580. http://dx.doi.org/10.5578/keg.10135
• Enghag M., Gustafsson P. ve Jonsson G. (2007). From everyday life experiences to physics understanding occurring in small group work with context rich problems during ıntroductory physics work at university. Research In Science Education, 37(4), 449-467. http://doi.org/10.1007/s11165-006-9035-4
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. H. (2011). How to design an devaluate research in education(8 th ed.). New York: McGraw-Hill.
• Georghiades, P. (2006). Therole of metacognitive activities in the contextual use of primary pupils' conceptions of science. Research Science Education, 36,29–49. https://doi.org/10.1007/s11165-004-3954-8
• Jesson, K. J., Matheson, L. ve Lacey, M. F. (2011). Guidance on conducting a systematic literatüre review. SAGE Publications. California.
• Johnson, B. E. (2002). Contextual teaching and leraning. Corwin Press Inc., A SAGE Publications Company Thousand Oaks, California.
• Kabuklu, Ü. N. ve Kurnaz, M. A. (2019). Fen eğitimi alanında Türkiye’de yapılmış bağlam temelli öğretim konulu çalışmaların tematik incelemesi. Asya Öğretim Dergisi, 7 (1), 32-53. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/aji/issue/46556/515698
• Kabuklu, Ü. N., Yüzbaşıoğlu, M. K. ve Kurnaz, M. A. (2019). Fen eğitimiyle alakalı araştırmalarda bağlam temelli soru yazma ölçütlerinin belirlenmesi. Uluslararası Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Kongresi, Tam Metin Kitabı, 272 – 232, İzmir. Erişim adresi: https://www.academia.edu/41123740/Fen_E%C4%9Fitimiyle_Alakal%C4%B1_Ara%C5%9Ft%C4%B1rmalarda_Ba%C4%9Flam_Temelli_Soru_Yazma_%C3%96l%C3%A7%C3%BCtlerinin_Belirlenmesi
• Kömürcü, S. A. (2021). PISA fen okuryazarlığı yeterlik düzeylerine göre 5-8. sınıf fen bilimleri ders kitaplarındaki soruların incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Lisans Üstü Eğitim Enstitüsü. Antalya.
• Kurnaz, M. A. (2013). Fizik öğretmenlerinin bağlam temelli fizik problemleriyle ilgili algılamalarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 375-390. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TVRRMk1UUTFOUT09/fizik-ogretmenlerinin-baglam-temelli-fizik-problemleriyle-ilgili-algilamalarinin-incelenmesi
• Klassen, S. (2006). A theoretical framework for contextual science teaching. Interchange, 37(1), 31–62. https://doi.org/62. 10.1007/s10780-006-8399-8
• Kwan, Y. W. ve Wong, A. F. L. (2014). The constructivist classroom learning environment and its associations with critical thinking ability of secondary school students in liberal studies. Learning Environments Research, 17(2), 191–207. https://doi.org/10.1007/s10984-014-9158-x
• Laili, H. (2016). The effectiveness of the CTL and PBL approaches viewed from students’ motivation and achievement in mathematics learning. Journal of Mathematics Education, 11(1), 25–34. https://doi.org/10.21831/pg.v11i1.9679
• Lotulung, C. F., Nurdin, İ. ve Hetty, T. (2018). Effectiveness of learning method contextual teaching learning (CTL) for increasing learning out comes of entrepreneurship education. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 17(3), 37-46. Erişim adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1184198.pdf
• Mardianto, ve Wijaya, E. L. (2016). The effect of contextual teaching and learning (CTL) and conventional method on mathematics thinking ability of ıslamic senior high school student 1 in medan. Journal of Arts, Science & Commerce, 7(4), 100-107. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication 311494868_THE_EFFECT_OF_CONTEXTUAL_TEACHING_AND_LEARNING_CTL_AND_CONVENTIONAL_METHOD_ON_MATHEMATICS_THINGKING_ABILITY_OF_ISLAMIC_SENIOR_HIGH_SCHOOL_STUDENTS_1_IN_MEDAN
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2013). PISA 2012 ulusal ön raporu. Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Ankara. Erişim adresi: https://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/pisa/pisa2012-ulusal-on-raporu.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2015). PISA 2012 ulusal nihai rapor. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/312096074_PISA_2012_Arastirmasi_Ulusal_Nihai_Rapor_-_PISA_2012_Turkey_National_Final_Report
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2016). 2015 PISA ulusal raporu. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara. Erişim adresi: http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2019). PISA 2018 Türkiye ön raporu. Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi, Sayı: 10. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara. Erişim adresi: https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/03105347_PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf
• Overton, T. L., ve Potter, N. M. (2011). Investigating students’ success in solving and attitudes towards context-rich open-ended problems in chemistry. Chemistry Education Research and Practice, 12(3), 294-302. https://doi.org/10.1039/C1RP90036F
• Sak M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin ışık konusundaki bağlam temelli sorular ile geleneksel soruları cevaplama düzeylerinin karşılaştırılması [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Samo, D.D., Darhim ve Kartasasmita, B. (2017). Developing contextual mathematical thinking learning model to enhance higher-order thinking ability for middle school students. International Education Studies, 10(12), 17-29. https://doi.org/10.5539/ies.v10n12p17
• Tari, D. K., ve Rosana, D. (2019). Contextual teaching and learning to develop critical thinking and practical skills. Journal of Physics: Conference Series, 1233(1), 1–7. https://doi.org/10.1088/1742-6596/1233/1/012102
• Tekbıyık, A. ve Akdeniz, R. A. (2010). An investigation on the comparison of context based and traditional physics problems. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 4(1), 123-140. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/39799
• Toheri, Winarso, W., ve Haqq, A. A. (2020). Where exactly for enhance critical and creative thinking: The use of problem posing or contextual learning. European Journal of Educational Research, 9(2), 877–887. https://doi.org/10.12973/eu-jer.9.2.877
• Topuz, F., Gençer, S., Bacanak, A. ve Karamustafaoğlu, O. (2013). Bağlam temelli yaklaşım hakkında fen ve teknoloji öğretmenlerinin görüşleri ve uygulayabilme düzeyleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 240-261. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/amauefd/issue/1728/21195
• Ültay, E. (2017). Examination of context-based problem solving abilities of preservice physics teachers. Journal of Baltic Science Education, 16(1), 113- 122. https://doi.org/10.33225/jbse/17.16.113
• Ültay, N. ve Dönmez U. N. (2016). Öğretmen adaylarının bağlam temelli problem yazabilme becerilerinin belirlenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(2), 447-463. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/262375
• Xiao, Y. ve Watson, M. (2019). Guidance on conducting a systematic literatüre review. Journal of Planning Education and Research 39 (1): 93–112. https://doi.org/10.1177/0739456X17723971
• Yu, K. C., Fan, S. C. ve Lin, K. Y. (2015). Enhancing students’ problem solving skills through context-based learning. International Journal of Science and Mathematics Education, 13(6), 1377-1401. https://doi.org/10.1007/s10763-014-9567-4
• Yudha, A., Sufianto, S., Damara, B. E. P., Taqwan, B. ve Haji, S. (2019). The impact of contextual teaching and learning (CTL) ability in understanding mathematical concepts. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 295, 170-173. https://dx.doi.org/10.2991/icetep-18.2019.42