KARSTİK EKOSİSTEMLERDE BAZI YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE HARİTALANMASI (KAHRAMANMARAŞ-ANDIRIN SARIMSAK DAĞI ÖRNEĞİ)

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 60 - 83, 29.04.2019

Turgay Dindaroğlu Yasin Vermez

https://doi.org/10.32328/turkjforsci.468388

Cited By: 5

Öz

Karstik alanlar, kendilerine özgü
jeomorfolojik ve floristik tür çeşitliliğe sahip olmalarının yanı sıra aynı
zamanda da oldukça kırılgan ekosistemlerdir. Bu araştırma karstik
ekosistemlerin sürdürülebilirliğini sağlamak için, alanın aktüel yetişme ortamı
özelliklerinin ortaya konulması amacıyla Kahramanmaraş ili Andırın ilçesi
Sarımsak Dağında yürütülmüştür. Araştırma kapsamında yetişme ortamı
özellikleri; anakaya, fizyoğrafik karakteristikler (eğim, bakı, yükselti),
toprak özellikleri, iklim tipi ve alanın vejetasyon yapısı araştırılmıştır.
Araştırma alanında beş farklı anakaya (kireçtaşı, mermer, breş, diyabaz ve
kuvarsit) belirlenmiştir. Alanın genelinde kireçtaşı anakayası hakimdir.
Araştırma alanında 39 adet ekolojik toprak serisi, 4 adet yetişme ortamı
özelliği (nemli, taze, tazece ve kuru) belirlenmiş ve haritalanmıştır. Toprak
tekstürü; killi, killi balçık, kumlu killi balçık, kumlu balçık ve kumlu olarak
belirlenmiştir. Mutlak toprak derinliği en fazla güney bakı grubunda olduğu
tespit edilmiştir. Karstik ekosistemlerin detaylı sınıflandırılarak fonksiyonlarının
belirlenmesi bu alanlarda planlanacak ormancılık faaliyetlerinin başarı şansını
artıracaktır. 

Anahtar Kelimeler: Karsitk Ekosistemler, Yetişme Ortamı, Toprak, Ekoloji

Anahtar Kelimeler

Karsitk Ekosistemler, Yetişme Ortamı, Toprak Ekolojisi

CLASSIFICATION and MAPPING of SOME SITE FEATURES of KARST ECOSYSTEMS (SARIMSAK MOUNTAIN ANDIRIN-KAHRAMANMARAŞ)

Öz

Karst ground surfaces are rich and highly sensitive ecosystems in terms of unique geomorphological features and host floristic species diversity. This study was conducted to obtain some actual site features for provides sustainability of Karst ecosystems located Andırın, Kahramanmaraş. In this study, in order to ensure the sustainable management of karst ecosystem habitat characteristics; bedrock and physiographic characteristics to statistics (slope, aspect, elevation) depending on changing soil properties, climate type and vegetation structure area were investigated. It was identified and mapped in five different bedrock (limestone, marble, breccia, diabase, and quartzite) limestone weight, 39 ecological soil series, 4 habitat feature (moist, fresh, fresh, and dry) in this study. Absolute soil depth was found to be most abundant in soils southern bond group. Detailed classification of the sensitive karst soils forestry activities carried out by the functions specific to this area will increase the chances of success.

Keywords: Karst Ecosystems, Habitat, Soil, Ecology

Anahtar Kelimeler

Karst Ecosystems, Site Features, Soil Ecology

Kaynakça

• Akgül, E., 1990. Doğal Yayılış Alanı Dışındaki Ağaçlandırmalarda Toros Sediri’nin (Cedrus libani A.Rich.) Gelişimiyle Ekolojik Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Uluslararası Sedir Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Antalya, 26–42s.
• Aksoy, A., 1981. Tortum Vadisi Vejetasyonunun Bitki Sosyolojisi Yönünden Araştırılması. Doçentlik Tezi (Basılmamış), Atatürk Üniv. Fen Fak.
• Altun, L., 1995. Maçka (Trabzon) Orman İşletmesinde Ormanüstü Serisinde Orman Yetişme Ortamı Birimlerinin Ayrılması ve Haritalanması Üzerine Araştırmalar, Doktora Tezi KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Altun, L., Başkent, E.Z., Yılmaz, M., Kalay, H.Z., Turna., 2002. KTÜ Orman Araştırma Ormanında Yetişme Ortamı Birimlerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Haritalanması. Ü.O.F.Dergisi, S:A, C:52, Sayı: 2, Sf:51-72.
• Altun, L., Günlü, A., Yılmaz, M., Usta, A., 2006. Genya Dağı(Artvin) Yöresinde Ayırt Edilen Ekolojik Toprak Serileri İle Verimlilik Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10-2, 202-212s.
• Altun, N., 2008. Urla-Seferihisar (İzmir) Bölgesinin Jeolojisi ve Özellikleri,T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ege Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, İzmir.
• Anonim, 1954. Munsel Soil Color Charts. Munsell Color Company. Inc. Baltımore, Maryland, USA.
• Anonim, 1977. Toprak Su Genel Müdürlüğü, Türkiye Geliştirilmiş Toprak Haritası Sınıf ve Haritaları, Ankara.
• Atalay, İ., 1987. Sedir Ormanlarının Yayılış Gösterdiği Alanlar ve Yakın Çevresinin Genel Ekolojik Özellikleri İle Sedir Tohum Rejyonlaması. OGM Yayını, Genel No: 663, Seri No: 61, Ankara, 167s.
• Bakkaloğlu, M., 2003. Gümüşhane Orman İşletmesi Karanlık Dere Bölgesinde Orman Yetişme Ortamı Birimlerinin Sınıflandırılması ve Haritalanması Üzerine Araştırmalar, Doktora Tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çepel, N., 1966. Orman Yetişme Ortamının Pratik Esasları ve Orman Yetişme Ortamı Haritacılığı, Kutulmuş Matbaası. İstanbul. Çepel, N., 1983. Orman Ekolojisi. İ.Ü.Yayın No:3140, O.F.Yayın No:337, İstanbul.
• Çepel, N., 1988. Toprak İlmi. İ.Ü. Yayın No: 3416. Orman Fak. Yayın No: 389. İstanbul.
• Çepel, N., 1995. Orman Ekolojisi 4. Baskı. İ. Ü. Yayın No: 3886. Orman Fakültesi Yayın No:433. İstanbul.
• Darbaş, G., Gül, M., 2006. Alacık Formasyonuna (Kahramanmaraş Havzası) Ait Kömürlü Seviyelerin Paleontolojisi. KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi Kahramanmaraş, 9(2) . 71-81s.
• Dindaroğlu, T., Canbolat, M.Y., 2012. Kuzgun Baraj Gölü Havzasında Orman, Mera ve Çayır Bitki Örtüsü Altında Gelişen Toprakların Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Alınteri 22(B) – 2012 1–9 ISSN:1307-3311.
• MGM., 2017. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Kahramanmaraş Meteoroloji İl Müdürlüğü, K.Maraş – Andırın Meteoroloji İstasyonu Verileri, 1975-2010. Erinç, S., 1984. Klimatoloji ve Metodları, İstanbul Üniversitesi Yayınları, NO:3278, İstanbul.
• ESRI., 2012. Environmental Systems Research Institute ArcGIS Release 10.1. Redlands, CA.
• Gülçur, F., 1974. Toprağın Fiziksel ve Kimyasal Analiz Metodları. İ.Ü. Orman Fak. İstanbul, Yay. No:201.
• Günay, T., vd., 1998: Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğü, Yenice Orman Çitdere işletme Şefliği Çitdere Kuzey Sahili Orman Yetişme Ortamı Etüt Raporu,139s Eskişehir Orman Toprak laboratuar Müdürlüğü.
• Günlü, A., 2003. Artvin-Genya Dağı Yetişme Ortamı Birimlerinin Ayrılması ve Haritalanması Üzerine Araştırmalar, Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Hoşgören, M.Y., 2000. Jeomorfoloji’nin Ana Çizgileri-II (2. Baskı), Çantay Kitapevi, İstanbul.
• Irmak, A., 1972. Toprak İlmi, İ.Ü. Orman Fak. Yay. No:184, İstanbul.
• Irmak, A., Kurter, A., Kantarcı, M.D., 1980: Trakya’nın Orman Yetişme Bölgelerinin Sınıflandırması. İ.Ü. Yayın No:2636, O.F. Yayın No:276. İkiel, C.. Türkiye Fiziki Coğrafyasına Genel Bir Bakış. Yeni Türkiye, 23-24, Cumhuriyet Özel Sayısı, Cilt I, 1998
• Kalay H.Z., 1989. Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü Mıntıkasında saf Doğu Ladini (Doruk Ağaç) (Picea Orientalis. (L) Link) Büklerinin Gelişimi ile Bazı Toprak Özelliklerinin ve Fizyografik Etmenlerin Arasındaki ilişkilerin Denel Olarak Araştırılması, Doçentlik Tezi. Trabzon.
• Kantarcı, M. D. 1978. Aladağ Kütlesinin (Bolu) Kuzey Aklanındaki Uludağ Göknarı Ormanlarında Yükselti- İklim Kuşaklarına Göre Bazı Ölü Örtü ve Toprak Özelliklerinin Analitik Olarak Araştırılması, .İ.Ü. Orman Fak. Der. Seri A, Cilt 28, Sayı 2, Sayfa: 60-116; 1978-İstanbul.
• Kantarcı, M.D., 1972. Belgrad Ormanında Toprakların Oluşum ve Gelişimleri Üzerine Etkili Olan Faktörler, Genetik Toprak Tipleri ve Bunların Genetik Toprak Sistematiğindeki Yerleri. İ.Ü Orman Fakültesi Dergisi, 22A (1) 215- 293.
• Kantarcı, M.D., 1979. Kuzey Trakya Dağlık Orman Yetişme Bölgesinin Yöresel Sınıflandırması, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Cilt 29(2), 42-71.
• Kantarcı, M.D., 1980: Belgrad Ormanı Toprak Tipleri ve Orman Yetişme Ortamı Birimlerinin Haritalanması Üzerine Araştırmalar. İ.Ü. Yayın No:2636, Orman Fakültesi Yayın No: 275, İstanbul.
• Kantarcı, M.D., 1991. Akdeniz Bölgesi’nin Yetişme Ortamı Bölgesel Sınıflandırması, T.C. Tarım Orman ve Köy işleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Yayını, Sıra No: 668 Seri No: 64, Ankara.
• Kantarcı, M.D., 2000. Toprak İlmi, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 4261, Orman Fak. Yayın No: 462, Çantay Matbaası, İstanbul.
• Karatepe, Y., 2004. Eğirdir Havzası’nın Yetişme Ortamı Özellikleri ve Sınıflandırılması. Doktora Tezi (Danışman: Prof. Dr. M. Doğan Kantarcı). Ü. Orman Fakültesi. İstanbul.
• Kozlu, H., 1982. İskenderun Baseni Jeolojisi ve Petrol Olanakları. TPAO Rapor, No:1921.
• Kozlu, H., 1987. Misis-Andırın Dolaylarının Stratigrafisi ve Yapısal Evrimi. Türkiye 7. Petrol Kong., Ankara, 104-116.
• KHGM, 2000. Kahramanmaraş İli arazi Varlığı Kitabı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Krasilnikov, P.V., Calderon Garcia, N.E., Sedov, S.N., Gomez, E., Ramos Bello, R., 2005. The relationship Between Pedojenik and Geomorphic Processes in Mountainous Forested Area in Sierra Madre Del Sur, Mexico. Catena, 62, 14-44.
• Loeppert, R.H., Suarez, D.L., 1996. Carbonate and gypsum. In: Sparks, D.L. (ed.) Methods of soil analysis. Part 3, 3rd ed. Madison, WI: SSSA, ASA. pp. 437-474. Madison-USA. Mayer, H. ve Aksoy, H., 1998. Türkiye Ormanları, T.C. Orman Bakanlığı Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Orman Bakanlığı Yayın No: 038, Yayın No: 2, ISSN: 975-7829-56-0, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Basımevi, Bolu.
• MTA, 2000. K.Maraş ili Sayısal Jeoloji Haritaları, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Osher, J.L., Buol, W.S., 1998. Relationship of Soil Properties to Material and Landscape Position in Eastern Madre De Dios. Peru. Geoderma, 83 143166.
• Özkan, K., 2003. Beyşehir Gölü Havzası’nın Yetişme Ortamı Özellikleri ve Sınıflandırılması. Doktora tezi (Basılmamış), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Özkan, K., 2008. Assessment to the relationships between vegetation and site properties accordance with similarity values between quadrat pairs. Biological Diversity and Conservation (BioDiCon), Cilt 1/2, 59-73s.
• Öztürk, M., 2008. Andırın İlçe Merkezinin Ekonomik ve Beşeri Coğrafyası, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üni, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş.
• Pampal, S., 1984. Adana Havzası Kuzey Kesiminin Stratigrafisi. TJK Bülteni, Sayı.5.6l-74.
• Rhoades, J.D., 1986. Cation Exchange Capasity. Methods of Soil Analysis. Part II.
• Sumner, M. E. and Miller, W. P.. 1996. Cation Exchange Capasity and Exchange Coefficients. Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. Soil Science of America and American Society of Agronomy. SSSA Page: 417. Book Series No:5,
• Sür, A., 1994. Karstik yer Şekilleri ve Türkiye'den Örnekler. Ankara Ü. Türkiye Coğ.. A.U.M. Derg. S, 3-1- 28
• Thomas, G.W. (1996) Soil pH and Soil Acidity. In: Sparks, D.L., Ed., Methods of Soil Analysis Part 3: Chemical Methods, SSSA Book Series 5, Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin, 475-490.
• Thornbury, D.W., 1976. Principles of Geomorphology. Karst Topography. Department of Geology. Indıana Universty of NewYork. London. Sydney. Toronko.
• Tüfekçioğlu, A., 1995. “Ordu Melet Irmağı Havzasındaki Orman Ekosistemlerinde Yükselti ve Bakı Etmenlerine Göre Bitki Örtüsü ve Bazı Toprak Özelliklerinin Araştırılması”. Yüksek Tezi K.T.Ü. Fen Bilimleri Enst., Trabzon,
• Yimer, F., Ledin, S. and Abdelkadir, A., 2006. Soil property variations in relation to topographic aspect and vegetation community in the south-eastern highlands of Ethiopia. Forest Ecology an Management, (232); 90-99s.