SAMİHA AYVERDİ, NECİP FAZIL KISAKÜREK VE HÜSEYİN CAVİD’İN ESERLERİNDE İÇ ÇATIŞMA

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 196 - 207, 20.06.2018

Eşqane Akif Kızı Babayeva

https://doi.org/10.30563/turklad.388999

Öz

Azerbaycan’ın ünlü yazarı Hüseyin Cavid,
dinî-felsefi ve Türkçü idelojisi bakımdan önem taşımaktadır. Samiha Ayverdi ve
Necip Fazıl Kısakürek de Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda kendine özgü yeri
olan büyük şahsiyetlerdir.

Makalemizde Hüseyin Cavid’in “İblis” eseri ile
Samiha Ayverdi’nin “İnsan ve Şeytan” ve Necip Fazıl Kısakürek’in eserleri
mukayese edilecektir.

Şunu kaydetmek gerekir ki,
bu eserlerde ruh ve beden çatışması ele alınmıştır. Eserler tür bakımından
farklı olsalar da, konu bakımından benzeşmektedirler. Bu eserlerde Allah ile
Şeytan arasında sıkışan insan ruhunun görünüm düzeyleri ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İblis, Azerbaycan Edebiyatı, Türk Edebiyatı, Karşılaştırma, Roman, Nefs, Monolog, İç Çatışma

Kaynakça

• GARAYEV, Y. (1965). Facia ve Kahraman. Bakı: Azerb. SSREA neşriyyatı.
• GARAYEV, Y. (2005). Ön söz. H.Cavid’in Yaradıcılığı. Bakı:Lider
• QASIMOV, C (2003). Mahpus Tercumeyi-Halı. Bakı:Sada.
• HABIBBEYLI, İ. (2004). XX asrın Evvelleri Azerbaycan Yazıçıları. Bakı: Nurlan.
• HANDAN, R. Z. (1981). Cavid Sanatı. Bakı: Yeni kitap matbaası.
• Hüseyin Cavid Eserleri (2013). (Haz. A. Turan). İstanbul: Küsena Yay.
• KISAKÜREK, N. F. (2008). Aynadaki Yalan. İstanbul: Büyük Doğu Yay.
• KISAKÜREK, N. F. (2008). Siyah Pelerenli Adam. İstanbul: Büyük Doğu Yay.
• QULIYEV, Ə. (2007). Hüseyin Cavidin Dili Hakkında/ Taleyi ve Sanatı (Tert.ed. ve toplayan İ. Habbibeyli). Bakı.
• Quran-i Kərim məali. (2006). / Tərc. ed: Z. M. Bünyadov, V. M. Məmmədəliyev. Bakı: Qismət.
• AKÇAL, M. (2007). Sâmiha Ayverdi’nin Üç Eserinde Tasavvufi Unsurlar. Dumlupınar Ü. Sos. Bil. Ens. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• MEMMED, T. (2010). XX asr Azerbaycan Edebiyatı. Bakı: Apastrof.
• MEMMEDLI, C. (2013). H. Cavidin Maarifçi ve Edebi-Nezeri Görüşleri. Bakı: Mütercim.
• MEMMEDLI, C. (2014). H. Cavid ve XX asır Garb Felsefi Düşüncesi. Bakı: Mütercim.
• MESUD, A. (1975). H. Cavidin Romantizmi. Bakı.
• TAGIOĞLU, Ə. (1991). Hüseyn Cavid Yaradıcılığı ve Dünya Edebiyyatında Demonizm. Bakı: Elm.
• TURAN, A. (2010). Cavidname. Bakı: İlim ve Tahsil.
• YÜKSEL, A., ULUANT, Z. (2005). Sâmiha Ayverdi. İstanbul: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Yay.
• http://meal.ihya.org/kurandan-ayetler/kuranda-gecen-iblis-ile-ilgili-ayetler.html
• http://www.alislam.org/quran/Holy-Quran-Turkish.pdf
• AKDENİZ, Y. (2010). Sâmiha Ayverdi’nin Eserlerinde Dini ve Manevi Unsurlar, Marmara Ü. Sos. Bil. Ens. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• ASGERZADE, L (2005). Hüseyin Cavid ve Şark; Asgerzade L. Hüseyin Cavid: Muhiti ve Muasirleri. Bakı.
• AYVERDİ, S. (2004). İnsan ve Şeytan. İstanbul: Kubbealtı Yay., 4.baskı.
• AYVERDİ, S. (2007). Kur’an Ahlakı Nedir? İstanbul: Kubbealtı Yay., 5.baskı.
• AZİZOVA, N. (2000). H .Cavid Dramaturgiyasında İnsan, İblis, Tanrı (“Şeyh Sinan”, “İblis”, “Peygamber”. Bakı.
• BABAYEVA, E. (20013). Necib Fazil Kısakureyin Yaradıcılık Yolu. Bakı.
• CAVİD, H. (1963). Pyesler. Bakı.
• GARAYEV, Y. Facia ve kahraman, Bakı:Azerneşr,