TÜRK TASAVVUF ÖĞRETİSİ OLARAK MEVLEVİLİKTE MANEVİ EĞİTİM

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 1, 48 - 55, 31.05.2017

İmren Yıldız Ali Özkan

Öz

Mevlevilik, tohumları Türk coğrafyasında atılmış, İslam
uygarlığını temsil etmiş ve bu uygarlığa katkı sağlamış manevi bir öğretidir. İnsanı
manevi olgunluğa eriştirmeyi amaçlayan Mevlevilik, Mevlevihane denen kurumlarda
hizmet vermiştir. Şimdi faal olmayan bu Mevlevihaneler, zamanın güzel sanatlar,
ilahiyat ve eğitim fakültesi ile konservatuvarı gibi işlev göstermiştir. Manevi
eğitim yolunda birçok disiplini bir arada öğreten Mevlevilik, günümüzde de
birçok disipline hizmet edecek konuyu bünyesinde barındırmaktadır.

Yaşayan bir kültür olmadığı için Mevlevilik,
yazılı eserlerden ve sözlü kültür ürünlerinden öğrenilmiştir. Buna göre
kaynaklarda rastlanan bilgiler ışığında Mevlevilikte manevi eğitim,
Mevlevihanelerin mutfağı olan “matbah-ı şerif” denen kısmında gerçekleşmiştir. Buradaki
mutfak örgüt yapısı ve sistemli mutfak organizasyonu, günümüz restoran ve
yiyecek içecek işletmelerine ilham kaynağı olabilecek düzeyde profesyonel bir
düzene sahiptir.

Mevleviliğin, günümüz
disiplinlerine, özellikle mutfak eğitimi açısından, kaynaklık etmesi,
çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Sosyal bilimlere hizmet edeceği düşünülen bu
çalışma, nitel bir araştırmadır. Çalışmada tarama yöntemi kullanılmış olup
çalışmanın sonunda elde edilen bulgular ve bulgulara yönelik muhtemel bilgiler
bir sonuca bağlanmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Mevlevilik, Mevlevihane, Matbah-ı Şerif

Kaynakça

• Cebecioğlu, E. (2014). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. Ankara: Otto Yayınları. Gölpınarlı, A. (2006). Mevlânâ' dan Sonra Mevlevîlik. İstanbul: İnkılâp Kitabevi. Olgun, T. (1995). Çilehane Mektupları. (C. Kurnaz, & G. Erişen, Dü) Ankara: Akçağ Yayınları. Özdemir, Y. (2013). Matbah: Galata Mevlevihanesi Müzesi. Mayıs 23, 2016 tarihinde T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Galata Mevlevihanesi Müzesi: http://www.galatamevlevihanesimuzesi.gov.tr/matbah.html adresinden alınmıştır. Tanrıkorur, Ş. B. (1987). Bir Eğitimin Mimarisi Mevlevi Matbah-ı Şerifi. I. Milletlerarası Mevlana Kongresi (s. 271-298). Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları. TDK. (2006, Eylül 26). Türk Dil Kurumu. Türk Dil Kurumu Web Sitesi: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=POSTN%C4%B0%C5%9E%C4%B0N adresinden alınmıştır. Tosun, N. (2004). Tasavvuf Kültüründe Tekke Yemekleri . Tasavvuf- İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, 123-135.