Bu çalışma, üretken yapay zekâ (YZ) araçlarının, özellikle bilişim alanlarında öğrenim gören üniversite öğrencileri tarafından programlama derslerinde benimsenme niyetini etkileyen faktörleri incelemektedir. Teknoloji Kabul Modeli (TKM), Öz Yeterlik (ÖY), Algılanan Güven (AG), Algılanan Risk (AR) ve Bağımlılık Endişesi (BE) ile genişletilmiştir. Veriler, Türkiye’deki 305 lisans öğrencisinden çevrim içi anket yoluyla toplanmış ve Yapısal Eşitlik Modellemesi ile analiz edilmiştir. Bulgular, Algılanan Fayda (AF) ve Algılanan Kullanım Kolaylığı’nın (AKK), kullanma niyetini anlamlı biçimde yordadığını göstermektedir. AG’nin hem AF hem de AKK üzerinde pozitif etkisi bulunurken, ÖY’nin de AKK üzerinde anlamlı etkisi gözlenmiştir. Ayrıca, ÖY ile BE arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir (β = 0.506). Bu sonuç, teknolojik yetkinliği yüksek öğrencilerin, potansiyel bağımlılık risklerine daha duyarlı olabileceğini göstermektedir. Çalışma, YZ araçlarının eğitimde kabulüne dair literatüre özgün katkılar sunmaktadır.
Üretken yapay zekâ Programlama eğitimi Öz yeterlik ve bağımlılık dinamikleri
This study examines the cognitive and affective factors influencing university students’ intention to adopt generative artificial intelligence (AI) tools in programming courses, particularly among those studying in computing-related fields. The Technology Acceptance Model (TAM) is extended with psychological constructs including Self-Efficacy (SE), Perceived Trust (PT), Perceived Risk (PR), and Dependence Worry (DW). Data were collected from 305 undergraduate students in Türkiye via an online survey and analyzed using Structural Equation Modeling (SEM). Findings indicate that Perceived Usefulness (PU) and Perceived Ease of Use (PEOU) significantly predict students’ behavioral intention to use generative AI tools. PT positively affects both PU and PEOU, while SE significantly influences PEOU. Notably, SE also has a positive and significant relationship with DW (β = 0.506), suggesting that students with higher technological competence may be more aware of potential overdependence risks. This study contributes to the literature by highlighting the psychological dynamics underlying AI tool acceptance in educational contexts.
Generative artificial intelligence Programming education Self-efficacy and dependence dynamics
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Yükseköğretim Çalışmaları (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 29 Haziran 2025 |
| Kabul Tarihi | 5 Eylül 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Aralık 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 4 |
Articles published in the Journal of University Research (Üniversite Araştırmaları Dergisi - ÜAD) are licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) License .