Türkiye’de Dil Öğrenme Stratejileri Konusunda Yapılan Çalışmaların İncelenmesi: Meta Değerlendirme

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 13 - 27, 23.06.2020

Emine Akkaş Baysal

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de öğrencilerin dil öğrenme stratejileri konusunda yapılan çalışmaların değerlendirilmesidir. Araştırma tarama modelinde tasarlanmış bir meta-değerlendirme çalışmasıdır. Araştırmanın örneklemini 26 makale çalışması, 47 yüksek lisans tezi, 7 doktora tezi oluşturmaktadır. Türkiye’de konuyla ilgili 2010-2020 yılları arasında yapılmış olan araştırma problemine uygun çalışmalar; ULAKBİM (Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi), Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi ve Google Akademik veri tabanlarında taranmıştır. Araştırma, 2010-2020 yılları arasında Türkiye’de tüm öğretim kademesindeki öğrencilere yönelik dil öğrenme stratejileri konusunda yapılmış olan ve “dil öğrenme stratejisi, yabancı dil öğrenme stratejisi, language learning strategies” anahtar sözcükleriyle taranarak tam metnine ulaşılabilen bilimsel çalışmalar ile sınırlıdır. Verilerin analizinde “doküman analizi” tekniği kullanılmıştır. Bu araştırmaların; “tür, yayın yılı, örneklem özellikleri, model, veri toplama yöntemi ve araçları, çalışılan değişkenler” açısından dağılımları incelenmiş, veriler, yüzde ve frekans değerleri hesaplanarak değerlendirilmiştir. Bulgulara göre 2010-2020 yılları arasında dil öğrenme stratejilerine ilişkin yapılan çalışmaların büyük çoğunluğu yüksek lisans tezi olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmaların büyük çoğunluğu örneklem grubu olarak üniversite hazırlık sınıfı öğrencilerini ele almış ve nicel araştırma yöntemleri ile gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte nitel ve karma yöntem çalışmalarda mevcuttur. Araştırmaların neredeyse yarısında “Dil Öğrenme Stratejileri Envanteri” veri toplama aracı olarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

strateji, dil öğrenme stratejisi, meta-değerlendirme

Kaynakça

• Akkaş Baysal, E. (2019). Dil Öğrenme Stratejileri Öğretim Programı Tasarısının Hazırlanması, Uygulanması ve Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Albert, R., & Habo, R. N. (1960). Anxiety in academic achievement situations. Journal of Abnormal and Social Psychology, 10, 207-215.
• Altay B., & Saracaloğlu, A. S. (2017). Investigation on the Relationship among Language Learning Strategies, Critical Thinking and Self-Regulation Skills in Learning English, 4.
• Aydınbek, C. (2015). Fransızca Öğretmen Adaylarının Yabancı Dil Öğrenme Stratejilerini Kullanımı. International Journal of Language Academy, 3(4), 233/250.
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Cohen, A. D. (1998). Strategies in Learning and Using a Second Language, Harlow, Essex: Longman.
• Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into Practice, 39(3), 124-130.
• Demirel, Ö. (2012). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme, Ankara: Pegem Yayınları.
• Gömleksiz, M. N. (2013). Sınıf Öğretmeni Adaylarının İlkokuma ve Yazma Öğretimi Dersine İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies, 8(3), 197- 211.
• Hamamcı, Z. (2012). Üniversite Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Dil Öğrenme Strateji Tercihleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 314-323.
• Horwitz, E. K. (1987). Surveying Student Beliefs About Language Learning. In A. Wenden ve J. Rubin (Eds.), Learner Strategies in Language Learning (119-129). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Jonas, R. J. (2000). The Real Meaning of Strategy? in 2000 Handbook of Business Strategy. Journal of Business Strategy, 1-4.
• Kılıç, A., & Padem, S. (2014). The Examination of the Language Learning Strategies of University Preparatory Class Students with Respect to Various Variables. Elementary Education Online, 13(2), 660- 673.
• Nickols, F. (2016). Strategy, Strategic Management, Strategic Planning and Strategic Thinking. http://www.nickols.us/strategy_etc.pdf. (EriĢim Tarihi: 07.07.2019).
• Nunan, D. (1995). Assessment and Change in the Classroom. In: Nunan, D., Berry, R., Berry, V. (Eds.), Bringing About Change in Language Education (31-54). Department of Curriculum Studies, University of Hong Kong, Hong Kong.
• Nyikos, M. (1990). Gender-related differences in adult language learning: Socialization and memory factors. Modern Language Journal, 74 (3), 273-287.
• Oxford, R. L. (1989). Use of Language Learning Strategies: A Synthesis of Studies with Implications for Strategy Training. System, 17(2), 235-247.
• Oxford, R. L. (1990). Language Learning Strategies: What Every Teacher Should Know, New York: Newbury House.
• Politzer, R. L. (1983). An Exploratory Study of Self-reported Language Learning Behaviors and Their Relation to Achievement. Studies in Second Language Acquisition, 6(1), 54- 65.
• Prokop, M. (1989). Learning strategies for second language users: An analytical appraisal with case studies. Lewiston, NY: The Edwin Mellen Press.
• Rubin, J. (1975). What the "Good Language Learner" Can Teach Us. TESOL Quarterly, 9, 41-51.
• Scarcella, R., & Oxford, R. (1992). The Tapestry of Language Learning: The Individual in the Communicative Classroom. Boston: Heinle ve Heinle.
• Schumaker, J. B., Deshler, D. D. (2006). High School Students with Disabilities: Strategies for Accessing the Curriculum. New York: Corwin Press.
• Scriven, M. (2009). Meta evaluation revisited. Journal of Multi-Disciplinary Evaluation, 6(11), iii-viii.
• Steiner, G. A. (1979). Strategic Planning, The Free Press: Glencoe, IL.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.