ABOUT SAIDA ZUNNUNOVA'S QO‘LLAR (HANDS) STORY FROM UZBEK LITERATURE

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 13 - 25, 28.03.2025

Tugba Bilveren

https://doi.org/10.37999/udekad.1571077

Öz

Uzbek literature, which started to develop in the areas of prose and verse in the early 20th century, has experienced an important transformation in terms of emphasizing cultural values and national elements, especially after the Cedit period. Although the policy of values of the Soviet regime and the sanctions determined in this regard, the incident of the essence of the essence, even though it hit the pen of the intellectuals in certain periods, has been the main issue of all writers and poets. The use of the pressures made to praise the regime, the use of literary products as a means of propaganda, the uniformity and the slogan expressions used in poetry and the evaluation of the situations in which it is accepted as an important and positive development. Saida Zunnunova is one of the important names of this positive transformation in Uzbek literature. He is also the wife of Said Ahmad, known in the field of satiricals in Uzbek literature. Zunnunova, who has works in both the Nazım and prose fields, is important in terms of emphasizing spiritual analysis and depictions in his stories, describing ordinary people's ordinary situations and making female characters head hero. He emphasizes motherhood in most of his stories as a very fond of his son. The style is clear and understandable. In particular, the main issues committed in the stories of Zunnunova, which is about diligence, can be combined around the love of family, honesty and homeland. In addition, some educational values such as courtesy and loyalty are underlined. In this study, Zunnunova's short life and some of the stories he wrote will be focused on.

Anahtar Kelimeler

Uzbek literature, story, storyteller, Saida Zunnunova

ÖZBEK EDEBİYATINDAN SAIDA ZUNNUNOVA’NIN QO‘LLAR (ELLER) HİKÂYESİ ÜZERİNE

Öz

20. yy’ın başlarında nesir ve nazım alanlarında gelişmeye başlayan Özbek edebiyatı, özellikle Cedit devrinden sonra kültürel değerlerin ve milli unsurların öne çıkarılması bakımından önemli bir dönüşüm yaşar. Sovyet rejiminin değersizleştirme politikası ve bu hususta belirlediği yaptırımlar, belli dönemlerde aydınların kalemine ket vursa da özün yaşatılması hadisesi tüm yazar ve şairlerin başlıca meselesi olmuştur. Rejimin övülmesi yönünde yapılan baskıların, edebi ürünlerin birer propaganda aracı olarak kullanılmasının, tekdüzeliğin ve şiirde kullanılan slogan ifadelerin yerine halkın kendine dönmesi ve içinde bulunulan durumların değerlendirilmesi önemli ve olumlu bir gelişme olarak kabul edilir. Saida Zunnunova, Özbek edebiyatında meydana gelen bu olumlu dönüşümün önemli isimlerinden biri olarak karşımıza çıkar. Özbek edebiyatında özellikle hiciv alanında adı bilinen Said Ahmad’in de eşidir. Hem nazım hem de nesir alanında eserleri bulunan Zunnunova, hikâyelerinde ruhsal tahlil ve tasvirleri öne çıkarması, sıradan insanların olağan durumlarını anlatması ve kadın karakterleri baş kahraman yapması bakımından önemlidir. Kendisi de evladına çok düşkün bir anne olarak hikâyelerinin çoğunda anneliğe vurgu yapar. Üslubu açık ve anlaşılırdır. Özellikle çalışkanlığı konu alan Zunnunova’nın hikâyelerinde işlediği başlıca konular aile, dürüstlük ve vatan sevgisi etrafında birleştirilebilir. Ayrıca yazılarında nezaket ve vefa gibi bazı eğitici değerlerin de altı çizilir. Bu çalışmada Zunnunova’nın kısa süren hayatı ve yazdığı hikâyelerden bazıları üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Özbek edebiyatı, hikaye, hikayecilik, Saida Zunnunova

Kaynakça

• Ahmad, S. (2000). Tanlangan Asarlar, Xotiralar-Adabiy O‘ylar (Yo‘qotganlarim- Topganlarim). Toshkent: Shark Nashriyoti.
• Azimov, S. (1961). O‘zbek She‘riyati Antologiyasi. Toshkent: O‘zbekiston SSSR Davlat Badiiy Adabiyot Nashriyoti.
• Giray, E. (2021). Abdulla Kahhar’ın Hikâyeciliği. Konya: Çizgi.
• G‘afurov, I. (1978). Saida Zunnunova, Tanlangan Asarlar, Qissalar, Dramalar. Toshkent: G‘afur G‘ulom Nomidagi Adabiyot va San‘at Nashriyoti.
• Mirzayev, S. (2005). XX. Asr O‘zbek Adabiyoti. Toshkent: Yangi Asr Avlodi.
• Qahramonov, Q. (1997). O‘zbek Hikoyalari Antologiyasi. Toshkent: Sharq Nashriyoti.
• Quvvatova, D. (2022). Yangi O‘zbek Adabiyoti, Innovation Usullar. Buxoro: Buxoro Davlat Universiteti Ilmiy Kengashi Qarori Bilan Nashr.
• Xusnnora, A. (2023). Saida Zunnunova-Hikoyanavis. Journal of Science- Innovative Research in Uzbekistan Jurnali Volume 1, Issue 8, November.
• Zunnunova, S. (1976). Tanlangan Asarlar, uch tomlik-birinchi tom. Toshkent: G‘afur G‘ulom Nomidagi Adabiyot va San‘at Nashriyoti.
• İnternet Kaynakları https://ziyouz.uz/o’zbek-ziyolulori/saida-zunnunova-1926-1977. Erişim Tarihi: 27.08.2024
• https://ziyouz.com/books/uzbek_nasri/SaidaZunnunova.Hikoyalar.pdf. Erişim Tarihi: 27.08.2024