Okul Dışı Ortamlarda Öğretim Deneyimi Olan Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Bu Ortamlara Yönelik Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 3, 174 - 196, 30.12.2020

Ümit İlay Soylu Orhan Karamustafaoğlu

https://doi.org/10.47714/uebt.799642

Cited By: 5

Öz

Öğretmenlerin okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik görüşleri, gezi öncesi, esnası ve sonrası yaptıkları uygulamalar, okul dışı ortamlardaki öğretime yönelik duygu, düşünce ve bakışları bu ortamların etkili kullanımı açısından önemlidir. Bu araştırmanın amacı, en az bir kere okul dışı öğrenme ortamına öğrencilerini götürmüş fen bilimleri öğretmenlerinin gittikleri ortam hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgu bilim deseni kapsamında ölçüt örnekleme ile belirlenen çalışma grubuyla gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma 2019-2020 eğitim öğretim yılında Amasya ilinde çalışmakta olan yedi fen bilimleri öğretmeniyle yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile yürütülmüştür. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle kodlanmış ve ulaşılan kodlar Excel yardımıyla grafiklere, Bubbl.us programıyla da modellere dönüştürülmüştür. Araştırma bulgularına göre, fen bilgisi öğretmenlerinin okul dışı ortamlarda öğretim yapmak için en çok planetaryum, müze ve bilim merkezlerini tercih ettiği, okul dışı öğrenme ortamlarının sosyalleşmeyi sağladığı ve öğrenciyi araştırma sorgulama yapmaya sevk ettiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca okul dışı ortamlara yapılan gezilerde öğrenci sayısının fazla olmasının etkinlikleri aksatabileceği, maliyetlerin karşılanmasında ve ulaşımı sağlamada zorluklar yaşanabileceği anlaşılımıştır. Sonuçlara dayalı olarak araştırma sonunda, okul dışı ortamlarda öğrenmeye yönelik ekonomik sıkıntıların ortadan kaldırılması ve ulaşımın sağlanması için ilgili kurumların destek sağlaması, öğretmen ve yöneticilere okul dışı öğrenme ortamlarında yapılabilecek eğitim öğretim faaliyetlerine yönelik bilgilendirilmesi ve eğitim verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

okul dışı öğrenme ortamı, öğretmen görüşleri, Fen bilimleri öğretmeni

Kaynakça

• Ay, Y., Anagün, Ş.S. ve Demir, Z.M. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Hakkındaki Görüşleri. Turkish Studies-International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,10(15), 103-118.
• Aydın Günbatar, S. (2019). Fenomenolojik Araştırma (Olgu Bilim) Yöntemi. H. Özmen & O. Karamustafaoğlu (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri (s. 293-316). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aydın, M. (2019). Nitel Veri Analizi. H. Özmen & O. Karamustafaoğlu (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri (s. 461-482). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bakioğlu, B. ve Karamustafaoğlu, O. (2014). Outdoor science education: Technical visit to a dialysis center. Turkish Journal of Teacher Education, 3(2), 15-26.
• Bostan Sarıoğlan, A. ve Küçüközer, H. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamları ile ilgili görüşlerinin araştırılması. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(1), 1-15.
• Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bozdoğan, A. E. ve Yalçın, N. (2006). Bilim merkezlerinin ilköğretim öğrencilerinin fene karşı ilgi düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: Enerji parkı. Ege Eğitim Dergisi, 7(2), 95-114.
• Bozdoğan, A. E., Okur, A. ve Kasap, G. (2015). Planlı bir alan gezisi için örnek uygulama: bir fabrikası gezisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 1-12.
• Can, M. H. (2013). İlköğretim öğrencilerinin bilim merkezindeki davranışlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(168), 347-361.
• Canbazoğlu Bilici, S. (2019). Örnekleme Yöntemleri. H. Özmen & O. Karamustafaoğlu (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri (s. 55-80). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (5. Baskı). Trabzon: Ofset Matbaacılık.
• Çiçek, Ö. & Saraç E. (2017). Fen bilimleri öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarındaki yaşantıları ile ilgili görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 504-522.
• DeWitt, J. ve Osborne, J. (2010). Recollections of exhibits: Stimulated-recall interviews with primary school children about science center visits. International Journal of Science Education, 32(10), 1365-1388.
• Ertaş, H. (2012). Okul dışı etkinliklerde desteklenen eleştirel düşünme öğretiminin eleştirel düşünme eğilimine ve fizik dersine yönelik tutuma etkisi (Doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Ertaş, H., Şen, A. İ. ve Parmaksızoğlu, A. (2011). Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi [EFMED], 5(2), 178-198.
• Eschenhagen, D., Katmann, U. ve Rodi, D. (2008). Fachdidaktik biologie. (4th edition) Ed. Ulrich Kattman. Aulis Verlag Deubner. Koeln.
• Eshach, H. (2007). Bridging in-school and out-of-school learning: Formal, non-formal, and informal education. Journal of Science Education and Technology, 16(2), 171-190.
• Guisasola, J., Morentin, M. ve Zuza, K. (2005) School visits to science museums and learning sciences: A complex relationship. Physics Education, 40(6), 544-549.
• Güler, A. (2011). Planlı bir müze gezisinin ilköğretim öğrencilerinin tutumuna etkisi. İlköğretim Online, 10(1), 169-179.
• Henriksen, E.K. & Froyland, M. (2000). The contribution of museum to scientific literacy: Views from audience and museum professionals. Public Understanding of Science, 9,393-415.
• Hofstein, A. & Rosenfeld, S. (1996). Bridging the gap between formal and informal science learning. Studies in Science Education, 28, 87–112.
• Johnson, B. & Chrıstensen, L. (2014). Eğitim araştırmaları: nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. (Çev. edt: Demir, S., B.) Ankara: Eğiten Kitap.
• Karamustafaoğlu, S., Ayvalı, L. ve Ocak, Y. (2018). Okul öncesi eğitimde informal ortamlara yönelik öğretmenlerin görüşleri. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(2), 38-65.
• Kelly, J. (2000). Rethinking the elementary science methods course: a case for content, pedagogy, and informal science education. International Journal of Science Education, 22(7), 755-777.
• Kıyıcı, F. B. & Yiğit, E. A. (2010). Science education beyond the classroom: a field trip to wind power plant. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1), 225-243.
• Kubat, U. (2018). Okul dışı öğrenme ortamları hakkında fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 111-135.
• Laçin Şimşek, C. (2011). Okul Dışı Öğrenme Ortamları ve Fen Eğitimi. Fen Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamları.(Ed. Laçin Şimşek, 2011). Pegem Akademi, Ankara.
• Lakin, L. (2006). Science beyond the classroom. Journal of Biological Education, 40(2), 88-90.
• Noel, A. M. (2007). Elements of a winning field trip. Kappa Delta Pi Record, 44(1), 42-44.
• Okur‐Berberoğlu, E., Güder, Y., Sezer, B. & Yalçın‐Özdilek, Ş. (2013). Sınıf dışı hidrobiyoloji etkinliğinin öğrencilerin duyuşsal bakış açıları üzerine etkisi, örnek olay incelemesi: Çanakkale Bilim Kampı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1177‐1198.
• Ramey-Gassert, L. (1997). Learning science beyond the classroom. The Elementary School Journal, 97(4), 433-450.
• Rennie, L. J. & Mc Clafferty, T. P. (1995). Using visits to interactive science and techonology centers, museums, aquaria and zoos to promote learning in science. Erişim Tarihi: 23 Aralık 2019:http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED391673.pdf.
• Salmi, H. S. (1993). Science centre education: Motivation and learning in informal education. Master Thesis, University of Helsinki, Finland.
• Sontay, G. ve Karamustafaoğlu, O. (2017). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Gezi Düzenlemeye İlişkin Öz-Yeterlilik İnançlarının İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(4), 863-879.
• Sontay, G., Tutar M. ve Karamustafaoğlu, O. (2016). Okul dışı öğrenme ortamları ile fen öğretimi hakkında öğrenci görüşleri: Planetaryum gezisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-24.
• Stavrova, O. & Urhahne, D. (2010). Modification of a school programme in the deutsches museum to enhance students’ attitudes and understanding. International Journal of Science Education, 32(17), 2291-2310.
• Stevens, R. & Martell, S. T. (2003). Leaving a trace: Supporting museum visitor interaction and interpretation with digital media annotation systems. Journal of Museum Education, 28(2), 25-31.
• Stocklmayer, S. & Gilbert, J. (2003). Informal chemical education in ınternational handbook of science education. Part one. Netherlands: By Kluwer Academic Publishers.
• Sturm, H. & Bogner, F. X. (2010). Learning at Workstations in Two Different Environments: A Museum and A Classroom. Studies in Educational Evaluation 36, 14-19.
• Türkmen, H., Topkaç, D. D. ve Yamık, G. A. (2016). İnformal öğrenme ortamlarına yapılan gezilerin canlıların sınıflandırılması ve yaşadığımız çevre konusunun öğrenilmesine etkisi: tabiat tarihi müzesi ve botanik bahçesi örneği. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 174-197.
• Yaşar, E. & Gürel, C. (2016). Science museum exhibits' summative evaluation with knowledge hierarchy method. European Journal of Physics Education, 7(1), 25-36.
• Yavuz, M. ve Kıyıcı, F. B. (2012). Hayvanat bahçelerinin fen öğretiminde kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 134-156.