İş Birliğine Dayalı Öğrenmenin Sosyal Bilgiler Dersinde Akademik Başarı Üzerine Etkisi

Yıl 2009, Cilt: 22 Sayı: 2, 589 - 604, 01.08.2009

Zafer Kuş Kadir Karatekin

Öz

Anahtar Kelimeler

-

İş Birliğine Dayalı Öğrenmenin Sosyal Bilgiler Dersinde Akademik Başarı Üzerine Etkisi

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler dersi “Türk Dünyası” konusunun işbirlikli öğrenme yöntemlerinden bir olan “Birleştirme I” tekniğiyle işlenmesinin öğrenci başarısına etkisini tespit etmektir. Araştırma 2008-2009 öğretim yılı bahar döneminde, Ankara İli Mamak İlçesi’nde yer alan Demirlibahçe İlköğretim Okulunun 6. sınıflarında yürütülmüştür. Ön test, son test, kontrol gruplu desen kullanılan araştırmada, iki deney, bir kontrol grubu bulunmaktadır. İlgili konu, deney grubunda işbirlikli öğrenme yöntemiyle, kontrol grubunda ise geleneksel öğretim yöntemleri ile işlenmiştir. Deneysel çalışma toplam yedi hafta sürmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak, bilişsel alanın bilgi, kavrama ve uygulama basamaklarına uygun olarak hazırlanan başarı testi kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise varyans analizinden faydalanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; deney ve kontrol grupları arasında öntestte anlamlı bir farklılığa rastlanmazken, sontestte ise deney grupları lehine anlamlı bir farklığa rastlanmıştır. Araştırmada, Sosyal Bilgiler dersi “Türk Dünyası” konusunun öğretilmesinde öğrencilerin “bilgi”, “kavrama”, “uygulama” ve “genel” başarılarını artırmada işbirlikli öğrenme yönteminin, geleneksel öğrenme yöntemine göre daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

İşbirliğine Dayalı Öğrenme, Birleştirme I (jigsaw I), Sosyal Bilgiler Öğretimi.

Kaynakça

• Açıkgöz, K.Ü. (2003). Aktif öğrenme. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Aronson, E.(1978). The jigsaw classroom. Beverly Hills, CA: Sage Publications.
• Avşar, Z. & Alkış, S. (2006). İşbirlikli öğrenme yöntemi “Birleştirme I” tekniğinin Sosyal Bilgiler derslerinde öğrenci başarısına etkisi, İlköğretim Online, 6(2), 197-203, 2007. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
• Bilgin, T., & Akbayır, K. (2002). İşbirlikli öğrenmenin dizi ve serilerin öğretimindeki etkililiği. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Sempozyumu. Ankara: ODTÜ
• Box, J.A., Little, D.C., 2003. Cooperative small-group instruction combined with dvanced organizers and their relationship to self-concept and social studies achievement of elementary school students. Journal of Instructional Psychology, 30(1), 30-35.
• Büyüköztürk, Şener. (2001). Deneysel desenler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Choe, S.W.T.; Drennan, P.M. (2001). Analyzing scientific literature using a jigsaw group activity piecing together student discussions on environmental resarch. Journal of College Science Teaching. V.30, n.5, p328-30.
• Cin, M. (2005). Hayat bilgisi ve sosyal bilgilerde kullanılabilecek strateji, yöntem ve teknikler. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi i (119-164), Abdurrahman Tanrıöğen (Ed), İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Çetin, B. (2002). Sosyal bilgiler öğretiminde işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin ilköğretim 4. Sınıf örgencilerinin bilişsel erişi düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• Davidson, N. & O’Leary, P. W. (1990). How cooperative learning can enhance mastery teaching. Educational Leadership, 30-33.
• Delen, H., (1998). Temel eğitim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde kubaşık öğrenme yönteminin akademik başarıya etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• Demirkaya, H. (2005). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler programında içerik ve kazandırılacak beceriler. İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Genç, M. (2007). İşbirlikli öğrenmenin problem çözmeye ve başarıya etkisi. Yayınlanmamış Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Johnson David W. and Johnson Roger T. (1992) “Implementing Cooperative Learning”. Contemporary Education, 63: 3, Spring, 174.
• Johnson, D. W., G. Mariyama, R. Johnson, D. Nelson, and L. Skon. (1981) The effects of cooperative, competitive and ındividualistic goal structures on achievement: a meta- analysis. Psychologıcal Bulletın 89 (1981): 47-62.
• Johnson, W.D. & Johnson, R. T. (1997). Cooperative learning and conflict resolotion.
• İflazoğlu, A. (2001). Temel eğitim beşinci sınıf fen bilisi dersinde kubaşık öğrenme etkinliklerinin kullanımı ve uygulama sonuçları, IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Kagan, S. (1992) Cooperative leraning. Paseo Espada: Reseources for Teachers, Inc.
• Kalem, S. & Fer, S. (2003). Aktif öğrenme modeliyle oluşturulan öğrenme ortamının öğrenme, öğretme ve iletişim sürecine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 3 (2), 433-461.
• Katılmış, A. (2002). İşbirlikli Öğrenme Ve Geleneksel Öğretim Yöntemlerinin Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularındaki Başarı Ve Hatırda Tutma Düzeyleri Üzerindeki Etkileri. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kim-Eng, C.L., Maureen, Ng. & Rosalind, P. (1999). A school-based study of cooperative learning and its effects on social studies achievement, attitude towards the subject and classroom climate in four social studies classrooms. Database: ERIC (ED434070).
• Lampe, Judith R.; And Others (1996). Effects of cooperative learning among hispanic students in elementary social studies. Journal of Educational Research, v89 n3 p187- 91
• Oral, B. (2000). Sosyal bilgiler dersinde isbirlikli öğrenme ile küme çalışması yöntemlerinin öğrencilerin erişileri, derse yönelik tutumları ve öğrencilerin kalıcılığı üzerindeki etkileri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (19), 43-49.
• Saban, A. (2004). Öğrenme öğretme süreci yeni teori ve yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayınları.
• Safran, M. (2004). İlköğretim programlarında yeni yaklaşımlar Sosyal Bilgiler” Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Yıl 5, S: 54-55 Ağustos- Eylül
• Senemoğlu, N. (2001). Kuramdan Uygulamaya Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Gazi Kitap evi.
• Sezer, A. & Tokcan, H. (2003). İşbirliğine dayalı öğrenmenin coğrafya dersinde akademik başarı üzerine etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (3), 227-242.
• Şaşan, H. (2002). Yapılandırmacı Öğrenme. Yaşadıkça Eğitim, 74-75. 49-52.
• Tarım, K. ve Akdeniz, F. (2003) "İlköğretim matematik derslerinde kubaşık öğrenme yönteminin kullanılması". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 215- 223.
• Taşdemir, A. & Sarıkaya M. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çözeltiler konusunu öğrenmede işbirlikli öğrenme yönteminin etkilerinin araştırılması. G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 6, sayı 2, s.197- 207.
• Tekin, H. (2000). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Tey Sau, H., Kim-Eng, C.L., Maureen, Ng. & Joy, C. (1999). Primary five pupils' cooperative behaviours and perceptions of the use of cooperative learning in social studies classes in Singapore.
• Titiz, O. (2005). Yeni Öğretim Sistemi, İstanbul: Zambak Yayınları.
• Yıldırım, K. (2007). Çoklu zeka kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin ilköğretim 4.sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki erişilerine etkisi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 301 315.