Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Cyberbullying Prevention and Intervention Programs: A National Systematic Review

Yıl 2017, Cilt: 30 Sayı: 1, 1 - 17, 29.07.2017
https://doi.org/10.19171/uefad.323367

Öz

This study aims to systematically examine cyberbullying prevention programs developed in Turkey. Three programs (Nedim-Bal & Kahraman, 2015; Peker, 2013; Tanrıkulu, 2013) were obtained as a result of the systematic review. . The programs (a) were developed for middle school and high school students, (b) tested with a quasi-experimental research design, (c) lasted for 60 to 75 minutes, and were between 8 and 10 sessions, and (d) did not make use of digital applications. While one of the programs aimed to increase sensibility towards cyberbullying, the other two were about decreasing cyberbullying and cybervictimization. As underlined, the number of the prevention and intervention programs regarding cyberbullying is very limited. Considering that cyberbullying negatively impacts children and young people, the need for more empirical studies to prevent and intervene in cyberbullying is evident. The findings were discussed to guide theorists, researchers, and practitioners intending to develop cyberbullying prevention and intervention programs.

Kaynakça

  • Akbulut, Y. ve Erişti, B., 2011. Cyber bullying and victimisation among Turkish university students. Australasian Journal of Educational Technology, 27(7), 1155-1170.
  • Arıcak, O. T., Kinay, H. ve Tanrıkulu, T., 2012. Siber Zorbalık Ölçeği’nin ilk psikometrik bulguları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 101.
  • Arslan, S., Savaşer, S. Hallett, V., and Balci, S., 2012. Cyberbullying among primary schools students in Turkey: Self-reported prevalence and associations with home and school life. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 15, 527-533.
  • Chaux, E., Velasquez, A. M., Schultze-Krumbholz, A., and Scheithauer, H., 2016. Effects of the cyberbullying prevention program media hereos (Medienhelden) on traditional bullying. Aggressive Behavior, 42, 157-165.
  • Cook, D. J., Mulrow, C. D., and Haynes, R. B., 1997. Systematic reviews: Synthesis of best evidence for clinical decisions. Annals of Internal Medicine, 126(5), 376-380.
  • Çetin, B., Yaman, E. ve Peker, A., 2011. Cyber Victim and Bullying Scale: A study of validity and reliability. Computer & Education, 57, 2261-2271.
  • Dadvar, M., de Jong, F. M., Ordelman, R. J. F., and Trieschnigg, R. B., 2012. Improved cyberbullying detection using gender information. In: Proceedings of the Twelfth Dutch-Belgian Information Retrieval Workshop (pp. 23-25).
  • Dehue, F., Bolman, C., and Völlink, T., 2008. Cyberbullying: Youngsters’ experiences and parental perception. CyberPsychology & Behavior, 11, 217-223.
  • Dilmaç, B., 2007. Fen lisesi öğrencilerine insani değerler eğitimin verilmesi ve insani değerler ölçeği ile sınanması. Yayınlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Doane, A. N., Kelley, M. L., and Pearson,M. R., 2016. Reducing cyberbullying: A theory of reasoned action-based video prevention program for college students. Aggressive Behavior, 42, 136-146.
  • Doane, A. N., Pearson, M. R., and Kelley, M. L., 2014. Predictors of cyber bullying perpetration among college students: An application of the theory of reasoned action. Computers in Human Behavior, 36, 154-162.
  • Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F., 2007. Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 31-42.
  • Erdur-Baker, Ö. ve Tanrıkulu, İ., 2010. Psychological consequences of cyber bullying experiences among Turkish secondary school children. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2, 2771-2776.
  • Glasser, W., 1999. Kisisel Özgürlügün Psikolojisi: Seçim Teorisi. (Çev. Müge İzmirli). Istanbul:Hayat Yayıncılık.
  • Hinduja, S. and Patchin, J. W., 2010. Bullying, cyberbullying, and suicide. Archives of Suicide Research, 14, 206-221.
  • Juvonen, J., and Gross, E., 2008. Extending the school grounds? Bullying experiences in cyberspace. The Journal of School Health, 78(9), 496-505.
  • Kowalski, R. M., Morgan, C. A., Drake-Lavelle, K., and Allison, B., 2016. Cyberbullying among college students with disabilities. Computers in Human Behavior, 57, 416-427.
  • Laftman, S. B., Modin, B., and Östberg, V., 2013. Cyberbullying and subjective health: A large-scale study of students in Stockholm, Sweden. Children and Youth Services Review, 35, 112-119.
  • Modecki, K. L., Minchin, J., Harbaugh, A. G., Guerra, N. G., and Runions, K. C., 2014. Bullying prevalence across contexts: A meta-analysis measuring cyber and traditional bullying. Journal of Adolescent Health, 55, 602-611.
  • Nedim-Bal, P. and Kahraman, S., 2015. The effect of cyber bullying sensibility improvement group training program on gifted students. Journal of Gifted Education Research, 3(2), 48-57.
  • Olweus, D., 2012. Cyberbullying: An overrated phenomenon? European Journal of Developmental Psychology, 9, 520-538.
  • Ortega-Ruiz, R., Del Rey, R., and Casas, J. A., 2012. Knowing, building, and living together on Internet and social networks: The ConRed cyber bullying prevention program. International Journal of Conflict and Violence, 6(2), 303-313.
  • Özcan, N. K., 2004. Üniversite öğrencilerinde İnternet kullanımının psiko-sosyal durum ile ilişkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Peker, A., 2013. İnsani değerler yönelimli psiko-eğitim programının problemli internet kullanımı ve siber zorbalık üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
  • Peker, A., ve İskender, M., 2015. İnsani değerler yönelimli psiko-eğitim programının siber zorbalık üzerindeki etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 11-22.
  • Perren, S., Dooley, J., Shaw, T., and Cross, D., 2010. Bullying in school and cyberspace: Associations with depressive symptoms in Swiss and Austrian adolescents. Child & Adolescent Psychiatry & Mental Health, 4, 1-10.
  • Shariff, S., 2008. Cyber-bullying: Issues and solutions for the school, the classroom and the home. New York: Routledge. Smith, P. K., 2012. Cyberbullying: Challenges and opportunities for a research program- A response to Olweus European Journal of Developmental Psychology, 9, 553-558.
  • Smith, , P. K., Mandavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., and Tippett, N., 2008. Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49, 376-385.
  • Szuster, A., Barlinska, J., and Kozubal, M., 2016. In search of a simple method: Is a human face an effective, automatic filter ınhibiting cyberbullying? In M. F.Wright (Ed.), A social-ecological approach to cyberbullying (pp. 379-402). Nova Science Publishers
  • Şahin, M., Aydın, B., and Sarı, S. V., 2012. Cyber bullying, cyber victimization and psychological symptoms: A study in adolescents. Çukurova University Faculty of Education Journal, 41(1), 53-59.
  • Tamer, N., 2014. Ergenlerin teknolojik zorbalık algıları ve buna yönelik teknolojik zorbalık farkındalığı eğitimi: Pilot uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Tangen, D. and Campbell, M., 2010. Cyberbullying prevention: One primary school’s approach. Australian Journal of Guidance & Counseling, 20, 225-234.
  • Tanrıkulu, T., 2013. Siber zorbalıkla ilgili değişkenlerin incelenmesi ve gerçeklik terapisi yönelimli bir müdahale programının siber zorbaca davranışlar üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Tanrıkulu, İ., 2015. The relationships between cyber bullying perpetration motives and personality traits: Testing uses and gratifications theory. Yayınlanmamış doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Tanrıkulu, T., Kınay, H. ve Arıcak, O. T., 2011. Siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ölçeği. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı. 338-339. İzmir, Türkiye.
  • Topcu, Ç., 2008. The relationship of cyber bullying to empathy, gender, traditional bullying, internet use and adult monitoring. Yayınlanmamış yükseklisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Topcu, Ç. ve Erdur-Baker, Ö., 2012. Affective and cognitive empathy as mediators of gender differences in cyber and traditional bullying. School Psychology International, 33, 550-561.
  • Topcu, Ç., Erdur-Baker, Ö. ve Çapa-Aydin, Y., 2008. Examination of cyberbullying experiences among Turkish students from different school types. CyberPsychology & Behavior, 11, 643-648.
  • Türkdoğan, T., 2015. Gerçeklik terapisi temelli müdahalelerin okullardaki etkililiği: İlkokul ve ortaokul öğrencilerine yönelik bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 81-105.
  • Williford, A., Elledge, L. C., Boulton, A. J., DePaolis, K. J., Little, T. and Salmivalli, C., 2013. Effects of the Kiva antibullying program on cyberbullying and cybervictimization frequency among Finnish Youth. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 42, 820-833.
  • Ybarra, M L., Espelage, D.L. and Mitchell, K. J., 2007. The co-occurence of Internet harassment and unwanted sexual solicitation victimization and perpetration: Associations with psychosocial indicators. Journal of Adolescent Health, 41, 31-41.
  • Yılmaz, H., 2011. Cyberbullying in Turkish middle schools: An exploratory study. School Psychology International, 32, 645-654.

Siber Zorbalığı Önleme ve Müdahale Programları: Ulusal Bir Alanyazın Taraması

Yıl 2017, Cilt: 30 Sayı: 1, 1 - 17, 29.07.2017
https://doi.org/10.19171/uefad.323367

Öz

Bu çalışmanın amacı, siber zorbalığı önlemeye yönelik Türkiye’de geliştirilmiş programları sistemli bir şekilde inceleyip değerlendirmektir. Çalışmanın veri kaynakları, Nedim-Bal ve Kahraman’a (2015), Peker’e (2013) ve Tanrıkulu’na (2013) ait siber zorbalığı önleme programlarıdır. Programların (a) ortaokul ve lise öğrencilerine yönelik, (b) yarı deneysel araştırma deseni kullanılarak test edilmiş, (c) 60-75 dakika ve 8-10 oturumdan oluşan grup rehberliği şeklinde hazırlandığı ve (d) dijital uygulamalar içermedikleri görülmüştür. Çalışmalardan biri siber zorbalığa, diğer ikisi ise siber zorba ve mağdur davranışlarını önlemeye yöneliktir. Bu çalışmada vurgulandığı üzere ülkemizde siber zorbalığı önlemeye ve müdahale etmeye yönelik oldukça sınırlı çalışma vardır. Siber zorbalığın, farklı yaş grupları üzerindeki olumsuz etkileri göz önüne alındığında veriye dayalı ve farklı yaş gruplarıyla geliştirilmiş ve etkisi test edilmiş daha çok önleme ve müdahale programına ihtiyaç olduğu aşikârdır. Çalışmanın bulguları, gelecekte çocuklar ve gençlere yönelik siber zorbalığı önleme ve müdahale programları geliştirmek isteyen kuramcılara, araştırmacılara ve uygulamacılara yol gösterecek şekilde tartışılmıştır.

Kaynakça

  • Akbulut, Y. ve Erişti, B., 2011. Cyber bullying and victimisation among Turkish university students. Australasian Journal of Educational Technology, 27(7), 1155-1170.
  • Arıcak, O. T., Kinay, H. ve Tanrıkulu, T., 2012. Siber Zorbalık Ölçeği’nin ilk psikometrik bulguları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 101.
  • Arslan, S., Savaşer, S. Hallett, V., and Balci, S., 2012. Cyberbullying among primary schools students in Turkey: Self-reported prevalence and associations with home and school life. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 15, 527-533.
  • Chaux, E., Velasquez, A. M., Schultze-Krumbholz, A., and Scheithauer, H., 2016. Effects of the cyberbullying prevention program media hereos (Medienhelden) on traditional bullying. Aggressive Behavior, 42, 157-165.
  • Cook, D. J., Mulrow, C. D., and Haynes, R. B., 1997. Systematic reviews: Synthesis of best evidence for clinical decisions. Annals of Internal Medicine, 126(5), 376-380.
  • Çetin, B., Yaman, E. ve Peker, A., 2011. Cyber Victim and Bullying Scale: A study of validity and reliability. Computer & Education, 57, 2261-2271.
  • Dadvar, M., de Jong, F. M., Ordelman, R. J. F., and Trieschnigg, R. B., 2012. Improved cyberbullying detection using gender information. In: Proceedings of the Twelfth Dutch-Belgian Information Retrieval Workshop (pp. 23-25).
  • Dehue, F., Bolman, C., and Völlink, T., 2008. Cyberbullying: Youngsters’ experiences and parental perception. CyberPsychology & Behavior, 11, 217-223.
  • Dilmaç, B., 2007. Fen lisesi öğrencilerine insani değerler eğitimin verilmesi ve insani değerler ölçeği ile sınanması. Yayınlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Doane, A. N., Kelley, M. L., and Pearson,M. R., 2016. Reducing cyberbullying: A theory of reasoned action-based video prevention program for college students. Aggressive Behavior, 42, 136-146.
  • Doane, A. N., Pearson, M. R., and Kelley, M. L., 2014. Predictors of cyber bullying perpetration among college students: An application of the theory of reasoned action. Computers in Human Behavior, 36, 154-162.
  • Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F., 2007. Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 31-42.
  • Erdur-Baker, Ö. ve Tanrıkulu, İ., 2010. Psychological consequences of cyber bullying experiences among Turkish secondary school children. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2, 2771-2776.
  • Glasser, W., 1999. Kisisel Özgürlügün Psikolojisi: Seçim Teorisi. (Çev. Müge İzmirli). Istanbul:Hayat Yayıncılık.
  • Hinduja, S. and Patchin, J. W., 2010. Bullying, cyberbullying, and suicide. Archives of Suicide Research, 14, 206-221.
  • Juvonen, J., and Gross, E., 2008. Extending the school grounds? Bullying experiences in cyberspace. The Journal of School Health, 78(9), 496-505.
  • Kowalski, R. M., Morgan, C. A., Drake-Lavelle, K., and Allison, B., 2016. Cyberbullying among college students with disabilities. Computers in Human Behavior, 57, 416-427.
  • Laftman, S. B., Modin, B., and Östberg, V., 2013. Cyberbullying and subjective health: A large-scale study of students in Stockholm, Sweden. Children and Youth Services Review, 35, 112-119.
  • Modecki, K. L., Minchin, J., Harbaugh, A. G., Guerra, N. G., and Runions, K. C., 2014. Bullying prevalence across contexts: A meta-analysis measuring cyber and traditional bullying. Journal of Adolescent Health, 55, 602-611.
  • Nedim-Bal, P. and Kahraman, S., 2015. The effect of cyber bullying sensibility improvement group training program on gifted students. Journal of Gifted Education Research, 3(2), 48-57.
  • Olweus, D., 2012. Cyberbullying: An overrated phenomenon? European Journal of Developmental Psychology, 9, 520-538.
  • Ortega-Ruiz, R., Del Rey, R., and Casas, J. A., 2012. Knowing, building, and living together on Internet and social networks: The ConRed cyber bullying prevention program. International Journal of Conflict and Violence, 6(2), 303-313.
  • Özcan, N. K., 2004. Üniversite öğrencilerinde İnternet kullanımının psiko-sosyal durum ile ilişkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Peker, A., 2013. İnsani değerler yönelimli psiko-eğitim programının problemli internet kullanımı ve siber zorbalık üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
  • Peker, A., ve İskender, M., 2015. İnsani değerler yönelimli psiko-eğitim programının siber zorbalık üzerindeki etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 11-22.
  • Perren, S., Dooley, J., Shaw, T., and Cross, D., 2010. Bullying in school and cyberspace: Associations with depressive symptoms in Swiss and Austrian adolescents. Child & Adolescent Psychiatry & Mental Health, 4, 1-10.
  • Shariff, S., 2008. Cyber-bullying: Issues and solutions for the school, the classroom and the home. New York: Routledge. Smith, P. K., 2012. Cyberbullying: Challenges and opportunities for a research program- A response to Olweus European Journal of Developmental Psychology, 9, 553-558.
  • Smith, , P. K., Mandavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., and Tippett, N., 2008. Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49, 376-385.
  • Szuster, A., Barlinska, J., and Kozubal, M., 2016. In search of a simple method: Is a human face an effective, automatic filter ınhibiting cyberbullying? In M. F.Wright (Ed.), A social-ecological approach to cyberbullying (pp. 379-402). Nova Science Publishers
  • Şahin, M., Aydın, B., and Sarı, S. V., 2012. Cyber bullying, cyber victimization and psychological symptoms: A study in adolescents. Çukurova University Faculty of Education Journal, 41(1), 53-59.
  • Tamer, N., 2014. Ergenlerin teknolojik zorbalık algıları ve buna yönelik teknolojik zorbalık farkındalığı eğitimi: Pilot uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Tangen, D. and Campbell, M., 2010. Cyberbullying prevention: One primary school’s approach. Australian Journal of Guidance & Counseling, 20, 225-234.
  • Tanrıkulu, T., 2013. Siber zorbalıkla ilgili değişkenlerin incelenmesi ve gerçeklik terapisi yönelimli bir müdahale programının siber zorbaca davranışlar üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Tanrıkulu, İ., 2015. The relationships between cyber bullying perpetration motives and personality traits: Testing uses and gratifications theory. Yayınlanmamış doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Tanrıkulu, T., Kınay, H. ve Arıcak, O. T., 2011. Siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ölçeği. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı. 338-339. İzmir, Türkiye.
  • Topcu, Ç., 2008. The relationship of cyber bullying to empathy, gender, traditional bullying, internet use and adult monitoring. Yayınlanmamış yükseklisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Topcu, Ç. ve Erdur-Baker, Ö., 2012. Affective and cognitive empathy as mediators of gender differences in cyber and traditional bullying. School Psychology International, 33, 550-561.
  • Topcu, Ç., Erdur-Baker, Ö. ve Çapa-Aydin, Y., 2008. Examination of cyberbullying experiences among Turkish students from different school types. CyberPsychology & Behavior, 11, 643-648.
  • Türkdoğan, T., 2015. Gerçeklik terapisi temelli müdahalelerin okullardaki etkililiği: İlkokul ve ortaokul öğrencilerine yönelik bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 81-105.
  • Williford, A., Elledge, L. C., Boulton, A. J., DePaolis, K. J., Little, T. and Salmivalli, C., 2013. Effects of the Kiva antibullying program on cyberbullying and cybervictimization frequency among Finnish Youth. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 42, 820-833.
  • Ybarra, M L., Espelage, D.L. and Mitchell, K. J., 2007. The co-occurence of Internet harassment and unwanted sexual solicitation victimization and perpetration: Associations with psychosocial indicators. Journal of Adolescent Health, 41, 31-41.
  • Yılmaz, H., 2011. Cyberbullying in Turkish middle schools: An exploratory study. School Psychology International, 32, 645-654.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Çiğdem Topcu-uzer

İbrahim Tanrıkulu

Yayımlanma Tarihi 29 Temmuz 2017
Gönderilme Tarihi 14 Eylül 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 30 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Topcu-uzer, Ç., & Tanrıkulu, İ. (2017). Siber Zorbalığı Önleme ve Müdahale Programları: Ulusal Bir Alanyazın Taraması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 1-17. https://doi.org/10.19171/uefad.323367