Çağdaş Sanat Eğitimi Kuramcıları Bağlamında Sanat Eğitiminde Yeni Eğilimler ve Çeşitli Uygulama Önerileri

Yıl 2017, Cilt: 30 Sayı: 1, 291 - 319, 23.06.2017

Berna Coşkun Onan

Öz

1960 sonrası dönemde tüm dünyayı saran toplumsal hareketler sonucu özellikle sosyal bilimlerin tüm alanlarında karşılaşılan etkin bir değişim meydana gelmiştir. Bu değişim, ortak bir hareket biçimi ile eğitimi merkeze almıştır. Özellikle eğitim kurumlarında eğitim felsefelerine yönelik çeşitli girişimler ve tartışmalar günümüze dek etkisini gösterse de, bunların farklı disiplinler temelinde ele alınması, yeniden yapılanmanın hızını ve yönünü belirleyecektir. Eğitim bilimlerinde yapılandırmacı yaklaşımın ağırlık kazandığı bu dönem, postmodernizmin etkilerinin eğitime sızdığı bir belirsizliği de barındırmaktadır. Postmodernizmin sanat alanına olduğu kadar eğitim alanlarındaki yapısalcı ya da post-yapısalcı yaklaşımlara da etkileri olmuştur. Bunlar, son zamanlarda sanat eğitiminin farklı basamaklarına yönelik yapılmış bilimsel araştırmaların da ortak konusudur. Bu araştırmanın amacı, postmodernizm etkisindeki sanatsal uygulamalara paralellik gösteren sanat eğitimi ortamlarının bu değişime ayak uydurabilecek yapılara kavuşturulabilmesi amacıyla sanat eğitiminin yeni uluslararası eğilimlerini tartışabilmektir. Sanat eğitiminin farklı basamaklarına yönelik yapılan kuramsal ve metodolojik çalışmalardan oluşan literatür tarandığında, eğitimin niteliğini arttırmayı amaçlayan bir çok bilim adamı/kuramcıyla karşılaşılmıştır. 1980’li yıllardan günümüze dek gelen birçok uluslararası yayın esas alınarak temellendirilmeye çalışılan bu değişim ve etkileşim, sanat eğitiminin değişen eğilimlerini ortaya koyacak biçimde ana başlıklar ve temalar altında toplanarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bu temalar altında; sınırların genişletilmesi, postmodern sanat eğitimi, görsel kültür çalışmaları, çokkültürlülük, metaforların kullanımı, bir mikro söyle olarak öğrenci gibi alt başlıklarla ortaya çıkan eğilimlere değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çağdaş sanat eğitimi, Kuram, Postmodernizm

New Tendencies of Arts Education in The Context of Contemporary Art Education Theoreticians and Various Practice Examples

Öz

As a result of the social movements, which have prevailed all around the world especially in the post-1960s era, active change particularly in all fields of social sciences has taken place. This change centralized education by means of a common way of movement. Although initiatives and discussions directed at education philosophies have taken effect in especially educational institutions so far, reconsidering them based on the different disciplines will determine the pace and direction of the reconstruction. This period, during which constructivist approach has gained importance in education sciences, comprises an uncertainty in terms of the penetration of the effects of postmodernism into education. Postmodernism has not only affected art but also the constructivist and post-constructivist approaches in the fields of education. Nowadays, these are the common questions of scientific researches for the different steps of arts education as well. The aim of this study is to be able to discuss the new international goals of arts education in order to make art education environments, which show parallelism with the artistic practices under the influence of post modernism, have constructions that can keep up with this change. When the literature composed of theoretical and methodological studies in the different steps of arts education is examined, many scientists/theoreticians that aim to increase the quality of education are encountered. Abovementioned change and interaction, which are tried to be grounded by using several international publications since the 1980s, are attempted to be explained in a way that presents the changing tendencies of arts education under the main topics and themes. Some of these themes are; postmodern art education, visual culture, multiculturalism and student as a micro narrative.

Anahtar Kelimeler

Contemporary art education, Theory, Postmodernism

Kaynakça

• Aksoy, Ş., 2002. Öğretmen Yetiştirmede Anasanat Atölye Derslerinin Çağdaşlaştırılmasının Gerekliliği ve Çağdaş Eğitim Modeli Üzerine Öneriler. Türkiye’de Sanat Eğitimi ve Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu Bildiri Kitabı. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi. Ankara.
• Antmen, A., 2008. 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, 1. Baskı, Sel Yayıncılık: İstanbul
• Aykaç, N., 2009. Öğretme ve Öğrenme Sürecinde Aktif Öğretim Yöntemleri, (2. Basım.), Ankara: Naturel Yayıncılık,
• Aykut, A., 2006. Günümüzde Görsel Sanatlar Eğitiminde Kullanılan Yöntemler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi S: 21 /2, 33-42.
• Aykut, A., 2012. Sanat Eğitiminde Estetik. İstanbul. Hayalperest Yayınevi.
• Banks, J. A., 2013. Çokkültürlü Eğitime Giriş. (5. Baskıdan Çev: Hasan Aydın). Ankara: Anı Yayıncılık
• Blandy, D. and Congdon, K., 1987. Art in a Democracy. New York: Teachers College Press.
• Coşkun, N., 2016. Postmodern Sanat Eğitimi Anlayışına Dayalı Öznel Tarih Projesine İlişkin Öğrenci Görüşleri. Journal of International Social Research. Jun2016, Vol. 9 Issue 44, p873-895. 23p.
• Dewey, J., 2005. Art as Experience. New York: Perigee Printing.
• Duncum, P., 2004. Visual Culture Isn't Just Visual: Multiliteracy, Multimodality and Meaning, Studies in Art Education, Vol. 45, No. 3 (Spring, 2004), pp. 252-264. Published by: National Art Education Association, [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/1320972 ], .Accessed: 30/03/2012 08:34
• Efland, A., 1996. The Threefold Curriculum and the Arts. Art Education, Vol. 49, No. 5, (Sep., 1996), pp. 49-56, Published by: National Art Education Association, [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/3193611 ], .Accessed: 02/04/2012 04:31
• Efland, A. D., 2000. The City As Metaphor for Integrated Learning in the Arts. Studies in Art Education, 41,3 (Spring, 2000), pp. 276-295 Published by: National Art Education Association, [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/1320381 ], .Accessed: 30/03/2012 09:26
• Efland, A. D., 2004. The Entwined Nature of the Aesthetic: A Discourse on Visual Culture, Studies in Art Education, Vol. 45, No. 3 (Spring, 2004), pp. 234-251Published by: National Art Education Association, [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/1320971 ], .Accessed: 30/03/2012 08:31
• Efland, A., ,Freedman, K. and Stuhr, P., 1996. Postmodern Art Education: An Approach to Curriculum. s.49-56, Virginia: National Art Education Association.
• Eisner, E. W., 2001. Should We Create New Aims for Art Education? Art Education, 54, 5, What's A Teacher to Do? (Sep., 2001), pp. 6-10 National Art Education Association [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/3193929 ], Accessed: 02/04/2012 06:01.
• Eker, M. ve Seylan, A., 2006. Kavramsal Sanat Fenomenolojisi ve Sanat Eğitimine Yansıma Olanakları: Postmodern Sanat Eğitimine Doğru. DEÜ Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 19. 120-126.
• Eker, M., 2002. Küresel Yeniden Yapılanmacı Çağdaş Eğitim Sistemleri İçinde Tasarlanabilir Bir Sanat Eğitimcisi Modeli. Türkiye’de Sanat Eğitimi ve Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu Bildiri Kitabı. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi. Ankara.
• Greer, D., 1984. Discipline-Based Art Education:Approaching Art as a Subject of Study. Studies in Art Education. 25,4. 212-218. (Summer, 1984). Published by: National Art Education Association [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/1320414], Accessed: 30/03/2012 09:34
• Gültekin, M., Karadağ, R. ve Yılmaz, F., 2007. Yapılandırmacılık ve Öğretim Uygulamalarına Yansımaları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7,2. 503-528.
• Hausman, J., 1987. Another View of Disciplin-Based Art Education. Art Education. 40,1. s.56-60.
• Haynes, D. J., 1995. Teaching Postmodernism. Art Education, 48,5,The Lifeworld of the Teacher of Art (Sep., 1995), pp.23-24+45-50, National Art Education Association [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/3193530 ], Accessed: 02/04/2012 04:40
• Holt, D. K., 1990. Postmodernism vs. High Modernism:The Relationship to D.B.A.E. and Its Critics. Art Education. 43,2. s.42-46. Published by: National Art Education Association [Çevrim-içi: http://www.jstor.org/stable/3193206 ], .Accessed: 02/04/2012 05:44
• İnce, B., 2010. Lisansüstü Sanat Eğitiminde Bir Öğretim Alanı Olarak Sanat Eleştirisi. DEÜ Buca Eğitim Fakültesi Dergisi (Özel Sayı:1): Lisansüstü Eğitim., 87-94.
• Kanpol, B. ve Yılmaz, M., 1994. Eğitimde Yeniden Keşfedilen Postmodernizm: Farklılıklar Arasındaki Benzerlikler ve Demokrasi Düşüncesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 27/2.
• Kırışoğlu, O. T., 2009. Sanat, Kültür, Yayıncılık: Görsel Sanatlarda ve Kültür Eğitim Öğretimi. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Lanier, V., 1987. A*R*T*, A Friendly Altenative to D.B.A.E. Art Education. 40,5. 46-53.
• Lyotard, J. F., 1990. Postmodern Durum. Postmodernizm. (Çev. Ahmet Çiğdem). İstanbul: Ara Yayıncılık.
• MacDonald, S. W., 1998. Post-it Culture: Postmodernism and Art and Design Education. Journal of Art &Design Education, S. 17 (3).
• Marriner, R., 1999. On Sampling the Pleasures of Visual Culture: Postmodernism and Art Education. Journal of Art & Design Education, Volume 18 (1).
• Marshall, J., 2004. Metaphor in Art, Thought and Learning. Semiotics and Visual Culture: Sights, Signs and Significance. (ed: Deborah L. Smith-Shank) Reston: National Art Education Association.
• Özden, Y., 2008. Öğrenme ve Öğretme. (8. Baskı,) Ankara: Pegema Yayınevi.
• Slattery, P., 1995. Curriculum Development in the Postmodern Era. New York&London: Garland Publishing.
• Stokrocki, M., 2005. Interdisciplinary Art Education: Building Bridges to Connect Disciplines and Cultures. Reston: National Art Education Association.
• Şengül, E., 2012. Plastik Sanatlar Eğitimi Veren Yüksek Öğretim Kurumlarında Deneysel Atölye Çalışmalarının Yeri ve Önemi. III. Ulusal Güzel Sanatlar Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitapçığı. 34-35.
• Türkkan, B., 2008. İlköğretim görsel sanatlar dersi bağlamında görsel kültür çalışmaları: Bir eylem araştırması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi.
• T.C. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, 1998. Eğitim Fakülteleri Öğretmen Yetiştirme Programlarının Yeniden Düzenlenmesi, Ankara. 33-34.
• Uçan, A., 2002. Türkiye’de Çağdaş Sanat Eğitiminde Öğretmen Yetiştirme Süreci ve Başlıca Yapılanmalar. Türkiye’de Sanat Eğitimi ve Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu Bildiri Kitabı. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi. Ankara.
• Clahassey, P., 1986. Modernism, Post Modernism, and Art Education. Pages 44-48 | Published online: 18 Dec 2015 http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00043125.1986.11649741?journalCode=uare20
• Duncum, P., 2000. How Art Education can Contrıbute to the Globalisaiton of Culture. Journal of Art Education, s.178.
• Efland, A. D., 1989. A History of Art Education, Intellectual and Social Currents in Teaching the Visual Arts. New York: Teachers College Press.
• Freedman, K., 1997. Postmodernism and art Education. Australian Art Education Volume 20 Issue 1-2. http://search.informit.com.au/documentSummary;dn=971111710;res=IELAPA
• Töre, T. Ş., 2005. Çağdaş Sanat Eğitimine Etki Olanakları Açısından Postmodern Sanat Postmodern Pedagoji İlişkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Samsun.