An Analysis of Master's and Doctoral Theses on Problem-Based Learning Conducted Abroad Between 2014 and 2023

Yıl 2025, Cilt: 38 Sayı: 3, 625 - 645

Selin Okur , Zeliha Nurdan Baysal

https://doi.org/10.19171/uefad.1596823

Öz

The aim of this study is to analyze the postgraduate theses focusing on Problem-Based Learning conducted abroad between 2014 and 2023. The document analysis method was employed in this research. Studies on Problem-Based Learning were evaluated based on the following criteria: academic level, year of publication, research purpose, subject area, research design, study population/sample, data collection instruments, data analysis techniques and key findings. Fifty-seven theses meeting these criteria were selected through criterion sampling, and the data obtained were analyzed using content analysis. According to the findings, most of the theses were published in 2014, and doctoral theses outnumbered master's theses during the ten-year period. In general, the effects of the Problem-Based Learning approach on variables such as motivation, attitude, perception, self-orientation, self-efficacy, anxiety levels, and academic achievement were predominantly investigated. Mathematics emerged as the most frequently studied subject area. When the theses were analyzed, it was found that the majority adopted mixed methods design, most samples consisted of secondary school students, and questionnaires were the most commonly used data collection instruments. It was concluded that relatively few studies have been conducted on subjects such as Citizenship and Geography. The number of theses using school administrators or academics as the study population was limited. Content analysis and t-tests were among the most frequently employed data analysis techniques. There are various theses highlighting that this approach has a positive effect on motivation, attitude, perception, self-orientation, self-efficacy and anxiety level after academic achievement, but has no significant effect on motivation, attitude, perception, self-orientation, self-efficacy and anxiety level, skills, academic achievement. While several theses reported that the Problem-Based Learning approach had positive effects on motivation, attitude, perception, self-orientation, self-efficacy, anxiety levels, and academic achievement, others found no statistically significant effects on these variables.

Anahtar Kelimeler

Problem-based learning , Master’s , Doctorate , Thesis

Yurt Dışında 2014-2023 Yılları Arasında Yapılmış Probleme Dayalı Öğrenme ile İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı, 2014-2023 yılları arasında yurt dışında yapılmış Probleme Dayalı Öğrenme ile ilgili lisansüstü tezleri incelemektir. Araştırmada yöntem olarak doküman analizi kullanılmıştır. Probleme Dayalı Öğrenme ile ilgili yapılmış araştırmalar, belirlenen kriterler (tezlerin seviyesi (yüksek lisans, doktora) ve yayın yılı, amacı, konu alanı, araştırma türü (yöntemi/deseni), çalışma (örneklem) grubu, kullanılan veri toplama araçları, veri analiz teknikleri ve sonuçlar) üzerinden değerlendirilmiştir. Bu kriterlere uyan 57 tez ölçüt örnekleme tekniğiyle seçilmiş, elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Sonuçlara göre, bu on yıllık süreçte en fazla 2014 yılında tez yazılmış ve yüksek lisansa oranla daha fazla doktora tezi yapılmıştır. Genel olarak en çok Probleme Dayalı Öğrenme yaklaşımının motivasyon, tutum, algı, öz yönelim, öz yeterlik ve kaygı düzeyi ile akademik başarı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Konu alanı olarak Matematik alanında en çok çalışılmıştır. Araştırmalar incelendiğinde en fazla karma yöntemle tez yazılmış, en çok ortaokul öğrencileri örneklemi oluşturmuş, veri toplama aracı olarak en çok anket, daha sonra görüşme kullanılmıştır. En az Vatandaşlık, Coğrafya, Tarih ve Görsel Sanatlar alanlarında çalışma yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma grubu olarak okul yöneticileri ve akademisyenler ile yapılmış tez sayısının az olduğu tespit edilmiştir. Veri analiz tekniklerinde en fazla içerik analizi ve t-Testi kullanılmıştır. Probleme Dayalı Öğrenme yaklaşımının en fazla akademik başarı ardından motivasyon, tutum, algı, öz yönelim, öz yeterlik ile kaygı düzeyi üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu ancak motivasyon, tutum, algı, öz yönelim, öz yeterlik ile kaygı düzeyi, beceriler, akademik başarı üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmış tezlerin de olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Probleme dayalı öğrenme , Yüksek lisans , Doktora , Tez

Kaynakça

• Akçay, B., & Benek İ. (2024). Problem-based learning in Türkiye: A systematic literature review of research in science education. Education Sciences, 14(3), 1-26. https://doi.org/10.3390/educsci14030330
• Aktı-Aslan, S. (2019). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımına göre tasarlanan sanal öğrenme ortamlarının öğrencilerin başarı, problem çözme becerisi ve motivasyonlarına etkisi (Yayın No. 603104) [Doktora tezi, İnönü Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Anggraeni, D. M., Prahani, B. K., Suprapto, N., Shofiyah, N., & Jatmiko, B. (2023). Systematic review of problem based learning research in fostering critical thinking skills. Thinking Skills and Creativity, 49(3), 1-12. http://dx.doi.org/10.1016/j.tsc.2023.101334
• Ary, D., Jacobs, L. C., & Sorensen, C. (2010). Introduction to research in education (8th ed.). Thomson Wadsworth.
• Ayaz, M. F., & Ayaz, N. (2015). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımı ile ilgili Türkiye’de yapılmış tezlerin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 8(38), 407-427. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2925
• Ayaz, N. (2015). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fen bilimleri derslerindeki akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi: Bir meta-analiz çalışması (Yayın No. 383512) [Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Barrows, H. S. (1996). Problem-based learning in medicine and beyond: A brief overview. New Directions in Teaching and Learning, 68, 3–12. https://doi.org/10.1002/tl.37219966804
• Biber, M., Ersoy, E., & Köse-Biber, S. (2014). A content analysis on problem-based learning approach. HAYEF Journal of Education, 11(2), 113-133.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Cantürk-Günhan, B. (2006). İlköğretim II. kademede matematik dersinde probleme dayalı öğrenmenin uygulanabilirliği üzerine bir araştırma (Yayın No. 206025) [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Carrió, M., Larramona, P., Baños, J. E., & Pérez, J. (2011). The effectiveness of the hybrid problem-based learning approach in the teaching of biology: A comparison with lecture-based learning. Journal of Biological Education, 45(4), 229-235. https://doi.org/10.1080/00219266.2010.546011
• Çakır, O., Baysal, Z. N., & İnan-Yıldız, F. (2019). Formal drama uygulamalı probleme dayalı öğrenme yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin empati beceri düzeyleri üzerine etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(3), 1044-1066. http://doi.org/10.30831/akukeg.441204
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Celepler Matbaacılık.
• Deep, S., Ahmed, A., Suleman, N., Abbas, M. Z., & Naza, U. (2020). The problem-based learning approach towards developing soft skills: A systematic review. The Qualitative Report, 25(11), 4029-4054. http://dx.doi.org/10.46743/2160-3715/2020.4114
• Demir, A., & Ayan, A. (2018, Ekim). Matematik eğitiminde probleme dayalı öğrenme ile ilgili yapılan çalışmalara ilişkin bir içerik analizi. Uluslararası Necatibey Eğitim ve Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi, Balıkesir, Türkiye.
• Falkingham, L. T., & Reeves, R. (1998). Context analysis a technique for analysing research in a field, applied to literature on the management of R&D at the section level. Scientometrics, 42(2), 97-120.
• Funa, A. A., & Prudente, M. S. (2021). Effectiveness of problem-based learning on secondary students’ achievement in science: A meta-analysis. International Journal of Instruction, 14(4), 69-84. http://dx.doi.org/10.29333/iji.2021.1445a
• Güzel, Z. (2018). Fen bilimleri öğretiminde öz ve akran değerlendirme uygulamalarının yer aldığı probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi (Yayın No. 506216) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Hendry, G. D., Frommer, M., & Walker, R. A. (1999). Contructivism and problem-based learning. Journal of Further and Higher Education, 23(3), 369-371.
• Hernández-Ramos, J., Pernaa, J., Cáceres-Jensen, L., & Rodríguez-Becerra, J. (2021). The effects of using socio-scientific ıssues and technology in problem-based learning: A systematic review. Education Sciences, 11(10), 1-16. https://doi.org/10.3390/educsci11100640
• Hmelo-Silver, C. E. (2004). Problem-based learning: What and how do students learn? Educational Psychology Review, 16(3), 235-266.
• Hung, W., Jonassen, D. H., & Liu, R. (2008). Problem-based Learning. In J. M. Spector, J. G. van Merriënboer, M. D. Merrill, & M. P. Driscoll (Eds.), Handbook of Research for Educational Communications and Technology (pp. 485–506). Lawrence Erlbaum.
• Kartal-Taşoğlu, A. (2015). Manyetizma konularının öğrenimine probleme dayalı öğrenme yaklaşımının etkilerinin incelenmesi (Yayın No. 395247) [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Kıraç, B. (2023). Probleme dayalı öğrenme yönteminin üstdüzey düşünme becerilerine etkisi: Bir meta-analiz ve meta tematik çalışması (Yayın No. 797330) [Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Kolmos, A. (1996). Reflections on project work and problem-based learning. European Journal of Engeneering Education, 21(2), 141-148.
• Laine, C. E., & Mahmud, M. S. (2022). The influence of problem-based learning (pbl) on mathematics learning: Systematic literature review. International Journal of Academic Research in Progressive Education and Development, 11(3), 1121-1137. http://dx.doi.org/10.6007/IJARPED/v11-i3/15033
• Liu, L., Du, X., Zhang, Z., & Zhou, J. (2019). Effect of problem-based learning pharmacology education: A meta-analysis. Studies In Education Evaluation, 60(9), 43-58. https://doi.org/10.1016/j.stueduc.2018.11.004
• Menten, G. (2019). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının onuncu sınıflarda geometriye ilişkin akademik başarı, kalıcılık, tutum ve motivasyona etkisi (Yayın No. 588429) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed.). Sage.
• Mustaffa, N., & Ismail, Z. (2014, September). Problem-based learning (pbl) in schools: A meta-analysis. 12th International Conference of The Mathematics Education into the 21st Century Project The Future of Mathematics Education in a Connected World, Herceg Novi, Montenegro.
• Mutlu, A., & Aydoğmuş, M. (2019). Problem-based learning studies: A content analysis. Turkish Studies, 14(4), 1615-1630.
• Phungsuk, R., Viriyavejakul, C., & Ratanaolarn, T. (2017). Development of a problem-based learning model via a virtual learning environment. Kasetsart Journalof Social Sciences, 38(3), 297-306. https://doi.org/10.1016/j.kjss.2017.01.001
• Raman, Y., Surif, J., & Ibrahim, N. H. (2024). The effect of problem based learning approach in enhancing problem solving skills in chemistry education: A systematic review. International Journal of Interactive Mobile Technologies, 18(5), 91–111. https://doi.org/10.3991/ijim.v18i05.47929
• Sak, R., Şahin-Sak, İ. T., Öneren-Şendil, Ç., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-256. https://doi.org/10.33400/kuje.843306
• Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M., & Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 428-449. http://dx.doi.org/10.15390/eb.v39i173.3278
• Stepien, W. J., Gallagher S. A., & Workman, D. (1993). Problem-based learning for traditional and interdisciplinary classrooms. Journal for the Education of the Gifted, 16(4), 338-357. http://dx.doi.org/10.1177/016235329301600402
• Tosun, C., & Şenocak, E. (2024). Üniversite öğrencilerinin probleme dayalı öğrenme (PDÖ) ortamı hakkındaki görüşleri. The Journal of Academic Social Sciences Studies, 5(8), 1167-1184. http://dx.doi.org/10.9761/jasss_402
• Tosun, C., & Yaşar, M. D. (2015). Türkiye'de fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme araştırmalarının betimsel içerik analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 293-310.
• Uzunlar, H., & Özer-Kaya, D. (2023). Öğrenme, problem çözme ve karar vermenin sinir bilimi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 45-53. https://doi.org/10.34087/cbusbed.1052912
• Ün-Açıkgöz, K. (2007). Aktif öğrenme. Biliş Yayınları.
• Wijnia, L., Loyens, S. M., & Derous, E. (2011). Investigating effects of problem-based versus lecture-based learning environments on student motivation. Contemporary Educational Psychology, 36(2), 101-113. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2010.11.003
• Wijnia, L., Noordzij, G., Arends, L. R., Rikers, R. M. J. P., & Loyens, S. M. M. (2024). The effects of problem-based, project-based, and case-based learning on students’ motivation: A meta-analysis. Educational Psychology Review, 36(1), 1-38. https://doi.org/10.1007/s10648-024-09864-3
• Yew, E. H., & Goh, K. (2016). Problem-based learning: An overview of its process and impact on learnnig. Health Professions Education, 2(2), 75-79. https://doi.org/10.1016/j.hpe.2016.01.004
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, F. S., & Say, S. (2020). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımına ilişkin fen eğitimi alanında yapılan bilimsel çalışmaların incelenmesi. International Journal of New Approaches in Social Studies, 4(1), 151-164. https://doi.org/10.38015/sbyy.750758
• Yin, Q., Guo, C., Dong, C., & Wang, T. (2021). May problem-based learning get higher evaluation from student? International Journal of Crowd Science, 5(1), 92-111. http://dx.doi.org/10.1108/IJCS-12-2020-0019