Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Mediator Role of Burnout in The Effect of Personality on Counterproductive Work Behaviors / Kişiliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışına Olan Etkisinde Tükenmişliğin Aracı Rolü

Yıl 2023, , 152 - 171, 15.04.2023
https://doi.org/10.29216/ueip.1250774

Öz

The purpose of the study is to examine the effect of personality on counterproductive work behaviors and to show how burnout mediates this effect. The study also aims to show the effects of personality dimensions (conscientiousness, extraversion, agreeableness, agreeableness, emotional stability, and openness to experience) on counterproductive work behaviors. In this context, the study sample consists of 270 individuals working in different sectors. The workers included in the study were interviewed with a personal questionnaire. The collected data were analyzed using the SPSS package program. The results showed that personality traits are an important predictor of counterproductive work behaviors and burnout plays a mediating role in this effect. In addition, it was found that there was a significant relationship between the personality dimensions of self-control, extraversion, compatibility, neuroticism and counterproductive work behavior and burnout. It was also found that there is a relationship between openness to experience and burnout. Finally, the study found that burnout mediates the effect of self-control, extraversion, compatibility, and neuroticism on counterproductive work behavior.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

  • Akbıyık, B. S. Ü. (2018). Psikolojik Ayrıcalığın Üretkenlik Karşıtı Davranışlara Etkisi: Psikolojik Sözleşmenin İhlal Edilmesinin Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 234-255.
  • Akkaya, B. (2019). İlkokullardaki Öğretmenlerin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışının Örgütsel Vatandaşlık Ve Örgütsel Adalet İle İlişkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Al-A’wasa, S. I. S. (2018). The Impact of Organizational Justice On the Counterproductive Work Behavior (CWB): A Field Study Conducted in The Jordan Customs Department (JCD). International Journal of Business and Social Science, 9(1), 27-38.
  • Anderson, L. M. And Pearson, C. M. (1999). Tit for Tat? The Spiraling Effect of Incivility in The Workplace. Academy of Management Review, 24 (3), 452-471.
  • Atmaca, T. (2020). Öğretmenlerin Kişilik Tipleri İle Mesleğe Yabancılaşma Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 491-506.
  • Aydoğ, G. (2020). Kişilik Özelliklerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
  • Azam, O., Rizvi, S. T. H., And Chaudhry, I. G. (2022). Impact of Leader-Member Exchange Relationship and Job Design On Counterproductive Work Behavior (CWB): The Role of Job Burnout. Journal of Management and Research, 9(1), 137-159.
  • Bakker, A. B., Van Der Zee, K. I., Lewig, K. A., And Dollard, M. F. (2006). The Relationship Between the Big Five Personality Factors and Burnout: A Study Among Volunteer Counselors. The Journal of Social Psychology, 146(1), 31-50.
  • Bal, H. (2001). Bilimsel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, 113–114.
  • Baron, R. M., And Kenny, D. A. (1986). The Moderator–Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, And Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173. Bayat, G. (2019). Beş Faktör Kişilik Özellikleri Ve Konaklama İşletmeleri Çalışanları Kişilik Özelliklerinin İş Doyumu Düzeyleri Üzerindeki Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1575-1588.
  • Bayram, N. (2010). Amos Uygulamalarına Giriş. Bursa: Ezgi Yayınevi.
  • Behrem, Ü. (2017). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Adalet Algısı Aracılığıyla Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Üzerine Etkisinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • Bolton, P., Freixas, X., and Shapiro, J. (2012). The Credit Ratings Game. The Journal of Finance, 67(1), 85–111.
  • Çavuş, F. (2021). Kişilik Özellikleri, Motivasyon, Algılanan Değer Ve Davranışsal Niyet İlişkisi: Macera Aktivitelerine Katılan Turistler Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Çelik, E. H., VE Yılmaz, V. (2013). LISREL 9.1 İle Yapısal Eşitlik Modellemesi, Temel Kavramlar-Uygulamalar Programlama. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Çolak, H. E. E., Yıldırım, Ş. S., ve Esen, Ü. B. (2018). Çalışanların Yalan Söyleme Eğilimi Ve Üretkenlik Karşıtı Davranışları Arasındaki İlişkide Kişiliğin Düzenleyici Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 76-95.
  • Dalkılıç ve Sürgevil, O. (2014). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Deveci, B. (2020). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin İş Doyumu Ve Yaşam Doyumuna Etkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Doğan, A., ve Deniz, N. (2017). Algılanan Liderlik Tarzının Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarının Ortaya Çıkmasındaki Etkisinde Örgüt Kültürünün Rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 1014- 1024.
  • Durmaz, M., ve Sabuncu, N. (2019). Ameliyathane Ve Cerrahi Klinik Hemşirelerinin Kişilik Özellikleri Ve İş Doyumları. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 40-52.
  • Ergin, C. (1992). Doktor Ve Hemşirelerde Tükenmişlik Ve Maslach Tükenmişlik Envanterinin Uyarlanması. Psikoloji Kongre Kitabı. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Ersen, N., Akyüz, İ., Karamanlı, M., Ve Bayram, B. Ç. (2022). Ahşap Levha Endüstrisinde Çalışanların Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Vatandaşlık Boyutları Ve Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Etkisi. Düzce Üniversitesi Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 10(2), 593-611.
  • Ertek, İ. E., Özkan, S., Candansayar, S., ve İlhan, M. N. (2020). Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Stres, Tükenmişlik Ve Depresyon. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 10-20.
  • Fettahlıoğlu, Ö. O. (2015). The Moderating Effect of Corporate Reputation Management on Psychoslogical Contract Violation and Counterproductive Work Behaviour. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, 4, 132-149.
  • Fettahlıoğlu, Ö. O., Bıyıkbeyi, U. T., Güler, U. B., ve Demir, Ö. G. D. S. ( 2016). Duygusal Emeğin Üretkenlik Karşıtı Davranışa Etkisi ve Sosyal Bağlılık İlişkisi: Çağrı Merkezinde Bir Uygulama. The Journal of Academic Social Science Studies, 51, 421-434.
  • Freudenberger, H. J. (1974). Staff Burn‐Out. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165
  • Giacalone, R. A., and Greenberg, J. (Eds.). (1997). Antisocial Behavior in Organizations. Sage Publication. Gök, S. G. (2021). Turizm Sektöründe Kişilik Özelliklerinin Tükenmişlik Sendromu Üzerindeki Etkisinde. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(3), 1858-1878.
  • Gültaç, A. G. A. S., Ve Erigüç, G. (2019). Geçmişten Günümüze Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Kavramsal Bir Bakış Açısı. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (36), 51-68.
  • Gümüş, Y. B. (2021). Kariyer Planlama Sürecinde Kişilik Tercihlerin Rolü: Demografik, Kişilik ve Kariyer Gelişimi Değişkenlerinin Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). KTO Karatay Üniversitesi, Konya.
  • Güvel, C. (2019). Kişilik Özelliklerinin İş Doyumu Üzerine Etkileri: Adana Seyhan Belediyesi Örneği (Yüksek Lisans Tezi) KTO Karatay Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Hair, J. F., Bush, R. P., And Ortinau, D. J. (2000). Marketing Research: A Practical Approach for The New Millennium. Irwin Professional Publishing.
  • Hayes, A. F. (2013). Mediation, Moderation, And Conditional Process Analysis. Introduction to Mediation, Moderation, And Conditional Process Analysis: A Regression-Based Approach, 1, 20-32.
  • Hayes, A. F., Montoya, A. K., And Rockwood, N. J. (2017). The Analysis of Mechanisms and Their Contingencies: PROCESS Versus Structural Equation Modeling. Australasian Marketing Journal, 25(1), 76-81.
  • Horzum, M. B. (2017). Interaction, Structure, Social Presence, And Satisfaction in Online Learning. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 11(3), 505-512.
  • Innanen, H., Tolvanen, A., And Salmela-Aro, K. (2014). Burnout, Work Engagement and Workaholism Among Highly Educated Employees: Profiles, Antecedents And Outcomes. Burnout Research, 1(1), 38-49.
  • Instone, K. (2012). Counterproductive Work Behavior, White Paper. Diunduh Tanggal.
  • Işık, M. and Eraslan, T. Y. (2021). Örgütsel Adalet Algısı ve Üretim Karşıtı İş Davranışları Arasındaki İlişki: Isparta Alışveriş Merkezleri Çalışanları Örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(40), 37-52.
  • İhsan, A. K. C. A., ve Tuzcuoğlu, F. (2020). Toksik Liderliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Model Önerisi. Journal of Life Economics, 7(3), 257-268.
  • İnceağaç, S. (2021). Öğretmen Algılarına Göre Mesleki Tükenmişlik, Liderlik Tarzları Ve Örgüt Kültürü İlişkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
  • İyigün, N. Ö., ve Çetin, C. (2012). Psikolojik Kontratın Örgütsel Sapma Üzerindeki Etkisi Ve İlaç Sektöründe Bir Araştırma. Öneri Dergisi, 10(37), 15-29.
  • Kanten, P., ve Ülker, F. (2014). Yönetim Tarzının Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarına Etkisinde İşe Yabancılaşmanın Aracılık Rolü. Mugla Sitki Kocman University Journal Of Social Sciences, 32, 16-40.
  • Kaplan, V. (2020). Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Eğitim Ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 376-496.
  • Koç, F. P., ve Bayraktar, O. (2019). Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerinde Kişilik Özelliklerinin Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(35), 19-39.
  • Köksal, K., ve Kara, A. U. (2022). Kişilik İle Tükenmişlik İlişkisinde İstismarcı Yönetimin Aracı Rolü: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1), 269-293.
  • Lee, S. B., Liu, S. H., And Maertz Jr, C. (2022). The Relative Impact of Employees’ Discrete Emotions On Employees’ Negative Word-Of-Mouth (NWOM) And Counterproductive Workplace Behavior (CWB). Journal of Product & Brand Management, 31(7), 1018-1032.
  • Lu, W., Liu, X., Liu, S., Wu, H., Qin, C., And Ma, B. (2022). On The Link Between Job Insecurity and CWB: Moderated Mediation by Employment Status and Turnover Intention. Chinese Management Studies, (Ahead-Of-Print).
  • Lubbadeh, T. (2021). Job Burnout and Counterproductive Work Behaviour of the Jordanian Bank Employees. Organizacija, 54(1), 49-62.
  • Martinko, M. J., Gundlach, M. J., And Douglas, S. C. (2002). Toward an Integrative Theory of Counterproductive Workplace Behavior: A Causal Reasoning Perspective. International Journal of Selection and Assessment, 10(1‐2), 36-50.
  • Maslach, C. (2001). What Have We Learned About Burnout and Health? Psychology & Health, 16(5), 607-611.
  • Maslach, C., And Jackson, S. E. (1981). The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Organizational Behavior, 2(2), 99–113.
  • Maslach, C., And Jackson, S. E. (1984). Burnout in Organizational Settings. Applied Social Psychology Annual.
  • Maslach, C., And Pines, A. (1977). ‘The Burn-Out Syndrome in The Day Care Setting’, Child Care Quarterly, 6, 100-113.
  • Maslach, C., Schaufeli, W.B. And Leiter, M.P. (2001). “Job Burnout.” Annual Review of Psychology, 52(1), 397-422. Maslach, Christina And Michael P. Leıter (1997). The Truth About Burnout. San Francisco:Jossey-Bass.
  • Merdan, E., Erdem, A. T., ve Gümüşsoy, Y. (2022). Boreout Sendromunun Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı Üzerine Etkisinde Sanal Kaytarmanın Aracılık Rolü. Business & Management Studies: An International Journal, 10(1), 176-191.
  • Morgul, G., Ve Afacan Findikli, M. (2022). Algılanan Örgüt Desteği İle Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı İlişkisinde Kendini İşletmeden Hissetmenin Ve İşten Aileye Yönelik Çatışmanın Rolü. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23 (1), 1-19.
  • Muafi (2011). Causes and Consequence Deviant Workplace Behavior. International Journal of Innovation Management and Technology, 2(2), 123-126.
  • Murşit, I. Ş. I. K., and Eraslan, T. Y. (2021). Örgütsel Adalet Algısı ve Üretim Karşıtı İş Davranışları Arasındaki İlişki: Isparta Alışveriş Merkezleri Çalışanları Örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(40), 37-52.
  • Nagina, A. L. A. M., and Abdin, S. Z. U. (2022). The Effect of Workplace Bullyıng on Counterproductıve Work Behavıor: An Empırıcal Evıdence of Bankıng Employees of Mardan. Journal of Organizational Behavior Studies, 2(1), 20-34.
  • Nas, T. İ., And Doğan, A. (2020). Z Kuşağındaki Bireylerin Kişilik Özelliklerinin Paternalist Liderlik Algılarına Etkisinde Örgüt Kültürünün Düzenleyici Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 30-60.
  • O'Brien, K. E., Henson, J. A., And Voss, B. E. (2021). A Trait-Interactionist Approach to Understanding the Role Of Stressors In The Personality–CWB Relationship. Journal of Occupational Health Psychology, 26(4), 350-367.
  • Öcel, Hatem ve Orhan Aydın. 2010. Adil Dünya İnancı ve Cinsiyetin Üretim Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 25(66), 73-83.
  • Ödemiş, S. N. (2011). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Üzerine Etkileri: Bir Araştırma (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Özkalp, E., ve Meydan, B. (2015). Schaufeli Ve Bakker Tarafindan Geliştirilmiş Olan İşe Angaje Olma Ölçeğinin Türkçe’de Güvenilirlik Ve Geçerliliğinin Analizi. ISGUC The Journal Of Industrial Relations And Human Resources, 17(3), 1-19.
  • Özsoy, E., ve Ardıç, K. (2020). Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 144-154.
  • Öztürk, B. (2018). Örgütsel Stresle Başa Çıkma, Örgütsel Adalet Algısı, İş Tatmini Ve Duyguların Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarındaki Rolü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). TOBB Üniversitesi. Ankara
  • Özülkü, E., ve Bağlama, B. (2022). Öğrenme Güçlüğü Tanısı Almış Çocuğa Sahip Ailelerde Tükenmişlik İle Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 6(11), 39-57.
  • Pelenk, S. E., And Acaray, A. (2019). Paternalist Liderliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerine Etkisi. Electronic Turkish Studies, 14(5), 183-198.
  • Polat, M. (2020). Psikolojik Sözleşme İhlallerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarına Etkisi: Bir Alan Araştırması. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 377-408.
  • Polat, M. (2022). Nepotizmin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisi. Alanya Akademik Bakış, 6(3), 2961-2974.
  • Preacher, K. J., And Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies for Assessing and Comparing Indirect Effects in Multiple Mediator Models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
  • Preacher, K. J., Rucker, D. D., And Hayes, A. F. (2007). Addressing Moderated Mediation Hypotheses: Theory, Methods, And Prescriptions. Multivariate Behavioral Research, 42(1), 185-227.
  • Puffer, S. M. (1987). Prosocial Behavior, Noncompliant Behavior, And Work Performance Among Commission Salespeople. Journal of Applied Psychology, 72(4), 615.
  • Rammstedt, B., And John, O. P. (2007). Measuring Personality in One Minute or Less: A 10-Item Short Version of the Big Five Inventory in English and German. Journal of Research in Personality, 41(1), 203-212.
  • Robinson, Sandra L. And Rebecca J. Bennett (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study. Academy of Management Journal, 38 (2), 555–572.
  • Sakalli, A. E. (2019). A Tipi ve B Tipi Kişilik Özelliğine Sahip Bireylerde İş Doyumu ve Kazalanma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ohs Academy, 2(1), 11-31.
  • Sarıgül, S. (2022). Değişim Yorgunluğu ile Algılanan Örgüt Kültürü, Tükenmişlik, İşten Ayrılma Niyeti ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Schaufeli, W. B., Leiter, M. P., And Maslach, C. (2009). Burnout: 35 Years of Research and Practice. Career Development International.
  • Selimoğlu, E. F. (2019). Örgüt Kültürü İle Tükenmişlik Sendromu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma: Finans Sektörü Çalışanları Örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
  • Servidio, R. (2014). Exploring The Effects of Demographic Factors, Internet Usage and Personality Traits On Internet Addiction in A Sample of Italian University Students. Computers in Human Behavior, 35, 85-92.
  • Sezici, E. (2015). Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerinde Kişilik Özelliklerinin Rolü. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, 14, 1-22.
  • Sökmen, A., Kenek, G., And Uğraş, E. (2019). Etik Liderlik Ve Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı İlişkisi: Örgütsel Bağlılığın Aracı Rolü. Third Sector Social Economic Review, 54(4), 1568-1582.
  • Spector, P. E. (2006). Method Variance in Organizational Research: Truth or Urban Legend? Organizational Research Methods, 9, 221–232.
  • Spector, P. E. (2011). The Relationship of Personality to Counterproductive Work Behavior (CWB): An Integration of Perspectives. Human Resource Management Review, 21(4), 342-352.
  • Spector, P. E. And Fox, S. (2005). A Model of Counterproductive Work Behavior. S. Fox Ve P. E. Spector (Ed.), Counterproductive Work Behavior: Investigations of Actors and Targets. 151-174.
  • Süren, S., Örücü, E., And Çağrı, İ. Z. C. İ. (2016). Banka Çalışanlarında Tükenmişlik Ve Beş Büyük Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması. Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, 23(1), 247-262.
  • Şengüllendi, M. F., Şehitoğlu, Y., And Enes, K. U. R. T. (2020). Toksik Liderlik Ve Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları İlişkisinde Kariyerizmin Aracı Etkisi. Kafkas Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(22), 743-765.
  • Tama, M. İ. (2020). Örgütsel Adalet Ve İş Tatmininin Üretim Karşıtı İş Davranışı Üzerine Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi. İstanbul.
  • Tatar, A., And Çelikbaş, B. (2021). Kişilik Özellikleri Ve Sosyo-Demografik Faktörler İle Yöneticilerde İş Doyumu Ve İş Performansının Yordanması. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(11), 53-69.
  • Turunç, Ö., And Öğen, A. R. (2022). Aşırı İş Yükü Tükenmişlik İlişkisinde, İş Tatmini Ve Örgütsel Vatandaşlık Rolü: Sağlık Çalışanlarında Bir Uygulama. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 118-128.
  • Türkmenoğlu, M. A. (2020). Dışlanma Ve Tükenmişlik Sarmalında Örgüt Temelli Öz Saygı: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11, 50-64.
  • Üstün, F. (2020). Örgütsel Özdeşleşmenin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerine Etkisi: Psikolojik İyi Oluşun Aracı Rolü. İzmir İktisat Dergisi, 35(2), 357-374.
  • Vardi, Y., And Wiener, Y. (1996). Misbehavior in Organizations: A Motivational Framework. Organization Science, 7(2), 151-165.
  • Yang, J., And Diefendorff, J. M. (2009). The Relations of Daily Counterproductive Workplace Behavior with Emotions, Situational Antecedents, And Personality Moderators: A Diary Study in Hong Kong. Personnel Psychology, 62(2), 259-295.
  • Yavuzsan, Y. Ö. (2020). Çalışanların Algıladığı Psikolojik Sözleşme İhlallerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hasan Kalyoncu Üniversitesi. Gaziantep.
  • Yean, T. F. (2016). Organizational Justice: A Conceptual Discussion. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 219, 798-803.
  • Zhao, X., Lynch Jr, J. G., And Chen, Q. (2010). Reconsidering Baron and Kenny: Myths and Truths About Mediation Analysis. Journal of Consumer Research, 37(2), 197-206.

The Mediator Role of Burnout in The Effect of Personality on Counterproductive Work Behaviors / Kişiliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışına Olan Etkisinde Tükenmişliğin Aracı Rolü

Yıl 2023, , 152 - 171, 15.04.2023
https://doi.org/10.29216/ueip.1250774

Öz

Çalışmanın amacı, kişiliğin üretkenlik karşıtı iş davranışına olan etkisini araştırmak ve bu etkiye tükenmişliğin nasıl aracılık ettiğini ortaya koymaktır. Ayrıca çalışma, kişilik boyutlarının (sorumluluk, dışadönüklük, uyumluluk, duygusal denge ve deneyime açıklık) da üretkenlik karşı iş davranışına olan etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda çalışmanın örneklemi, farklı sektörlerde çalışan 270 bireyden oluşmaktadır. Çalışma kapsamına dahil olan çalışanlara yüz yüze anket uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Bulgular, kişilik özelliklerinin üretkenlik karşıtı iş davranışının önemli bir yordayıcısı olduğunu ve bu etkide tükenmişliğin aracı rol oynadığını göstermiştir. Buna ek olarak, kişilik boyutlarından sorumluluk, dışadönüklük, uyumluluk ve duygusal denge ile üretkenlik karşıtı iş davranışının ve tükenmişliğin arasında anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya konulmuştur. Ayrıca, deneyime açıklık ile tükenmişlik arasında da bir ilişki olduğu bulunmuştur. Son olarak çalışma, sorumluluk, dışadönüklük, uyumluluk ve duygusal dengenin üretkenlik karşıtı iş davranışına olan etkisinde tükenmişliğin aracı rolü olduğunu ortaya koymuştur.

Proje Numarası

-

Kaynakça

  • Akbıyık, B. S. Ü. (2018). Psikolojik Ayrıcalığın Üretkenlik Karşıtı Davranışlara Etkisi: Psikolojik Sözleşmenin İhlal Edilmesinin Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 234-255.
  • Akkaya, B. (2019). İlkokullardaki Öğretmenlerin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışının Örgütsel Vatandaşlık Ve Örgütsel Adalet İle İlişkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Al-A’wasa, S. I. S. (2018). The Impact of Organizational Justice On the Counterproductive Work Behavior (CWB): A Field Study Conducted in The Jordan Customs Department (JCD). International Journal of Business and Social Science, 9(1), 27-38.
  • Anderson, L. M. And Pearson, C. M. (1999). Tit for Tat? The Spiraling Effect of Incivility in The Workplace. Academy of Management Review, 24 (3), 452-471.
  • Atmaca, T. (2020). Öğretmenlerin Kişilik Tipleri İle Mesleğe Yabancılaşma Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 491-506.
  • Aydoğ, G. (2020). Kişilik Özelliklerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
  • Azam, O., Rizvi, S. T. H., And Chaudhry, I. G. (2022). Impact of Leader-Member Exchange Relationship and Job Design On Counterproductive Work Behavior (CWB): The Role of Job Burnout. Journal of Management and Research, 9(1), 137-159.
  • Bakker, A. B., Van Der Zee, K. I., Lewig, K. A., And Dollard, M. F. (2006). The Relationship Between the Big Five Personality Factors and Burnout: A Study Among Volunteer Counselors. The Journal of Social Psychology, 146(1), 31-50.
  • Bal, H. (2001). Bilimsel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, 113–114.
  • Baron, R. M., And Kenny, D. A. (1986). The Moderator–Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, And Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173. Bayat, G. (2019). Beş Faktör Kişilik Özellikleri Ve Konaklama İşletmeleri Çalışanları Kişilik Özelliklerinin İş Doyumu Düzeyleri Üzerindeki Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1575-1588.
  • Bayram, N. (2010). Amos Uygulamalarına Giriş. Bursa: Ezgi Yayınevi.
  • Behrem, Ü. (2017). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Adalet Algısı Aracılığıyla Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Üzerine Etkisinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • Bolton, P., Freixas, X., and Shapiro, J. (2012). The Credit Ratings Game. The Journal of Finance, 67(1), 85–111.
  • Çavuş, F. (2021). Kişilik Özellikleri, Motivasyon, Algılanan Değer Ve Davranışsal Niyet İlişkisi: Macera Aktivitelerine Katılan Turistler Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Çelik, E. H., VE Yılmaz, V. (2013). LISREL 9.1 İle Yapısal Eşitlik Modellemesi, Temel Kavramlar-Uygulamalar Programlama. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Çolak, H. E. E., Yıldırım, Ş. S., ve Esen, Ü. B. (2018). Çalışanların Yalan Söyleme Eğilimi Ve Üretkenlik Karşıtı Davranışları Arasındaki İlişkide Kişiliğin Düzenleyici Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 76-95.
  • Dalkılıç ve Sürgevil, O. (2014). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Deveci, B. (2020). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin İş Doyumu Ve Yaşam Doyumuna Etkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Doğan, A., ve Deniz, N. (2017). Algılanan Liderlik Tarzının Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarının Ortaya Çıkmasındaki Etkisinde Örgüt Kültürünün Rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 1014- 1024.
  • Durmaz, M., ve Sabuncu, N. (2019). Ameliyathane Ve Cerrahi Klinik Hemşirelerinin Kişilik Özellikleri Ve İş Doyumları. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 40-52.
  • Ergin, C. (1992). Doktor Ve Hemşirelerde Tükenmişlik Ve Maslach Tükenmişlik Envanterinin Uyarlanması. Psikoloji Kongre Kitabı. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Ersen, N., Akyüz, İ., Karamanlı, M., Ve Bayram, B. Ç. (2022). Ahşap Levha Endüstrisinde Çalışanların Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Vatandaşlık Boyutları Ve Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Etkisi. Düzce Üniversitesi Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 10(2), 593-611.
  • Ertek, İ. E., Özkan, S., Candansayar, S., ve İlhan, M. N. (2020). Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Stres, Tükenmişlik Ve Depresyon. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 10-20.
  • Fettahlıoğlu, Ö. O. (2015). The Moderating Effect of Corporate Reputation Management on Psychoslogical Contract Violation and Counterproductive Work Behaviour. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, 4, 132-149.
  • Fettahlıoğlu, Ö. O., Bıyıkbeyi, U. T., Güler, U. B., ve Demir, Ö. G. D. S. ( 2016). Duygusal Emeğin Üretkenlik Karşıtı Davranışa Etkisi ve Sosyal Bağlılık İlişkisi: Çağrı Merkezinde Bir Uygulama. The Journal of Academic Social Science Studies, 51, 421-434.
  • Freudenberger, H. J. (1974). Staff Burn‐Out. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165
  • Giacalone, R. A., and Greenberg, J. (Eds.). (1997). Antisocial Behavior in Organizations. Sage Publication. Gök, S. G. (2021). Turizm Sektöründe Kişilik Özelliklerinin Tükenmişlik Sendromu Üzerindeki Etkisinde. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(3), 1858-1878.
  • Gültaç, A. G. A. S., Ve Erigüç, G. (2019). Geçmişten Günümüze Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Kavramsal Bir Bakış Açısı. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (36), 51-68.
  • Gümüş, Y. B. (2021). Kariyer Planlama Sürecinde Kişilik Tercihlerin Rolü: Demografik, Kişilik ve Kariyer Gelişimi Değişkenlerinin Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). KTO Karatay Üniversitesi, Konya.
  • Güvel, C. (2019). Kişilik Özelliklerinin İş Doyumu Üzerine Etkileri: Adana Seyhan Belediyesi Örneği (Yüksek Lisans Tezi) KTO Karatay Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Hair, J. F., Bush, R. P., And Ortinau, D. J. (2000). Marketing Research: A Practical Approach for The New Millennium. Irwin Professional Publishing.
  • Hayes, A. F. (2013). Mediation, Moderation, And Conditional Process Analysis. Introduction to Mediation, Moderation, And Conditional Process Analysis: A Regression-Based Approach, 1, 20-32.
  • Hayes, A. F., Montoya, A. K., And Rockwood, N. J. (2017). The Analysis of Mechanisms and Their Contingencies: PROCESS Versus Structural Equation Modeling. Australasian Marketing Journal, 25(1), 76-81.
  • Horzum, M. B. (2017). Interaction, Structure, Social Presence, And Satisfaction in Online Learning. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 11(3), 505-512.
  • Innanen, H., Tolvanen, A., And Salmela-Aro, K. (2014). Burnout, Work Engagement and Workaholism Among Highly Educated Employees: Profiles, Antecedents And Outcomes. Burnout Research, 1(1), 38-49.
  • Instone, K. (2012). Counterproductive Work Behavior, White Paper. Diunduh Tanggal.
  • Işık, M. and Eraslan, T. Y. (2021). Örgütsel Adalet Algısı ve Üretim Karşıtı İş Davranışları Arasındaki İlişki: Isparta Alışveriş Merkezleri Çalışanları Örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(40), 37-52.
  • İhsan, A. K. C. A., ve Tuzcuoğlu, F. (2020). Toksik Liderliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Model Önerisi. Journal of Life Economics, 7(3), 257-268.
  • İnceağaç, S. (2021). Öğretmen Algılarına Göre Mesleki Tükenmişlik, Liderlik Tarzları Ve Örgüt Kültürü İlişkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
  • İyigün, N. Ö., ve Çetin, C. (2012). Psikolojik Kontratın Örgütsel Sapma Üzerindeki Etkisi Ve İlaç Sektöründe Bir Araştırma. Öneri Dergisi, 10(37), 15-29.
  • Kanten, P., ve Ülker, F. (2014). Yönetim Tarzının Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarına Etkisinde İşe Yabancılaşmanın Aracılık Rolü. Mugla Sitki Kocman University Journal Of Social Sciences, 32, 16-40.
  • Kaplan, V. (2020). Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Eğitim Ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 376-496.
  • Koç, F. P., ve Bayraktar, O. (2019). Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerinde Kişilik Özelliklerinin Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(35), 19-39.
  • Köksal, K., ve Kara, A. U. (2022). Kişilik İle Tükenmişlik İlişkisinde İstismarcı Yönetimin Aracı Rolü: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1), 269-293.
  • Lee, S. B., Liu, S. H., And Maertz Jr, C. (2022). The Relative Impact of Employees’ Discrete Emotions On Employees’ Negative Word-Of-Mouth (NWOM) And Counterproductive Workplace Behavior (CWB). Journal of Product & Brand Management, 31(7), 1018-1032.
  • Lu, W., Liu, X., Liu, S., Wu, H., Qin, C., And Ma, B. (2022). On The Link Between Job Insecurity and CWB: Moderated Mediation by Employment Status and Turnover Intention. Chinese Management Studies, (Ahead-Of-Print).
  • Lubbadeh, T. (2021). Job Burnout and Counterproductive Work Behaviour of the Jordanian Bank Employees. Organizacija, 54(1), 49-62.
  • Martinko, M. J., Gundlach, M. J., And Douglas, S. C. (2002). Toward an Integrative Theory of Counterproductive Workplace Behavior: A Causal Reasoning Perspective. International Journal of Selection and Assessment, 10(1‐2), 36-50.
  • Maslach, C. (2001). What Have We Learned About Burnout and Health? Psychology & Health, 16(5), 607-611.
  • Maslach, C., And Jackson, S. E. (1981). The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Organizational Behavior, 2(2), 99–113.
  • Maslach, C., And Jackson, S. E. (1984). Burnout in Organizational Settings. Applied Social Psychology Annual.
  • Maslach, C., And Pines, A. (1977). ‘The Burn-Out Syndrome in The Day Care Setting’, Child Care Quarterly, 6, 100-113.
  • Maslach, C., Schaufeli, W.B. And Leiter, M.P. (2001). “Job Burnout.” Annual Review of Psychology, 52(1), 397-422. Maslach, Christina And Michael P. Leıter (1997). The Truth About Burnout. San Francisco:Jossey-Bass.
  • Merdan, E., Erdem, A. T., ve Gümüşsoy, Y. (2022). Boreout Sendromunun Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı Üzerine Etkisinde Sanal Kaytarmanın Aracılık Rolü. Business & Management Studies: An International Journal, 10(1), 176-191.
  • Morgul, G., Ve Afacan Findikli, M. (2022). Algılanan Örgüt Desteği İle Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı İlişkisinde Kendini İşletmeden Hissetmenin Ve İşten Aileye Yönelik Çatışmanın Rolü. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23 (1), 1-19.
  • Muafi (2011). Causes and Consequence Deviant Workplace Behavior. International Journal of Innovation Management and Technology, 2(2), 123-126.
  • Murşit, I. Ş. I. K., and Eraslan, T. Y. (2021). Örgütsel Adalet Algısı ve Üretim Karşıtı İş Davranışları Arasındaki İlişki: Isparta Alışveriş Merkezleri Çalışanları Örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(40), 37-52.
  • Nagina, A. L. A. M., and Abdin, S. Z. U. (2022). The Effect of Workplace Bullyıng on Counterproductıve Work Behavıor: An Empırıcal Evıdence of Bankıng Employees of Mardan. Journal of Organizational Behavior Studies, 2(1), 20-34.
  • Nas, T. İ., And Doğan, A. (2020). Z Kuşağındaki Bireylerin Kişilik Özelliklerinin Paternalist Liderlik Algılarına Etkisinde Örgüt Kültürünün Düzenleyici Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 30-60.
  • O'Brien, K. E., Henson, J. A., And Voss, B. E. (2021). A Trait-Interactionist Approach to Understanding the Role Of Stressors In The Personality–CWB Relationship. Journal of Occupational Health Psychology, 26(4), 350-367.
  • Öcel, Hatem ve Orhan Aydın. 2010. Adil Dünya İnancı ve Cinsiyetin Üretim Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 25(66), 73-83.
  • Ödemiş, S. N. (2011). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Üzerine Etkileri: Bir Araştırma (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Özkalp, E., ve Meydan, B. (2015). Schaufeli Ve Bakker Tarafindan Geliştirilmiş Olan İşe Angaje Olma Ölçeğinin Türkçe’de Güvenilirlik Ve Geçerliliğinin Analizi. ISGUC The Journal Of Industrial Relations And Human Resources, 17(3), 1-19.
  • Özsoy, E., ve Ardıç, K. (2020). Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 144-154.
  • Öztürk, B. (2018). Örgütsel Stresle Başa Çıkma, Örgütsel Adalet Algısı, İş Tatmini Ve Duyguların Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarındaki Rolü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). TOBB Üniversitesi. Ankara
  • Özülkü, E., ve Bağlama, B. (2022). Öğrenme Güçlüğü Tanısı Almış Çocuğa Sahip Ailelerde Tükenmişlik İle Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 6(11), 39-57.
  • Pelenk, S. E., And Acaray, A. (2019). Paternalist Liderliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerine Etkisi. Electronic Turkish Studies, 14(5), 183-198.
  • Polat, M. (2020). Psikolojik Sözleşme İhlallerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarına Etkisi: Bir Alan Araştırması. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 377-408.
  • Polat, M. (2022). Nepotizmin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisi. Alanya Akademik Bakış, 6(3), 2961-2974.
  • Preacher, K. J., And Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies for Assessing and Comparing Indirect Effects in Multiple Mediator Models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
  • Preacher, K. J., Rucker, D. D., And Hayes, A. F. (2007). Addressing Moderated Mediation Hypotheses: Theory, Methods, And Prescriptions. Multivariate Behavioral Research, 42(1), 185-227.
  • Puffer, S. M. (1987). Prosocial Behavior, Noncompliant Behavior, And Work Performance Among Commission Salespeople. Journal of Applied Psychology, 72(4), 615.
  • Rammstedt, B., And John, O. P. (2007). Measuring Personality in One Minute or Less: A 10-Item Short Version of the Big Five Inventory in English and German. Journal of Research in Personality, 41(1), 203-212.
  • Robinson, Sandra L. And Rebecca J. Bennett (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study. Academy of Management Journal, 38 (2), 555–572.
  • Sakalli, A. E. (2019). A Tipi ve B Tipi Kişilik Özelliğine Sahip Bireylerde İş Doyumu ve Kazalanma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ohs Academy, 2(1), 11-31.
  • Sarıgül, S. (2022). Değişim Yorgunluğu ile Algılanan Örgüt Kültürü, Tükenmişlik, İşten Ayrılma Niyeti ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Schaufeli, W. B., Leiter, M. P., And Maslach, C. (2009). Burnout: 35 Years of Research and Practice. Career Development International.
  • Selimoğlu, E. F. (2019). Örgüt Kültürü İle Tükenmişlik Sendromu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma: Finans Sektörü Çalışanları Örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
  • Servidio, R. (2014). Exploring The Effects of Demographic Factors, Internet Usage and Personality Traits On Internet Addiction in A Sample of Italian University Students. Computers in Human Behavior, 35, 85-92.
  • Sezici, E. (2015). Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerinde Kişilik Özelliklerinin Rolü. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, 14, 1-22.
  • Sökmen, A., Kenek, G., And Uğraş, E. (2019). Etik Liderlik Ve Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı İlişkisi: Örgütsel Bağlılığın Aracı Rolü. Third Sector Social Economic Review, 54(4), 1568-1582.
  • Spector, P. E. (2006). Method Variance in Organizational Research: Truth or Urban Legend? Organizational Research Methods, 9, 221–232.
  • Spector, P. E. (2011). The Relationship of Personality to Counterproductive Work Behavior (CWB): An Integration of Perspectives. Human Resource Management Review, 21(4), 342-352.
  • Spector, P. E. And Fox, S. (2005). A Model of Counterproductive Work Behavior. S. Fox Ve P. E. Spector (Ed.), Counterproductive Work Behavior: Investigations of Actors and Targets. 151-174.
  • Süren, S., Örücü, E., And Çağrı, İ. Z. C. İ. (2016). Banka Çalışanlarında Tükenmişlik Ve Beş Büyük Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması. Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, 23(1), 247-262.
  • Şengüllendi, M. F., Şehitoğlu, Y., And Enes, K. U. R. T. (2020). Toksik Liderlik Ve Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları İlişkisinde Kariyerizmin Aracı Etkisi. Kafkas Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(22), 743-765.
  • Tama, M. İ. (2020). Örgütsel Adalet Ve İş Tatmininin Üretim Karşıtı İş Davranışı Üzerine Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi. İstanbul.
  • Tatar, A., And Çelikbaş, B. (2021). Kişilik Özellikleri Ve Sosyo-Demografik Faktörler İle Yöneticilerde İş Doyumu Ve İş Performansının Yordanması. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(11), 53-69.
  • Turunç, Ö., And Öğen, A. R. (2022). Aşırı İş Yükü Tükenmişlik İlişkisinde, İş Tatmini Ve Örgütsel Vatandaşlık Rolü: Sağlık Çalışanlarında Bir Uygulama. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 118-128.
  • Türkmenoğlu, M. A. (2020). Dışlanma Ve Tükenmişlik Sarmalında Örgüt Temelli Öz Saygı: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11, 50-64.
  • Üstün, F. (2020). Örgütsel Özdeşleşmenin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerine Etkisi: Psikolojik İyi Oluşun Aracı Rolü. İzmir İktisat Dergisi, 35(2), 357-374.
  • Vardi, Y., And Wiener, Y. (1996). Misbehavior in Organizations: A Motivational Framework. Organization Science, 7(2), 151-165.
  • Yang, J., And Diefendorff, J. M. (2009). The Relations of Daily Counterproductive Workplace Behavior with Emotions, Situational Antecedents, And Personality Moderators: A Diary Study in Hong Kong. Personnel Psychology, 62(2), 259-295.
  • Yavuzsan, Y. Ö. (2020). Çalışanların Algıladığı Psikolojik Sözleşme İhlallerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hasan Kalyoncu Üniversitesi. Gaziantep.
  • Yean, T. F. (2016). Organizational Justice: A Conceptual Discussion. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 219, 798-803.
  • Zhao, X., Lynch Jr, J. G., And Chen, Q. (2010). Reconsidering Baron and Kenny: Myths and Truths About Mediation Analysis. Journal of Consumer Research, 37(2), 197-206.
Toplam 96 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular İşletme
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALELERİ
Yazarlar

Merve Mert 0000-0002-4887-8467

Proje Numarası -
Yayımlanma Tarihi 15 Nisan 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023

Kaynak Göster

APA Mert, M. (2023). The Mediator Role of Burnout in The Effect of Personality on Counterproductive Work Behaviors / Kişiliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışına Olan Etkisinde Tükenmişliğin Aracı Rolü. Uluslararası Ekonomi İşletme Ve Politika Dergisi, 7(1), 152-171. https://doi.org/10.29216/ueip.1250774

Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
İktisat Bölümü
RİZE