DENETİM KALİTESİ ÜZERİNDE BORÇLANMA MALİYETLERİ, KALDIRAÇ ORANLARI VE İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜNÜN ETKİSİ / The Effect Of Borrowing Costs, Leverage Ratios And Business Size On Audit Quality

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 298 - 316, 10.10.2022

Yusuf Kurt

https://doi.org/10.29216/ueip.1135879

Öz

Bu çalışmada BIST’te işlem gören işletmelerin denetim kaliteleri üzerinde borçlanma maliyetleri, kaldıraç oranı ve işletme büyüklüklerinin etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda BIST’te işlem gören işletmelerin 2012 ve 2021 yıllarına ilişkin dönem sonunda yayımladıkları bağımsız denetim raporları ile birlikte kar/zarar tablosu ve finansal durum tablolarına ilişkin veriler kullanılmıştır. Bu kapsamda elde edilen veriler lojistik regresyon yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre işletmelerin denetim kaliteleri ile borçlanma maliyetleri arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu ilişkiye göre “BIG 4” denetim şirketleri tarafından denetlenen işletmelerin, denetlenmeyen işletmelere göre borçlanma maliyetlerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Denetim kalitesi ile işletme büyüklüğü arasında negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu gözlemlenirken, denetim kalitesi ile kaldıraç oranı arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Denetim Kalitesi, Kaldıraç Oranı, Borçlanma Maliyetleri, Lojistik Regresyon Modeli

THE EFFECT OF BORROWING COSTS, LEVERAGE RATIOS AND BUSINESS SIZE ON AUDIT QUALITY / Denetim Kalitesi Üzerinde Borçlanma Maliyetleri, Kaldıraç Oranları Ve İşletme Büyüklüğünün Etkisi

Öz

This study aims to determine the effect of borrowing costs, leverage ratios and firm sizes on the audit quality of enterprises. In this context, data on the profit/loss statement and financial position statements of the companies traded in the BIST and the independent audit reports published at the end of the period for 2012 and 2021 were used. The data obtained in this context were analyzed with the logistic regression method. According to the results obtained from the research, it was determined that there was positive and significant relationship between the audit quality of enterprises and their borrowing costs. According to this relationship, it had been determined that the borrowing costs of the companies audited by BIG 4 audit companies were hıgher than the companies that were not audited. While it was observed that there was a negative and significant relationship between audit quality and firm size, no significant relationship was found between audit quality and leverage ratios.

Anahtar Kelimeler

Audit Quality, Leverage Ratio, Borrowing Costs, Logistic Regression Model

Kaynakça

• Abadi, K., Purba, D. M., and Fauzia, Q. (2019). The Impact of Liquidity Ratio, Leverage Ratio, Company Size and Audit Quality on Going Concern Audit Opinion. Jurnal Akuntansi Trisakti, 6(1), 69-82.
• Acar, D., Senal, S. ve Usul, H. (2011). Bağımsız Denetim Kalitesi: Denetim Firmaları Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(22), 273-306.
• Adam, M., Safitri, R., and Wahyudi, T. (2018). Effect of Company Size, Liquidity and Operational Efficiency On Bank Profitability with Problem Credit Risk as A Moderating Variable at Commercial Banks That Are Listed On the Indonesia Stock Exchange. Jurnal Perspektif Pembiayaan Dan Pembangunan Daerah, 6(3), 331-344.
• Aghaei Chadegani, A. (2011). Review of Studies on Audit Quality. Social Science Research Network, 20, 312-317.
• Akbulut, R., ve Rençber, Ö. (2016). Veri Zarflama ve Lojistik Regresyon Analizi ile Çimento İşletmelerinde Finansal Performansa Dayalı Etkinliklerin Değerlendirilmesi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(3), 91-103.
• Ayu, P., Ida R., and Apit, S.W. (2018).The Influence of Company Size and Audit Fee on Audit Quality, Advances in Economics. Business and Management Research, 65, 371-375.
• Awuye, I. S. (2022). The Impact of Audit Quality On Earnings Management: Evidence from France. Journal of Accounting and Taxation, 14(1), 52-63.
• Bacha, S., Ajina, A. and Ben Saad, S. (2021). CSR performance And The Cost Of Debt: Does Audit Quality Matter?. Corporate Governance, 21(1), 137-158.
• Becker, C. L., Defond, M. L., Jiambalvo, J., and Subramanyam, K. r. (1998). The Effect of Audit Quality on Earnings Management. Contemporary Accounting Research, 15(1), 1-24.
• Berenson, M. L. and Levine, D. M. (1996). Basic Business Statistics: Concepts and Applications (Sixth Edition) New Jersey: Prentice-Hall International.
• Causholli, M., and Knechel, W. R. (2012). Lending Relationships, Auditor Quality and Debt Costs. Managerial Auditing Journal, 27(6), 550-572.
• Cahyanti, C. N., Hastuti, A. W., and Werdiningsih, S. (2022). The Effect of Financial Distress, Company Size, Asset Growth, Auditor Switching, Audit Tenure and Audit Fee on Audit Quality: Study on Manufacturing Companies Listed on the Indonesia Stock Exchange 2015-2019. International Journal of Scientific and Academic Research, 2(1), 1-10.
• Chang, X., Dasgupta, S., and Hilary, G. (2009). The Effect of Auditor Quality on Financing Decisions. The Accounting Review, 84(4), 1085-1117.
• Chen, Y., Saffar, W., and Srinidhi, B. (2018). Does Audit Quality Affect Firms’ Debt Structure?. Social Science Research Network, 23(1), 34-69.
• Çokluk, Ö. (2010). Lojistik Regresyon Analizi: Kavram ve Uygulama: Logistic Regression: Concept and Application. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(3), 1357-1407.
• DeAngelo, L. E. (1981). Auditor Size and Audit Quality. Journal of Accounting and Economics, 3(3), 183-199.
• Ege, İ., ve Bayrakdaroglu, A. (2012). İMKB Şirketlerinin Hisse Senedi Getiri Başarılarının Lojistik Regresyon Tekniği İle Analizi. International Journal of Management Economics and Business, 5(10), 139-158.
• El Ghoul, S., Guedhami, O., Pittman, J., and Rizeanu, S. (2014). Cross-Country Evidence on the Importance of Auditor Choice to Corporate Debt Maturity. Social Science Research Network. Access adresse: https://papers.ssrn.com/abstract=2531466
• Erkılıç, C. E., ve Aksoy, A. (2020). Hastanelerde Finansal Başarısızlık Tahmini: Lojistik Regresyon Modeli ile Kamu Hastaneleri Üzerine Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1415-1433.
• Fortin, S., and Pittman, J. (2004). Auditor Choice And The Cost of Debt Capital For Newly Public Firms. Journal of Accounting and Economics, 37(1). 113-136.
• Gör, Y. (2016). Kurumsal Yönetim Uygulamalarının Denetim Kalitesine Etkisi: Bağımsız Denetim Şirketleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Hosmer, D. W., and Lemeshow, S. (2000). Applied Logistic Regression (2nd edition). Wiley-Interscience Publication.
• Huq, A., Hartwig, F., and Rudholm, N. (2022). Do Audited Firms Have Lower Cost of Debt? International Journal of Disclosure and Governance. 32, 1-36.
• Hussaini, R. A., and Fadjarenie A.,(2022). The Effect Of Company Sıze, Audit Fee And Leverage On Audit Quality. International Journal of Management Studies and Social Science Research, 4 (2), 198-210.
• Huguet, D. and J.L. Gandía. 2014. Cost Of Debt Capital And Audit İn Spanish SMEs. Spanish Journal of Finance and Accounting, 43(3), 266-289.
• Imen, Achek, Mohamed, and Gallali (2015). Audit Quality, Timely Disclosure, and the Cost of Debt. Tunisian Evidence, 11(4), 194-209.
• Karataş, M. (2010). Borçlanma Maliyetlerinin Ums 23, Kobi'ler İçin Ufrs Ve Vergi Usul Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi. Mali Çözüm Dergisi/Financial Analysis, (98), 117-144.
• Kim, J.B., D.A. Simunic, M.T. Stein and C.H. Yi. 2011. Voluntary Audits And The Cost Of Debt Capital For Privately Held Firms: Korean Evidence. Contemporary Accounting Research, 28(2), 585-615.
• Koren, J., Kosi, U., and Valentincic, A. (2014). Does Financial Statement Audit Reduce the Cost of Debt of Private Firms? . Social Science Research Network. Access address: https://deliverypdf.ssrn.com/
• Khudhair, D., Al-Zubaidi, F., and Raji, A. (2019). The Effect Of Board Characteristics And Audit Committee Characteristics On Audit Quality. Management Science Letters, 9(2), 271-282.
• Manoel, A. A. S., M. B., Santos, D. F. L., and Pündrich, G. P. (2022). Audit Quality And The Cost Of Debt in Private Firms: Evidence From The Brazilian Sugarcane Industry. International Food and Agribusiness Management Review, 25(1), 21-36.
• Meini, Z., Karina, A., Digdowiseiso, K., and Rini, N. A. (2022). Do Work Experience, Independence, Auditor Competency, And Time Budget Pressure Matter On Audit Quality?. Budapest International Research and Critics Institute (BIRCI-Journal): Humanities and Social Sciences, 5(1), 1205-1213.
• Nugrahanti, Y. and Darsono, (2014).Pengaruh Audit Tenure, Spesialisasi Kantor Akuntan Publik Dan Ukuran Perusahaan Terhadap Terhada Kualitas Audit, 3, 1–9.
• Orazalin, N. ve Akhmetzhanov, R. (2019). Earnings Management, Audit Quality, And Cost Of Debt: Evidence From A Central Asian Economy. Managerial Auditing Journal, 34(6), 696-721.
• Öztürkçü A.A., H.C. Sayın ve Örgün S., G. (2022). Sahiplik Yapısının Kâr Düzleştirme Uygulamaları Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Uygulaması. Journal of Research in Economics, Politics & Finance, 7(1), 238-256.
• Tabachnick, B. G., and Fidell. L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). Needham Heights, MA Allyn & Bacon.
• Resmi Gazete ( 9 Ekim 2005). TMS 23 Borçlanma Maliyetleri. Sayı:25988.
• Tüz, Ö., ve Ebesek, Ş. (2013). Yapım Projelerinde Kaldıraç Oranı Tahmini İçin Bir Model Önerisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(4), 227-239.
• Yaşar, A. (2013). Bağımsız Dış Denetim Kuruluşlarına Yönelik Gözetim ve Denetim Etkinliğinin Bağımsız Dış Denetim Kalitesi ile İlişkisi: Türkiye Değerlendirmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 465-480.