Kırsal Mahalle Düzenlemesi: Sarımsaklı Mahallesi Örneği

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 263 - 289, 15.10.2024

Beyza Ugur , Hatun Korkmaz

https://doi.org/10.20979/ueyd.1473708

Öz

2014 yılında yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun ile büyükşehirlerde köylerin tüzel kişiliği kaldırılmış ve bu köyler, belediyeye bağlı birer mahalle hâline getirilmiştir. On yıl önce gerçekleşen bu değişiklikle, büyükşehirlerin mahalle statüsündeki kırsal alanlarında katılım ve hizmet boyutlarında birçok problem meydana gelmiştir. Nitekim 2021 yılında, bu problemlerin giderilmesine yönelik olarak “Kırsal Mahalle ve Kırsal Yerleşik Alan Yönetmeliği” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelikle, büyükşehirlerde kırsal alanda yer alan bazı mahallelere “kırsal mahalle” statüsü verilmesi ve çeşitli muafiyet ve indirimlerin getirilmesine ilişkin yasal altyapı oluşturulmuştur. Bu çalışmanın amacı, Kayseri İli, Melikgazi Belediyesine bağlı Sarımsaklı Mahallesi örneğinde büyükşehir sınırlarındaki kırsal alanlarda yaşanan sorunlar ile Kırsal Mahalle ve Kırsal Yerleşik Alan Yönetmeliği’nin bu sorunlar üzerindeki etki ve yeterliliğini anlamaya çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Kırsal mahalle, yerel yönetimler, mahalle olan köyler

Rural Neighborhood Regulation: Example of Sarımsaklı Neighborhood

Öz

With the Law No. 6360 enacted in 2014, the legal personality of villages in metropolitan areas was abolished, and these villages were transformed into neighborhoods affiliated with municipalities. This change, which occurred a decade ago, has led to many problems in terms of participation and service dimensions in rural areas within metropolitan areas. Indeed, in 2021, the "Regulation on Rural Neighborhoods and Rural Settlement Areas Management" was published and put into effect to address these problems. This regulation establishes the legal framework for granting "rural neighborhood" status to certain neighborhoods located in rural areas of metropolitan cities, and introduces various exemptions and discounts.The aim of this study is to understand the problems experienced in rural areas within metropolitan boundaries, using the example of Sarımsaklı Neighborhood, which is affiliated with Melikgazi Municipality in Kayseri Province, and to assess the impact and adequacy of the Regulation on Rural Neighborhoods and Rural Settlement Areas Management on these issues.

Anahtar Kelimeler

Rural neighborhood, local governments, villages turned into neighborhoods.

Kaynakça

• Açıkgöz, A., (2014), Sosyal Düzenlemeler Işığında Büyükşehir Yönetimi İlk Güvenlik ve Zabıta Hizmetleri, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi
• Aksu, İ. F. (2012). On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. TASAV-Siyaset, Hukuk ve Yönetim Araştırmaları Merkezi Bilgi Notu No:1, 1–16.
• Aslantürk, A. Y. (2022). Kırsal Estetik Bağlamında Habitus ve Mekân Kültürü Sentezi: Ormana Düğmeli Evler Örneği. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 15(37), 252-269.
• Ayyıldız, M., Çiçek, A., & Ayyıldız, B. (2016). 6360 Sayılı Büyükşehir Yasasının Kırsal Kesime Olası Etkileri. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5, 280-285.
• Ceyhan, S., & Tekkanat, S. S. (2018). 6360 Sayılı Kanun ve Ankara İline Etkileri. Bitlis Eren Üniversitesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 3(2), 20–42.
• Çelikyay, H. (2014). Değişen Kent Yönetimi ve 6360 Sayılı Büyükşehir Yasası. Seta Analiz, 101, 6-22. Dik, E. (2014). 6360 Sayılı Kanun Bağlamında Köylerin Mahalleye Çevrilmesi Sorunu. Mülkiye Dergisi, 38(1), 75-102.
• Genç, F. N., & Tekçe, Y. (2019). 6360 Sayılı Kanunun Tüzel Kişiliği Kaldırılan Köylere/Yeni Mahallelere Etkisi: Aydın Örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 20(44), 1-16.
• Genç, F. N., Özerk, H., & Ülkü, M. S. (2018). 6360 Sayılı Kanunun Kamu Hizmetlerinin Sunumuna Etkisi: İncirliova Belediyesi Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2) 207-221.
• Gözler, K. & Kaplan, G. (2016). İdare Hukuku Dersleri, Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım.
• Gözler, K. (2013), 6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun mudur?, Legal Hukuk Dergisi, 11(122), 37-82.
• Hanikoğlu, M., & Negiz, N. (2023). Büyükşehirlerde Kırsal Mahalle Deneyimi: Ayvalık Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(45), 81-106.
• İzci, F., & Turan, M. (2013). Türkiye'de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa İle Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 18(1).117-152.
• Kalkınma Bakanlığı. (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023): Yerel Yönetimler ve Hizmet Kalitesi Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı.
• Kara, M., & Yavaş, İ. (2022). Türk Yerel Yönetim Sisteminde Kırsal Mahalle Uygulamasının Yeri. Ekin Yayınevi.
• Kara, P. S., & Ezin, E. (2022). 6360 Sayılı Kanun ile Köyden Mahalleye Dönen Yerlerdeki Sorunlar Üzerine Bir Değerlendirme. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi, 5(1), 137-150.
• Karaarslan, M. (2012). Nasıl Bir Yerel Yönetim? 6360 Sayılı Kanun Üzerine Bir Değerlendirme. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17(26-27-28-29), 123-162.
• Keleş, R.(2014). Yerinden Yönetim ve Siyaset, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Kılıç, Ö., & İpek, S. (2022). Kırsal Mahalle: Büyükşehirlerde Tekrar Köye Dönüş mü?. TroyAcademy, 7(1), 1-16.
• Kırsal Mahalle ve Kırsal Yerleşik Alan Yönetmeliği, Resmî Gazete Tarihi: 15.04.2021, Resmî Gazete Sayısı: 31455.
• Kut Görgün, E., & Yörür, N. (2017). 6360 Sayılı Büyükşehir Kanunu Sonrası Kırsal Alanları Yeniden Düşünmek-İzmir Örneği. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), 11-27.
• McCracken, G. (1988). The Long İnterview. Sage Publications, Inc. Newbury Park, CA: Doi: http://dx. doi. org/10.4135/9781412986229, 7.
• Özsalmanlı, A. Y., & Pank, Ç. (2012) Muğla’da Büyükşehir Yapılanması Sürecine İlişkin Bir Değerlendirme, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29), 1-26.
• Şengül, R.(2020). Yerel Yönetimler, Kocaeli: Umuttepe Yayınları
• Tekin, H. H., & Tekin, H. (2006). Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme. İstanbul University Journal of Sociology, 3(13), 101-116.
• Yıkıcı, A., & Çolak, Ç. (2023) “Büyükşehirlerdeki Kırsal Mahalle ve Kırsal Yerleşik Alanların Tespiti Sürecine Yönelik Bir Araştırma: Trabzon Örneği”, Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi (JEBPIR), 9 (2), 100-111.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yoloğlu, A., & Zorlu, F. (2020). Türkiye’de Kırsallığın ve Kırsal Alanların Tanımlanması: Bir Yöntem Denemesi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 145-176.
• Zengin, O. (2014). Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değerlendirmesi. Ankara Barosu Dergisi, (2), 91-116.
• 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu (2004), Resmi Gazete, Tarih: 23.07.2004, Sayı: 25531.
• 5393 sayılı Belediye Kanunu (2005), Resmi Gazete, Tarih: 13.07.2005, Sayı: 25874
• 7159 sayılı kanun: T.C. Resmî Gazete. (2018, 28 Aralık). Köylerin tüzel kişiliğinin kaldırılması hakkında kanun [Resmî Gazete No: 30.12.2018-30619]. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/12/20181228-2.htm
• 7254 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. Resmî Gazete, 31276 (Mükerrer), 16.10.2020
• 7440 sayılı kanun: T.C. Resmî Gazete. (2023, 12 Mart). Kırsal mahalle ve kırsal yerleşik alan yönetmeliği [Resmî Gazete No: 13.03.2023-31556]. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/03/20230312-14.htm