ÇEVİRİ VE SPOR AÇISINDAN ÇOKKÜLTÜRLÜLÜK

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 149 - 170, 31.12.2020

Nasibe Erkalan Çakır

Öz

Çokkültürlülük; teorik, politik ve ideolojik açılardan farklı yönleri olduğu bilinen karmaşık bir olgudur. Bu olgu aynı zamanda pek çok farklı alandan araştırmacının ilgi duyduğu, hakkında yorumlar yaptığı ve günümüz dünyası bağlamında değerlendirildiğinde, toplumlararası olayları etkilediği düşünülebilecek olan sosyolojik bir bağlama da sahiptir. Çokkültürlülüğü ele alan araştırmacılar, birden fazla toplumun bir araya gelmesi sonucunda ortaya çıkabileceği varsayılan sorunlar ile bu sorunların çözüme kavuşturulması sürecini değerlendirmekte ve farklı toplumların birbirleri ile bütünleşme (fr. intégration) süreçlerini incelemeyi amaç edinmektedirler. Hemen her toplumun gündeminde bir şekilde bulunan spor etkinliğinin, çokkültürlülükten doğabilecek olası sıkıntıların aşılabilmesinde aracı rol üstlendiği, farklı toplumların birbirleri ile bütünleşebilmesi konusunda olumlu birtakım etkilere sahip olduğuna dair görüşler bulunmaktadır. Bu çalışmanın asıl amacı spor etkinliğinin, belli bir kültüre ait değerleri taşıyan kişilerin farklı bir kültürle bütünleşmesi sürecinde etkisinin olup olmadığını tartışmaktır. Çalışmanın amacı çerçevesinde elde edilen veriler, geçmişte spor alanında bir kariyere sahip olan ve sporculuk kariyerinden sonra Türk toplumuyla bütünleşen Kamerun asıllı, Fransız futbolcu Pascal Nouma’nın Türk toplumuyla bütünleşme süreci ile örneklendirilmiştir. Bu bağlamda, Pascal Nouma’nın 2014 yılında oyunculuğunu yaptığı “Torku No.1: Babalar Günü Özel” reklam filminde yer alan altyazı çevirilerinin de analiz edilmesi ile belli bir kültür ortamında yetişip gelişen bir kişinin başka bir kültürle bütünleşebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çeviribilim, Altyazı Çevirisi, Görsel- İşitsel Çeviri, Spor, Çokkültürlülük

Multiculturalism with Regards to Translation and Sports

Öz

Multiculturalism is a complex phenomenon in terms of theoretical, political and ideological aspects. Considering the interest from various fields and also considering the current context of the world, this concept also involves a sociological dimension affecting the intersocietal relations and happenings. Researchers studying the issue of multiculturality examines the possible problems and their possible solutions when two or more societies come together, and they aim to analyse the integration (fr. intégration) processes of these societies. There are many opinions asserting that sports, available in the agendas of almost all societies, may take upon an intermediary role to resolve the difficulties resulting from multiculturality and may bear some positive effects in the integration of different societies. The main objective of this study is to discuss whether sport activities have any effect in the integration of people from a certain culture into another culture. The issue is examined through the integration procedure of Pascal Nouma, a French of Cameroon descent, who had a career in sports in the past and then has integrated with the Turkish society after his sports career. Based on the subtitle analysis of a TV commercial titled Torku No.1: Babalar Günü Özel (Torku No. 1: Father’s Day Special) that stars Pascal Nouma in 2014, this study asserts that a person born and raised in a culture may integrate with another culture.

Anahtar Kelimeler

Translation Studies, Audio-visual Translation, Subtitling, Sports, Multiculturalism

Kaynakça

• Berrill, S. (2019). Klişe Sanatı. Nasibe Erkalan Çakır (Çev.). TRT Akademi, 4(8), 514-517.
• Bulut, A. (2018). Türkiye’de Futbol Çevirmenliği. İstanbul: Çeviribilim.
• Cintas, J. D., ve Remael, A. (2014). Audiovisual translation, subtitling. London and New York: Routledge.
• De Linde, Z., ve Kay, N. (2014). The semiotics of subtitling. New York: Routledge.
• Eagleton, T. (2011). Kültür yorumları. İstanbul: Ayrıntı.
• Ece, A. (2010). Edebiyat çevirisinin ve çevirmenin izinde. İstanbul: Sel.
• Erkalan Çakır, N. (2018). Elif Şafak’ın The Architect’s Apprentice Adlı Romanındaki Deyim ve Atasözlerinin Türkçe ve Fransızca Çevirilerinin Yorumlayıcı Anlam Kuramına Göre Karşılaştırmalı İncelemesi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Eruz, S. (2010). Çokkültürlülük ve Çeviri: Osmanlı Devleti'nde Çeviri Etkinliği ve Çevirmenler. İstanbul: Multilingual.
• Eruz, F. S. (1999). Çeviri Eğitiminde ve Çeviride Koşut Metinler: Hukuk Alanında Koşut Metin Çalışmalarının Kapsamı, İşlevleri ve Yöntemleri. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Gaga, E. (2019). Türkiye’de Altyazı Çevirisi Eğitimi İncelemeleri. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Gaga, E., & Ataseven, F. (2019). Altyazı Çevirisi Edinçleri ve Altyazı Çevirmeni Kimliği. Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 2(1), 187-196.
• Göktürk, A. (2014). Çeviri: Dillerin Dili. İstanbul: Yapı Kredi.
• Granata, S. (2010). Multiculturalisme et sport à Madrid – Un processus d’intégration. Dans: William Gasparini éd., Sport et discriminations en Europe. Strasbourg, France: Conseil de l'Europe, 133-143. Doi : 10.3917/europ.talle.2010.01.0133.
• Hoad, T. F. (Ed.). (2000). Oxford Concise Dictionary of English Etymology. New York: Oxford University Press.
• Hornby, A. S. (2005) Oxford Advanced Learner’s Dictionary of Current English. New York: Oxford University Press.
• Köylüoğlu, S., Tekin, M., ve Çerçi, S. (2018). Reklamın Tüketiciler Üzerindeki Etkisinin Capı Tekniğiyle Araştırılması. Business & Management Studies: An International Journal, 6(3), 437-451.
• May, P. (2016). Introduction / Les origines du multiculturalisme. Dans: P. May, Philosophies du multiculturalisme. Presses de Sciences Po, 7-60.
• Okyayuz, A. Ş. (2016). Altyazı Çevirisi.Ankara: Siyasal.
• Rifat, M. (2008). Çeviri Seçkisi I (İkinci Baskı). İstanbul: Sel Yayıncılık
• Rifat, M. (2012). Çeviri Seçkisi II (İkinci Baskı). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Robert, P., Rey, A., ve Rey-Debove, J. (2006). Le Petit Robert/Paul Robert. Dictionnaire alphabétique et analogique de la langue française. Paris : Dictionnaires Le Robert.
• Samur, S. (2013). Kurumsal Futbol Yönetimi. Futbol ama Hangi Futbol. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Saraç, T. (1985). Büyük Fransızca-Türkçe Sözlük: Grand Dictionnaire Français-Turc. İstanbul: Adam Yayınları.
• Timur Ağıldere, S. (2011). L’Education Physique et Interculturelle dans Les Ecoles Francophones d’Istanbul au Début du XXème Siècle: Le Cas Du Football. EKEV Akademi Dergisi, Yıl:15, Sayı: 48, 345-351. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423877982.pdf
• Toprak, F. (2005). Harezm Türkçesinde İkilemeler. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 5(2), 277-292.
• Villepreux, O. (2016). La Culture Modifie les Règles du Sport. Dans: O. Villepreux, Réveil du sport citoyen, des valeurs en partage. Ateliers Henry Dougier, 57-83.
• Yücel, F. (2016). Çevirinin Tarihi. İstanbul: Çeviribilim.