Söylemsel Anlamın İnşası: Sözlü Çeviri Ortamında Yan Yorumların Çözümlemesi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 259 - 274, 30.12.2024

Burak Özsöz

https://doi.org/10.55036/ufced.1587415

Öz

Bu çalışma, söylem çözümlemesi yaklaşımı ve Goffman’ın katılımcı konumlanması (footing) kavramı çerçevesinde, çevirmen aracılı TV Talk Show’larında yan yorumların rolünü incelemektedir. Genellikle ana konuşmanın ikincil unsurları olarak görülen yan yorumlar, etkileşim dinamiklerini önemli ölçüde etkileyerek odak noktasını eğlenceye ve izleyici katılımına kaydırmaktadır. Çalışma, kamuya açık video kayıtlarından oluşan bir Türk Talk Show programının çevriyazılarına dayanarak, katılımcı konumlanma değişimlerinin canlı ve katılımcı bir ortam oluşturmak için rollerin esnek bir şekilde müzakere edilmesine nasıl olanak tanıdığını araştırmaktadır. Çalışmada, sunucunun yan yorumları eğlenceli ve samimi bir atmosfer yaratmak amacıyla kullandığı ve bu yorumlarla sıklıkla ana diyalogdan uzaklaştığı tespit edilmiştir. Ayrıca, çevirmenin izleyiciyi eğlendirmeye yönelik yan yorumları çevirmeyerek kurumsal tarafın hedefleriyle uyumlu hareket ettiği ortaya konmuştur. Bunun yanı sıra, konukların programın devingen yapısına ilişkin farkındalıkları, yan yorumlara akışı bozmadan uyum sağlama becerilerine sahip olduklarını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

söylem odaklı yaklaşım, katılımcı konumlanması, yan yorumlar, talk show, sözlü çeviri

Etik Beyan

Sayın editör, Araştırmada kullanılan görsel işitsel malzemeye kamuya açık dijital platformlardan ulaşılabilmektedir. Bu sebeple, etik kurul raporuna ihtiyaç duyulmamıştır. Hürmetle.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.

Constructing Conversational Meaning: Analysing Side Remarks Within Ongoing Mediated Discourse

Öz

Drawing on a discourse analytical approach and Goffman’s concept of footing, this study examines the role of side remarks in interpreter-mediated TV talk shows. While typically secondary to the main conversation, side remarks significantly influence interaction dynamics by shifting the focus toward entertainment and audience engagement. Using transcriptions from a corpus of publicly available video recordings of a Turkish talk show, the study specifically explores how shifts in footing facilitate the fluid negotiation of roles in creating a lively, participatory environment. The study has found that the host employs side remarks to cultivate a playful and informal atmosphere, often diverting attention from the primary dialogue. It has also revealed that interpreters align with the institutional party’s goals in their strategic decisions to withhold the translation of side remarks intended exclusively for audience amusement. Furthermore, the analysis highlights the guests’ awareness of the show’s dynamic structure, demonstrating their ability to adapt to side remarks without disrupting the flow of interaction.

Anahtar Kelimeler

Discourse analytical approach, Footing, Side remarks, Talk show, Interpreting

Kaynakça

• Dal Fovo, E.& Fablo, C. (2017). Dialogue interpreting on television: How do interpreting students learn to perform?. In L. Cirillo & N. Niemants (Eds.), Teaching Dialogue Interpreting, (pp. 159-178). John Benjamins.
• Englund Dimitrova, B. (2019). Changing Footings on ‘Jacob’s Ladder’ : Dealing with sensitive issues in dual-role mediation on a Swedish TV-show. Perspectives, 27(5), 718–731.
• Goffman, E. (1981). Forms of Talk. Philadelphia, University of Pennsylvania Press.
• Goffman, E. (1990). The Presentation of Self in Everyday Life. Harmondsworth, Middlesex, England, Penguine Books.
• Ilie, C. (2006). Talk Shows. In: K. Brown (Editor-in-Chief),Encyclopedia of Language & Linguistics (2nd ed.), (pp. 489-494). Oxford: Elsevier.
• Jefferson, G. (1972). Side sequences. In D.N. Sudnow (Ed.), Studies in social interaction, (pp.294-330). New York, NY: Free Press.
• Katan D. & Straniero Sergio F. (2003): Submerged Ideologies in Media Interpreting. In M. Baker (Ed.),Translation and Ideology, (pp. 1300-144). Manchester, St. Jerome.
• Krystallidou, D., Pype, P. (2018). How interpreters influence patient participation in medical consultations: The confluence of verbal and nonverbal dimensions of interpreter-mediated clinical communication. Patient Education and Counselling, 101(10), 1804-1813.
• Linell, P. (1998). Approaching Dialogue: Talk, Interaction and Contexts in Dialogical Perspectives. Amsterdam/Philadelphia, John Benjamins.
• Napier, J. (2007). Cooperation in interpreter-mediated monologic talk. Discourse& Communication, 1(4), 407-432.
• Pignataro, C. (2012). Television Interpreting and its playful macro-function. Advanced Research in Scientific Areas, 3(7), 1290-1294.
• Pöchhacker, F. (2016). Introducing Interpreting Studies (2nd ed.). Routledge.
• Roy, C. B. (2000). Interpreting as a Discourse Process. New York, Oxford, Oxford University Press.
• Straniero Sergio, F. (1999). The interpreter on the (Talk) Show – Interaction and participation frameworks.The Translator, 5-2, 303-326.
• Straniero Sergio, F. (2007). Talkshow Interpreting. Trieste: EUT.
• Straniero Sergio, F. (2012). ‘You are not too funny’. Challenging the role of the interpreter on Italian talkshows. In: C. Baraldi &L. Gavioli (Eds.),Coordinating Participation in Dialogue Interpreting, (pp. 71-98). Amsterdam: Benjamins.
• Şener, O., & Kıncal, Ş. (2019). Role and Ethics in Healthcare Interpreting in Turkey. Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, 27, 201-219.
• Wadensjö, C. (1998). Interpreting as Interaction. London/New York, Longman.
• Wadensjö, C. (2008). In and Off the Show: Co-constructing ‘invisibility’ in an Interpreter-Mediated Talk Show Interview. Meta, 53(1), 184–203.
• Yılmaz, S. (2012). Türkçede sözlü derlem oluşturma çalışmaları üzerine değerlendirmeler (Uluslararası Global COE Program Projesi çerçevesinde). In Y. Kawaguchi (Ed.), Corpus-based linguistics and language education (pp. 165–184). Tokyo.