GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE SERAMİK OYUNCAĞIN SÜRECİ VE DEĞİŞİMİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 5, 262 - 280, 30.11.2020

Sıdıka Sevim Melike Saygı

Öz

M.Ö. 8000’den günümüze dek yeryüzünün belleğini içinde barından seramik, insanın günlük yaşantısında ihtiyaca yönelik olan yiyecek, içecek ve saklama kapları, kutsal semboller, süs eşyaları gibi birçok eşya yapımında kullanılmıştır. Bu üretimlerin yanı sıra hem çocukların eğlence aracı olarak hem de yetişkin yaşamını öğrenmelerini sağlayan ve insanın doğasında var olan oynama güdüsünü karşılayan seramik oyuncaklar da üretilmiştir. İlk çağlarda çocuklar için, doğada bulunan ve şekillendirilmesi kolay olan çamur ile küçük bebekler, çıngıraklar, topaçlar, tekerlekli oyuncaklar, düdükler gibi pişmiş topraktan oyuncakların yapıldığı bilinmektedir.
Sanayileşmenin getirdiği değişim ve gelişme ile 21. yüzyılın teknolojisi toplum yaşantısını oldukça etkilemiştir. Bu etkinin sonucu olarak birçok alanda olduğu gibi oyun biçimlerinde ve niteliklerinde de değişiklikler gözlemlenmiş, dolayısıyla oyuncakların anlamında, malzemesinde ve formunda değişimlerin yaşanması kaçınılmaz olmuştur. Günümüzde ise yapılandırılmış ve kurgulanmış bilgisayar oyunları ile sanal oyuncaklar, plastik malzemeden üretilerek seri üretim ürünü haline gelen oyuncaklar, seramik oyuncakların yerini almıştır.
İlk Çağlarda seramik çamurundan üretilen oyuncakların, günümüzün endüstri ve teknoloji olanaklarıyla artık yaygın olarak tercih edilmediği; ancak üretilmiş olanların da turistik anı eşyasına ve koleksiyon objesine dönüştüğü görülmektedir. Bu makalede; bugün oyun oynama amaçlı üretilmeyen seramik oyuncakların tarihsel gelişimi ve günümüz koşullarındaki üretilme amaçları incelenmiştir. İlk Çağlarda olduğu gibi günümüzde de oyun kurgusundaki seramik çamuru kullanımının çocukların gelişimine ve yaratıcılığına katkıları umulmaktadır. Ayrıca seramik oyuncaklarının günümüz seramik sanatçılarının üretimlerinde de yer bulmuş olan örneklerine de değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Oyun, Oyuncak, Seramik

Kaynakça

• BOURRİAUD, Nicolas (2005). İlişkisel Estetik. Ankara: Bağlam Yayıncılık FREUD, S. (2014). Mutlu Olma İhtimalimiz ( M.Fırat Çev. ). İstanbul : Zeplin Kitap. ONUR, B. (2010). Oyuncaklı Dünya Oyuncağın Topumsal Tarhi. Ankara: İmge Kitabevi. SELVİ-BENER, S. (2016). Oyun ve Oyuncaklar. İstanbul: Kitap Yayınevi. ORMANLIOĞLU, M. U. (2013). Niçin Oyun? Çocuğun Gelişiminde ve Çocuğu Tanımada Oyunun Önemi. İstanbul: İdeal Kültür ve Yayınları. AHMET YARAŞ, C. Y. (2010). Antik Çağ'da Oyuncaklar ve Günümüze Yansıması. Günümüzde Çocuk Oyunlarında Ve Oyuncaklarında Yaşanan Değişimler Sempozyumu, 61-74. BELL, D. (2010). ‘The Beautıful Stars At Nıght’: The Glıtterıng Artıstıc World Of Yayoı Kusama. New Zealand Journal of Asian Studies 12, 2, 81-106. HAKAN, E. (2012). Oyuncak Türü Olarak Pişmiş Düdükler. Sanat ve Tasarım Dergisi, 74-90. HELJEKKA, K. (2008). Toy Stroies, Design, Play, Display, Adult Experience with Designer Toys. The Nordic Conference on Experience ONUR, B. (1992). Tarih Boyunca Oyunlar Ve Oyuncaklar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 365-386. İLTER, E. G. (2016). Seramik Sanatının Bir Etkileşim Aracı Olarak Oyun ve Oyunca Bağlamında Değerlendirilmesi ve Yeni Önermeler. Yüksek Lisans Tezi ,Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü. RÜŞVANLI, H. O. (2007). Türkiye'deki Oyuncak Sektöründe Yeni Ürün tasarımını Etkileyen Faktörler. İ Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü İstanbul SÜLÜŞOĞLU, G. B. (2019). Seramik Sanatın Bilinçdışı Anlatım, Yüksel Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• URL- 1 : BRUNELLİ, M. (2003, Maggio - Giugno ). https://associazioni.comune.fe.it/. URL-2: https://martinasbaek.com/artists/maria-rubinke/, 2020 URL-3: RİCHMAN-ABDOU, K. (2019). https://mymodernmet.com/.