Transformation of the Intercultural Hero Archetype and the Characteristics of the New Mythic Narrative

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 13, 126 - 139, 30.06.2024

Ali Öztürk

https://doi.org/10.35235/uicd.1464058

Öz

This study is not a comparative analysis of the validity of the common hero pattern across cultures, but rather an evaluation of the monomyth theory, which claims that the idea of the common hero pattern is universal, through modern hero stories. The study reveals that although the heroes in cinema and comics have symbolic ties with mythological heroes and stories, comics and cinema transform new heroes in the secular world that move away from the religious context and create myths with new meanings in a new context. In particular, the origins of the heroes in comic books, their symbolic ties with mythological heroes and stories are analyzed, and how cinema transforms these new heroes who move away from the religious context in the secular world and the consequences of this in social perception are examined. In this regard, first of all, the mythological and archaeological touches in the adventures of superheroes created in comic books in the early 20th century, especially in the last fifty years, were tried to be identified. These arguments show that today's representatives of the common cross-cultural hero pattern are not only the common formal features of the story. At the same time, the hero himself is in direct contact with the ancient world. Then, it is tried to discuss how comics and cinema transform the characteristics of myth and what the characteristics of the emerging new myth might be, especially the power of cinema's narrative impact on people. In the last section, suggestions are made as to what the function of the new myth might be in the effort to make sense of ourselves and our environment.

Anahtar Kelimeler

Mythology, Monomyth, Hero, Cinema, Comics

Kültürlerarası Kahraman Motifinin Dönüşümü ve Yeni Mitsel Anlatının Özellikleri

Öz

Bu çalışma, kültürlerarası ortak kahraman kalıbının geçerliliği üzerine yapılacak olan karşılaştırmalı bir analizden ziyade, ortak kahraman kalıbının evrensel olduğunu iddia eden monomit kuramının çağdaş kahraman öyküleri üzerinden bir çözümlemesini sunmaktadır. Çalışma sinema ve çizgi romanlardaki kahramanların mitolojik kahraman ve öykülerle ilgili simgesel bağları olmasına rağmen çizgi roman ve sinemanın seküler dünyada dinsel bağlamdan uzaklaşan, yeni kahramanları dönüştürdüğünü ve yeni bir bağlamda yeni anlamlara sahip mitlerin yaratıldığını ortaya koymaktadır. Özellikle çizgi romanlardaki kahramanların kökeni olan mitolojik kahraman ve öykülerle ilgili simgesel bağlar çözümlenmeye çalışılmış, sinemanın seküler dünyada dinsel bağlamdan uzaklaşan bu yeni kahramanları nasıl dönüştürdüğü ve bunun toplumsal algıdaki sonuçları irdelenmiştir. Bu bağlamda, öncelikle, XX. yüzyılın başlarında çizgi romanlarla yaratılan süper kahramanların özellikle son elli yıldaki maceraları içerisindeki mitolojik ve arkeolojik dokunuşlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu tespitler göstermektedir ki kültürlerarası ortak kahraman kalıbının modern örnekleri yalnızca öykünün biçimsel özelliklerinin ortak olmasından ibaret değildir. Aynı zamanda kahramanın kendisi antik dünyayla doğrudan ilişki içerisindedir. Daha sonra, çizgi roman ve sinemanın mitin özelliklerini nasıl dönüştürdüğü, ortaya çıkan yeni mitin özelliklerinin neler olabileceği ve özellikle sinemanın anlatı gücünün kitleleri etkileme kuvveti tartışılmaya çalışılmıştır. Son bölümde kendimizi ve çevremizi anlamlandırma çabası içerisinde yeni mitin fonksiyonunun neler olabileceğine dair öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mitoloji, Monomit, Kahraman Arketipi, Sinema, Çizgi Roman

Etik Beyan

Herhangi bir etik sorun bulunmamaktadır.

Kaynakça

• Akın, S. (2015). Hayal Kahramanları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Boehm, C. (2000). The Myth Through the Christ and the Revelation. Journal of the Fantastic in the Arts, Vol. 11, No. 3 (43), 236-244.
• Campbell, J. (1949). The Hero with a Thousand Faces. Pantheon Books, New York.
• Carlier, J. (2018). Amazonlar. (Çev. Lale Arslan) Yves Bonnefoy (Ed.) Dinler ve Mitolojiler Sözlüğü içinde (s. 53-54). Alfa Yayınları, İstanbul.
• Eco, U. (1972). The Myth Of Superman. (Trans. Natalie Chilton). Diacritcs, Vol 2 (1), 14-22.
• Eliade, M. (1999). Şamanizm İlkel Esrime Teknikleri. (Çev: İ. Birkan). İmge Kitapevi, İstanbul.
• Eliade, M. (2015). Doğuş ve Yeniden Doğuş İnsan Kültürlerinde Erginlenmenin Dini Anlamı. (Çev. F. Aydın). Kabalcı Yayınları, İstanbul.
• Eliade, M. (2018). Mitlerin Özellikleri. (Çev. S. Rıfat), Alfa Yayınları, İstanbul.
• Fisk, J. (2006). Mitler ve Mitleri Mit Yapanlar, (Çev. Ş.Duran). İlya Yayınevi, İzmir.
• Hesiod. (2018). Theogony. Works and Days. Testimonia. (Ed. and Trans. Glenn W. Most). Loeb Classical Library 57. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2018.
• Nowell-Smith, G. (2008). Dünya Sinema Tarihi. Çev. A. Fethi, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• Partridge, C. (2008). Ufo Dinleri. (Çev. G. Tokcan) Homer Kitabevi, İstanbul.
• Plato. (1929). Timaeus. Critias. Cleitophon. Menexenus. Epistles. (Trans. R. G. Bury). Loeb Classical Library 234. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Raglan, L. (1936). The Hero in Tradition, Myth and Drama. London. Methuen.
• Rank, O. (1909). The Myth of the Birth of the Hero, (Trans. F. Robbins and Smith Ely Jelliffe). In Segal (ed.). 3-86.
• Ünal, A. (2013). Amazonların Eskı̇ Anadolu Kökenlerı̇ Hakkında Yenı̇ Kaynak ve Gözlemler. Cedrus Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Dergisi, 1, 21-32.
• Veyne, P. (2016). Yunanlılar Kendi Mitlerine İnanmışlar Mıydı? (Çev. M. Alkan). Alfa Yayınları, İstanbul.
• Vidal-Naquet, P., (2011). Kayıp Kıta Atlantis. (Çev. A. C. Akkoyunlu). Kırmızı Kedi Yayınevi, İstanbul.
• Vidal-Naquet, P., (2013). Kara Avcı: Yabanıl Akıl’a Karşı. (Çev. Z.Atay). Pinhan Yayıncılık, İstanbul.
• Von Daniken, E. (2004). Tanrıların Arabaları. (Çev. Zeki Okur). Varlık Yayınları, İstanbul
• Von Hahn, J. G. (1871-76). Arische Aussetzungs und Rückkehr Formel, in Sagwissenschaftliche Studien. Jena: Friedrich Mancke.
• Yeffeth, G. (Ed.). (2003). Kırmızı Hapı Yutmak: Matrix’te Bilim Felsefe Din. (Çev. A. Ergenç) Gelenek Yayıncılık, İstanbul.