Batı Sahra Sorunu

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 62 - 79, 21.04.2021

N.neşe Kemiksiz

https://doi.org/10.51763/uid.894368

Öz

Batı Sahra Sorunu; sömürgecilik mirasının, Soğuk Savaş dinamiklerinin, jeopolitik çıkarların ve Fas ile Cezayir arasındaki bölgesel nüfuz mücadelesinin iç içe geçtiği bir sorun niteliğindedir. İspanya sömürge yönetiminin ardından Fas ve -kısa süreli olarak- Moritanya tarafından işgal edilen bölge, Sahra halkının önce sömürgeci, sonra işgalci güçlere karşı bağımsızlık mücadelesine sahne olmuştur. Birleşmiş Milletler’in sorunu çözme çabaları, Fas’ın egemenlik iddialarına örtülü olarak destek veren ABD ve Fransa gibi ülkelerin tutumu nedeniyle sonuca ulaşamamış ve tıkanma noktasına gelmiştir. Batı Sahra halkının kendi kaderini tayin hakkı uluslararası toplum tarafından kabul edilmekte, ancak Fas’ın egemenliği altında bir özerklikten fazlasına izin vermeme yönündeki tutumu, bağımsızlık talep eden Sahralı milliyetçiler tarafından reddedilmektedir. Tarafların tutumlarındaki farklılık, Birleşmiş Milletler’in karşılıklı olarak kabul edilebilir bir siyasi çözüme ulaşılması beklentisinin gerçekçiliğinin sorgulanmasına neden olmaktadır. Makalede Batı Sahra Sorunu’nun ortaya çıkış nedenleri ile gelişimi ele alınmakta ve sorunun müzakereler yoluyla çözülmesinin mümkün olup olmadığı sorusunun cevaplanması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Batı Sahra, Fas, Cezayir, POLİSARİO Cephesi, MINURSO

Kaynakça

• Abi-Mershed, O. ve Farrar, A. (2013) “A History of the Conflict in Western Sahara”, Boukhars, A. ve Roussellier, J. (eds.) Perspectives on Western Sahara: Myths, Nationalisms, and Geopolitics, Maryland: Rownan&Littlefield, 3-27.
• Bayram, M. (2020) “Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti’nin Diplomatik Ontolojisi”, Liberal Düşünce, 25 (97): 167-185.
• Besenyö, J. (2009) “Western Sahara”, Budapest: Publikon Publishers.
• Bolton, J. (2020) “Biden Reverse Course on Western Sahara”, Foreign Policy, 15.12.2020, https://foreignpolicy.com/2020/12/15/biden-reverse-course-western-sahara/
• Boukhars, A. (2012) “Simmering Discontent in the Western Sahara”, Washington: Carnegie Endowment for International Peace.
• Cantürk, C. ve Şengül, B. (2019) “Kuzey Afrika’da Bir Bağımsızlık Mücadelesi Analizi: Polisario Cephesi ve Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti (SADR)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (4): 1321-1353.
• Halt, B. (2017) “Western Sahara. Sahrawi Arab Democratic Republic”, Abidjan: Dany Beck Paper Shop.
• Hodges, T. (1983) “The Origins of Sahrawi Nationalism”, Third World Quarterly, 5 (1): 28-57.
• Hodges, T. (1985) “At Odd with Self-Determination: The United States and Western Sahara”, Bender, G. J., Coleman, J. S. ve Sklar, R. L. (eds.) African Crisis Areas and U.S. Foreign Policy, California: California University Press.
• House of Representatives (1977) “The Question of Self-Determination in Western Sahara. Hearing Before the Subcommittees on International Organizations and on Africa of the Committee on International Relations. Ninety-Fifth Congress First Session, October 12, 1977”, Washington: U.S. Government Printing Office.
• Jensen, E. (2005) “Western Sahara: Anatomy of a Stalemate”, London: Lynne Rienner Publishers.
• Jensen, G. (2013) “War and Insurgency in the Western Sahara”, Carlisle: Strategic Studies Institute and U.S. Army War College Press.
• King, S. J. (2013) “The Emergence and Politics of the Polisario Front”, Boukhars, A. ve Roussellier, J. (eds.) Perspectives on Western Sahara: Myths, Nationalisms, and Geopolitics, Maryland: Rownan&Littlefield, 71-90.
• Munene, M. (2010) “Multiple Colonialism in Western Sahara”, Journal of Language, Technology&Entrepreneurship in Africa, 2 (2): 178-195.
• Naylor, P. C. (1987) “Spain and France and the Colonization of Western Sahara: Parity and Paradox, 1975-87”, Africa Today, 34 (3): 7-16.
• Niarchos, N. (2018) “Is One of Africa’s Oldest Conflicts Finally Nearing its End?” The New Yorker, December 29, 2018, https://www.newyorker.com/news/news-desk/is-one-of-africas-oldest-conflicts-finally-nearing-its-end
• San Martin, P. (2010) “Western Sahara. The Refugee Nation”, Cardiff: University of Wales Press.
• Shelley, T. (2013) “Endgame in the Western Sahara: What Future for Africa’s Last Colony”, London: Zed Books.
• Smith, J. J. (2018) “The Taking of the Sahara: The Role of Natural Resources in the Continuing Occupation of Western Sahara”, Kingsbury, D (ed.) Western Sahara. International Law, Justice and Natural Resources, Routledge.
• Theofilopoulou, A. (2006) “The United Nations and Western Sahara: A Never-ending Affair” Washington: United States Institute of Peace. UN Security Council (2020) “Resolution 2548 (2020)”.
• Zartman, W. (2013) “Morocco’s Saharan Policy”, Boukhars, A. ve Roussellier, J. (eds.) Perspectives on Western Sahara: Myths, Nationalisms, and Geopolitics, Maryland: Rownan&Littlefield, 55-71.
• Zunes, S. (2013) “Obama Ignores Morocco’s Illegal Occupation and Human Rights Abuses”, Foreign Policy in Focus, December 20, 2013, https://www.fpip.org/obama-ignores-moroccos-illegal-occupation-human-rights-abuses
• Zunes, S. ve Mundy, J. (2010) “War, Nationalism, and Conflict Irresolution”, New York: Syracuse University Press.
• Zoubir, Y. (2010) “The Unresolved Western Sahara Conflict and its Repercussions”, Journal of Middle Eastern and Islamic Studies (in Asia), 4 (2): 85-99.