Uluslararası İlişkiler Disiplini ve Niteliksel Yöntem: Türkiye’de Göç Çalışmaları Örneği

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 72, 19 - 36, 20.12.2021

Derya Göçer , Özgehan Şenyuva

Öz

Bu çalışma Türkiye’de Uluslararası İlişkiler (Uİ) Disiplini’nin niteliksel yöntemle kurduğu ilişkiyi göç
alanında Türkiye’deki Suriyelilerle ilgili yürütülen çalışmalar örneği bağlamında irdelemektedir. Türkiye’de
Suriyelilerin sayısının dört milyona yakın olması ve ülkenin hemen her yerinde bulunmaları nedeniyle Uİ
disiplininde pek kolay görülmeyen yöntemsel çeşitliliğe zemin hazırlayan bir durum ortaya çıkmıştır. Konunun
önemi ve popülerliği nedeniyle her gün artan sayıda makale, rapor, analiz ile yüksek lisans ve doktora tezleri
yayınlanmaktadır. Bu makalede, 2011 yılından itibaren Uİ alanında bu konuda yayınlanan tezler ve makalelerin
taranması ve bu konudaki uzman akademisyenlerle yapılan derinlemesine görüşmelerle yöntemsel tercih ve
yönelimler incelenmiştir. Bu çerçevede, 1) Uİ disiplini ile Türkiye’de son dönemde göç alanında kurulan özel
ilişki, 2) yöntem seçimini belirleyen faktörler, 3) niteliksel yöntemin bu ilişkiye getirdiği artılar ve eksiler, 4)
araştırma etiğiyle ilgili beliren konular ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Araştırma Tasarımı, Metodoloji, Göç Çalışmaları, Suriyeliler, Etik

The Discipline of International Relations and Qualitative Methods: Migration Studies in Turkey

Öz

This study analyzes the use of qualitative methodology within the International Relations (IR) discipline in Turkey.
It uses the studies on the Syrians in Turkey as its case. The Syrians in Turkey offer a unique situation in terms of
methodology and methods, which is a rather rare situation for IR discipline, as their numbers are very high and they
live all around the country. The issue is very popular and we witness an increasing number of published articles,
reports, analysis and graduate thesis focusing on the Syrians in Turkey. This article analyzes the methodological
preferences and choice of qualitative methods through a systematic analysis of the articles and thesis published
since 2011 as well as in depth interviews with academics working on the issue. Thus, it handles 1) the recent special
relationship between migration and IR discipline in Turkey 2) the determinants of choice of methods 3) the pros
and cons of qualitative methodology to this relationship 4) the emerging issues in terms of research ethics.

Anahtar Kelimeler

Research design, Methodology, Migration Studies, Syrians, Ethics

Kaynakça

• Acharya, Amitav (2014). “Global International Relations (IR) and Regional Worlds: A New Agenda for International Studies”, International Studies Quarterly, Cilt 58, No 4, s. 647–659.
• Akis, Yasemin vd. (2015). “Türkiye’de Göç Araştırmalarında Araştırmacı Deneyimleri: Araştırmacının Konumu üzerine Özdüşünümsel bir Bakış” Göçler Ülkesi: Alkışlar, Göçmenler, Araştırmacılar (der. Lülüfer Körükmez ve İlkay Südaş) içinde, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s. 197-227.
• Alzayani, Roqaya (2020). Intersectionality of violence against women: Discrimination and gender-based violence against Syrians in Turkey Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü.
• Aydın, Mustafa ve Dizdaroğlu, Cihan (2019). “Türkiye’de Uluslararası İlişkiler: TRIP 2018 Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 16, No. 64, s. 3-28.
• Borkert, Maren ve Caponio, Tiziana (der.) (2010). The Local Dimension of Migration Policymaking. Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Boswell, Christina (2003). “The external dimension of the EU’s immigration and asylum policy”, International Affairs, Cilt 79, No 3, s. 619-638.
• Burawoy, Michael (2007). “Open the Social Sciences: To Whom and For What”, Portuguese Journal of Social Science, Cilt 6, No. 3, s. 137-146.
• Buzan, Barry et.al. (2009). The Evolution of International Security Studies, Cambridge, Cambridge University Press,
• Corbin Dwyer, Sonya ve Buckle, Jennifer L. (2009). “The Space Between: On Being an Insider-Outsider in Qualitative Research”, International Journal of Qualitative Research, Cilt 8, No. 1, s. 54-63.
• Coşkun, Bezen ve Kılıç, Tuğçe (2019). ‘‘Sınır Kentlerindeki Suriyelilerin ve Yerleşik Halkın Güvenlik Algıları: Gaziantep, İzmir ve Szeged Örneği’’, Göç Dergisi, Cilt 6, No. 1, s. 11-36.
• Çakmak, Serdar (2019). İdealizm-realizm sentezi ekseninde Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Denzin, Norman (2015). “Triangulation”, The Blackwell Encyclopedia of Sociology, George Ritzer (der.), John Wiley & The Sons.
• Erdoğan, Murat, M (2020). ‘‘“Securitization from Society” and “Social Acceptance”: Political Party-Based Approaches in Turkey to Syrian Refugees’’, Uluslararası İlişkiler, Cilt 17, No 68, s. 73-92.
• Erdoğan, Murat (2019). Suriyeliler Barometresi, Ankara, Orion Kitabevi.
• GİGM, “Geçici Koruma”, https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 (9 Kasım 2020).
• Gökalp Aras, Nefise Ela ve Şahin Mencütek, Zeynep (2015). “The international migration and foreign policy nexus: The case of syrian refugee crisis and Turkey”, Migration Letters, Cilt 12, No. 3, s. 193-208;
• Greenhill, Kelly M. (2010) Weapons of Mass Migration: Forced Displacement, Coercion, and Foreign Policy, Ithaca, NY, Cornell University Press.
• Hatipoğlu, Emre (2013). ‘‘Karşılaştırmalı Siyasette Yöntem’’ Sabri Sayarı ve Hasret Dikici Bilgin, (der.) Karşılaştırmalı Siyaset: Temel Konular ve Yaklaşımlar. İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Huysmans, Jef (2006). The Politics of Insecurity: Fear, Migration and Asylum in the EU, Londra, Routledge.
• Kaya, Ayhan (2020). ‘‘Migration as a Leverage Tool in International Relations: Turkey as a Case Study’’, Uluslararası İlişkiler, Cilt 17, No 68, s. 21-39.
• Kaya, Ayhan (2017). “İstanbul Suriyeliler için cennet mi, cehennem mi? Suriyeli mültecilerin kentsel alandaki halleri”, Toplum ve Bilim, Cilt 42, No. 140, s. 45-46.
• Kentmen-Çin, Çiğdem ve Canan-Sokullu, Ebru (2018). “Uluslararası İlişkiler Öğrencisinin Sayılardan Korkusu ve Bu Korkuyu Aşmanın Yolları”, Ebru Canan-Sokullu (der.) Türkiye’de Uluslararası İlişkiler Eğitimi: Yeni Yaklaşımlar, Yeni Yöntemler, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 209-232.
• Kindon, Sara, Pain, Rachel ve Kesby, Mike (der.) (2007). Participatory Action Research Approaches and Methods, Oxon, Routledge.
• Korkmaz, Ahmet (2017). Türkiye’ye yönelik sığınmacı ve mülteci hareketlerinin ulusal güvenliğe etkileri: Suriyeli sığınmacılar örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Krasner, Stephen D. (1985). “Toward Understanding in International Relations”, International Studies Quarterly, Cilt 29, No. 2, s. 137-144.
• Mandacı, Nazif ve Özerim, Gökay (2013). “Uluslararası Göçlerin bir Güvenlik Konusuna Dönüşümü: Avrupa’da Radikal Sağ Partiler ve Göçün Güvenlikleştirilmesi”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 10, No. 39, s. 105-130.
• Mitchell, Christopher (1989). ‘‘International Migration, International Relations and Foreign Policy,’’ The International Migration Review, Cilt 23, No. 3, s. 681-708.
• Mitchell, Matthew I. (2018). ‘‘Migration, sons of the soil conflict, and international relations’’, International Area Studies Review, Cilt 21, No 1, s. 51-67.
• Ovalı, Şevket (2006). “Ütopya ile Pratik Arasında: Uluslararası İlişkilerde İnsan Güvenliği Kavramsallaştırması”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 10, No. 3, s. 3-52.
• Özcan, Gencer ve Güvenç, Serhat (2018). “Türkiye’de Uluslararası İlişkiler Eğitiminin Tarihsel Gelişimi”, Ebru CananSokullu (der.) Türkiye’de Uluslararası İlişkiler Eğitimi: Yeni Yaklaşımlar, Yeni Yöntemler, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 17-58.
• Özdemirkıran-Embel, Merve (2018). “Kavramlar ve Kuramlarla İlk Temas: Uluslararası İlişkilere Giriş Derslerinde Yaklaşım ve Yöntemler”, Ebru Canan-Sokullu (der.) Türkiye’de Uluslararası İlişkiler Eğitimi: Yeni Yaklaşımlar, Yeni Yöntemler, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 191-208.
• Rowell, Lonnie L., Bruce, Catherine D., Shosh, Joseph M. ve Riel, Margaret M. (der.) (2017). The Palgrave International Handbook of Action Research, Pensylvania, Palgrave.
• Sassen, Saskia (2010). “The global inside the National: A research agenda for sociology”, Sociopedia.isia, s.1-10.
• Tamirace, Fakhoury (2019). “Multi-Level Governance and Migration Politics in the Arab World: The Case of Syria’s Displacement”, Journal of Ethnic and Migration Studies, Cilt 45, No 8, s. 1310-1326.
• Teitelbaum, Michael S. (1984). “Immigration, refugees, and foreign policy”, International Organization, Cilt, 38, No. 3, s. 429-450.
• Tibet, Elif Ada (2018). “Ben Dilenci Değilim, Ben Istanbulluyum: Refakatsiz Suriyeli bir çocuğun mahalleli olma hakkı ve sokaklarla imtihanı”, Beyond Istanbul.
• Wali, Hekma (2020). The Efficiency of the United Nations High Commissioner for refugees in the international refugee protection regime: the case of Syrian refugees in Lebanon, Jordan, and Turkey, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Wallerstein, Immanuel (1996). Open the Social Sciences, Stanford, Stanford University Press.
• Williamson, E., Gregory, A., Abrahams, H. et al. (2020). “Secondary Trauma: Emotional Safety in Sensitive Research”. Journal of Academic Ethics, Cilt 18, s. 55-70.
• Wimmer, Andreas ve Glick Schiller, Nina (2003). “Methodological Nationalism, the Social Sciences, and the Study of Migration: An Essay in Historical Epistemology’’, International Migration Review, Cilt 37, No 3, s. 576-610.
• Yurdusev, A. Nuri (1993). “Level of Analysis and Unit of Analysis: A Case for Distinction”, Millennium: Journal of International Studies, Cilt 22, No. 1, s. 77-88.
• Zapata-Barrero, Ricard ve Yalaz, Evren (der.) (2018). Qualitative Research in European Migration Studies, Springer Nature.