Erken Cumhuriyet Döneminde Türk Ontolojik Güvenliği: Kimlik, Rejim ve Devlet

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 19 - 34, 30.04.2021

Yusuf Ziya Bölükbaşı Gökberk Yücel

https://doi.org/10.52613/ujhc.889306

Öz

Bu çalışmada erken Cumhuriyet döneminde Türkiye’nin ontolojik güvenliğinin hangi faktörler çerçevesinde ve nasıl oluştuğu incelenmiştir. Bu noktada Milli kimlik, ulus devlet ve Cumhuriyet rejiminin Türk ontolojik güvenliğinin ayrılmaz ve birbirini tamamlayıcı parçaları olduğu çalışmanın temel iddiasıdır. Tarihsel analiz metodunun kullanıldığı çalışmada yapısal ve köklü değişimlerin yaşandığı bir süreç olarak erken Cumhuriyet döneminde Türkiye’nin güvenlik konsepti sadece sınır güvenliğinden oluşmamaktadır. Başta milli egemenlik ve laiklik olmak üzere Cumhuriyet devrimlerinin korunması ve batılılaşma gayesinin devam etmesi noktasında siyasal rejim Türk ontolojik güvenliğinin birinci faktörünü oluşturmuştur. Bununla beraber yeni coğrafya vizyonunda İslam coğrafyalarına ve Orta Asyaya yönelik politikalar revizyonist kabul edilmiş hem ülke içinde hem de ülke dışında statükonun korunması hedeflenmiştir. Territorial devlet modeline uygun olarak Türk biyografik hikayesi milli toplum ve milli toplumun çatısı olarak ulus devlet modelleriyle yeniden inşa edilerek Türk ontolojik güvenliğinin tamamlayıcı parçaları olarak kabul edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ontolojik Güvenlik, Kimlik, Kemalizm

Turkish Ontological Security In The Early Republic Era: Identity, Regime, and State

Öz

This study examines under which factors of Turkey’s ontological security has been formed and how it has been occurred in the early period of the Republic of Turkey. The main claim of the study is that the national identity, the nation-state, and the Republican regime are inseparable and complementary parts of the Turkish ontological security. This study applies the historical analysis method. In the early period of the Turkish Republic which can be deemed as a process of structural and fundamental changes, Turkey's security concept consists of not only border security. The political regime as a continuation of the aim of protecting the Republic's revolutions, including national sovereignty and secularism, and westernization, constituted the prominent factor of Turkish ontological security. Having said that, considering the new geography vision, policies towards Islamic geographies and Central Asia were considered as revisionist and it was aimed that the protection of the status quo both in and outside the country. In accordance with the territorial state model, the Turkish biographical story was reconstructed with the nation-state models as the framework of the national society and the national society itself, and therefore it was accepted as the integral parts of the Turkish ontological security.

Anahtar Kelimeler

Ontological Security, Identity, Kemalism

Kaynakça

• Ahmad, F. (2019). Bir Kimlik Peşinde Türkiye. Translator Sedat Cem Karadeli İstanbul: İstanbul Bilgi University Press.
• Akşin, S. (2019). Kısa Türkiye Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Publishing.
• Anscombe, F. F. (2017). Osmanlı Dönemi ve Sonrası Ülkelerde Devlet, İnanç ve Millet. Translator Ceren Can Aydın. İstanbul: Alfa Publishing.
• Aras, T. R. (2010). Atatürk’ün Dış Politikası. İstanbul: Kaynak Publishing.
• Atatürk, M. K. (2006). Nutuk, Ed. Zeynep Korkmaz. Ankara: Atatürk Research Center Publishing.
• Atatürk, M. K. (2018). Atatürk’ün Kaleminden 7: Emperyalizm ve Tam Bağımsızlık. Ed. Musa Sarıkaya, İstanbul: Kaynak Publishing.
• Cengizer, A. (2017). Adil Hafızanın Işığında Osmanlı’nın Son Savaşı (3rd ed.). İstanbul: Ötüken Publishing.
• CHF Nizamnamesi ve Programı. (1931). Ankara: TBMM Publishing.
• CHP Programı. (1935). Ankara: TBMM Publishing.
• Durgun, Ş. ve Yücel, G. (2019). Türk Milliyetçiliği: Tanım, Teori ve Süreç. Ed. Ömer Baykal, Cumhuriyet Döneminde Siyasi Düşünce. Ankara: A Kitap, 181-209.
• Erdoğan, A. (2000). CHP Tüzüklerinin Dünü ve Bugünü 1923-2000, Ankara: V Kitap.
• Galip, R. (1932). Türk Irk ve Medeniyet Tarihine Umumi Bir Bakış. Birinci Türk Tarih Kongresi Konferans Müzakere Zabıtları (2nd ed.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Publishing, 99-164.
• Giddens, A. (2014). Modernite ve Bireysel Kimlik Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum (2nd ed.). Translator Ü. Tatlıcan. İstanbul: Say Publishing.
• Gönlübol, M. ve Sar, C. (1996). 1919-1939 Dönemi. Olaylarla Türk Dış Politikası. Ankara: Siyasal Kitabevi Press, 3-137.
• Güç, K. (2018). Bireyden Devlete Varlıksal (Ontolojik) Güvenliğin Taşıyıcı Sütunu: Biyografik Hikâye. Ed. Mehmet Akif Okur, Güvenlik, Kargaşa ve Belirsizlik Çağında Nereye? İstanbul: Kocav Publishing, 61-76.
• İnan, A. (1932). Tarihten Evvel ve Tarih Fecrinde. Birinci Türk Tarih Kongresi Konferans Müzakere Zabıtları (2nd ed.). Ankara, Türk Tarih Kurumu Publishing, 18-41.
• Karpat, K. (2012). Türk Dış Politikası Tarihi. İstanbul: Timaş Publishing.
• Kinnvall, C. (2004). Globalization and Religious Nationalism: Self, Identity, and the Search for Ontological Security. Political Psychology, 25 (5), 741-767.
• Kreiser, K. (2019a). Son Osmanlı Yüzyılı (1826-1920). Eds. Klaus Kreiser ve Christoph H. Neumann. Küçük Türkiye Tarihi. Translator Yunus Emre Gürbüz. İstanbul: İletişim Publishing, 241-293.
• Kreiser, K. (2019b). Yeni Türkiye (1920-2002). Eds. Klaus Kreiser ve Christoph H. Neumann, Küçük Türkiye Tarihi. Translator Yunus Emre Gürbüz, İstanbul: İletişim Publishing, 293-371.
• Leedy, P. D. ve Ormrod, J. E. (2015). Practical Research: Planning and Design. London: Pearson.
• Lewis, B. (2015). Modern Türkiye’nin Doğuşu. Translator Babür Turna, İstanbul: Arkadaş Publishing.
• Neumann, C. H. (2019). Varoluş Krizi İçinde Osmanlı İmparatorluğu (1768-1826). Eds. Klaus Kreiser ve Christoph H. Neumann, Küçük Türkiye Tarihi. Translator Yunus Emre Gürbüz. İstanbul: İletişim Publishing, 217-241.
• Okman, C. (2012). Türk Dış Politikası-Trendler, Çerçeveler ve Uygulama Süreçleri Üzerinde Genellemeler (1815-2009). Ed. S. Gülden Ayman. Mekân, Kimlik, Güç ve Dış Politika. İstanbul: Yalın Publishing, 265-323.
• Oran, B. (2011). 1919-1923: Kurtuluş Yılları. Ed. Baskın Oran, Türk Dış Politikası Cilt I: 1919-1980. İstanbul: İletişim Publishing, 95-239.
• Parla, T. (2008). Türkiye’de Siyasal Kültürün Resmi Kaynakları/Cilt 3: Kemalist Tek-Parti İdeolojisi ve CHP’nin Altı Ok’u. İstanbul: Deniz Publishing.
• Rumelili B. and U. C. Adısönmez. (2020). Uluslararası ilişkilerde kimlik-güvenlik ilişkisine dair yeni bir paradigma: Ontolojik güvenlik teorisi. Uluslararası İlişkiler Dergisi. 17 (66), 23-39.
• Sander, O. (2006). Türkiye’nin Dış Politikası. Ed. Melek Fırat, Ankara: İmge Publishing.
• Seamon, D. and Sowers, J. (2008). Place and Placelessness, Edward Relph. Eds. P. Hubbard, R. Kitchen, G. Vallentine. Human Geography. London: Sage, 43-51.
• Subotic, J. (2016). Narrative, Ontological Security, and Foreign Policy Change. Foreign Policy Analysis, 12, 4, 610-627.
• Taşdemir S. (2015). Türkiye Cumhuriyeti’nin Doğum Belgesi: Amasya Tamimi, Journal of Atatürk Research Center, 21 (63), 1071-1889.
• Tetik, M. O. (2018). Zeytindalı Operasyonu ve Ontolojik Güvenlik. Ed. Mehmet Akif Okur, Güvenlik, Kargaşa ve Belirsizlik Çağında Nereye? İstanbul: Kocav Publishing, 105-118.
• Tunaya, T. Z. (2016). Türkiye’nin Siyasi Hayatında Batılılaşma Hareketleri. İstanbul: İstanbul Bilgi University Press.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2015). Milli Egemenlik Belgeleri. Sefer Yazıcı, Ankara: TBMM Publishing.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi, 15, 2nd Term, 3rd Session, 69th Meeting, 4th March 1925. Retrieved from https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_dergisi _pdfler.birlesimler?v_meclis=1&v_donem=d02&v_yasama_yili=3&v_cilt=
• Zarakol A. (2016). States And Ontological Security: A Historical Rethinking. Cooperation And Conflict, 52(1), 1-21.