Facebook Kullanımı ve Mental İyi Oluş Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 25 - 32, 30.06.2022

Yasin Toprak Abdullah Kalkan Ahmet Güven

https://doi.org/10.47770/ukmead.956733

Öz

Günlük hayatımızın önemli unsurlarından biri haline gelen sosyal medya; kullanıcılarının kendisini ifade etmesine, sosyalleşmesine, eğlenmesine, diğer insanlarla iletişim kurmasına ve birçok farklı faaliyetlerde bulunmasına imkân sağlayan bir araç konumuna gelmiştir. Özellikle sosyal medya unsurlarından Facebook kullanımı günümüzde popüler bir sosyal aktivite haline gelmiştir. Bu araştırmada Facebook’u yoğun olarak kullanan genç yetişkinlerin Facebook kullanım yoğunluğu ile mental iyi oluş düzeyi arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi 18-35 yaş aralığında Facebook hesabı olan 341 kişiden oluşmaktadır. Ölçme aracı olarak Warwıck-Edınburgh Mental İyi Oluş Ölçeği, Facebook Yoğunluğu Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmanın yöntemi nicel araştırma yöntemidir. Araştırmada kullanılan değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit etmek için korelasyon analizi kullanılmıştır. Yine değişkenleri cinsiyet açısından incelemek amacıyla bağımsız guruplar “t testi” kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Facebook kullanım yoğunluğu ile mental iyi oluş arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Mental iyi oluş cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık göstermezken, Facebook kullanım yoğunluğunun kadınlar lehine anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bulgular literatür ışığında tartışılarak araştırmacılara, uygulayıcılara ve eğitimcilere yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İyi oluş, Facebook kullanımı, yaşam memnuniyeti

Kaynakça

• Balcı, Ş., & Demir, Y. (2018). Sosyal medya kullanımı ile mutluluk düzeyi arasındaki ilişki: Üniversite gençliği üzerine bir inceleme. The Journal of Academic Social Science Studies , 339-354.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Burke, M., & Kraut, R. E. (2016). The relationship between Facebook use and well-being depends on communication type and tie strength. Journal of Computer-Mediated
• Communi. Journal of Computer-Mediated Communication , 265–281.
• Creswell, J. W. (2014). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. Selçuk Beşir Demir ve diğerleri (Çev.). Ankara: Eğiten Kitap.
• Çapan, B. E., & Sarıçalı, M. (2016). Problemli facebook kullanımında sosyal ve duygusal yalnızlığın rolü. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 53-66.
• Çiftçi, S. (2016). Facebook kullanımı hakkında lise öğretmeni görüşleri: Öğretmen ve öğrenci boyutu. Eğitimde Kuram ve Uygulama , 286-307.
• Doğan, U. (2016). Effects of social network use on happiness, psychological well-being, and life satisfaction of high school students: Case of facebook and twitter. Egitim ve Bilim, 41(183).
• Ellison, N. B., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007). The benefits of Facebook “friends:” Social capital and college students’ use of online social network sites. Journal of Computer‐Mediated Communication, 12(4), 1143-1168.
• Frison, E., Bastin, M., Bijttebier, P., & Eggermont, S. (2018). Helpful or harmful? The different relationships between private facebook ınteractions and adolescents’ depressive symptoms. Media Psychology , 1-32.
• Hanna, E., Ward, L. M., Seabrook, R. C., Jerald, M., Reed, L., Giaccardi, S., & Lippman, J. R. (2017). Contributions of social comparison and self-objectification in mediating associations between Facebook use and emergent adults' psychological well-being. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 20(3), 172-179.
• Johnson B. ve Chrıstensen, L. (2014). Eğitim araştırmaları: Nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. Selçuk Beşir Demir ve diğerleri (Çev.). Ankara: Eğiten Kitap.
• Kalpidou, M. (2011). The Relationship Between Facebook and the Well-Being of Undergraduate College Students. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 182-189.
• Keldal, G. (2015). Warwick-Edinburgh mental iyi oluş ölçeği’nin Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 103-115.
• Liu, C.-Y., & Yu, C.-P. (2013). Can facebook use ınduce well-being? Cyberpsychology, Behavıor, And Socıal Networkıng , 674-679.
• Manuoğlu, E. (2016). Facebook kullanımının iyi oluş hali üzerindeki etkisi: Bir öz-belirleme kuramı perspektifi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Bölümü, Ankara.
• Marino, C., Gini, G., Vieno, A., & Spada, M. M. (2018). The associations between problematic Facebook use, psychological distress and well-being among adolescents and young adults: A systematic review and meta-analysis. Journal of Affective Disorders , 274-281.
• O’Sullivan, A., & Hussain, Z. (2017). An exploratory study of facebook ıntensity and its linksto narcissism, stress, and selfesteem. J. Addict Behav Ther Rehabil, 6 (1), 1-7.
• Onur, B. (2008). Gelişim psikolojisi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Öztemel, K. &Traş, Z. (2017). Facebook Yoğunluğu Ölçeği’nin (FYÖ) Türkçe’ye uyarlanması: Faktör yapısı ve güvenirliğinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(2), (91-101).
• Pettijohn, T. F., LaPiene, K. E., Pettijohn, T. F., & Horting, A. L. (2012). Relationshipsbetween Facebook Intensity, FriendshipContingent Self-Esteem, andPersonality in U.S. CollegeStudents. Journal of PsychosocialResearch on Cyberspace , 1-6.
• Satici, S. A., & Uysal, R. (2015). Well-being and problematic Facebook use. Elsevıer Computers in Human Behavior , 185-190.
• Soysal, M.N. (2016). Facebook bağımlılığı ve psikolojik dayanıklılık. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.