MİCHEL FOUCAULT’NUN “BİYOPOLİTİKA” KAVRAMININ TEORİK ÇERÇEVESİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 193 - 218, 27.12.2018

Altuğ Koç

Öz

Michel Foucault, iktidarı konu ettiği çalışmalarında, iktidarın ne olduğunu cevaplamaya çalışmamıştır. Ona göre iktidar zaten her yerdedir. Esas aradığı iktidarın öznelere ve bireylere nasıl uygulandığıdır. İktidarın özneyle olan ilişkisi, yönetim sorunsalı ve özne, çalışmalarının ana temalarıdır. Kliniğin Doğuşu ve Hapishanenin Doğuşu çalışmalarıyla incelemeye başladığı devletin izleme aygıtı, kapatma araçları, ceza dönüşümleri ve Panoptikon olgusu, Cinselliğin Tarihi isimli eseriyle biyopolitika kavramına dönüşmüştür. Bu çalışmanın amacı, biyopolitika kavramının Michel Foucault’nun düşünce sistemindeki yerinin incelenerek teorik çerçevesinin çizilmesidir.

Anahtar Kelimeler

İktidar, Özne, Disiplin, Yönetimsellik, Biyopolitika

Kaynakça

• “Çin’in İki Çocuk Sahibi Olma Politikası Tarihe Karışıyor”, Sputnik News, https://tr.sputniknews.com/asya/201808281034927090-cin-politika-nufus/, (Erişim Tarihi: 15.09.2018). ATALAY, Kaan-Ömer Albayrak, “Sözleşme Teorileri”, Cogito, 70-71, Michel Foucault Özel Sayı, Yaz 2012, s. 106-138. BAŞTÜRK, Efe, “Bir Kavram İki Düşünce: Foucault’dan Agamben’e Biyopolitikanın Dönüşümü”, Alternatif Politika, 5(3) Aralık 2013, s. 242-265. BAŞTÜRK, Efe, “Biyopolitika ve Savaşım: Foucault ve Agamben Arasındaki Ayrımın Kavramsal İçeriği”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 5(2), Eylül 2017, s. 1-23. BAŞTÜRK, Efe, “Michel Foucault’da Liberalizm Eleştirisi: İktidar, Yönetimsellik ve Güvenlik”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 14, Güz 2012, s. 65-78. BENTHAM, Jeremy, The Panopticon Writing, Miran Bozovic, ed., Verso, London 1995. BOYNE, Roy, Foucault ve Derrida Aklın Öteki Yüzü, çev. İsmail Yılmaz-Bilge Su, Ankara 2009. DUVERGER, Maurice, Politikaya Giriş, çev. Samih Tiryakioğlu, Varlık Yayınları, İstanbul 1984. EKŞİ, Muharrem, Kamu Diplomasisi ve AK Parti Dönemi Türk Dış Politikası, Siyasal Kitabevi, İstanbul 2018. EROL, Mehmet Seyfettin-Sertif DEMİR, “Amerika’nın Karadeniz Politikasını Yeniden Değerlendirmek”, Gazi Akademik Bakış, 6(11), Kış 2012, s. 17-33. ESPOSITO, Roberto, Bios: Biopolitics and Philosophy, çev. Timothy Campbell, University of Minnesota Press, Minneapolis 2008. FOUCAULT, Michel, “About the Beginning of the Hermeneutics of the Self: Two Lectures at Dartmouth”, Political Theory, 21(2), Mayıs 1993, s. 198-227. FOUCAULT, Michel, Büyük Kapatılma: Seçme Yazılar 3, çev. Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2011. FOUCAULT, Michel, Cinselliğin Tarihi, çev. Hülya Uğur Tanrıöver, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2013. FOUCAULT, Michel, Entelektüelin Siyasi İşlevi: Seçme Yazılar 1, çev. Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2011. FOUCAULT, Michel, İktidarın Gözü: Seçme Yazılar 4, çev. Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2014. FOUCAULT, Michel, Özne ve İktidar: Seçme Yazılar 2, çev. Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2014. FOUCAULT, Michel, Power, çev. Robert Hurley-James D. Faubion, ed., The New Press, New York 2001. FOUCAULT, Michel, Security, Territory, Population Lectures at the College De France, 1977-78, Palgrave Macmillan, New York 2009. FOUCAULT, Michel, The Birth of Biopolitics Lectures at the College De France 1978-79, Michel Senellart, ed., Palgrave Macmillan, New York 2008. FOUCAULT, Michel, Toplumu Savunmak Gerekir, çev. Şehsuvar Aktaş, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2002. GAMBETTİ, Zeynep, “İktidarın Dönüşen Çehresi: Neoliberalizm, Şiddet ve Kurumsal Siyasetin Tasfiyesi”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 40, Mart 2009, s. 145-166. HARDT, Michael-Antonio Negri, İmparatorluk, çev. Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2012. KALAN, Özlem, “Foucault’un Biyopolitika Kavramı Bağlamında Moda ve Beden: Vouge Dergisi Üzerinden Bir Söylem Analizi”, Selçuk İletişim, 8(3), Temmuz 2014, s. 140-162. KAPANİ, Münci, Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara 2003. KARSKENS, Machiel, “Chronological Bibliography of the Works of Michel Foucault”, https://foucault.info/s/pdf/foucaultinfobibliography/FOUCAULT.BIB.Feb2018.pdf, (Erişim Tarihi: 29.09.2018). KESKİN, Ferda, “Michel Foucault”, Ahu Tunçel-Kurtul Gülenç, der., Siyaset Felsefesi Tarihi: Platon’dan Zizek’e, Doğu Batı Yayınları, İstanbul 2014, s. 736-753. KESKİN, Ferda, “Özne ve İktidar”, der., Ferda Keskin, Özne ve İktidar: Seçme Yazılar 2, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2014, s. 11-24. KIŞLALI, Ahmet Taner, Siyaset Bilimi, İmge Kitabevi, Ankara 2014. LEMKE, Thomas, Biyopolitika, çev. Utku Özmakas, İletişim Yayınları, İstanbul 2013. MERLINGEN, Michael, “Foucault and World Politics: Promises and Challenges of Extending Governmentality Theory to the European and Beyond”, Millennium: Journal of International Studies, 35(1), December 2006, s. 181-196. MINOGUE, Kenneth, Politics A Very Short Introduction, Oxford University Press, Oxford 2000. ORANLI, İmge, “Biyo-Politikanın Doğuşu ve Foucaultcu Eleştiri”, Cogito, 70-71, Michel Foucault Özel Sayı, Yaz 2012, s. 39-51. ÖZMAKAS, Utku, “Foucault: İktidardan Biyoiktidara”, Cogito, 70-71, Michel Foucault Özel Sayı, Yaz 2012, s. 53-81. ROBERTS, David, Global Governance and Biopolitics Regulating Human Security, Zed Books, London 2010. ROUSSEAU, Jean-Jacques, Ekonomi Politik, çev. İsmet Berkan, İmge Kitabevi, Ankara 2005. ŞENTÜRK, Levent, Mimarlığın Biyo-Politika Sözlüğü, Altıkırkbeş Yayınları, İstanbul 2013. VERGİN, Nur, Siyasetin Sosyolojisi (Kavramlar, Tanımlar, Yaklaşımlar), Doğan Kitap, İstanbul 2014.