Afganistan’daki Yirmi Yıllık İşgalin Analizi: ABD/NATO ve Barış Çabaları

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 114 - 153, 31.05.2021

Sertif Demir

Öz

Makalenin amacı; ABD/NATO’nun başarısızlığa uğrayan Afganistan’daki harekâtı ile ABD ile Taliban arasında imzalanan anlaşmanın olası etkilerini irdelemektir. Bu kapsamda Afganistan’a barış getirmeyi hedefleyen söz konusu anlaşmayı inceleyerek Afganistan’ın gelecekte nasıl etkileneceğini analiz etmek ve Çin ve Rusya gibi küresel güçler ile bölge ülkelerin bu anlaşmaya yönelik politikalarını ortaya koymak hedeflenmiştir. Bu harekâtın başarısız olmasının çeşitli sebepleri vardır. Ancak, tüm sebeplerin ötesinde, Afganistan’ın uzun süreli bir dış güç tarafından işgal edilmeyeceği veya yönetilemeyeceği gerçeği bir kez daha kanıtlanmıştır. Ayrıca, yirmi yıllık savaş bölge ülkelerinde bıkkınlık yaratmış ve barışın sağlanması gerekliliği ortaya çıkmıştır. ABD ile Taliban arasında yapılan ve Afganistan’a barış getirmeyi hedefleyen anlaşmanın başarılı olması için, ABD’nin ve diğer Taliban’ın yönetimi tüm etnik unsurlarla paylaşması ve eski dinsel radikal öğelerden arınmış bir yönetim felsefesini benimsemesi gerekir.

Anahtar Kelimeler

Afganistan, ABD/NATO, Taliban, anlaşma

Kaynakça

• Akhtar, N., “Pakistan, Afghanistan, and the Taliban”, International Journal on World Peace vol. 14, No. 4, December 2008, pp. 49-72.
• Almukhtar, S., & Nordland, R., What Did the U.S. Get for $2 Trillion in Afghanistan?, 9 December, 2019, https://www.nytimes.com/interactive/2019/12/09/world/middleeast/afghanistan-war-cost.html, Accessed 10 April 2021.
• Amadeo K., Afghanistan War Cost, Timeline, and Economic Impact, 20 Feb 2021.
• Biddle, S., “Afghanistan and the Future of Warfare: Implications for Army and Defense Policy”, Carlisle Barracks, PA: US Army War College Strategic Studies Institute, 2002.
• Demir S., & Varlık, A. B.,“Winning Peace: A Mere Dream or an Achievable Objective? İnferences From Turkish Peace Keeping Experience in Afghanistan”, Orta Asya ve Kafkaslar Araştırma Dergisi, USAK, December 2012, pp. 93-124.
• Demir, S., “The War in Afghanistan: Toward Which Direction? Vietnam, Soviet’s Afghanistan Occupation, or Iraq”, Bilim Dergisi, Vol. 20, No. 1, 2010, 165-194.
• Holt, R., Taliban ready to talk to Afghan government, Telegraph, September 10, 2007 https://www.state.gov/wp-content/uploads/2020/02/Agreement-For-Bringing-Peace-to-Afghanistan-02.29.20.pdf, Accessed 11 April 2021.
• https://www.timeturk.com/diobendi-nedir/haber-775614, Erişim 11 Nisan 2021.
• Khan, A., “Prospects of Peace in Afghanistan”, Strategic Studies, no date., pp. 18-46.
• Kissinger, H., “A Strategy for Afghanistan”, Washington Post , 26 Feb. 2009.
• Larson, A., “Processing peace in Afghanistan”, Accord Spotlight, Conciliation Resources, no date.
• Mustafa, G., & Yaseen, Z., & Junaid, A, “Role of Pakistan in the Afghan Peace Processs”, Palarch’s Journal Of Archaeology Of Egypt/Egyptology, Vol. 7, No. 12, pp. 324-340.
• No author, “United States Signs Agreement with the Taliban, but Prospects for Its Full Implementation Remain Uncertain”, American Journal of International Law , Volume 114 , Issue 3 , July 2020 , pp. 529 – 538.
• Rashid A., Taliban: The Story of the Afghan Warlords, London: Pan Books 2001.
• Riedel B., Bergen P., Anderson F., Sageman M., “Eighteen Months and Beyond: Implications of U.S. Policy in Afghanistan”, Middle East Policy, Vol. 17, No.1, Spring 2010.
• Roberts, A., “Doctrine and Reality in Afghanistan”, Survival, Vol. 51, No. 1, 2009.
• Sanin, F.G., & Giustozzi, A., “Networks and Armies: Structuring Rebellion in Colombia and Afghanistan”, Studies in Conflict & Terrorism, No. 33, 2010, pp. 836–853.
• Thomas, C., “Afghanistan: Background and U.S. Policy: In Brief”, https://fas.org/sgp/crs/row/R45122.pdf, Accesssed 09 April 2021.
• Webber, M., “NATO:The United States, Transformation and the War in Afghanistan”, BJPIR, Vol. 11, 2009, pp.46–63. Ziring, L., “Unraveling the Afghanistan-Pakistan Riddle”, Asian Affairs, 2009, pp. 6-13.