MORTGAGE-İPOTEKLİ KONUT FİNANSMAN-SİSTEMİ VE BU SİSTEMİN TÜRKİYE’DE UYGULANABİLİRLİĞİ

Yıl 2009, Sayı: 2, 0 - , 14.05.2015

Murat Berberoğlu

Öz

Mortgage sistemi dünyada çok uzun yıllardan beri uygulanmakta olan bir konut finansman sistemidir. Bu
sistemin temelinde bireylerin aylık bütçelerinin 3’te birini aşmayacak kredi taksitleri ile konut sahibi olabilmesi
yatmaktadır. Finans kuruluşları için de sistem, elde edilen ipoteğin ikincil piyasada değerlendirilmesi
vasıtası ile uzun vadeli fonlara daha kolay ulaşma imkânı tanımaktadır. Mortgage kredileri çok
çeşitli şekillerde finans kuruluşları tarafından kredi alıcılarına sunulmaktadır. Fakat genel olarak bu krediler
değişken faizli ve sabit faizli olmak üzere iki grupta toplanabilir.
Bu çalışmada mortgage sisteminin ülkemizde uygulanabilirliği konusunu araştırmak amacıyla bu krediye
olan talep ve talebi etkileyen faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan anova ve t-testi analizleri sonucunda
sistemin mevcut piyasa koşullarında uygulanabilirliğinin düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Krediye
olan talebi etkileyen en önemli faktörler ise faiz oranı, yaş, medeni durum, çocuk sahibi olma, mevcut
ev fiyatları düzeyi ve cinsiyet olarak belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• AIM, James, FOLLAIN, James R: “Alternative Mortgage Instruments, the
• Tilt Problem, and Consumer Welfare”, Journal of Fınancıal and Quantıtatıve
• Analysıs, Vol. 19, NO. 1, March 1984, (113-126).
• ALBAYRAK, Ali Sait: “Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”,
• Asil Yayın Dağıtım, Ankara, 2006.
• ALGA, Rabia: “Mortgage Sistemi”, http://www.arkitera.com/g2-mortgagesistemi.
• html?year=&aID=6, 2005, (15.04.2008).
• ALP, Ali : Modern Konut Finansmanı, SPK., 2. Baskı, Ankara, 2000.
• BAŞ, Türker: “Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır, Değerlendirilir”, 4. Baskı,
• Seçkin, Ankara 2006.
• BAYRAKTAR, Erdoğan: “İpoteğe Dayalı Konut Finansman Sistemi: Ortaya
• Çıkabilecek Riskler – İnşaat Sektöründe Beklentiler”, Türk Sanayicileri ve İşadamları
• Derneği(Tüsiad), Aralık 2005, (1-27).
• BERBEROĞLU, Murat G., TEKER, Suat : “Konut finansmanı ve Türkiye’ye
• uygun bir model Önerisi”, İTÜ dergisi, İstanbul, Aralık 2005, (58-68).
• Capital Dergisi, “25 soruda Yeni Yasa Ne getirecek”, Emlak Dünyası Rehberi-
• Mortgage eki, Haziran, 2007.
• ÇOLAK, Ender: “Yeni Konut Finansmanı Sistemi ve Sigorta Sektörü”, SPK
• semineri, Ankara, Ekim 2007.
• DUNSKY Robert M. : “The Demand for Mortgage Dept and The
• Ġncome Tax”, Journal of Housing Research, Fannie Mae Foundation, Volume 8,
• Issue 2, 1997, (155-199).
• ENDEROĞLU, Temel: “Mortgage-Ġpoteğe Dayalı Uzun Vadeli- Konut Kredisi”,
• İktisadi Araştırmalar Vakfı, Seminer, Ġstanbul, 2001.
• FABOZZI, Frank J: The Handbook of Mortgage-backed Securities,
• McGraw-Hill Companies, 6. Baskı, New York. 2006.
• FABOZZI, Frank, YUEN, David: Managing MBS Portfolios. F.J. Fabozzi
• Associates, Pennsylvania, 1998.
• FOLLAIN, James R., DUNSKY Robert M.: “The Demand for Mortgage
• Dept and The Ġncome Tax”, Journal of Housing Research, Fannie Mae Foundation,
• Volume 8, Issue 2, 1997, (155-199)
• GÜLER, Yunus Bahadır: “İpoteğe Dayalı Konut Finansman Sisteminin
• (Mortgage) Tüketicilerin Konut Talebine Olası Etkileri”, Atılım Üniversitesi Sosyal
• Bilimler Enstitüsü Finans Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007.
• HEGEDUS, Jozsef, TUMANOV, Andrey, ROGOZHĠNA, Natalia
• SOMOGYĠ, Eszter, STRUYK, Raymond : “Potentıal Effects Of Subsıdy
• Programmes On Housıng Affordabılıty: The Cases Of Budapest And Moscow”,
• European Journal of Housing Policy, 4(2), August, 2004, (151–184).
• HOLMES, Andrew, HORVITZ, Paul: “Mortgage Redlining: Race, Risk, and
• Demand”, The Journal of Fınance • Vol, XLIX, No. 1 • March 1994 (81-99).
• JAPPELLI, Tullio, PISTAFERRI, Luigi: “Do people respond to tax
• incentives? An analysis of the Italian reform of the deductibility of home mortgage
• interests”, European Economic Review, Science Direct, 17 July 2006, (247–271).
• JONES, Lawrence D.: “Home Mortgage Debt Financing of Nonhousing
• Investments”, Journal of Real Estate Finance and Economics, Kluwer Academic
• Publishers, Vol. 9, 1994, (91-112).
• KILIÇ, Esma: “Mortgage”, KTO Etüt AraĢtırma Uzman Yrd, 01.02.2005,
• http://www.kto.org.tr/tr/dergi/dergiyazioku.asp?yno=225&ano=43, (07.04.2008).
• KLAMAN, Saul B.: “Mortgage Companıes In The Postwar Mortgage Market”,
• The Journal of Finance, Vol. 12, No. 2 ,May, 1957, (148-158).
• LEECE, David: “Choice of mortgage instrument, liquidity constraints and
• the demand for housing debt in the UK”, Applied Economics, Vol.32, 2000, (1121-
• .
• LEECE, David: “Ratıonıng, Mortgage Demand And The Impact of Fınancıal
• Deregulatıon”, Oxford Bulletın of Economıcs and Statıstıcs, 57. 1, 1995, (43-66).
• LING, David C., MCGILL Gary A.: “Evidence on the Demand for Mortgage
• Debt by Owner-Occupants”, Journal of Urban Economıcs, 44, 1998, (391-414).
• MEEN, Geoffrey: “Why do mortgage markets matter?”, Economic Outlook,
• July 2000, Vol. 24 Issue 4 (12-17).
• NELLIS, Joseph G., THOM, Rodney: “The Demand for Mortgage Finance in
• The UK”, Applied Economics, 1983, 15, (521-529).
• OKSAY, Suna, CEYLANTEPE Tolga, ÖZGÜN, Batuhan: “Dünyada Uygulanan
• Mortgage Kredi Sigortası Ürünleri ve Türkiye’deki Mevcut Durum”, Kalder
• dergisi, Ağustos 2005.
• OKSAY, Suna: "Mortgage ve Türkiye", Türkiye Sigorta ve Reasurans ġirketleri
• Birliği, Birlik'ten dergisi, Ekim-Aralık 2005, (10-23).
• ÖZSAN, Onur: “Mortgage Sisteminin Temelleri”, Active Dergisi, Temmuz-
• Ağustos 2005 (1-7).
• PASSMORE, Wayne, SHERLUND, Shane M. BURGESS, Gillian: “The
• Effect of Housing Government-Sponsored Enterprises on Mortgage Rates”, Real
• Estate Economıcs, V33 3, 2005, (427-463).
• SAUNDERS, Anthony, CORNETT, Marcia Millon: “Financial Markets and
• Institutions”, McGraw-Hill Higher Education, New York, 2001.
• SMITH, Lawrence B.: “A Model of the Canadian Housing and Mortgage
• Markets”, The Journal of Political Economy, Vol. 77, No. 5., Sep. - Oct. 1969,
• (795-816).
• TEKER, Murat Bahadır: “Sermaye Piyasası Araçları Yoluyla Gayrimenkul
• Finansmanı ve Yatırımı”, SPK., 2. Baskı, Ankara, 2000.
• TYSON, Eric, BROWN, Ray: Amatörler için Mortgage, çeviren: Tuba Ġzle,
• Dünya Yayıncılık, Ġstanbul, 2006.
• YALÇINER, Kürşat: İpotek Karşılığı Menkulleştirilmiş krediler, Gazi Kitapevi,
• Ankara, 2006.
• YANIK, Serhat, ŞENEL, Kerem: “Temel Finans Matematiği, Değerleme
• Yöntemleri, Muhasebe ve Mali Analiz”, Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları
• Birliği(TSPAKB) yayınları, Aralık, 2002.