VIKOR VE MOORA YÖNTEMLERİ İLE MALZEME TAŞIMA SİSTEMİ SEÇİMİ

Yıl 2018, 18. EYİ Özel Sayısı, 695 - 708, 20.01.2018

Sevde Dilruba Karayel , Ediz Atmaca , Cemre Yalçın Burçak Erol

https://doi.org/10.18092/ulikidince.346786

Öz

Malzeme
taşıma ve depolama işlemleri, fabrika içi lojistik hareketlerini kapsayan ve
üretimin her alanında etkin olarak kullanılan faaliyetlerdendir. Temel amacı,
istenen malzemenin, doğru miktarda, doğru yerde, doğru zamanda, doğru
koşullarda, minimum maliyetle ve güvenli bir şekilde taşınmasını sağlamaktır. Yapılan
çalışmada, savunma sanayinde yer alan bir firmanın üretim bölümündeki taşıma
problemlerine çözüm getirmek ve uygun taşıma yönteminin seçimini sağlamak
amaçlanmıştır. Bu kapsamda, imalat bölümünde taşımada meydana gelen problemler
ve bu problemlerin nedenlerini belirlemek için Pareto analizi yapılmıştır.
Üretimi aksatan bu problemleri ortadan kaldırmak amacıyla öncelikle imalat
ortamına özgü olarak taşımada önem arz eden kriterler (araç kapasitesi, satın
alma maliyeti, taşıma hassasiyeti, araç hızı, üretim ortamına uygulanabilirlik,
taşıma kolaylığı, bakım-onarım sıklığı, ergonomi olmak üzere sekiz farklı
kriter) belirlenmiş ve kriterlerin önem dereceleri AHP yöntemi ile
hesaplanmıştır. Sonrasında ise yine imalat ortamına uygun dört farklı taşıma
alternatifi (el arabası, römorklu çekici tren, çatallı yük arabası ve otomatik
yönlendirmeli araçlar) belirlenerek; bu alternatifler içerisinden en uygun
olanın seçimi VIKOR ve MOORA yöntemleri kullanılarak yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Malzeme taşıma sistemleri, VIKOR yöntemi, MOORA yöntemi

SELECTION OF MATERIAL HANDLING SYSTEM by USING VIKOR&MOORA METHODS

Öz

Material handling and storage operations are activities
that are used effectively in all areas of production including internal
logistics movements. The main objective is to ensure that the needed material
is transported in the right amount, in the right place, at the right time, in
the right conditions, with minimum cost and safely. In this study, it is aimed
to solve the material handling problems in the production department of a
company in the defense industry and to ensure the selection of suitable
material handling methods. In this context, Pareto analysis has been carried
out in order to determine the material handling problems and the causes of
these in the production. In order to eliminate these problems that interrupt
the production, firstly, the criteria (eight different criteria for material
handling: vehicle capacity, purchase cost, transportation accuracy, vehicle
speed, applicability to production environment, ease of transportation,
maintenance-repair frequency, ergonomics), which are important in the material
handling and dependent to production environment, have been determined. And the
importance degree of criteria are computed by AHP. Then, four different
alternatives (wheelbarrow, trailer towing trailers, forklift trucks,
auto-guided vehicles) suitable for production system are determined to select
the most appropriate one among these alternatives by comparing VIKOR and MOORA
methods.

Anahtar Kelimeler

Material handling system, VIKOR method, MOORA method

Kaynakça

• Bairagi, B., Dey, B., Sarkar, B. ve Sanyal, S.K. (2015). A De Novo Multi-Approaches Multi-Criteria Decision Making Technique With An Application in Performance Evaluation Of Material Handling Device. Computers & Industrial Engineering, 87, 267-282.
• Brauers, W. K. M. ve Ginevicius, R. (2009). Robustness in Regional Develop¬ment Studies: The Case of Lithuania. Journal of Business Economics and Management, 10 (2), 121-140. Brauers, W. K. M. ve Zavadskas, E. K. (2006). The MOORA Method and Its Application to Privatiza-tion in a Transition Economy. Control and Cybernetics, 35 (2), 445-469.
• Chamzini, A.Y. (2014). An Integrated Fuzzy Multi Criteria Group Decision Making Model For Hand-ling Equipment Selection. Journal of Civil Engineering and Management, 20(5), 660-673.
• Chu, M.T., Shyu, J., Tzeng, G.H. ve Khosla, R. (2007). Comparison Among Three Analytical Methods for Knowledge Communities Group Decision Analysis, Expert Systems with Applications, 33(4), 1011-1024.
• Gül, M., Çelik, E., Gümüş Taşkın, A. ve Güneri, A.F. (2017). A Fuzzy Logic Based PROMETHEE Method For Material Selection Problems. Beni-Suef University Journal of Basic and Applied Scien-ces, In Press.
• Hassan, M.M.D. (2013). An Evaluation Of İnput And Output Of Expert Systems For Selection Of Ma-terial Handling Equipment. Journal of Manufacturing Technology Management, 25(7), 1049-1067.
• Ho, W., (2008). Integrated Analytic Hierarchy Process And İts Applications-A Literature Review, European Journal of Operational Research, 186, 211-228.
• Karande, P. Ve Chakraborty, S. (2013). Material Handling Equipment Selection Using Weighted Uti-lity Additive Theory. Hindawi Publishing Corporation Journal of Industrial Engineering, Vol.2013, 1-9.
• Nguyen, H.T., Dawal, S.Z.M., Nukman, Y., Rifai, A.P. ve Aoyama, H. (2016). An Integrated MCDM Model for Conveyor Equipment Evaluation and Selection In An FMC Based On A Fuzzy AHP and Fuzzy ARAS In The Presence of Vagueness. Journal of PLOS One, 11(4), 1-26.
• Opricovic, S. & Tzeng, G.H. (2004). Compromise Solution by MCDM Methods: A Comparative Analysis of VIKOR and TOPSIS, European Journal of Operational Research, 156(2), 445-455.
• Opricovic, S. ve Tzeng, G.H. (2007). Extended VIKOR Method in Comparison with Other Outranking Methods, European Journal of Operational Research, 178(2), 514-529.
• Önay O. ve Çetin E. (2012). Turistlik Yerlerin Popülaritesinin Belirlenmesi: İstanbul Örneği, İ.Ü. İş-letme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, Sayı: 72, 90-109.
• Saaty, T.L. (1990). The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation. McGraw-Hill International Book, 287.
• Saaty, T.L., (2008). Decision Making With Analytic Hierarchy Process. International Journal Services Sciences, 1(1), 83-99.
• Saputro, T.E. ve Rouyendegh, B.D. (2016). A Hybrid Approach For Selecting Material Handling Equipment in A Warehouse. International Journal of Management Science and Enginee-ring Management, 11(1), 34-48.
• Sipahioğlu, A., (2008). Analitik hiyerarşi süreci (AHP) ders notları, Osman Gazi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü.
• Tuzkaya, G., Gülsün, B., Kahraman, C. ve Özgen, D. (2010). An İntegrated Fuzzy Multi-Criteria Deci-sion Making Methodology For Material Handling Equipment Selection Problem And An Application. Expert Systems with Applications, 37, 2853-2863.
• Yaralıoğlu, K. (2010). Karar Verme Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık, 24-39.
• Yılmaz, B. ve Dağdeviren, M. (2010). Ekipman Seçimi Probleminde Promethee Ve Bulanık Promet-hee Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Analizi. Gazi Üniv. Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergi-si, 25(4), 811-826.