POZİTİF PSİKOLOJİK SERMAYENİN İŞE YABANCILAŞMA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2018, 17. UİK Özel Sayısı, 307 - 318, 04.07.2018

Ceren Aydemir , Ayşegül Asuman Akdoğan

https://doi.org/10.18092/ulikidince.437760

Cited By: 9

Öz

İnsan kaynağının örgütler açısından öneminin artması ile birlikte insanın etkin bir biçimde çalıştırılabilmesi için neler yapılması gerektiği konusundaki çalışmalar daha da önem kazanmaya başlamıştır. Son yıllarda, bu konuda öne çıkan yaklaşımlardan bir tanesi pozitif psikolojidir. Sorunların çözülmesinde pozitif davranışların geliştirilmesi esasına dayanan pozitif psikoloji akımı bireylerin güçlü ve pozitif yanlarına odaklanarak potansiyellerinin ortaya çıkarılması gerektiğini savunmaktadır. Bu mantıkla geliştirilmiş olan pozitif psikolojik sermaye kavramı araştırmalara konu olmaya devam etmektedir. Günümüzde çalışanların en önemli sorunlarından biri olarak değerlendirilen işe yabancılaşma çalışan performansını düşürmekte, bu durum örgütsel performansı da olumsuz yönde etkilemektedir. Bu yüzden işe yabancılaşmanın ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi için bireysel ve örgütsel birtakım önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, pozitif psikolojik sermayenin işe yabancılaşma üzerindeki etkisini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda, araştırmaya katılan 339 akademisyenden elde edilen verilerle analizler yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, pozitif psikolojik sermayenin işe yabancılaşma üzerinde anlamlı bir etkisi vardır. Ayrıca iki kavram arasında negatif yönlü bir ilişki mevcuttur.

Anahtar Kelimeler

Pozitif Psikoloji, Pozitif Psikolojik Sermaye, İşe Yabancılaşma

Kaynakça

• Afzal, A., Atta, M. ve Malik, N. I. (2016). Role of Positive Psychological Capital in Prediction of Emotions and Subjective Wellbeing Among Adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 42(1), 72-81.
• Akçay, V. H. (2011). Pozitif Psikolojik Sermaye Kavramı ve İşletmelerde Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğünü Sağlamadaki Rolü. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 73-98.
• Akdoğan, A. ve Polatcı, S. (2013). Psikolojik Sermayenin Performans Üzerindeki Etkisinde İş-Aile Yayılımı ve Psikolojik İyi Oluşun Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 273-293.
• Alkan, T. ve Ergil, D. (1980). Siyaset Psikolojisi. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Avey, J. B., Reichard, R., Luthans F. ve Mhatre, K. (2011). Meta-Analysis of the Impact of Positive Psychological Capital on Employee Attitudes, Behaviors and Performance. Human Resource Development Quarterly, 22(2), 127-152.
• Beğenirbaş, M. (2015). Psikolojik Sermayenin Çalışanların Duygu Gösterimleri ve İşe Yabancılaşmalarına Etkileri: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 249-263.
• Çalışkan, A. ve Pekkan, N. Ü. (2017). Psikolojik Sermayenin İşe Yabancılaşmaya Etkisinde Örgütsel Desteğin Aracılık Rolü. İş ve İnsan Dergisi, 4(1), 17-33.
• Çetin, F. ve Basım, N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Amme İdaresi Dergisi, 45(1), 121-137.
• Elma, C. (2003). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İşe Yabancılaşması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Fedi, A., Pucci, L., Tartaglia, S. ve Rollero, C. (2016). Correlates Of Work-Alienation and Positive Job Attitudes İn High and Low-Status Workers. Career Development International, 21(7), 713-725.
• Goldsmith, A. H., Darity, W. ve Veum, J. R. (1998). Race, Cognitive Skills, Psychological Capital and Wages. Review of Black Political Economy, 26(2), 15.
• Han, R., Ya-Ling, X. ve Wei-Zheng, C. (2013). Abusive Supervision and Employees' Work Alienation: Comparative Analysis of Migrant Workers and Urban Workers. (International Conference on Management Science and Engineering). 20th Annual Conference Proceedings, 1332-1340.
• Hirschfeld, R. R., Feild, H. S. ve Bedeian, A. G. (2000). Work Alienation As An Individual-Difference Construct For Predicting Workplace Adjustment: A Test in Two Samples. Journal of Applied Social Psychology, 30(9), 1880-1902.
• Larson, M., ve Luthans, F. (2006). Potential Added Value of Psychological Capital in Predicting Work Attitudes. Journal of Leadership and Organizational, 13(1), 45-62. Luthans, F. (2002). The Need for and Meaning of Positive Organizational Behavior. Journal of Organizational Behavior, 23, 695-706.
• Luthans, F. (2002a). Positive Organizational Behavior: Developing and Managing Psychological Strengths. Academy of Management Executive, 16 (1), 57–72.
• Luthans, F. ve Youssef, C. M. (2004). Human, Social and Now Positive Psychological Capital Management: Investing in People for Competitive Advantage. Organizational Dynamics, 33 (2), 143-160.
• Luthans, F., Avolio, B. J., Walumbwa, F. O. ve Weixing, L. (2005). The Psychological Capital of Chinese Workers: Exploring the Relationship with Performance. Management & Organization Review, 1(2), 249-271.
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., Norman, S. M. ve Combs, G. M. (2006). Psychological Capital Development: Toward a Micro Intervention. Journal of Organizational Behavior, 27, 388.
• Luthans, F., Youssef, C. M. ve Avolio, B. J. (2007). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge. USA: Oxford University Press.
• Luthans, F., Norman, S. M., Avolio, B. J. ve Avey, J. B. (2008). The Mediating Role Of Psychological Capital in the Supportive Organizational Climate: Employee Performance Relationship. Journal of Organizational Behavior, 29(2), 219-238.
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J. ve Peterson, S. J. (2010). The DevelopmentaL and Resulting Performance Impact of Positive Psychological Capital. Human Resource Development Quarterly, 21(1), 41-67.
• Öcal, H. ve Barın, N. (2016). Örgütlerde Otantik Liderlik Davranışının İşe Yabancılaşma ile İlişkisi: Bursa İli Dericilik Sektöründe Bir Araştırma. İŞ GÜÇ Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 18(2), 67-94.
• Özbek, M. F. (2011). Örgüt İçerisindeki Güven ve İşe Yabancılaşma İlişkisinde Örgüte Uyum Sağlamanın Aracı Rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (1), 231-248.
• Peterson, S. J., ve Luthans, F. (2003). The Positive Impact and Development of Hopeful Leaders. Leadership&Organization Development Journal, 24 (1/2), 26.
• Polatcı, S. (2011). Psikolojik Sermayenin Performans Üzerindeki Etkisinde İş Aile Yayılımı ve Psikolojik İyi Oluşun Rolü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Poussard J. M. (2007). Kişisel Yetkinlik Kavramı. Salih Güney (Ed.), Yönetim ve Organizasyon içinde (ss. 529-530), Ankara: Nobel Yayınları, 2. Baskı.
• Seligman, M. E. P. (1998). Learned Optimism. New York: Pocket Books.
• Snyder, C. R. (2000). Hope Theory: Reinbows in the Mind. Psychological Inquiry, 13(4), 258.
• Şimşek, M., Çelik, A., Akgemci, T. ve Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde Yabancılaşmanın Yönetimi Araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 569-587.
• Tokmak, İ. (2014). Duygusal Emek ile İşe Yabancılaşma İlişkisinde Psikolojik Sermayenin Düzenleyici Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(3), 134-156.
• Tonks, G.R. ve Nelson, L. G. (2008). HRM: A Contributor to Employee Alienation? Research and Practice in Human Resource Management, 16 (1), 1-18.
• Tummers, L. G. ve Dulk, L. D. (2013). The Effects of Work Alienation on Organisational Commitment, Work Effort and Work-to-Family Enrichment. Journal of Nursing Management, 21, 850-859.
• Youssef, C. M. ve Luthans, F. (2007). Positive Organizational Behavior in the Workplace: The Impact of Hope, Optimism, and Resiliency. Journal of Management, 33(5), 774-800.