İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİCİLERİNİN BAKIŞ AÇISIYLA İŞGÜCÜ FARKLILIKLARININ YÖNETİMİ: NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Sayı: 30, 145 - 170, 25.01.2021

Hayrettin Özçelik , Altan Doğan

https://doi.org/10.18092/ulikidince.673223

Cited By: 1

Öz

Çalışmanın amacı; çalışanların farklılık olarak algılanan özelliklerini, insan kaynakları yöneticilerinin işgücü farklılıklarına yönelik tutumlarını, işgücü farklıklarının işletmelere sağladığı faydaları ve neden olduğu olumsuzlukları belirlemektir. Nitel bir araştırma olan bu çalışmada, odak grup görüşmesi yöntemi ve genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni PERYÖN (Türkiye İnsan Yönetimi Derneği) ile ilişkili, çalışan sayısı 150 ve üzeri olan ve özel sektörde yer alan işletmelerin insan kaynakları yöneticileridir. Odak Grup Görüşmeleri 3 oturumda toplam 12 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri çalışmaya katılan yöneticilere ve çalıştıkları işletmelere ait bilgilerin sorulduğu Bilgi Formu ve Odak Grup Görüşmesi ile elde edilmiştir. Veriler, Microsoft Excel programı kullanılarak önceden belirlenen temaların altında bir araya getirilmiş ve Betimsel Analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; katılımcıların büyük bir çoğunluğunun iyimser yaklaşım içinde olduğu; kuşaklararası farklılıklar, cinsiyet, din, kılık kıyafet ve fiziksel görünüm, cinsel yönelim, statü, kültür ve il-bölge farklılıklarının öne çıkan işgücü farklılıkları olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İşgücü Farklılıkları Yönetimi, Odak Grup Görüşmesi, Nitel Araştırma

Kaynakça

• Abbas, Q., Hameed, A. ve Waheed, A. (2011). Gender Discrimination & Its Effect on Employee Performance/Productivity. International Journal of Humanities and Social Science, 1(15), 170-176.
• Adams, R. B. ve Ferreira, D. (2009). Women in the Boardroom and Their İmpact on Governance and Performance. Journal of Financial Economics, 94(2), 291-309.
• Akar, Ş. Ş. (2017). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Matematiksel Yaratıcılıklarının Matematiksel Modelleme Etkinlikleri Sürecinde İncelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi İlk Öğretim Anabilim Dalı, İlköğretim Bilim Dalı, Ankara.
• Arlı, E. (2013). Deniz Turizm Sektöründe Algılanan Cinsiyet Ayrımcılığı ve Cinsiyet Önyargısı: Karamürsel Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Çalışma ve Toplum, 3, 283-302.
• Arokiasamy, A. R. A. (2013). Literature Review on Workforce Diversity, Employee Performance and Organizational Goals: A Concept Paper. Journal of Arts, Science & Commerce, 4(4), 58-63. Ataseven, B. (2012). Nitel Bilimsel Araştırmalarda Veri Kalitesinin Önemi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 33(2), 543-564.
• Brazzel, M. (2003). Historical and Theoretical Roots of Diversity Management. Handbook of Diversity Management: Beyond Awareness to Competency Based Learning, Ed: Deborah L.Plummer, University Press of America, 51-93. (Erişim Adresi http://michaelbrazzel.com/wp-content/uploads/2011/09/Hist-TheoRootsofDiversityMngmnt.pdf. e.t.28.11.2016)
• Childs, Jr. J. T. T. (2005). Managing Workforce Diversity at IBM: A Global HR Topic That Has Arrived Professions. Human Resource Management, 44(1), 73-77.
• Christian, J., Porter, L. W. ve Moffitt, G. (2006). Workplace Diversity and Group Relations: An Overvew. Group Processes Intergroup Relations, 9(4), 459-466.
• Cox, T. H. ve Blake, S. (1991). Managing Cultural Diversity: Implications for Organizational Competitiveness. Academy of Management Executive, 5(3), 45-56.
• Çağlar, İ. (2002). Organizasyonlarda Çatışma Yönetiminin Sektörler arası Karşılaştırılması ve Çorum Örneği. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 31-41.
• Debus, M. (2003). Odak Grup Araştırmalarında Mükemmellik İçin El Kitabı. Çeviren: Hande Harmancı, İstanbul: Marmara Sağlık Eğitim Araştırma Vakfı Yayın No:2.
• D’Netto, B., Shen, J., Chelliah, J. ve Monga, M. (2014). Human Resource Diversity Management Practices in The Australian Manufacturing Sector. The International Journal of Human Resource Management, 25(9), 1243-1266.
• Eğinli, A. T. (2009). Örgütsel Bağlılığın Geliştirilmesinde Farklılık Yönetimi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi S.B.E. Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, İzmir.
• Erdoğan, S., Nahcivan, N. ve Esin, M. N. (2015). Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik (2. Baskı). Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri.
• Frisque, D. A. ve Kolb, J. A. (2008). The Effects of an Ethics Training Program on Attitude, Knowledge and Transfer of Training of Office Professionals: A Treatment-And Control-Group Design. Human Resource Development Quarterly, 19(1), 35-53.
• Garnero, A. ve Rycx, F. (2013). The Heterogeneous Effects of Workforce Diversity on Productivity, Wages and Profits. The Institute for the Study of Labor (IZA), Discussion Paper No. 7350. Gilbert, J. A., Stead, B. A. ve Ivancevich, J. M. (1999). Diversity Management: A New Organizational Paradigm. Journal of Business Ethics, 21(1), 61-76.
• Girish, V. G. (2015). Diversity and Organizational Justice: The Mediating Role of Diversity Management. American International Journal of Social Science, 4(1), 64-72.
• He, Y. ve Tian, Z. (2008). Government-oriented Corporate Public Relation Strategies in Transitional China. Management and Organization Review, 4(3), 367-391.
• Healy, G. ve Oikelome, F. (2007). A Global Link Between National Diversity Policies? The Case of the Migration of Nigerian Physicians to the UK and USA. The International Journal of Human Resource Management, 18(11), 1917-1933.
• İnce, M., Gül, H., Candan, H. ve Çakıcı, A. B. (2015). Örgütlerde Sınırlandırıcı ya da Sürükleyici Güç Olarak Farklılıkların Yönetimi. Gümüşhane Üniversitesi. Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 12, 292-321.
• Jehn, K. A., Northcraft, G. B. ve Neale, M. A. (1999). Why Differences Make a Difference: A Field Study of Diversity, Conflict and Performance in Workgroups. Administrative Science Quarterly, 44(4), 741-763.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi (24. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kayalar, M. ve Aytar, O. (2012). Küresel İş Dünyasında Kültürel Farklılıkların Yönetimi: Türk Girişimciliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 4(7), 47-64.
• Keçecioğlu, T., Yılmaz, M. K., Erkal, H. ve Posta, S. B. (2017). Örgüt Çalışanlarının Sahip Olduğu Yeteneklerin Kalitesi ve Derinliği. Adnan Menderes Üniversitesi S.B.E. Dergisi, 4(1), 1-19.
• Keil, M., Amershi, B., Holmes, S., Jablonski, H., Lüthi, E. Matoba, K., Plett, A. ve von Unruh, K. (2007). Farklılıkların Yönetimi İçin Eğitim El Kitabı.
• Kirton, G. (2003). Developing Strategic Approaches to Diversity Policy. Individual Diversity and Psychology in Organization, Ed: Marilyn J. Davidson, Sandra L. Fielden, John Wiley&Sons Ltd..
• Kossek, E. E. ve Lobel, S. A. (1996). Introduction: Transforming Human Resource Systems to Manage Diversity-an Introduction an Orientin Framework. Managing Diversity: Human Resource Strategies for Transforming the Workplace, Ed: Ellen Ernst Kossek ve Sharon A. Lobel, Massachusetts USA: Blackwell Publishers Ltd.. Kossek, E. E., Lobel, S. A. ve Brown, J. (2006). Human Resource Strategies to Manage Workforce Diversity:Examining ‘The Business Case. Handbook of Workplace Diversity, Ed: Alison M.Konrad, Pushkala Prasad ve Judith K.Pringle, London: SAGE Publications Ltd..
• Kurtuluş, K. (2010). Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Türkmen Kitapevi.
• Kümbetoğlu, B. (2012). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma (3. Baskı). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Lundrigan, M., Tangsuvanich, V. Yu, L., Wu, S. ve Mujtaba, B. G. (2012). Coaching a Diverse Workforce: The Impact of Changing Demographics for Modern Leaders. International Journal of Humanities and Social Science, 2(3), 40-48.
• Mannix, E. ve Neale, M. A. (2005). What Differences Make a Difference? The Promise and Reality of Diverse Teams in Organizations. Psychological Science in the Public Interest, 6(2), 31-55.
• Nixon, J. C. ve West, J. F. (2000). America Addresses Work Force Diversity Business Forum, 25(1/2), 4.
• Noe, R. A. (2009). İnsan Kaynaklarının Eğitimi ve Geliştirilmesi. Çeviren: Canan Çetin, İstanbul: Beta Yayıncılık A. Ş..
• Özkaya, M. O., Özbilgin, M. ve Şengül, C. M. (2008). Türkiye’de Farklılıkların Yönetimi: Türk ve Yabancı Ortaklı Şirket Örnekleri. Selçuk Üniversitesi S.B.E. Dergisi, No.19, 359-374.
• Pitts, D. W. (2007). Implementation of Diversity Management Programs in Public Organizations: Lessons from Policy Implementation Research. International Journal of Public Administration, 30(12-14), 1573-1590.
• Point, S. ve Singh, V. (2003). Defining and Dimensionalising Diversity: Evidence from Corporate Websites Across Europe. European Management Journal, 21(6), 750-761.
• Sania, U., Kalpina, K. ve Javed, H. (2015). Diversity, Employee Morale and Customer Satisfaction: The Three Musketeers. Journal of Economics, Business and Management, 3(1), 11-18.
• Schreiber, C. T., Price, K. F. ve Morrison, A. (1993). Workforce Diversity and the Glass Ceilling: Practices, Barriers, Possibilities. Human Resource Planning, 16(2), 51-69.
• Sezgin, O. B., Tolay, E. ve Sürgevil, O. (2016). Örgütsel Değişim Sinizmi: Çalışanların Değişime Karşı Tutumlarının İncelenmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(45), 411-438.
• Simons, S. M. ve Rowland, K. N. (2011). Diversity and its Impact on Organizational Performance: The Influence of Diversity Constructions on Expectations and Outcomes. Journal of Technology Management and Innovation, 6(3), 171-183.
• Sürgevil, O. ve Budak, G. (2008). İşletmelerin Farklılıkların Yönetimi Anlayışına Yaklaşım Tarzlarının Saptanmasına Yönelik Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi S.B.E. Dergisi, 10(4), 65-96.
• Tozkoparan, G. ve Vatansever, Ç. (2011). Farklılıkların Yönetimi: İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Farklılık Algısı Üzerine Bir Odak Grup Çalışması. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 21, 89-109.
• Tozkoparan, G. ve Vatansever, Ç. (2009). Farklılıkların Yönetimi: İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Farklılık Algısı Üzerine Bir Odak Grup Çalışması. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 742-748, Eskişehir.
• Türen, U., Gökmen, Y. ve Tokmak, İ. (2013). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarının İşletme Performansına Etkisi: İşletmelerin Sahip Oldukları Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kabiliyetlerinin Aracılık Rolü. Business and Economics Research Journal, 4(4), 103-129.
• United States Government Accountability Office. (2005). Diversity Management, Expert-Idenfied Leading Practices and Agency Examples. Washington D.C.: United States Government Accountability Office, Report to the Ranking Minortiy Member, Committee on Homeland Security and Govermental Affairs, U.S. Senate.
• Yeşiltaş, M., Arslan, Ö. E. ve Temizkan, R. (2012). İşgören Seçiminde ve Örgüt İçi İş Yaşamında Siyasi Ayrımcılık: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(1), 94-117.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Waiganjo, E. W., Mukulu, E. ve Kahiri, J. (2012). Relationship between Strategic Human Resource Management and Firm Performance of Kenya’s Corporate Organizations. International Journal of Humanities and Social Science, 2(10), 62-70.
• Wambui, T. W., Wangombe, J. G., Muthura, M. W., Kamau, A. W., Jackson, S. M. (2013). Managing Workplace Diversity: A Kenyan Pespective?. International Journal of Business and Social Science, 4(16), 199-218.
• Wentling, R. M. (2004). Factors that Assist and Barriers that Hinder the Success of Diversity İnitiatives in Multinational Corporations. Human Resource Development International, 7(2),165-180.