Sosyo-Ekonomik Faktörlerin Suç Üzerine Etkisi: Düzey-2 Bölgeleri Mekânsal Panel Veri Analizi

Yıl 2021, Sayı: 31, 293 - 310, 30.04.2021

Havva Gültekin Adil Oğuzhan

https://doi.org/10.18092/ulikidince.823529

Cited By: 2

Öz

Suç bir toplumdaki tüm bireyleri ve dolayısıyla tüm ülkeyi ilgilendiren önemli sosyal sorunlardan biridir. Bireylere veya kanunlara karşı işlenen bu suçlar çok geniş bir yelpazede değerlendirilebilmekte ve yol açacağı sonuçlar da benzer şekilde büyük ölçüde problemlere neden olabilmektedir. Suç olayları çeşitli sosyo-ekonomik faktörlerden etkilenmekte olup bu faktörlerin bilinmesi ve dolayısıyla bu eğilimlerin doğru bir biçimde anlaşılması, suçla mücadele programlarının doğru şekilde yürütülmesi açısından önem arz etmektedir. Bu araştırmanın örneklemi 2008-2018 dönemine ait Türkiye Düzey2 bölgelerinin suç sayıları ve suç sayılarını belirleyen ekonomik ve demografik faktörlerden oluşmaktadır. Suç değişkenleri arasından toplam suçlar içerisinde en fazla paya sahip değişkenler örnekleme alınmıştır. Bu değişkenler hırsızlık ve yaralama suçlarını içermektedir. Suç sayılarını etkileyen faktörler ise kişi başı gayrisafi yurtiçi hâsıla, işsizlik oranı, genç nüfus oranı, kentleşme oranı, bölgelerin aldığı göç sayıları ve okuma-yazma bilmeyen nüfusun toplam nüfusa oranı olarak dikkate alınmıştır. Çalışmada dengeli panel veri seti kullanılarak, iki farklı ekonometrik model kurulmuştur. Hırsızlık suçu modelinde uygun mekânsal panel regresyon modeli sabit etkili genel mekânsal (SAC) model olarak belirlenmiştir. Kurulan modelde göç değişkeni dışında tüm değişkenlerin hırsızlık suçunu açıklamada anlamlı olduğu belirlenmiştir. Yaralama suçu modelinde benzer şekilde uygun model sabit etkili genel mekânsal (SAC) model olarak belirlenmiştir. Tahmin edilen model sonucunda yalnızca kişi başına gayri safi yurtiçi hâsıla ve okuma yazma bilmeyen nüfus oranı değişkenlerinin yaralama suçunu açıklamada istatistiksel olarak anlamlı faktörler olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

SUÇ, MEKANSAL PANEL VERİ ANALİZİ, DÜZEY2 BÖLGELERİ

Kaynakça

• Akdi, Y., Karamanoğlu,Y.E ve Afşin Şahin, A. (2014). Unemployment by Education Status, Prices and Crime Relationship: Evidence from Turkey, Güvenlik Bilimleri Dergisi, 3(2), 119-143
• Anselin, L. (1988). Spatial Econometrics: Methods and Model. London New York: Springer.