CRITIC VE MAIRCA YÖNTEMLERİYLE TÜRK DÜNYASI ÜLKELERİ, TÜRKİYE VE RUSYA’NIN 2010-2020 DÖNEMİ İÇİN MAKROEKONOMİK PERFORMANSLARININ ANALİZİ

Yıl 2023, Sayı: 39, 107 - 122, 30.04.2023

Selahattin Bektaş , Ogün Baykuş

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1173274

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmada Türk dünyası devletleri ve Rusya’nın da içinde bulunduğu ülke grubunun 2010-2020 dönemi makroekonomik performanslarının CRITIC ve MAIRCA yöntemleri ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda beş adet makroekonomik performans kriteri seçilmiştir. Bu kriterler; Enflasyon, İşsizlik oranı, Sefalet endeksi, Satınalma gücü paritesi ve Devlet gelirleri olarak belirlenmiştir. CRTIC yöntemi ile performans kriterleri objektif olarak ağırlıklandırılmıştır. MAIRCA yöntemi ile alternatifler (ülkeler) sıralanmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre en iyi makroekonomik performansı gösteren ülke Rusya olarak belirlenmiştir. İkinci en iyi performansı sergileyen ülke ise Azerbaycan olarak tespit edilmiştir. Üçüncü en iyi performansı gösteren ülke ise Kırgızistan olarak saptanmıştır. Özbekistan ise en kötü makroekonomik performansı sergileyen ülke olarak bulunmuştur. Türkiye’nin ise Özbekistan’ın ardından en kötü performans sergileyen ikinci ülke konumunda olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

CRITIC Yöntemi, MAIRCA Yöntemi, MAkroekonomik Performans, Sefalet Endeksi

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

YOK

Kaynakça

• Ağır, H. ve Yıldırım, S. (2015). Türkiye ile BRICS Ekonomilerinin Makroekonomik Performans Karşılaştırması: Betimsel Bir Analiz. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 39-66.
• Akçakanat, Ö. Aksoy, E. ve Teker, T. (2018). CRITIC ve MDL Temelli EDAS yöntemi ile TR-61 Bölgesi Bankalarının Performans Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(32), 1-24.
• Akçayır, Ö. (2022). Döviz Kurlarının ve Kredi Faiz Oranlarının Okun Sefalet Endeksi Üzerindeki Etkileri. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 18(2), 595-617.
• Ayçin, E. Çok Kriterli Karar Verme: Bilgisayar Uygulamalı Çözümler. Nobel Akademik Yayıncılık, (2019). Ankara.
• Ayçin, Ej. (2020). Personel Seçim Sürecinde Critic ve Mairca Yöntemlerinin Kullanılması. İşletme Dergisi, 1(1), 1-12.
• Ayçin, E. ve GÜÇLÜ, P. BİST Ticaret Endeksinde Yer Alan İşletmelerin Finansal Performanslarının ENTROPI ve MAIRCA Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 85, (2020), 287-312.
• Ayçin, Ej. ve Orçun, Ç. Mevduat Bankalarının Performanslarının ENTROPI ve MAIRCA Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22/42, (2019), 175-194.
• Belke, M. (2020). CRITIC ve MAIRCA Yöntemleriyle G7 Ülkelerinin Makroekonomik Performansının Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Prof. Dr. Sabri Orman Özel Sayısı, 120-139.
• Chattopadhyay, S. ve Bose, S. (2015). Global Macroeconomic Performance: A Comparative Study Based on Composite Scores. Journal of Reviews on Global Economics, 4, 51-68.
• Çelik, T. Daşbaşı, B. ve Barak, D. (2019). Türkiye İçin Makroekonomik Performans Endeksinin Analizi (1990-2017): Yapay Sinir Ağı Yaklaşımı. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 93-112.
• Diakoulaki, D. Mavrotas, G. ve Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights in multiple criteria problems: The critic method. Computers & Operations Research, 22(7), 763-770.
• Ecer, F. (2020). Çok kriterli karar verme, geçmişten günümüze kapsamlı bir yaklaşım, Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar, Ankara.
• Eki̇nci̇ Hamamci, E. D. ve Şahi̇noğlu, T. (2020). Temel Bileşenler Analiziyle Yükselen Piyasa Ekonomilerinin Makroekonomik Performansı. Journal of Yaşar University, 15(60), 728-745.
• Eyüboğlu, K. (2017). Türk Dünyasında Yer Alan Ülkelerin Makro Performanslarının Karşılaştırılması. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (83), 331-350.
• Fountas, S. Karanasos, M. ve Kim, J. (2006). Inflation Uncertainty, Output Growth Uncertainty and Macroeconomic Performance. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 68(3), 319-343.
• Gigović, L. vd. “The Combination Of Expert Judgment And GIS-MAIRCA Analysis For The Selection Of Sites For Ammunition Depots”. Sustainability, 8/4, (2016), 1-30.
• Karabulut, K. Ersungur, M. ve Polat, Ö. (2008). Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye’nin Ekonomik Performanslarının Karşılaştırılması: Veri Zarflama Analizi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 1-11.
• Knox Lovell, C. A. Pastor, J. T. ve Turner, J. A. (1995). Measuring macroeconomic performance in the OECD: A comparison of European and non-European countries. European Journal of Operational Research, 87(3), 507-518.
• Koşaroğlu, Ş. M. (2021). E7 Ülkelerinin Makroekonomik Performanslarının ENTROPI ve ARAS Yöntemleriyle Karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 68, 203-221.
• Orhan, M. (2020). Avrupa Birliği Ülkeleri ile Avrupa Birliği Üyeliğine Aday Olan Ülkelerin Makroekonomik Performanslarının Aras Yöntemi ile Kıyaslanması. Journal Of Humanities And Tourism Research (Online), 10(10-1), 115-129.
• Pamučar, D. vd. “Novel Approach To Group Multi-Criteria Decision Making Based On Interval Rough Numbers: Hybrid DEMATEL-ANP-MAIRCA Model”. Expert Systems With Applications, 88, (2017), 58-80.
• Uludağ, A. S. ve Ümi̇t, A. Ö. (2020). An Analysis of Value-Added Production and Macroeconomic Performances of the Turkic Countries via DEMATEL and COPRAS Methods. Sosyoekonomi, 28(45), 139-164.
• Van Erkel, P. F. A. ve Van Der Meer, T. W. G. (2016). Macroeconomic performance, political trust and the Great Recession: A multilevel analysis of the effects of within-country fluctuations in macroeconomic performance on political trust in 15 EU countries, 1999-2011: Macroeconomic Performance, Political Trust And The Great Recession. European Journal of Political Research, 55(1), 177-197.
• Wang, C.-N. ve Le, A. (2018). Measuring the Macroeconomic Performance among Developed Countries and Asian Developing Countries: Past, Present, and Future. Sustainability, 10(10), 3664.