ÖRGÜTSEL İLETİŞİM KALİTESİNİN İŞ DOYUMUNA ETKİSİNDE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ARACILIK ROLÜ

Yıl 2024, Sayı: 45, 97 - 114

Havva Değirmenci Tarakcı , İbrahim Yıkılmaz , Lütfi Sürücü

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1427925

Öz

Çalışmanın birden fazla amacı bulunmaktadır. Birinci amacı, örgütsel iletişimin örgütsel bağlılık ve iş doyumu üzerine etkisini ölçmek, ikinci amacı; örgütsel bağlılığın iş doyumu üzerine etkisini ölçmek, üçüncü ve son amacı ise; örgütsel iletişimin iş doyumu üzerine etkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolünü belirlemektir. Çalışma verileri, İzmir'de bir devlet hastanesinde çalışan 390 sağlık çalışanına anket yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek için korelasyon ve çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçları, örgütsel iletişimin hem örgütsel bağlılık hem de iş tatmini üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca örgütsel bağlılığın iş tatmini üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte örgütsel iletişimin iş tatmini üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel İletişim, Örgütsel Bağlılık, İş Doyumu, Sağlık Çalışanları

Etik Beyan

Araştırma ve Yayın Etiği Beyanı Bu makalede dergi yazım kurallarına, yayın ilkelerine, araştırma ve yayın etiği kurallarına ve dergi etiği kurallarına uyulmuştur. Makaleyle ilgili olarak ortaya çıkabilecek ihlallerin sorumluluğu yazar(lar)a aittir. Kıbrıs Dünya Barış Üniversitesi etik kurulundan 06.06.2023 tarih ve WPU-ETK-2023-21 sayılı kararla etik kurul onayı alındı. Bu çalışmada kullanılan anket formunda ad, soyad, adres, telefon numarası gibi kişisel bilgiler yer almamaktadır.

THE MEDIATING ROLE OF ORGANIZATIONAL COMMITMENT IN THE EFFECT OF ORGANIZATIONAL COMMUNICATION QUALITY ON JOB SATISFACTION

Öz

The study has multiple purposes. The first purpose is to measure the impact of organizational communication on organizational commitment and job satisfaction. The second purpose is to measure the impact of organizational commitment on job satisfaction. The third and final purpose is to determine the mediating role of organizational commitment in the impact of organizational communication quality on job satisfaction. The study data was obtained using a survey method from 390 healthcare workers in a state hospital in Izmir. Correlation and multiple regression analyses were conducted to determine the relationships between variables. The analysis results indicate that organizational communication has a significant and positive impact on organizational commitment and job satisfaction. Additionally, it was found that organizational commitment has a substantial and positive effect on job satisfaction. Furthermore, it was determined that organizational commitment plays a mediating role in the effect of organizational communication on job satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Organizational communication, Organizational commitment, Job satisfaction, healthcare workers

Etik Beyan

Statement Of Research And Publıcatıon Ethıcs In this article, journal writing rules, publication principles, research and publication ethics rules and journal ethics rules were followed. Responsibility for any violations that may arise regarding the article belongs to the author(s). Ethics committee approval was obtained from The Cyprus World Peace University ethics committee with the decision dated 06.06.2023 and numbered WPU-ETK-2023-21. The questionnaire form used in this study does not include personal information such as name, surname, address, or phone number.

Kaynakça

• Abebe, A., and Assemie, A. (2023). Quality of Work Life and Organizational Commitment of the Academic Staff İn Ethiopian Universities. Heliyon, 9(4), 1-20.
• Amos, M., Hu, J., and Herrick, C. (2005). The Impact of Team Building on Communication and Job Satisfaction of Nursing Staff. Journal For Nurses İn Staff Development, 21(1), 10-16.
• Argenti, P. A. (1996). Corporate Communication as a Discipline: Toward a Definition. Management Communication Quarterly, 10(1), 73-97.
• Arnold, J., and Feldman, C. (1986). Organizational Behaviour. New York: Mcgraw, Hill International Edition Management Series.
• Aziz, A., and Dicle, Ü. (2017). Örgütsel İletişim. Hiperlink Yayınları.
• Bal, M. D., and Eren, H. (2015). Hemşirelikte Örgütsel Bağlılık. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(2), 44-50.
• Baltacı, A., Tiyek, R., and Burgazoğlu, H. (2016). Örgütsel Bağlılık, Çalışan Performansı ve Motivasyon Faktörleri ile Örgütsel İletişim Arasındaki İlişkinin Sosyal Hizmet İşletmeleri Açısından İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 49-77.
• Başol, O., and Çömlekçi, M. F. (2020). İş Tatmini Ölçeğinin Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalişmasi. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(2), 17-31.
• Batch, M. P. (2012). Communication and The Casualisation of Nursing: A Critical Ethnography). Queensland University of Technology.
• Becker, T. E., Billings, R. S., Eveleth, D. M., and Gilbert, N. L. (1996). Foci and Bases of Employee Commitment: Implications for Job Performance. Academy Of Management Journal, 39(2), 464-482.
• Bektaşoğlu, A., and Şengün, H. (2020). Sağlık Sektöründe Örgütsel İletişimin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Aydın Sağlık Dergisi. 6(2), 155-182.
• Bentein, K., Vandenberg, R., Vandenberghe, C., and Stilghamber, L. (2005). The Role of Change in the Relationship Between Commitment and Turnover: A Latent Growth Modeling Approach. Journal Of Applied Psychology, 90(3), 468-482.
• Blegen, M., and Mueller, C. (1987). Nurses' Job Satisfaction: A Longitudinal Analysis. Resnurs Health, 10(4), 227-237.
• Brayfield, A. H., and Rothe, H. F. (1951). An İndex of Job Satisfaction. Journal of Applied Psychology, 35(5), 307.
• Bright, O. A., (2021). The Role Of Communication in Enhancing Employees’ Organizational Commitment. International Journal of Advanced Research, 9 (8), 1109-1124.
• Byrne , Z. S., and LeMay, E. (2006). Different Media for Organizational Communication: Perceptions of Quality and Satisfaction, Journal of Business and Psychology, 21(2), 149-73.
• Cao, Y., Liu, J., Liu, K., Yang, M., and Liu, Y. (2019). The Mediating Role of Organizational Commitment Between Calling and Work Engagement of Nurses: A Cross-Sectional Study. International Journal of Nursing Sciences, 6(3), 309-314.
• Chang, C. S. (2014). Moderating Effects of Nurses’ Organizational Support on the Relationship Between Job Satisfaction and Organizational Commitment. Western Journal of Nursing Research, 36(4), 1-22.
• Cheney, G., Page, D. J., and Zorn, E. (2000). Nuts About Change: Multiple Perspectives on Cnange-Oriented Communication in a Public Sector Organization. Management Communication Quarterly, 13(4), 515-566.
• Cicolini, G., Comparcini, D., and Simonetti, V. (2014). Workplace Empowerment and Nurses' Job Satisfaction: A Systematic Literature Review. Journal of Nursing Management, 22(7), 855-871.
• Clough, D. B. (1987). Managing Conflict With Effective Communication Skills. ERIC Document Reproduced Service ED 322 591.
• Cohen, A. (1993). Organizational Commitment and Turnover: A Meta‐Analysis . Academy of Management Journal, 36(5), 1140-1157.
• Cropanzao, R., and Mitchell, M. S. (2005). Social Exchange Theory: an Interdisciplinary Review. J. Manag. 31, 874-900. doi: 10.1177/0149206305279602
• Cropanzano, R., Anthony, E. L., Daniels, S. R., & Hall, A. V. (2017). Social Exchange Theory: A Critical Review With Theoretical Remedies. Academy of management annals, 11(1), 479-516.Based on the views stated above, the following hypothesis was developed.
• Çalışkan, A., & Hazır, K. (2012). Psikolojik Güçlendirmenin İş Tatminine Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolü. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 48-76.
• Çelen, Ö., Teke, A., and Cihangiroğlu , N. (2013). Örgütsel Bağlılığın İş Tatmini Üzerine Etkisi: Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 399-410.
• Çöllü, E. F., and Summak, M. E. (2010). Örgütsel İletişimin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Konya’da Bulunan Mali Müşavir Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13(1), 273-288.
• Downs, C. W., and Hazen, M. D. (1977). A Factor Analytic Study of Communication Satisfaction. Journal of Business Communication, 14(3), 63-73.
• Durak, İ., and Serinkan, C. (2007). Hemşirelerde İş Tatmini: Denizli Devlet Hastanesi Yoğun Bakım Ünitelerinde Bir Araştırma. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, 119-135.
• Eisenblatt, S. (2002). The Straight Road to Happiness: A Personal Guide to Enable Us to Overcome Tendencies Which Block Our Natural Flow of Happiness and to Explore New Horizons of İnner Joy. Feldheim.
• Ekinci, K. (2006). Örgütsel İletişim ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki. Erzurum: Atatürk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fisher, W., and Koue, G. (1991). Conflict Management. Library Administration and Management , 5(3), 145-150.
• Foa, U. G., & Foa, E. B. (1974). Societal Structures of the Mind. Charles C. Thomas.
• Gassas, R., and Salem, O. (2022). Nurses’ Professional Values and Organizational Commitment. Journal of Taibah University Medical Sciences, 18(1), 19-25.
• Gibson, J., and Hodgetts, R. (1986). Organizational Communication: A Managerial Perspective. Orlando: Academic Press.
• Goodman, M. B. (2010). Introductiontothe Special Issue, Corporatecommunication: Thewayforward, on Theoccasion of CCI-Corporatecommunicationınternational’s 10th Anniversary. Corporate Communications An International Journal, 15(2), 133-142.
• Gregory, D. M., Way, C. Y., Lefort, S., and Barrett, B. (2007). Predictors of Registered Nurses’ Organizational Commitment and İntent to Stay. Health Care Management Review, 32(2), 119-127.
• Haas, J. L. (1999). A Comparison of Perceptions of Organizational Communication Climate and Organizational Communication Conflict Between Principals of Career/Technical Centers And Principals of Feeder High Schools. United States: Wayne State University.
• Hair, J. F., Black, C. W., Babin, J. B., and Anderson. (2014). Multivariate Data Analysis (7th Ed B.). Pearson Education Limited, Pearson New International Edition.
• Hamid, S., & Yahya, K. (2011). Relationship Between Person-Job Fit and Person-Organization Fit on Employees’ Work Engagement: A Study Among Engineers in Semiconductor Companies in Malaysia. International Journal of Finance and Management, 1(3), 185-199.
• Haque, A. T., Uddin, M. A., Easmin, R., & Sohel, S. M. (2019). Job Satisfaction and Citizenship Behavior: A mediating Effect of Organizational Commitment. Organizacija, 52(3), 236-249.
• Hassoy, D., and Özvurmaz, S. (2019). Bir Devlet Hastanesindeki Sağlık Çalışanlarının İş Doyumu ve Etkileyen Faktörler. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 2(3), 27-32.
• Hayes, A. F. (2013). Multilevel Mediation Analysis. In Workshop Presented at the Annual Meeting of The Association For Psychological Science.
• Hermanto, Y. B., Srimulyani, V. A., & Pitoyo, D. J. (2024). The Mediating Role of Quality of Work Life and Organizational Commitment in the Link Between Transformational Leadership and Organizational Citizenship Behavior. Heliyon, 10(6).
• Hinshaw, A. S., Smeltzer, C. H., and Atwood, J. R. (1987). Innovative Retention Strategies for Nursing Staff. Journal of Nursing Administration,, 17(6), 8-16.
• Hoş, C., and Oksay, A. (2015). Hemşirelerde Örgütsel Bağlılık ve İş Tatminin İlişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(4), 1-24.
• Hoy, W., and Miskel, C. (1996). Educational Administration: Theory. Research, Practice. New York: Mcgraw-Hill.
• Huseman, R. C., Hatfield, J. D., Boulton, W. R., and Gatewood, R. D. (1980). Development of a Conceptual Framework for Analyzing the Communication-Performance Relationship. in Academy of Management Proceedings. Briarc, 1980(1), 178-182.
• İnce, M., and Gül, H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Çizgi Kitabevi.
• Ingersoll, G. L., Olsan, T., Drew-Cates, J., DeVinney, B. C., and Davies, J. (2002). Nurses’ Job Satisfaction, Organizational Commitment, and Career İntent. JONA: The Journal of Nursing Administration, 32(5), 250-263.
• Jaworski, B. J., and Kohli, A. K. (1993). Market Orientation: Antecedents and Consequences. Journal of Marketing, 57(3), 53-70.
• Jo, S., and Shim, S. W. (2005). Paradigm Shift of Employee Communication: The Effect of Management Communication on Trusting Relationships. Public Relations Review, 31(2), 277-280.
• Judge, T. A., Locke, E. A., Durham, C. C., and Kluge. (1998). Dispositional Effects on Job And Life Satisfaction: The Role of Core Evaluations. Journal of Applied Psychology, 83(1), 17.
• Kaliski, B. S. (2007). Encyclopedia of Business and Finance (Second Edition, B.). Thompson Gale.
• Karakaş, M. (2014). Sağlık Çalışanlarında Örgütsel Bağlılık (Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği). [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi] Beykent Üniversitesi SBE.
• Karakaya, Ö. (2020). Sağlık Kurumlarında Örgütsel İletişimin Çalışanların Aidiyet Duygusuna Etkisi. [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi] Yeniyüzyıl Üniversitesi SBE.
• Karcıoğlu, F., Timuroğlu, K., and Çınar, O. (2009). Örgütsel İletişim ve İş Tatmini İlişkisi - Bir Uygulama. İstanbul Üniversitesi Yönetim Dergisi, 20(63), 59-76.
• Kim, Y. H., Shin, S. I., Kim, H. K., Jun, M., and Wreen, M. (2023). Advanced Practice Nurses' Organization Commitment: Impact of Job Environment, Job Satisfaction, and Person-Organization Fit. Asian Nursing Research, 17(2), 91-101.
• Kline, R. B. (2015). Principles And Practice of Structural Equation Modeling (4th Ed. B.). Guilford Publications.
• Liu, C. M., Chien, C. W., Chou, P., Liu, J. H., Chen, V. T., Wei, J., Lang, H. C. (2005). An Analysis of Job Satisfaction Among Physician Assistants in Taiwan,. Health Policy, 73(1), 66-77.
• Locke, E., and Dunnette, M. (1976). The Nature and Causes of Job Satisfaction. The Handbook of Industrial and Organizational Psychology.
• Luthans, F. (1995). Organizational Behavior. Mcgraw-Hill .
• Marques, J. F. (2010). Enhancing the Quality of Organizational Communication a Presentation of Reflection-Based Criteria. Journal of Communication Management, 14(1), 47-58.
• McShane, S. (2004). Canadian Organizational Behavior, (5th Ed. B.). Mcgraw‐Hill Ryerson.
• Memon, M., Salleh, R., Baharom, M., & Harun, H. (2014). Person-Organization Fit and Turnover İntention: The Mediating Role of Employee Engagement. Global Business & Management Research, 6(3), 205-209.
• Meyer, J. P., and Allen, N. J. (1984). Testing The "Side-Bet Theory" of Organizational Commitment: Some Methodological Considerations. Journal of Applied Psychology, 69(3), 372-378.
• Miles, E. W., Patrick, S. L., and King Jr, W. C. (1996). Job Level as a Systemic Variable in Predicting the Relationship Between Supervisory Communication and Job Satisfaction. Journal af Occupational and Organizational Psychology, 69(3), 277-292.
• Mullins, L. J. (1996). Management and Organizational Behaviour (Fourth Ed. B.). Pitmon Publishing,
• Myers, G. E., and Myers, M. T. (1976). The Dynamics of Human Communication: A Laboratory Approach. New York: Mcgraw-Hill.
• Noesgaard, M. S., and Jørgensen, F. (2023). Building Organizational Commitment Through Cognitive and Relational Job Crafting. European Management Journal.
• O’Reilly, C. A. (1989). Corporations, Culture, and Commitment: Motivation and Social Control İn Organizations. California Management Review, 31(4), 9-25.
• Oliver, R. (1981). Measurement and Evaluation of Satisfaction Processes in Retail Settings. J Retailing, 57(3), 25-48.
• Öcel, H. (2013). Örgüt Kimliğinin Gücü, Algılanan Örgütsel Prestij ve Kişi-Örgüt Uyumu İle Bağlamsal Performans Arasındaki İlişkiler: Örgütsel Bağlılığın Aracı Rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 28(71), 37-53.
• Öksüz, E., and Ulağlı, S. (2021). Örgüt İçi İletişimin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Türkiye’deki Bankacılık Sektörü Üzerinde Bir Araştırma. Troyacademy, 6(1), 311-330.
• Özkalp, E., & Meydan, B. (2014). Schaufeli ve Bakker Tarafından Geliştirilmiş Olan İşe Angaje Olma Ölçeğinin Türkçe’de Güvenilirlik ve Geçerliliğinin Analizi. 2. Örgütsel Davranış Kongresi (S. 867-880). Kayseri: Doğuş Ofset.
• Özpehlivan, M. (2019). İş Tatmini: Kavramsal Gelişimi, Bireysel ve Örgütsel Etkileri, Yararları ve Sonuçları. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 43-70.
• Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., and Boulian, P. B. (1974). Organizational Commitment, Job Satisfaction and Turnover Among Psychiatric Technicians. Journal of Applied Psychology, 59(5), 603-609.
• Rajhans, K. (2009). Effective Organizational Communication: A Key to Employee Motivation and Performance. National Institute of Construction Management & Research, 2(2), 145-149.
• Ruck, K., and Welch, M. (2012). Valuing internal Communication; Management and Employee Perspectives. Public Relations Review, 38(2), 294-302.
• Saylan, E. (2019). Örgütsel Bağlılık İle İş Doyumu Arasındaki İlişki: Elazığ İl Özel İdaresi Örneği. [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi] Fırat Üniversitesi
• Sökmen, A., Kenek, G., and Uğraş, E. (2019). Etik Liderlik ve Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı İlişkisi: Örgütsel Bağlılığın Aracı Rolü. Third Sector Social Economic Review, 54(4), 1568- 1583.
• Steers, R. M. (1977). Antecedents and Outcomes of Organizational Commitment. Administrative Science Quarterly, 22(3), 46-56.
• Sürücü, L., and Maslakçı, A. (2020). Validity And Reliability in Quantitative Research. Business & Management Studies: An International Journal, 8(3), 2694-2726.
• Sürücü, L., Şeşen, H., and Maslakçı, A. (2023). Regression, Mediation/ Moderation, and Structural Equation Modeling With SPSS, AMOS, And PROCESS Macro. Livre De Lyon.
• Şeşen, H. (2010). Öncülleri ve Sonuçları İle Örgüt İçi Girişimcilik: Türk Savunma Sanayinde Bir Araştırma, [Yayımlanmamış Doktora Tezi] Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü.
• Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th Ed. B.). Boston: Allyn and Bacon.
• Tanrıverdi, H., Adıgüzel, O., and Çiftçi, M. (2010). Sağlık Yöneticilerine Ait İletişim Becerilerinin Çalışan Performansına Etkileri: Kamu Hastanesi Örneği. SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 101-122.
• Taşlıyan, M., and Hırlak, B. (2014). Örgütsel İletişim Etkinliği ile İş Tatmini, Örgütsel Bağlilik, Örgütsel Vatandaşlik Davranişi Arasindaki İlişkilerin Araştirilmasi: Akademik Örgütler için Bir Alan Araştirmasi. Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 5-36.
• Timalsina, R., Kc, S., Rai, N., and Chhantyal, A. (2018). Predictors of Organizational Commitment Among University Nursing Faculty of Kathmandu Valley Nepal. BMC Nurs, 17(1), 1-8.
• Van Riel, C. B. (1992). Corporate Communication in European Financial Institutions. Public Relations Review, 18(2), 161-175.
• Vroom, V. H. (1964). Work and Motivation. John Wiley and Sons.
• Vural, B. A. (2003). Kurum Kültürü. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Wheeless, L., and Reichel, L. (1990). A Reinforcement Model of the Relationships of Supervisors’ General Communication Styles and Conflict Management Styles to Task Attraction. Communication Quarterly, 38(4), 372-387.
• Wiener, Y. (1982). Commitment and Organizations: A Normative View. Academy of Management Review, 7(3), 418-428.
• Yang, F. H., and Chang, C. C. (2008). Emotional Labour, Job Satisfaction and Organizational Commitment Amongst Clinical Nurses: A Questionnaire Survey. International Journal of Nursing Studies, 45(6), 879-887.
• Yenen, V. Z., Öztürk, M. H., and Kaya, Ç. (2014). The Effects of Organizational Communication on Organizational Commitment and An Application. Australian Journal of Business and Management Research, 4(3), 9-23.
• Yüksel, İ. (2005). İletişimin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir İşletmede Yapılan Görgül Çalışma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 291-306.