SAĞLIK HİZMETLERİNDE LİDERLİK KAVRAMI ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALARIN VOSVIEWER İLE BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Yıl 2024, Sayı: 45, 323 - 336, 31.10.2024

İbrahim Gün

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1486931

Öz

Sağlık hizmetlerinde liderlik kısıtlı sağlık insan gücü kaynağından en iyi şekilde yararlanmayı kolaylaştıran yönetsel bir anahtardır. Başarılı liderler sağlık hizmetlerinin sunulduğu örgütleri etkililik ve verimlilik adına çok iyi noktalara taşımakla kalmazlar, aynı zamanda sağlık profesyonellerinin işlerine ve örgütlerine bağlılıklarında, iş tatminlerinde, motivasyonlarında olumlu etkiler oluştururlar. Sağlık hizmetlerinde liderliğin önemi özellikle kriz zamanlarından sonra daha çok anlaşılmıştır. Son yıllarda yaşanan COVID-19 pandemisi, deprem felaketi gibi sağlık hizmetlerini derinden etkileyen krizler, etkili liderlere olan ihtiyacı gözler önüne sermiştir. Bu kapsamda gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı sağlık hizmetlerinde liderlik ile ilgili yapılmış olan çalışmaların bibliyometrik analiz yöntemi ile değerlendirilmesi ve genel görünümünü ortaya konulması amaçlanmıştır. Sağlık hizmetlerinde liderliğin hangi kavramlar ile daha yakın ilişkili olduğu ve gelecek araştırmalarda yazarlara yön göstermesi açısından bu çalışmanın önemli teorik katkılarının olduğu düşünülmektedir. Sağlık hizmetlerinde liderlik literetürnün zaman içerisinde gelişmesi ve uygulamaya dönük önerilerin hayata geçirilmesi ile ortaya çıkan olumlu durumdan gerek sağlık işletmeleri gerek sağlık hizmeti alan hastalar ve yakınları dolaylı olarak olumlu etkilenebilir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Hizmetlerinde Liderlik, Liderlik, Sağlık Hizmetleri, Bibliyometrik Analiz

Etik Beyan

İnsan ve hayvan üzerinde bir çalışma gerçekleştirilmediği için etik kurul iznine ihtiyaç yoktur. Araştırma Web of Science Core Collection taraması yapılarak hazırlanmıştır.

A BIBLIOMETRIC ANALYSIS ON HEALTHCARE LEADERSHIP BY USING VOSVIEWER

Öz

Leadership in healthcare is a managerial key that facilitates optimal utilization of limited human resources in the health sector. Successful leaders not only advance the organizations providing healthcare services in terms of effectiveness and efficiency, but also positively impact healthcare professionals’ commitment to their work and organizations, job satisfaction, and motivation. The significance of leadership in healthcare has become particularly evident following periods of crisis. Recent crises that have profoundly affected healthcare services, such as the COVID-19 pandemic and earthquake disasters, have underscored the need for effective leaders. In this context, the present study aimed to assess and present an overview of the research on healthcare leadership using bibliometric analysis. It is believed that this study offers significant theoretical contributions by identifying the concepts most closely associated with healthcare leadership and providing direction for future research. The development of healthcare leadership literature over time, alongside the implementation of practice-oriented recommendations, may result in positive outcomes that could indirectly benefit both healthcare organizations and patients and their families receiving care.

Anahtar Kelimeler

Healthcare Leadership, Leadership, Healthcare, Bibliometric Analysis

Kaynakça

• Abdi, Z., vd. (2022). Role of Hospital Leadership in Combating the COVID-19 Pandemic. Health services management research, 35(1), 2-6.
• Abuhammad, S. (2022). Preparing for Future Pandemics: Challenges for Healthcare Leadership. Journal of Healthcare Leadership, 131-136.
• Akpınar, Ö. (2023). Sporda Liderlik Alanında Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Avrasya Spor Bilimleri ve Eğitim Dergisi, 5(2), 116-132.
• Al-Touby, S. S. (2012). Functional Results-Oriented Healthcare Leadership: A Novel Leadership Model. Oman Medical Journal, 27(2), 104-107.
• Aydogdu, A. L. F. (2024). Trends of Publications on Transformational Leadership in Nursing: A Bibliometric Analysis. Leadership in Health Services, 37(1), 34-52.
• Baynal Doğan, T. G., vd. (2021). Liderlik Tarzlarının Bibliyometrik Analizi. Erciyes Akademi, 35(1), 161-189.
• Budak, F. (2018). Sağlık Yönetiminde Klinik Liderlik. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Cleary, S., vd. (2018). Enabling Relational Leadership in Primary Healthcare Settings: Lessons from the Dialhs Collaboration. Health Policy and Planning, 33(suppl_2), ii65-ii74.
• Crain, M. A., vd. (2021). Healthcare Leadership in the Covid-19 Pandemic: From Innovative Preparation to Evolutionary Transformation. Journal of Healthcare Leadership, 199-207.
• Dahleez, K. A., vd. (2022). Empowering Leadership and Healthcare Workers Performance Outcomes in Times of Crisis: The Mediating Role of Safety Climate. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 9(3), 401-421.
• Dirik, D., vd. (2023). Post-Truth Kavramı Üzerine Yapılan Çalışmaların Vosviewer ile Bibliyometrik Analizi. Sosyal Mucit Academic Review, 4(2), 164-188.
• Eren, E. (2013). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (9. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
• Gilbert, M.-H., vd. (2024). Leading Well and Staying Psychologically Healthy: The Role of Resources and Constraints for Managers in the Healthcare Sector. Journal of Health Organization and Management, 38(1), 70-91.
• Guastello, A. D., vd. (2024). Predictors of Professional Burnout and Fulfilment in A Longitudinal Analysis on Nurses and Healthcare Workers in the COVID‐19 Pandemic. Journal of Clinical Nursing, 33(1), 288-303.
• Gün, İ., ve Aslan, Ö. (2018). Liderlik Kuramları ve Sağlık İşletmelerinde Liderlik. Journal of Health and Nursing Management, 5(3), 217-226.
• Hargett, C. W., vd. (2017). Developing A Model for Effective Leadership in Healthcare: A Concept Mapping Approach. Journal of Healthcare Leadership, 69-78.
• Hølge-Hazelton, B., vd. (2021). Health Professional Frontline Leaders’ Experiences During the COVID-19 Pandemic: A Cross-Sectional Study. Journal of Healthcare Leadership, 7-18.
• Jeyaraman, M. M., vd. (2018). Return on Investment in Healthcare Leadership Development Programs. Leadership in Health Services, 31(1), 77-97.
• Kaya, E., ve Küçükçene, M. (2023). Türkiye'de “Liderlik” Çalışmaları (1983-2021): Bibliyometrik Bir Analiz. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 75-94.
• Keklik, B. (2012). Sağlık Hizmetlerinde Benimsenen Liderlik Tiplerinin Belirlenmesi: Özel Bir Hastane Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 73-93.
• Koçel, T. (2015). İşletme Yöneticiliği (16. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
• Kumar, R. D. (2013). Leadership in Healthcare. Anaesthesia & Intensive Care Medicine, 14(1), 39-41.
• Kumar, R. D., ve Khiljee, N. (2016). Leadership in Healthcare. Anaesthesia & Intensive Care Medicine, 17(1), 63-65.
• Lee, E., vd. (2019). Reimagine Health Care Leadership, Challenges and Opportunities in the 21st Century. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 34(1), 27-38.
• Özdemir, H. N. Ç., vd. (2019). Sağlık Yöneticilerinin Liderlik Özellikleri. OPUS International Journal of Society Researches, 13(19), 2893-2907.
• Pallivathukkal, J. (2021). Healthcare Leadership in Times of Crisis–An Overview of COVID-19 Crisis Management and Its Effect on Economy. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 3777-3785.
• Privitera, M. R. (2020). Human Factors/Ergonomics (Hfe) in Leadership and Management: Organizational Interventions to Reduce Stress in Healthcare Delivery. Health, 12(9), 1262-1278.
• Sonnino, R. E. (2016). Health Care Leadership Development and Training: Progress and Pitfalls. Journal of Healthcare Leadership, 19-29.
• Stefl, M. E. (2008). Common Competencies for All Healthcare Managers: The Healthcare Leadership Alliance Model. Journal of Healthcare Management, 53(6).
• Şahne, B. S., ve Şar, S. (2015). Liderlik kavramının tarihçesi ve Türkiye’de ilaç endüstrisinde liderliğin önemi. Marmara Pharmaceutical Journal, 19(2), 109-115.
• Uysal, Ş. A., vd. (2012). Hastane Yöneticilerinin Liderlik Özellikleri ile Çalışanların İş Üretkenlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 15(1), 25-57.
• Yang, M., ve Fry, L. (2018). The Role of Spiritual Leadership in Reducing Healthcare Worker Burnout. Journal of Management, Spirituality & Religion, 15(4), 305-324.