ARICILIK İŞLETMELERİNDE MEVCUT DURUM TEMEL SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (BİNGÖL İLİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 1, 50 - 60, 29.05.2019

Ersin Karakaya

https://doi.org/10.31467/uluaricilik.527115

Cited By: 6

Öz

Bu çalışma, Bingöl ilinde arıcılık yapan
işletmelerinin yapısal durumunu, temel sorunlarını ve çözüm önerilerini
belirlemek amacıyla yapılmıştır. Kovan başına bal verimini etkileyen
faktörlerin belirlenmesinde regresyon analizi kullanılmıştır. Oransal örnekleme
yöntemiyle 87 adet işletmeyle anket yapılmıştır.

Araştırma bulgularına göre, yetiştiricilerin
yaş ortalaması 47.3, ortalama arıcılık yapma süresi 18.1 yıl, üretici başına
düşen mevcut kovan sayıları ortalaması 133.6 adet ve koloni başına bal verimi
ortalaması ise 11.1 kg olarak belirlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda
yetiştiricilerin büyük bir kısmının (%84) gezginci arıcılık yaptığı ve
arıcıların %78.2’sinin yer ve konaklama sorunu olduğu saptanmıştır.
Yetiştiricilerin Bingöl arıcılık sektörünün gelişmesinin önündeki en büyük
etken olarak ilk 3 sırada %32.2 ile arıcıların yeterli bilgiye sahip olmaması,
%29.9 ile desteklemenin yetersiz olması ve %23 ile pazarlama sorununu
gördükleri belirlenmiştir. Mesleki deneyim süresi fazla, kovan sayısı az ve
gezgin arıcılık yapan işletmelerin bal verimlerinin daha yüksek olduğu tespit
edilmiştir.

Sonuç olarak, arı yetiştiriciliğinde eğitim
konusunun ciddi düzeyde ele alınarak yerel ve ulusal basında eğitimlerin
verilmesi, arıcılıkla ilgili girdi temini ve arı ürünlerinin pazarlanmasında
üretici örgütlerinin etkinleştirilmesi için çalışmaların yapılması gerektiği
saptanmıştır. Mesleki deneyimi fazla ve konaklama sorununu çözmeyi başaran
gezginci arıcılık yapan yetiştiricilere yönelik strateji ve politikaların
geliştirilmesi bölgede bal üretim ve verim miktarını önemli oranda arttıracağı
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bingöl, mesleki deneyim, gezginci arıcılık, kovan sayısı

Kaynakça

• Anonim (2010) FAO Web Page, (http://faostat.fao.org) (erişim tarihi:12.11.2010)
• Aydın A. (2014) Ardahan ilinde arıcılık faaliyetleri ve sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Ana Bilim Dalı, Atatürk üniversitesi
• Çivi Yalçın F (2014) Tokat ili merkez ilçede arıcılık yapan işletmelerde bal ve diğer arı ürünlerinin organik üretim potansiyeli. T.C. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Tokat
• Demen H (2015) Diyarbakır İlinde Arıcılığın Yapısı ve Sorunların Belirlenmesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Adnan Menderes Üniversitesi -021
• Günbey VS (2007) Van ili gezginci arıcılık hareketlerinin belirlenmesi. Yüksek lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van
• Günden C, Miran B, Uysal ÖK, Bektaş ZK (2008) İzmir ilinde gıda güvenliği, kalite ve fiyat açısından tüketicilerin yaş meyve ve sebze satın alma yeri tercihlerinin analitik hiyerarşi süreciyle belirlenmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 45(522): 29-40
• Kadirhanoğulları İH, Karadaş K, Külekçi, M. 2016. Iğdır İlinde Bal Üretim Maliyetinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 6(4): 115-120
• Karahan A, Karaca İ (2016) Adana ve Konya illerindeki arıcılık faaliyetleri ve koloni kayıpları. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt 20, Sayı 2, 226-235
• Karakaya E, Kızıloğlu S (2015) Bingöl ili bal üretimi. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5(2): 25-31
• Kekeçoğlu M, Gürcan EK, Soysal MI (2007) Türkiye arı yetiştiriciliğinin bal üretimi bakımından durumu. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 4(2): 227-236
• Kekeçoğlu M ve Göç Rasgele P (2013) Düzce İli Yığılca ilçesindeki arıcılık faaliyetleri üzerine bir çalışma. Uludağ Arıcılık Dergisi 13(1): 23-32
• Kizilaslan H, Kizilaslan N, 2007. Factors Affecting Honey Production in Apiculture in Turkey. Journal of Applied Sciences Research 3(10): 983-987
• Kutlu MA, Özdemir FA, Kılıç Ö (2016) Hizan ( Bitlis) ilçesinde arıcılık faaliyetleri üzerine bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Araştırma Makalesi 21(2): 197-206
• Miran B (2007) Temel İstatistik. Ders Kitabı. ISBN:975-93088-00, İzmir
• Newbold P (1995) Statistics for Business and Economics, Prentice-Hall International, New Jersey
• Özmen Özbakır G, Doğan Z, Öztokmak A. (2016) Adıyaman İli arıcılık faaliyetlerinin incelenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 20(2): 119-126
• Öztürk GF (2013) Ordu ili arıcılık sektörünün ekonomik yapısı üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü, Atatürk Üniversitesi
• Parlakay O (2004) Tokat ili Merkez ilçede arıcılık faaliyetlerinin ekonomik analizi ve işletmecilik sorunları. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gaziosmanpaşa Üniversitesi
• Pirim L, Çan MF, Sönmez MM (2011) Bingöl arıcılık raporu, sektörel araştırmalar serisi 4
• Saner G, Yücel B, Yercan M, Karaturhan B, Engindeniz S, Çukur F, Kösoğlu M (2011) Organik ve konvansiyonel bal üretiminin teknik ve ekonomik yönden geliştirilmesi ve alternatif pazar olanaklarının saptanması üzerine bir araştırma: İzmir ili Kemalpaşa ilçesi örneği. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Yayın No:195, Ankara
• Sezgin A, Kara M (2011) Arıcılıkta verim artışı üzerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesine yönelik bir araştırma: TRA2 Bölgesi örneği. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 15(4): 31-38
• Şahin A, Cankurt M, Günden C ve Miran B (2008) Çiftçilerin risk davranışları: bir yapısal eşitlik modeli uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23(2): 153-172
• Şahinler N, Gül A (2003) Hatay ilinde arıcılığın yapısal analizi, sorunları ve çözüm önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 8(1-2): 105-118
• TUİK, 2016.Hayvansal Üretim İstatistikleri. (www tuık gov tr) (erişim tarihi: 22.02.2017)
• Tunca Rİ, Çimrin T (2012) Kırşehir ilinde bal arısı yetiştiricilik aktiviteleri üzerine anket çalışması. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Araştırma Makalesi, Iğdır Üniversitesi 2(2): 99-108
• Uzundumlu AS, Aksoy A, Işık BH (2011) Arıcılık işletmelerinde mevcut yapı ve temel sorunlar. Bingöl ili örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fak Dergisi 42(1): 49-55
• Üçeş E, Erişir Z (2016) Erzincan İli Arıcılığının Sosyo-Ekonomik Yapısı. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Fakültesi Dergisi 30(1): 33-38