İbn Rüşd’ün Felsefe-Din Çözümlemesinin Aristotelyen Kökenleri Üzerine

Yıl 2010, Cilt: 19 Sayı: 1, 243 - 253, 01.01.2010

Mehmet Birgül

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

İbn Rüşd’ün Felsefe-Din Çözümlemesinin Aristotelyen Kökenleri Üzerine

Öz

Bu makale, İbn Rüşd’ün felsefe ve din arasındaki münasebetlere ilişkin geliştirdiği ve etkileyiciliğini hala sürdüren çözümlemelerin dayandığı temel postülatların, bizzat Aristoteles’in metinlerinde mevcut olup olmadığını araştırmaktadır. Kuşkusuz İbn Rüşd, yalnızca Aristoteles’i değil, kendisinden önceki –Farabi, İbn Sina ve İbn Bacce gibi- önde gelen İslam filozoflarını incelemiş ve onlardan da geniş ölçüde yararlanmıştır. Mamafih İbn Rüşd’ün, akıl yürütme türlerine ilişkin sınıflaması ve dinî hitabın, hakikati, tüm akıl yürütmelere göre farklı boyutlarda ifade ettiği iddiası –her ne kadar işlenmemiş biçimde olsa da- Aristoteles’te mevcuttur. Sonuç olarak İbn Rüşd’ün felsefe-din çözümlemesi, en azından temelde, Aristotelyen felsefenin oldukça geliştirilmiş bir tavrı olarak görülebilir

Anahtar Kelimeler

İbn Rüşd, Felsefe-Din İlişkisi, İbn Rüşd ve Aristoteles, burhan, cedel

Kaynakça

• Aristoteles, Ethika Nikomakheia, (çev. Saffet Babür) Ayraç Yay. Ank. 1997.
• Aristoteles, II. Analitikler (çev. Ali Houshhiary) Dost Yay. Ankara 1998; YKY İst. 2005.
• Aristoteles, Metafizik, (çev. A. Arslan) Sosyal Yay., İst. 1996.
• Baysar, Muhammed, Fi Felsefeti’bni Rüşd el-Vucud ve’l-Hulud, Daru’l- Kütübi’l-Arabi, Kahire 1962.
• Fahri, Macit, İbn Rüşd Feylesufu Kurtuba, Daru’l-Maşrık, Beyrut 1986.
• İbn Rüşd, Tefsiru Ma Bade’t-Tabia, thk. Maurice Bouyges, I-III, Daru’l- Maşrık, Beyrut, 1991.
• İbn Seb’în, Büddü’l-Ârif, Dâru’l-Kindî, Beyrut 1978.
• Peters, F.E., “Eksoterikoi Logoi” maddesi, Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü, (çev. Hakkı Hünler), Paradigma Yay. İst. 2004.
• Ross, David, Aristoteles, çev. A. Aslan, İ.O. Anar, Ö. Kavazoğlu, Z. Kurtoğlu, Kabalcı Yay., İst. 2002.
• Ülken, Hilmi Ziya, “İbn Rüşd”, M.E.B.İ.A., İst. 1968, V/II, 781-798.
• Zeller, Edmund, Grek Felsefesi Tarihi, (çev. Ahmet Aydoğan), İz Yay. İst. 2001, s. 202.