Yükleme Teorisi ve Din İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2008, Cilt: 17 Sayı: 2, 359 - 377, 01.06.2008

İbrahim Gürses

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Yükleme Teorisi ve Din İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Bireyler, çevrelerinde olup biten olayları açıklama ihtiyacı içerisindedirler. Yükleme teorisi, bireylerin bu olayları nasıl açıkladığı üzerinde durur. Aynı şekilde din de başımıza gelen olayları sunmaktadır. Bu açıdan yükleme teorisi ile din benzer fonksiyonlar ircaa etmektedir. Zira olayların nedensel açıklamalarını yapmak dinin en önemli niteliğidir. Bireyler yaşananları hem dini hem de din dışı yüklemeler yaparak açıklama eğilimindedirler. Dini yüklemeler konusu din psikolojisi ve dinî ilimlerin, özellikle de Kelam İlmi’nin ortak kesişme noktasında bulunmaktadır

Anahtar Kelimeler

Yükleme Teorisi, Anlama İhtiyacı, Dinî Yüklemeler

Kaynakça

• Arkonaç, Sibel Ayşen, Sosyal Psikoloji, Alfa Yay., Bursa 1998.
• Arık, İsmail Alev, Motivasyon ve Heyecana Giriş, Çantay Yay., İst. 1996.
• Bahadır, Abdülkerim, İnsanın Anlam Arayışı ve Din: Logoterapik Bir Araştırma, İnsan Yay., İst. 2002.
• Bailey, Justin, Hayes, Jeffeery A., “Religious Attributions of Responsibility: A Review of Ampirical Literature and
• Bkz., Hökelekli, Din Psikolojisi, s. 14. Development of an Instrument”, Counseling and Values; Oct. 1998, 43, 1.
• Bilgin, Nuri, Sosyal Psikolojiye Giriş, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir 1991.
• Frankl, Victor, İnsanın Anlam Arayışı, (çev. Selçuk Budak) Öteki Yay., Ankara 1992.
• Freedman, J. L., Sears, D. O., Carlsmith, J. M., Sosyal Psikoloji, (çev. Ali Dönmez), İmge Yay., 2. Baskı, Ankara 1993.
• Fosterling, Friedrich, Attribution Theory in Clinical Psychology, John Wiley and Sons, Guilford 1988.
• Gorsuch, Richard L. ve Smith, Craig S., “Sanctioning and Causal Attributions to God: A Function of Theological Position and Actors’ Characteristics”, Research in the Social Scientific Study of Religion, Vol. 1.
• Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, TDV Yay., Ankara 1993.
• Hovemyr, Maria, “Secular and Religious Attributions of Success and Failure Among Polish Students”, The Journal of Social Psychology, 1988, 138 (2).
• Kılavuz, A. Saim, Ana Hatlarıyla İslâm Akâidi ve Kelâm’a Giriş, Ensar Neşriyat, 12. Baskı, İst. 2006.
• Lupfer, Michael B., Brock, Karla F., DePaola, Stephan J., “The Use of Secular and Religious Attributions to Explain Everyday Behavior”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1992, 31 (4).
• Miner, M.H., McKnight, J., “Religious Attributions: Stuational Factors and Effects On Coping, Journal for the Scientific Study of Religion, 1999, 38(2).
• Morgan, William R., “Bales’ Role Theory: An Attribution Theory Interpretitation”, Sociometry, vol. 38, No. 4.
• Onuk, Özlem, Müzik Öğretmenliği Lisans Programı Öğrencilerinin Öğretmenliğe Güdülenmeleri İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişki, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2007.
• Özgül, Sabri, Engellenme Durumları ve Tabiatüstü Yüklemeler Arasındaki İlişkiler, U. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlan- mamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa 1998.
• Pargament, Kenneth I., Hahn, June, “God and the Just World: Causal and Coping Attributions to God in Health Situations”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1986, 25 (2).
• Pargament, Kenneth I., “The Bitter and the Sweet: An Evaluation of the Costs and Benefits of Religiousness”, Psychological Inquiry, vol. 13, No: 3 Religion and Psychology (2002).
• Piri, Serap, Kabakçı, Elif, “Düşünce- Eylem Kaynaşması, Yükleme Biçimleri, Depressif ve Obsesif-Kompülsif Belirtiler Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, Türk Psikiyatri Dergisi, 2007; 18(3).
• Spilka, Bernard, Shaver, Philip, Kirkpatrick, Lee A., “A General Attribution Theory for the Psychology of Religion”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1985, 24.
• Taftazânî, Kelam İlmi ve İslâm Akâidi Şerh’ul Akâid, Hazırlayan: Süleyman Uludağ, Dergâh Yay., İst. 1980.
• Yaparel, Recep, “Depresyon ve Dini İnançlar İle Tabiatüstü Nedensel Yüklemeler Arasındaki İlişkiler”, D.E.Ü İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy., VIII, İzmir 1994.